Trzeci sektor w kwadraturze koła

Organ zignorował wniosek organizacji społecznej o dopuszczenie jej do postępowania odwoławczego dotyczącego odmowy wszczęcia postępowania zasadniczego, po czym wydał postanowienie o odmowie wszczęcia tego postępowania zasadniczego. A NSA odrzucił skargę NGO, twierdząc, że skoro postępowania zasadniczego nigdy nie wszczęto, to nie ma do czego wstępować

Niebawem Naczelny Sąd Administracyjny rozpozna szereg skarg kasacyjnych Fundacji Ocalenie na odmowę wszczęcia postępowania w sprawie przyznania ochrony międzynarodowej uchodźcom z granicy polsko-białoruskiej. Choć rozstrzygnięcia będą miały już niewielkie znaczenie dla samych zainteresowanych (część z nich została wypchnięta z powrotem na Białoruś, część zapewne nie żyje, innym być może udało się przedostać do innych krajów UE), to mogą być kluczowe dla kwestii możliwości udziału organizacji społecznych w sprawach, w których organy odmawiają wszczęcia postępowań. Jedną taką sprawę NSA już rozstrzygnął i nie było to orzeczenie korzystne dla fundacji.

Chodziło o wniosek o udzielenie ochrony międzynarodowej złożony przez obywatelkę Afganistanu, w sprawie którego szef Urzędu ds. Cudzoziemców postanowieniem z 7 października 2021 r. odmówił wszczęcia postępowania. Powodem było rzekome złożenie tego wniosku przez pełnomocnika, a nie osobiście, jak wymagają przepisy (zgodnie z którymi w dodatku należy się posłużyć urzędowym formularzem, a wszystko ma się odbyć w obecności strażnika granicznego) - choć uchodźczyni konsekwentnie twierdziła, że dopełniła wymogów, co zostało utrwalone w postaci nagrania wideo. Prawnik migrantki złożył 19 października 2021 r. zażalenie na postanowienie w sprawie odmowy wszczęcia postępowania do Rady ds. Cudzoziemców. Na tym etapie do sprawy chciała przystąpić Fundacja Ocalenie, która 26 listopada złożyła do tego organu wniosek o dopuszczenie jej do postępowania na podstawie art. 31 par. 1 pkt 2 kodeksu postępowania administracyjnego.