Artykuł
Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego (cz. 1)
W artykule omówione są unijne zasady określania wpływu przychodu uzyskiwanego w państwach członkowskich UE/EOG/Szwajcarii na prawo i wysokość emerytur i rent z ZUS (tzw. zawieszalność przychodowa).
Andrzej Szybkie
Od 1 maja 2004 r. w Polsce, jako państwie członkowskim Unii Europejskiej, obowiązują rozporządzenia Rady (EWG) dotyczące koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Chodzi tu o:
- rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie1, zwane dalej „rozporządzeniem 1408/71”,
- rozporządzenie Rady (EWG) nr 574/72 z 21 marca 1972 r. w sprawie wykonywania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie2, zwane dalej „rozporządzeniem 574/72”;
- rozporządzenie Rady (WE) nr 859/2003 z 14 maja 2003 r. rozszerzające przepisy rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia (EWG) nr 574/72 na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi przepisami wyłącznie ze względu na ich obywatelstwo3, zwane dalej „rozporządzeniem 859/2003”.
Celem tych regulacji jest zagwarantowanie swobodnego przepływu osób w obrębie Wspólnoty Europejskiej. Prawo wspólnotowe gwarantuje m.in. równe traktowanie w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym oraz w dostępie do świadczeń we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej. Ponadto, wprowadza ono szereg norm kolizyjnych dotyczących osób aktywnych zawodowo, które znajdują się w sytuacjach z elementem międzynarodowym, czyli np. pochodzą z jednego państwa członkowskiego a zatrudnione są w innym państwie członkowskim albo podejmują pracę za granicą w warunkach tzw. oddelegowania, a także gwarantuje ochronę praw nabytych do świadczeń z zabezpieczenia społecznego (w tym emerytalno-rentowych) i praw będących w trakcie nabywania, przysługujących osobom migrującym zarobkowo w obrębie Wspólnoty oraz członkom ich rodzin.
