Społeczeństwo ponad bezpieczeństwo

Sędzia musi zachować bezstronność. Nawet jeśli istnieje podejrzenie, że oskarżony szykuje na niego zamach

Wrak samochodu po zamachu na sędziego Giovanniego Falcone, 23 maja 1992 r.

Sędzia nie może uchylać się od wykonywania wymiaru sprawiedliwości, nawet w sytuacji zagrożenia dla własnego życia i zdrowia. W przeciwnym wypadku obywatel nie będzie miał gwarancji, że jego proces zostanie przeprowadzony z zachowaniem zasady bezstronności. Do takich wniosków doszedł w jednym z niedawno opublikowanych orzeczeń Sąd Apelacyjny w Warszawie (wyrok z 6 maja 2022 r., sygn. akt II Ka 213/21).

Czym jest bezstronność

Postępowanie sądowe dotyczyło poważnych przestępstw popełnionych przez kilka osób w ramach zorganizowanej grupy przestępczej o charakterze zbrojnym. Jeden z oskarżonych przedstawił jednak stanowisko, że zapadły w tej sprawie wyrok sądu I instancji został wydany w okolicznościach, które uzasadniają jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia. Jak argumentował, sędzia, który pełnił funkcję sprawozdawcy i przewodniczącego składu orzekającego w I instancji, nie był bezstronny, a tym samym utrzymanie wyroku w mocy, a nawet jego zmiana, mogłyby zostać uznane za rażąco niesprawiedliwe. Podstawą tej tezy miał być fakt postawienia przez prokuratora (w innym postępowaniu i już po wydaniu wyroku przez sąd I instancji) oskarżonemu zarzutów obejmujących m.in. nakłanianie pewnych osób do spowodowania u owego sędziego ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.