Zgodność polskich procedur w zakresie zwrotu VAT z prawem wspólnotowym

Paweł Selera LL.M*

Neutralność VAT

Przy wykładni norm wspólnotowych w zakresie podatku od towarów i usług najważniejsze znaczenie mają zasady neutralności i powszechności wyrażone już w preambule i art. 2 I dyrektywy. Także na gruncie VI dyrektywy (obecnie dyrektywa 2006/112/WE, dalej: „dyrektywa VAT”) zasady te mają koronne znaczenie w procesie jej wykładni, co wielokrotnie potwierdził ETS. Zgodnie z art. 2 I dyrektywy (akapit pierwszy i drugi) „zasada wspólnego systemu podatku od towarów i usług obejmuje zastosowanie do towarów i usług ogólnego podatku konsumpcyjnego dokładnie proporcjonalnego do ceny towarów i usług, niezależnie od ilość transakcji, jakie mają miejsce w procesie produkcji i dystrybucji przed etapem, na którym podatek jest pobierany. Każda transakcja będzie podlegała podatkowi od towarów i usług obliczonemu od ceny towarów lub usług według stawki, jaka ma zastosowanie do takich towarów i usług, po odjęciu kwoty podatku od towarów i usług poniesionego bezpośrednio w składnikach kosztów”. Trafnie zasadę neutralności sformułował ETS w orzeczeniu : „(...) przedsiębiorca poprzez regulacje dotyczące odliczenia podatku naliczonego powinien być całkowicie odciążony od przypadającego do zapłaty lub zapłaconego podatku od wartości dodanej powstałego w związku z wykonywaną przez niego działalnością gospodarczą. Wspólny system podatku od wartości dodanej gwarantuje, iż wszystkie zjawiska gospodarcze, jeżeli podlegają podatkowi od wartości dodanej, niezależnie od ich celu i rezultatu są opodatkowywane w całkowicie neutralny sposób”. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem prawo do odliczenia przewidziane w dyrektywie stanowi integralną część mechanizmu VAT i, co do zasady, nie może być ograniczane. W szczególności prawo to wykonywane jest natychmiastowo w odniesieniu do całości podatku naliczonego na poprzednich etapach obrotu.