Prawa i obowiązki pełnomocnika strony postępowania podatkowego

Dla prawidłowego toku postępowania podatkowego bardzo ważne jest uprawnienie strony postępowania podatkowego do ustanowienia w jej sprawie pełnomocnika oraz wskazanie wzajemnych relacji pomiędzy tymi podmiotami.

W art. 133 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (o.p.) ustawodawca określił, iż stroną w postępowaniu podatkowym jest podatnik, płatnik, inkasent lub ich następca prawny, a także osoby trzecie, o których mowa w art. 110-117a ustawy, które z uwagi na swój interes prawny żądają czynności organu podatkowego, do której czynność organu podatkowego się odnosi lub której interesu prawnego działanie organu podatkowego dotyczy. A zatem kryterium, według którego ocenia się charakter prawny strony postępowania podatkowego, zostało określone w sposób „skonkretyzowany”.

Stroną w postępowaniu podatkowym może być również inna osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, jeżeli - zgodnie z przepisami prawa podatkowego - przed powstaniem obowiązku podatkowego ciążą na niej szczególne obowiązki lub zamierza skorzystać z uprawnień wynikających z tego prawa. W przypadku, o którym mowa w art. 92 § 3 o.p. (małżonkowie opodatkowani wspólnie), jedną stroną postępowania podatkowego są małżonkowie i każdy z nich jest uprawniony do działania w imieniu obojga.

Jednym z podstawowych uprawnień procesowych strony postępowania podatkowego jest prawo do ustanowienia w sprawie pełnomocnika. Strona, ustanawiając pełnomocnika, zyskuje niezbędną w jej sprawie pomoc (faktyczną i prawną), która niejednokrotnie decyduje o korzystnym dla niej rozstrzygnięciu w toczącym się sporze podatkowym. Podstawowe znaczenie ma tu bowiem wiedza oraz praktyczne umiejętności ustanawianego w danej sprawie zastępcy procesowego.