Korekta podatku naliczonego przy sprzedaży opodatkowanej i zwolnionej

Podatnicy VAT mają prawo do odliczenia VAT z tytułu nabycia towarów i usług w zakresie, w jakim te towary i usługi służą wykonywaniu czynności opodatkowanych. Częstym przypadkiem w działalności gospodarczej jest sytuacja, w której podatnik wykonuje czynności (dostawy towarów/świadczenie usług), z tytułu których ma prawo do odliczenia VAT, jak też czynności niedające takiego uprawnienia. W celu określenia zasad rozliczenia podatku naliczonego ustawodawca w art. 90 i 91 ustawy o VAT uregulował odliczenie częściowe podatku oraz korektę podatku naliczonego.

W przypadku nabycia przez podatnika towarów i usług, które są wykorzystywane w ramach działalności do czynności, w stosunku do których możliwe jest odliczenie podatku VAT, oraz czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik ma obowiązek odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego. Oznacza to, że podstawowym obowiązkiem podatnika jest przyporządkowanie (alokacja) podatku naliczonego do czynności, które dają takie prawo. Dopiero w sytuacji, gdy brak jest możliwości wyliczenia całości lub części kwot VAT podlegających odliczeniu, podatnik może zastosować odliczenie wg tzw. struktury.

Jeżeli niemożliwe jest wyodrębnienie kwot podatku VAT, podatnik może obniżyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT (z zastrzeżeniem opisanym w końcowej części). Proporcję, o której mowa powyżej, ustala się jako udział rocznego obrotu w związku z czynnościami, od których przysługuje prawo do odliczenia VAT w stosunku do całkowitego obrotu uzyskanego przez podatnika (obejmującego zarówno czynności, które dają prawo do odliczenia VAT, jak i czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo). Powyższe oznacza, że w celu obliczenia proporcji należy przyjąć ułamek, w którym w liczniku jest kwota obrotu netto w związku z czynnościami, które dają prawo do odliczenia VAT, a mianownikiem jest kwota obrotu netto uwzględniona w liczniku, powiększona o kwotę obrotu, z tytułu czynności, które nie dają prawa do odliczenia VAT.