Dokumentowanie czynności opodatkowanych VAT poza terytorium Polski

Adam Czekalski

doradca podatkowy, uczestnik seminarium doktorskiego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego

Świadczenie usług oraz dostawa towarów przez polskich podatników na rzecz zagranicznych kontrahentów może w świetle przepisów o podatku od towarów i usług powodować wiele komplikacji związanych z prawidłowym rozliczeniem takiej transakcji. Prawidłowe udokumentowanie zawartej umowy i wykonanych czynności ma kluczowe znaczenie dla odliczeń VAT oraz zapobiegania ewentualnym zarzutom podczas kontroli podatkowej (skarbowej). Od grudnia 2008 r. obowiązują również zmienione zasady dokumentowania i rozliczania dla celów VAT czynności świadczonych na rzecz zagranicznych podmiotów. Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie podatnikom zasad związanych z dokumentacją dla celów rozliczeń VAT transakcji dokonanych na rzecz zagranicznych kontrahentów.

Uwagi ogólne - dostawa towarów, świadczenie usług

W przypadku realizacji określonych świadczeń ustawodawca przyjmuje fikcję prawną, zakładającą, iż niezależnie od faktu, że czynność jest realizowana przez polskiego sprzedawcę (podatnika VAT), to miejscem świadczenia i miejscem powstania obowiązku podatkowego jest terytorium innego kraju członkowskiego UE lub terytorium państwa trzeciego (tj. niebędącego członkiem UE). W praktyce obrotu gospodarczego dotyczy to w szczególności następujących przypadków:

1) dostawy towarów, które są instalowane lub montowane, z próbnym uruchomieniem lub bez niego, przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz - miejscem świadczenia jest miejsce, w którym towary są instalowane lub montowane; ustawodawca zastrzegł, iż nie uznaje się za instalację lub montaż prostych czynności umożliwiających funkcjonowanie montowanego lub instalowanego towaru zgodnie z jego przeznaczeniem;