Zmiana ujęcia w księgach umów leasingowych

W praktyce bardzo często zdarza się, że umowy uznane za leasing operacyjny z punktu widzenia przepisów podatkowych na gruncie prawa bilansowego traktowane są jako umowy leasingu finansowego. W dniu podpisania umowy leasingu jednostka powinna dokonać jej kwalifikacji odpowiednio do leasingu operacyjnego bądź finansowego. Przy kwalifikacji umów leasingu istotne znaczenie ma fakt, czy sprawozdanie finansowe jednostki podlega badaniu i ogłaszaniu. W jednostkach, których roczne sprawozdanie finansowe nie podlega obowiązkowi badania, umowy leasingu mogą być ujmowane w księgach w sposób uproszczony (art. 3 ust. 6 ustawy o rachunkowości), czyli na zasadach określonych w przepisach podatkowych. W związku z tym leasingobiorca (korzystający) ujmuje środki trwałe będące przedmiotem leasingu w ewidencji pozabilansowej na koncie "Środki trwałe w leasingu". Pozostałe informacje na ich temat ujawnia się w dodatkowych informacjach i objaśnieniach do sprawozdania finansowego w pozycji "Wartość nieamortyzowanych lub nieumarzanych przez jednostkę środków trwałych, używanych na podstawie umów najmu, dzierżawy i innych umów, w tym z tytułu umów leasingu" (pkt 1 ust. 3 załącznika do ustawy). Jednostki podlegające badaniu sprawozdania finansowego powinny kwalifikować do leasingu finansowego dla celów bilansowych umowy spełniające kryteria określone w art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości. Wystarczy, że umowa zawiera jeden z wymienionych w ustawie warunków, aby rozliczać ją jako leasing finansowy. W praktyce oznacza to, że jedynie brak obowiązku badania sprawozdania umożliwia podatkowe ujmowanie umów leasingowych w księgach, ponieważ zdecydowana większość zawiera wspomniane zapisy. Przy leasingu finansowym leasingobiorca wykazuje w bilansie po stronie aktywów przedmiot leasingu jako środek trwały, a po stronie pasywów jego wartość jako zobowiązanie wobec finansującego. Należy jednak pamiętać, że dla celów podatkowych umowa ta traktowana jest wciąż jako leasing operacyjny. W związku z tym powstaje konieczność odrębnego ustalania kosztów podatkowych i bilansowych.