Forma notarialna w kodeksie spółek handlowych

Adam Ambroziewicz

Zgodnie z art. 1 § 1 ustawy z 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (j.t. Dz.U. z 2002 r. Nr 42, poz. 369 z późn.zm.) czynności notarialne dokonywane przez notariusza mają formę notarialną. Formę tę nosi zatem każdy dokument pisemny sporządzony przez notariusza zgodnie z prawem (art. 2 prawa notarialnego). Błędne jest więc utożsamianie formy aktu notarialnego z formą notarialną. Akt notarialny jest bowiem jedną z możliwych form notarialnych.

Notariusz wykonuje zawód zaufania publicznego. Czynności dokonywane w formie notarialnej cechuje zatem pewien poziom bezpieczeństwa w obrocie. Dlatego w trosce o bezpieczeństwo obrotu prawnego ustawodawca zastrzega dla niektórych czynności formę notarialną.

Już na tle kodeksu spółek handlowych wypada zauważyć, iż czynności, dla których ustawa wymaga formy notarialnej, są liczne i nie sposób ich wyczerpująco omówić w ramach jednego artykułu.

Formy notarialne wymagane przez k.s.h.

Forma pisemna z podpisem notarialnie poświadczonym

Spośród form notarialnych wymaganych przez kodeks spółek handlowych w pierwszym rzędzie możemy wyróżnić formę pisma z podpisem notarialnie poświadczonym. Forma ta jest wymagana w przypadku: gdy wszystkie udziały w spółce z o.o. przysługują jedynemu wspólnikowi albo jedynemu wspólnikowi i spółce, dla oświadczenia woli takiego wspólnika składanego spółce w sprawach przekraczających zakres zwykłych czynności spółki (art. 173 § 2 k.s.h., analogicznie w odniesieniu do spółki akcyjnej art. 303 § 3 k.s.h). Forma ta jest także wymagana dla zbycia udziału w spółce z o.o. (art. 180 k.s.h.), ustanowienia użytkowania na udziale w spółce z o.o. (art. 265 § 3 k.c. w zw. z art. 180 k.s.h.) oraz ustanowienia zastawu na udziale w spółce z o.o. (art. 329 § 1 k.s.h. w zw. z art. 180 k.s.h.).