Interpretacja indywidualna z dnia 9 kwietnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.110.2025.1.AM
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „(…)”.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Gmina (…) jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: podatek VAT).
Gmina jest jednostką samorządu terytorialnego posiadającą osobowość prawną i obowiązaną do realizowania zadań nałożonych przez ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 1645 ze zm.), czyli tzw. zadań własnych Gminy, w zakresie których Gmina nie jest uznawana za podatnika podatku VAT oraz innych czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych, w zakresie których Gmina jest podatnikiem podatku VAT.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, do zadań własnych Gminy należy zaspokojenie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w tym m.in. spraw z zakresu gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego (pkt 2).
Gmina (…) jako jednostka samorządu terytorialnego otrzymała pomoc finansową ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii” na realizację operacji pn. „(…)”.
Przedmiotem projektu jest budowa (...) odcinków dróg, tj. (…).
Głównym celem realizowanej operacji jest wspieranie lokalnego rozwoju na obszarach wiejskich poprzez budowę dróg wewnętrznych o długości (…) km oraz dróg gminnych o długości (…) km. Realizując ten projekt Gmina będzie realizowała zadania własne nałożone na nią ww. przepisami ustawy o samorządzie gminnym. Realizację operacji będzie nadzorował bezpośrednio Urząd Gminy. Bezpośrednim beneficjentem projektu będzie wspólnota gminna, w szczególności mieszkańcy miejscowości (…).
Wybudowane (…) odcinki dróg nie będą generowały przychodów, a więc nie będą służyły działalności Gminy opodatkowanej podatkiem VAT. Tym samym Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT towarów ani usług związanych z realizowaną inwestycją, w szczególności nie będzie pobierała opłat za korzystanie z wybudowanych odcinków dróg, ani nie będzie osiągała z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
Gmina będzie wykorzystywała wybudowane drogi jedynie do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż będą one wykorzystywane powszechnie i nieodpłatnie.
Wszelkie wydatki związane z bieżącym utrzymaniem nowo wybudowanych odcinków dróg będą ponoszone przez Gminę (…) i jej jednostki organizacyjne z dochodów własnych i nie będą związane z wykonywaniem przez Wnioskodawcę czynności opodatkowanych.
Otrzymane kwoty dofinansowania z krajowych środków publicznych i środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020, będą uwzględniały podatek VAT jako koszt kwalifikowalny zgodnie z przepisami prawnymi określającymi zasady przyznawania tych środków. Gmina zamierza dołączyć do wniosku o płatność interpretację indywidualną dotyczącą odliczenia lub zwrotu podatku VAT, ponieważ zamierza zaliczyć kwotę podatku VAT z realizowanego projektu do kosztów kwalifikowalnych i otrzymać do nich dofinansowanie. W tym celu Gmina musi wykazać, iż podatek VAT nie będzie mógł być przez nią odzyskany w całości lub w części zarówno podczas realizowania operacji ani po jej zakończeniu. Tylko w takiej sytuacji Gmina może zaliczyć podatek VAT poniesiony na realizację projektu jako wydatek kwalifikowalny.
Pytanie
Czy Gmina (…) ponosząc wydatki w ramach operacji pn. „(…)” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 będzie miała prawo do odzyskania w całości lub części kwoty podatku VAT naliczonego (w drodze odliczenia lub zwrotu tego podatku) wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją ww. operacji?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie towarów i usług w związku z realizacją projektu „(…)” (dalej: projekt lub operacja) nie daje mu w świetle art. 86 ust. 1, art. 87 ust. 1 oraz art. 15 ust. 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) (dalej: ustawa o VAT) prawa do odzyskania (w drodze odliczenia lub zwrotu) podatku VAT naliczonego w całości ani w części, zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na projekt, jak i po jego zakończeniu, ponieważ realizacja operacji należy do zakresu zadań własnych Gminy ustalonych przepisami ustawy o samorządzie gminnym oraz Gmina nie będzie prowadziła sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT z wykorzystaniem wybudowanych odcinków dróg w ramach realizacji projektu pn. „(…)”.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, za podatników tego podatku uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem sądów administracyjnych, do organów władzy publicznej należy zaliczyć także jednostki samorządu terytorialnego, w tym gminy.
Jak przewiduje art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku VAT naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Kwotę podatku VAT naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt. 1 lit. a ustawy o VAT).
W świetle art. 87 ust. 1 ustawy o VAT , w przypadku gdy kwota podatku VAT naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku VAT należnego, podatnik na prawo do obniżenia o te różnicę kwoty podatku VAT należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy o VAT, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7. Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego lub zwrotu różnicy podatku VAT przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik VAT oraz gdy towary i usługi, z nabyciem których podatek VAT został naliczony są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.
Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia lub zwrot podatku VAT naliczonego jest zatem związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku VAT należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Powyższe przepisy wykluczają zatem możliwość dokonania odliczenia lub zwrotu podatku VAT naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w sytuacji ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
W opisanym przypadku projekt dotyczący budowy (...) odcinków dróg publicznych, realizowany jest w ramach tzw. zadań własnych Gminy nałożonych na nią przepisami ustawy o samorządzie gminnym i będzie on służył zaspakajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty gminnej. Wybudowane odcinki dróg nie będą wykorzystywane do działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Tym samym Gmina realizując opisany projekt nie będzie działała w charakterze podatnika VAT, ponieważ nabywanych towarów i usług niezbędnych do zrealizowania tego projektu nie będzie wykorzystywała do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT opodatkowanej podatkiem VAT.
Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami art. 86 ust. 1 ustawy o VAT Gminie nie będzie zatem przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku VAT naliczonego – zarówno w trakcie ponoszenia kosztów na realizację projektu jaki i po jego zakończeniu.
Gmina nie będzie również miała prawa do zwrotu kwoty różnicy tego podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy. Nie zostanie bowiem spełniony warunek uprawniający do odliczenia lub zwrotu podatku VAT, tj. wykorzystywania towarów i usług nabywanych w związku z realizacja projektu do wykonywania czynności opodatkowanych.
Mając na względzie obowiązujące przepisy ustawy o VAT oraz przedstawione zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że Gmina nie będzie miała prawa do odzyskania podatku VAT naliczonego w całości lub w części, zarówno w trakcie realizowania projektu jak i po jego zakończeniu.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Art. 87 ust. 1 ustawy:
W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.
Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy:
- podatek odlicza podatnik podatku od towarów i usług,
- towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Warunkiem, który daje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.
Podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, których nie będzie wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych (czyli będzie wykorzystywał do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi).
Art. 88 ustawy zawiera listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Tylko podatnik podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo do odliczenia podatku.
Art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Art. 15 ust. 6 ustawy:
Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.
Organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te są podatnikami VAT w przypadku wykonywanych czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.
Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności:
- czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników,
- czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Rolę gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.):
Art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.
Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:
Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.
Wskazali Państwo, że są czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Otrzymali Państwo pomoc finansową ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 na realizację operacji pn. „(…)” (Projekt).
Przedmiotem Projektu jest budowa (...) odcinków dróg, tj. drogi (…).
Głównym celem realizowanej operacji jest wspieranie lokalnego rozwoju na obszarach wiejskich poprzez budowę dróg wewnętrznych oraz dróg gminnych. Realizując ten Projekt będą Państwo realizowali zadania własne nałożone przepisami ustawy o samorządzie gminnym.
Wybudowane (…) odcinki dróg nie będą generowały przychodów, nie będą służyły działalności opodatkowanej podatkiem VAT. Nie będą Państwo prowadzili sprzedaży opodatkowanej podatkiem w związku z realizowanym Projektem. W szczególności nie będą Państwo pobierali opłat za korzystanie z wybudowanych odcinków dróg, ani nie będą osiągać z tego tytułu innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.
Będą Państwo wykorzystywali wybudowane drogi do czynności niepodlegających opodatkowaniu, gdyż będą one wykorzystywane powszechnie i nieodpłatnie.
Państwa wątpliwości dotyczą prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z realizacją Projektu.
Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku naliczonego jest wykorzystywanie nabywanych towarów i usług przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
W analizowanej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie będą spełnione, ponieważ w związku z budową ww. odcinków dróg w ramach Projektu, nie będą Państwo działali jako podatnik podatku VAT, gdyż będą Państwo realizowali zadania własne nałożone na Państwa ustawą o samorządzie gminnym. Ponadto, powstałe w ramach Projektu drogi nie będą wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, ponieważ będą one wykorzystywane do czynności niepodlegających opodatkowaniu, tj. będą wykorzystywane powszechnie i nieodpłatnie.
Zatem nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług w związku z realizacją projektu pn. „(…)” zarówno w trakcie realizacji projektu jak i po jego zakończeniu.
Nie będzie Państwu przysługiwało również prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.
Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników dotyczących możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.