Sprzedaż działek przez osobę fizyczną a VAT

Pojawiającym się ostatnio problemem na tle ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług jest opodatkowanie tym podatkiem transakcji sprzedaży działek budowlanych przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej.

Z powyższym problemem mamy do czynienia m.in. w sytuacji, gdy osoba fizyczna otrzymała w drodze spadku czy darowizny nieruchomość rolną, którą po kilku czy kilkunastu latach podzieliła na kilka mniejszych działek i sprzedała na rzecz innych podmiotów lub też jest w trakcie sprzedaży poszczególnych działek, której to sprzedaży dokonuje w pewnych odstępach czasu. Istotne jest też z punktu widzenia stanowiska zajmowanego przez organy podatkowe, że działki te na podstawie planu zagospodarowania przestrzennego były działkami budowlanymi.

Należy zaznaczyć, że stanowisko organów podatkowych jest podzielone. Pojawiają się trzy poglądy w tym przedmiocie.

1. Pierwszy pogląd organów podatkowych sprowadza się do wykluczenia takiej czynności sprzedaży z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

2. Drugi pogląd wskazuje na konieczność zapłacenia podatku od towarów i usług z chwilą drugiej sprzedaży działki.

3. Trzeci pogląd sprowadza się do konieczności opodatkowania wszystkich czynności sprzedaży działek.

Zarówno pogląd drugi, jak i trzeci organy podatkowe wywodzą z przepisów art. 2 pkt 6, art. 5 ust. 1 pkt 1, art. 7 ust. 1, art. 15 oraz art. 43 pkt 9, art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d ustawy o VAT. Uzasadnienia swego stanowiska dopatrują się w definicji odpłatnej dostawy towarów uznając za nią odpłatną dostawę gruntów budowlanych. Dostawa takich gruntów nie podlega zwolnieniu z podatku. Wskazuje się, że transakcja sprzedaży takiego gruntu będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wtedy, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika w odniesieniu do danej transakcji sprzedaży. Dla ustalenia, czy osoba dokonująca transakcji sprzedaży jest podatnikiem VAT, ważne jest stwierdzenie, że prowadzi ona działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Przy określeniu, że mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, dla organów podatkowych istotny jest zamiar dokonywania czynności wielokrotnie, co ma miejsce właśnie w opisanej na wstępie sytuacji, gdyż intencją osoby fizycznej jest wielokrotne dokonywanie sprzedaży.