Data publikacji: 02.07.2018
Dlaczego w Europie wprowadzono wspólną walutę euro (cz. 1)1
Obserwacja procesu zacieśniania współpracy walutowej państw członkowskich Unii Europejskiej, jak również politycznych interesów poszczególnych krajów nasuwa wiele pytań, wątpliwości i prowadzi do interesujących wniosków w aspekcie przygotowań naszego kraju do przystąpienia do unii walutowej.
dr Marta Kardyś
specjalista z dziedziny finansów przedsiębiorstw
Pod koniec lat osiemdziesiątych państwa członkowskie Wspólnoty Europejskiej podjęły dynamiczne działania na rzecz zacieśniania współpracy walutowej. W 1989 roku Rada Europejska powołała tzw. Komitet Delorsa, którego głównym zadaniem było przygotowanie projektu tworzenia unii walutowej. Na szczycie Rady Europejskiej w grudniu 1989 r. przyjęto raport Komitetu. Dokument w dużym stopniu dał podstawy przepisom Traktatu z Maastricht poświęconym współpracy walutowej2.
Przyczyny podjęcia decyzji należy upatrywać w woli krajów członkowskich zacieśnienia współpracy walutowej oraz w politycznych interesach poszczególnych państw członkowskich Wspólnot Europejskich. I tak z jednej strony Francja kierowała się przekonaniem, że włączenie silnych Niemiec w struktury europejskie osłabi pozycję tego państwa w Europie. Z drugiej strony kraje słabsze ekonomicznie, takie jak Portugalia, Grecja czy Hiszpania, liczyły, że pogłębienie integracji w ramach Wspólnoty będzie równoznaczne z rozszerzeniem dostępu tych państw do wspólnotowych środków budżetowych.
Podczas szczytu Wspólnot Europejskich odbywającego się w Maastricht podjęto decyzję o utworzeniu Unii Europejskiej. Traktat z Maastricht przyjęty 7 lutego 1992 r. potwierdził, że jednym z najistotniejszych długoterminowych priorytetów Unii Europejskiej jest stworzenie unii gospodarczej i walutowej. Plan jej realizacji został wcześniej przedstawiony w dokumencie przygotowanym przez opisany powyżej Komitet Delorsa.
W preambule Traktatu o Unii Europejskiej (Maastricht) została wyrażona gotowość państw członkowskich do ustanowienia unii gospodarczo-walutowej obejmującej wspólną i stabilną walutę. Celem UE wymienionym w artykule B Traktatu jest: „osiągnięcie trwałego i zrównoważonego postępu gospodarczo-społecznego, w szczególności poprzez stworzenie obszaru pozbawionego wewnętrznych granic, wzmocnienie spójności ekonomicznej i społecznej oraz ustanowienie unii gospodarczo-walutowej, docelowo ze wspólną walutą”.