Pożyczka a podatek od czynności cywilnoprawnych

Marcin Gawlik

konsultant podatkowy

Zgodnie z ustawą o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi podlega zarówno sama umowa pożyczki, jak i jej zmiana, jeżeli spowoduje ona podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem.

Obowiązek podatkowy

Obowiązek podatkowy powstaje już z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej, czyli w praktyce już w momencie zawarcia umowy. Bez znaczenia będzie więc sam moment faktycznej wypłaty pożyczki. Jest to istotne w przypadku umów zawartych np. pod warunkiem zawieszającym, gdzie obowiązek zapłaty podatku powstanie pomimo faktu, iż faktyczna wypłata środków może się znacznie opóźnić. Częściowym złagodzeniem tej niedogodności jest regulacja stanowiąca, iż wobec nieziszczenia się warunku zawieszającego podatek podlega zwrotowi, jednak nie później niż po upływie 5 lat od końca roku, w którym został zapłacony. Co istotne, od początku bieżącego roku obowiązek podatkowy spoczywa wyłącznie na pożyczkobiorcy, a nie jak dotychczas solidarnie na stronach umowy. Jeżeli pożyczkobiorców było kilku lub pożyczkobiorcą była spółka cywilna, zobowiązanymi solidarnie do zapłaty podatku są odpowiednio te podmioty albo wspólnicy spółki cywilnej.

PRZYKŁAD

Spółka LEASMASTER podpisała z kontrahentem umowę pożyczki na kwotę 1 000 000 zł, z zastrzeżeniem, iż transza pożyczki zostanie wypłacona wówczas, gdy kontrahent zawrze w ramach prowadzonej działalności kontrakt na kompleksowe wykonanie domu towarowego. Do zrealizowania warunku doszło ostatecznie 6 miesięcy po podpisaniu umowy pożyczki. Pomimo iż spełnienie warunku i zarazem rzeczywista wypłata gotówki nastąpiły dopiero po okresie półrocznym, obowiązek podatkowy powstał już z chwilą podpisania umowy.