Bilans - dla jednostek małych korzystających z uproszczeń
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. 2013 poz. 330).
Wersja obowiązująca od 6.06.2017 r.
W przypadku jednostek małych możliwy jest szereg uproszczeń w sprawozdaniu finansowym, w tym uproszczeń bilansu. Sprawozdanie jednostki małej obejmuje wprowadzenie (w tym informacja dodatkowa), bilans oraz rachunek zysków i strat w jednym z dwóch wariantów – kalkulacyjnym lub porównawczym, zależnie od wyboru dokonanego przez kierownika jednostki. W ramach uproszczeń jednostka mała, która ma obowiązek sporządzania sprawozdania z działalności może nie sporządzać tego sprawozdania, pod warunkiem że w informacji dodatkowej przedstawi informacje dotyczące nabycia udziałów własnych.
W bilansie wykazuje się zawsze stany aktywów i pasywów na dzień kończący bieżący i poprzedni rok obrotowy. W przypadku sporządzania bilansu na inny dzień bilansowy stany te wykazuje się na ten dzień oraz na dzień kończący rok obrotowy bezpośrednio poprzedzający ten dzień bilansowy.
Wykazana w aktywach bilansu, wartość poszczególnych grup składników aktywów wynika z ich wartości księgowej, skorygowanej o:
· dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe oraz odpisy aktualizujące, w tym również z tytułu trwałej utraty wartości składników aktywów trwałych;
· odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych;
· odpisy aktualizujące wartość należności.
Aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wykazuje się w bilansie w kwocie netto po kompensacie, jeżeli jednostka ma bezwarunkowe prawo do kompensaty aktywów i zobowiązań danego rodzaju i zamierza je rozliczyć w kwocie netto albo jednocześnie wydać składnik aktywów finansowych i rozliczyć zobowiązanie finansowe.
Jeżeli w myśl odrębnych przepisów w ciągu roku dokonywane są odpisy z wyniku finansowego bieżącego roku obrotowego, to należy je wykazać ze znakiem ujemnym w odrębnej pozycji pasywów "Kapitał (fundusz) własny", w pozycji "Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)".
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz inne fundusze tworzone na podstawie odrębnych przepisów, niezaliczone do kapitałów (funduszów) własnych, wykazuje się w pasywach bilansu w grupie zobowiązań jako fundusze specjalne.
Uproszczenia występują w przypadku, gdy:
· Jednostkę można zaliczyć do małych oraz
· Jeżeli chodzi o niektóre z jednostek małych, które same dokonały wyboru stosowania zasad rachunkowości, choć mogły również stosować uproszczoną rachunkowość – dodatkowo stosowanie uproszczeń możliwy jest, gdy organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe podjął decyzję w sprawie ich stosowania.
Jednostkami małymi w rozumieniu ustawy są:
· spółki i podmioty wskazane w ustawie o rachunkowości (w tym również m.in. osoby fizyczne, spółki cywilne, jawne, partnerskie), jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
o 17 000 000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
o 34 000 000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
o 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty,
· osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, które zdecydowały się stosować pełną rachunkowość mimo że przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły mniej niż 1 200 000 euro- w stosunku do których organ zatwierdzający podjął decyzję w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego z zastosowaniem uproszczeń.
Uproszczenia stosować mogą również jednostki, które w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych powyżej wielkości, a które za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe z zastosowaniem uproszczeń dla jednostek małych.
Wersja obowiązująca od 1.01.2016 r.
W przypadku jednostek małych możliwy jest szereg uproszczeń w sprawozdaniu finansowym, w tym uproszczeń bilansu. Sprawozdanie jednostki małej obejmuje wprowadzenie (w tym informacja dodatkowa), bilans oraz rachunek zysków i strat w jednym z dwóch wariantów – kalkulacyjnym lub porównawczym, zależnie od wyboru dokonanego przez kierownika jednostki. W ramach uproszczeń jednostka mała, która ma obowiązek sporządzania sprawozdania z działalności może nie sporządzać tego sprawozdania, pod warunkiem że w informacji dodatkowej przedstawi informacje dotyczące nabycia udziałów własnych.
W bilansie wykazuje się zawsze stany aktywów i pasywów na dzień kończący bieżący i poprzedni rok obrotowy. W przypadku sporządzania bilansu na inny dzień bilansowy stany te wykazuje się na ten dzień oraz na dzień kończący rok obrotowy bezpośrednio poprzedzający ten dzień bilansowy.
Wykazana w aktywach bilansu, wartość poszczególnych grup składników aktywów wynika z ich wartości księgowej, skorygowanej o:
· dotychczas dokonane odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe oraz odpisy aktualizujące, w tym również z tytułu trwałej utraty wartości składników aktywów trwałych;
· odpisy aktualizujące wartość rzeczowych składników aktywów obrotowych;
· odpisy aktualizujące wartość należności.
Aktywa finansowe i zobowiązania finansowe wykazuje się w bilansie w kwocie netto po kompensacie, jeżeli jednostka ma bezwarunkowe prawo do kompensaty aktywów i zobowiązań danego rodzaju i zamierza je rozliczyć w kwocie netto albo jednocześnie wydać składnik aktywów finansowych i rozliczyć zobowiązanie finansowe.
Jeżeli w myśl odrębnych przepisów w ciągu roku dokonywane są odpisy z wyniku finansowego bieżącego roku obrotowego, to należy je wykazać ze znakiem ujemnym w odrębnej pozycji pasywów "Kapitał (fundusz) własny", w pozycji "Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna)".
Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych oraz inne fundusze tworzone na podstawie odrębnych przepisów, niezaliczone do kapitałów (funduszów) własnych, wykazuje się w pasywach bilansu w grupie zobowiązań jako fundusze specjalne.
Uproszczenia występują w przypadku, gdy:
· Jednostkę można zaliczyć do małych oraz
· Jeżeli chodzi o niektóre z jednostek małych, które same dokonały wyboru stosowania zasad rachunkowości, choć mogły również stosować uproszczoną rachunkowość – dodatkowo stosowanie uproszczeń możliwy jest, gdy organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe podjął decyzję w sprawie ich stosowania.
Jednostkami małymi w rozumieniu ustawy są:
· spółki i podmioty wskazane w ustawie o rachunkowości (w tym również m.in. osoby fizyczne, spółki cywilne, jawne, partnerskie), jeżeli jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą - w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:
o 17 000 000 zł - w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
o 34 000 000 zł - w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
o 50 osób - w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty,
· osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, które zdecydowały się stosować pełną rachunkowość mimo że przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły mniej niż 1 200 000 euro- w stosunku do których organ zatwierdzający podjął decyzję w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego z zastosowaniem uproszczeń.
Uproszczenia stosować mogą również jednostki, które w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych powyżej wielkości, a które za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe z zastosowaniem uproszczeń dla jednostek małych.