Skutki przekształcenia spółki

Ustawa z 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz.U. Nr 94, poz. 1037 z późn.zm.), dalej: „k.s.h.”, dopuszcza przekształcenie spółek w szerszym stopniu niż kodeks handlowy, który zezwalał tylko na przekształcenie spółek kapitałowych. Na podstawie art. 26 oraz art. 551 i następnych kodeksu spółek handlowych można rozróżnić:

• dobrowolne przekształcenie spółki cywilnej w dowolny typ spółki handlowej,

• obligatoryjne przekształcenie spółki cywilnej prowadzącej przedsiębiorstwo większych rozmiarów w spółkę jawną.

Spółka cywilna może być przekształcona w spółkę handlową przez jej wspólników. Do przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową inną niż spółka jawna, stosuje się przepisy, które dotyczą przekształcenia spółki jawnej w inną spółkę handlową. Przekształcenie spółki cywilnej, jako podstawowej w obrocie spółki osobowej, w spółkę kapitałową (najczęściej w sp. z o.o.) będzie miało największe znaczenie gospodarcze. Fundamentem przekształcenia według działu III tytułu IV kodeksu spółek handlowych jest sporządzenie jego planu. Co do zasady, stanowi on stały element wszelkich przekształceń. Plan przekształcenia wraz z załącznikami podlega złożeniu do sądu rejestrowego, po sporządzeniu opinii przez biegłego rewidenta. Kodeks formułuje obowiązek zawiadomienia wspólników o zamiarze podjęcia uchwały o przekształceniu. Ponadto wspólnikom przysługuje prawo przeglądania dokumentów oraz otrzymywania odpisów. Jednak w spółkach jawnej i cywilnej, w których wszyscy wspólnicy prowadzą sprawy spółki, nie ma warunku sporządzenia planu przekształcenia. Etap przygotowawczy ogranicza się w tych sytuacjach do sporządzenia projektów uchwały o przekształceniu i umowy spółki, wyceny składników majątku, sprawozdania finansowego oraz poddania wyceny aktywów badaniu biegłego rewidenta. Kodeks spółek handlowych wymienia obowiązkowe elementy uchwały o przekształceniu (art. 563 k.s.h.). Uchwała powinna zawierać co najmniej: określenie typu spółki docelowej, wysokość kapitału zakładowego, sumy komandytowej lub wartości nominalnej akcji, zależnie od typu spółki docelowej, wysokość kwoty wypłaty przeznaczonej dla wspólników nie uczestniczących w przekształceniu, zakres praw przyznanych osobiście, nazwiska i imiona członków zarządu lub wspólników prowadzących sprawy spółki i mających je reprezentować, zgodę na brzmienie umowy lub statutu spółki. Na spółce ciąży obowiązek wezwania wspólników do złożenia w ciągu miesiąca od podjęcia uchwały oświadczeń o uczestnictwie w spółce przekształconej. Spółkę osobową można przekształcić w kapitałową jedynie za zgodą wszystkich wspólników (art. 571 k.s.h.). Wspólnikowi nie przystępującemu do spółki przysługuje roszczenie o wypłatę kwoty odpowiadającej wartości jego udziałów lub akcji w spółce przekształcanej, zgodnie ze sprawozdaniem finansowym.