Złożenie deklaracji VAT za zmarłego podatnika

Śmierć podatnika VAT prowadzącego jednoosobowo działalność gospodarczą skutkuje zakończeniem jego bytu prawnego jako podmiotu gospodarczego.

Obowiązki spadkobierców

Przepisy o VAT nie regulują kwestii praw i obowiązków następcy prawnego zmarłego podatnika. Jedyną regulacją odnoszącą się wprost do przypadku śmierci podatnika prowadzącego jednoosobowo działalność gospodarczą jest przepis art. 96 ust. 7 ustawy o VAT. Według niego, zgłoszenia o zaprzestaniu działalności w wyniku śmierci podatnika dokonuje jego następca prawny. Na następcy prawnym ciąży zatem jedynie obowiązek złożenia formularza VAT-Z, na podstawie którego organ podatkowy wykreśla zmarłego podatnika z rejestru podatników VAT. Przepisy ustawy o VAT nie przewidują natomiast podobnej regulacji odnośnie do obowiązku złożenia przez następcę prawnego deklaracji VAT za okres, w którym zmarły podatnik prowadził jeszcze działalność gospodarczą.

Pogląd ten potwierdza również art. 99 ust. 1 ustawy, z którego wynika, że obowiązek składania deklaracji VAT mają wyłącznie podatnicy VAT. Możliwe jest ponadto składanie ich przez pełnomocnika ustanowionego przez podatnika. Tylko te osoby są uprawnione do złożenia podpisu na deklaracji VAT. Nawet gdyby spadkobierca posiadał umocowanie do składania deklaracji VAT w imieniu podatnika, pełnomocnictwo wygasa z chwilą śmierci mocodawcy. Po śmierci podatnika jego pełnomocnik nie może również skutecznie wykonywać za niego żadnych czynności. Dlatego nie ma obowiązku składania deklaracji podatkowych za zmarłego podatnika VAT. Spadkobierca może być natomiast pociągnięty do odpowiedzialności za zobowiązania spadkodawcy na podstawie doręczonej mu przez organ podatkowy decyzji. Również przepisy ordynacji podatkowej (o.p.), które określają zasady przejęcia praw i obowiązków (o czym mowa poniżej), nie uzasadniają wniosku, że spadkodawca musi złożyć deklarację podatkową.