Interpretacja indywidualna z dnia 11 kwietnia 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.140.2025.3.ACZ

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w części dotyczącej możliwości skorzystania przez Panią z ulgi na dziecko za 2024 r. w sytuacji, jeżeli Pani dochody pozostającej przez cały 2024 r. w związku małżeńskim i Pani męża, nie przekroczyły w 2024 r. kwoty 112 000 zł i nieprawidłowe w części dotyczącej możliwości skorzystania z rozliczenia w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko za 2024 r.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

5 lutego 2025 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismami złożonymi 26 marca 2025 r. oraz pismem złożonym 3 kwietnia 2025 r. – w odpowiedzi na wezwania.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczy rozliczenia jako samotnie wychowująca matka.

Od dnia narodzin Pani córki, tj. (…) 2020 r., wychowuje Pani ją sama. Jeszcze obecny mąż nie utrzymywał i nie utrzymuje z Panią i Pani córką kontaktu, nigdy nie interesował się córką. Cała opieka, wychowanie, utrzymanie spoczywa wyłącznie na Pani.

Pozew rozwodowy został złożony w sierpniu 2024 r., niestety sprawa nadal nie została zakończona, w związku z czym, formalnie nadal pozostaje Pani w związku małżeńskim.

Do tej pory rozliczała się Pani indywidualnie i zawsze mogła Pani odliczyć ulgę na dziecko, jednak w tym roku Pani dochody przekroczyły próg 56 000 zł i nie może już Pani rozliczyć się z córką. Od narodzin Pani córki jej ojciec nie zapłacił na jej utrzymanie żadnych pieniędzy, nigdy nie pomógł Pani w jej wychowywaniu, żaden organ ścigania nie jest w stanie wyegzekwować od niego jakichkolwiek funduszy, a teraz Pani nie może nawet odliczyć ulgi na dziecko.

W różnych źródłach czytała Pani, że liczy się stan faktyczny, a nie stan formalny, dlatego potrzebuje Pani potwierdzenia, czy może Pani rozliczyć się na zasadach samotnego rodzica. Na wszystkie Pani argumenty posiada Pani dowody. Od (…) 2020 r. (czyli data narodzin Pani córki) Pani oraz Pani mąż macie wydaną przez sąd rozdzielność majątkową, ojciec dziecka ma zasądzone również przez sąd alimenty (nie płaci ich do dnia dzisiejszego), ma sprawę u komornika (bezskuteczna egzekucja), sprawa rozwodowa trwa (w pozwie wnosi Pani również o całkowite pozbawienie go praw rodzicielskich), jednak mając na uwadze czas trwania i oczekiwanie na rozprawy, nie otrzymała Pani jeszcze statusu rozwiedzionej w 2024 r. Pani mąż był skazany również przez sąd za niepłacenie alimentów na prace społeczne oraz otrzymał wyrok karny za jazdę pod wpływem alkoholu, ale nie ma Pani informacji, czy odbywa lub odbywał karę pozbawienia wolności.

W uzupełnieniu wniosku złożonym 26 marca 2025 r. wskazała Pani, że oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej za 2024 r.

We wskazanym roku podatkowym podlegała Pani na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Jaki był/jest Pani stan cywilny w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem, tj. czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem była/jest Pani:

·panną,

·wdową,

·rozwódką, albo

·osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub

·osobą pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności?”,

wskazała Pani, że w roku podatkowym objętym wnioskiem formalnie była Pani osobą pozostającą w związku małżeńskim. Niemniej jednak w sierpniu 2024 r. złożyła Pani pozew o rozwód, jednak sprawa nie jest do tej pory rozstrzygnięta.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem Pani mąż odbywał karę pozbawienia wolności? Proszę o udzielenie odpowiedzi na to pytanie, ponieważ uzyskanie od Pani tej informacji jest niezbędne do wydania Pani rozstrzygnięcia w sprawie”, wskazała Pani, że od dnia narodzin Pani córki, czyli (…) 2020 r., Pani i Pani mąż pozostajecie w nieformalnej separacji – nie ma Pani kontaktu z małżonkiem, nie wie Pani, co się z nim dzieje, czym obecnie się zajmuje ani czy odbywał karę pozbawienia wolności. Jest to również data, od której Pani i Pani mąż posiadacie rozdzielność majątkową (po rozeznaniu sytuacji i upewnieniu się, że Pani mąż nie nawiąże już kontaktu z Panią i z córką, z datą wsteczną złożyła Pani wniosek o ustanowienie rozdzielności). To czas, od kiedy Państwa małżeństwo jest fikcją – nastąpił zupełny i trwały rozpad pożycia (art. 56 oraz art. 61 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809)).

Ani Pani, ani Pani córka nie macie żadnej więzi z tym mężczyzną (duchowej, fizycznej ani gospodarczej). Żadna ze Stron nie ma woli i nie rozważa ponownego podjęcia pożycia.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy zapadł już wyrok rozwodowy, w którym sąd orzekł o rozwiązaniu małżeństwa Pani i Pani męża przez rozwód? Jeżeli tak, to proszę o podanie daty uprawomocnienia się orzeczenia sądu o Pani rozwodzie”, wskazała Pani, że niestety, do dnia dzisiejszego nie ma wyroku rozwodowego, w którym sąd orzekł rozwiązanie małżeństwa przez rozwód.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „W przypadku, jeżeli zapadł już wyrok rozwodowy rozwiązujący Pani małżeństwo, proszę wskazać:

• czy Sąd pozbawił, ograniczył lub zawiesił władzę rodzicielską w stosunku do ojca Pani córki?
• w jaki sposób Sąd ustalił opiekę nad Pani córką i kontakty ojca z córką?; u kogo i w jaki sposób ustalono stałe miejsce zamieszkania Pani córki?
• czy została orzeczona przez sąd opieka naprzemienna nad Pani córką, w związku z którą Pani i ojcu dziecka zostało ustalone świadczenie wychowawcze zgodnie z art. 5 ust. 2a ustawy z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci?”,

wskazała Pani, że nie dotyczy.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem zarówno Pani, jak i ojciec Pani córki posiadaliście pełną władzę rodzicielską wobec córki, o której mowa we wniosku?”, wskazała Pani, że tak, w 2024 r. oboje posiadaliśmy pełną władzę rodzicielską. Niestety, Pani córka mimo tego nie zna ojca, nigdy go nie widziała. Cała odpowiedzialność za dziecko, jego wychowanie, utrzymanie i rozwój spoczywa na Pani, dlatego wniosła Pani do sądu również wniosek o pozbawienie praw rodzicielskich Pani męża, a zarazem ojca Pani córki. Ponadto, dla zabezpieczenia potrzeb finansowych córki, zawnioskowała Pani o alimenty, które zostały przyznane przez sąd w związku z brakiem opieki i wspólnego życia. Niemniej jednak, do dnia dzisiejszego, nie uzyskała Pani tych środków od ojca Pani dziecka, wobec którego prowadzona jest bezskuteczna egzekucja komornicza, a nawet został wydany wyrok skazujący go na prace społeczne z tego tytułu.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem miejscem zamieszkania Pani córki było każdorazowo Pani miejsce zamieszkania – inne niż miejsce zamieszkania ojca dziecka?”, wskazała Pani, że tak, od porodu, czyli (…) 2020 r., każdorazowo miejscem zamieszkania Pani córki jest Pani miejsce zamieszkania. Pani córka nie spędziła pod opieką ojca nawet jednego dnia w tym okresie.

W 2024 r. Pani córka uczęszczała do publicznego przedszkola w miejscu Pani zamieszkania, żeby Pani mogła wrócić do pracy.

Pani córka nie otrzymuje zasiłku pielęgnacyjnego ani renty socjalnej.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem, w stosunku do Pani i Pani córki miały zastosowanie:

• przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym (z wyjątkiem przepisów dotyczących najmu prywatnego) – w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń?
• przepisy z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych?”,

wskazała Pani, że nie, takie przepisy nie miały zastosowania.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem, osiągnęła Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych? Jeżeli tak, to z jakiego tytułu?”, wskazała Pani, że tak, w 2024 r. osiągnęła Pani dochody opodatkowane według skali podatkowej, w związku z pracą na etacie.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy jest Pani matką lub opiekunem prawnym innych dzieci (dziecka), oprócz córki, o której mowa we wniosku i względem nich wykonywała Pani władzę rodzicielską w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem? Jeśli tak, proszę wskazać ich daty urodzenia oraz czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem, wychowywała je Pani wspólnie z drugim rodzicem lub opiekunem prawnym?”, wskazała Pani, że nie, jest Pani mamą i jednocześnie opiekunem prawnym tylko córki wskazanej we wniosku.

W uzupełnieniu wniosku złożonym 3 kwietnia 2025 r., na pytanie Organu o treści cyt.: „Za jaki rok podatkowy (lata podatkowe) oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej w zakresie możliwości skorzystania przez Panią z ulgi na dziecko ? Czy oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej w tym zakresie za 2024 r.?”, wskazała Pani, że oczekuje Pani wydania interpretacji indywidualnej za 2024 r. w zakresie możliwości skorzystania z ulgi na dziecko.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy w związku z wyrokiem karnym Pani męża za jazdę pod wpływem alkoholu, został on pozbawiony wolności, czy też poniósł inne konsekwencje prawne z tego tytułu – jakie? W którym roku Pani mąż dostał wyrok karny za jazdę pod wpływem alkoholu?”, wskazała Pani, że sytuacja ta miała miejsce w 2020 r. niedługo po narodzinach Państwa córki, o czym została Pani poinformowana przez rodzinę Pani męża. Za jazdę pod wpływem alkoholu Pani mąż został ukarany prawomocnym wyrokiem sądu, w wyniku którego otrzymał zakaz prowadzenia pojazdów oraz karę grzywny w postaci mandatu. Takie informacje również uzyskała Pani od jego najbliższych, którzy jeszcze wtedy Panią o tym poinformowali. Obecnie, już z nikim z jego otoczenia nie ma Pani kontaktu.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem Pani córka została na podstawie orzeczenia Sądu umieszczona w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych?”, wskazała Pani, że nie, Pani córka od dnia narodzin przebywa z Panią, każdorazowo w miejscu Pani zamieszkania.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem Pani dochody oraz dochody Pani męża uzyskane łącznie, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszone o składki na ubezpieczenie społeczne, nie przekroczyły 112 000 zł?”, wskazała Pani, że w 2024 r., czyli tym objętym wnioskiem, ma Pani informację tylko i wyłącznie o kwocie Pani dochodów, które w tym roku po pomniejszeniu o składki społeczne wynoszą 67 966,39 zł. Nie posiada Pani żadnej wiedzy o wysokości dochodów Pani męża. Najprawdopodobniej, w związku z tym, że żadne organy ścigania (bezskuteczna egzekucja komornicza) nie są w stanie pozyskać należnych alimentów na Pani córkę, domniemywa Pani, że nie osiąga on w ogóle dochodów.

Na pytanie Organu o treści cyt.: „Czy zawarła Pani z mężem porozumienie dotyczące sposobu korzystania z ulgi na dziecko przez każdego z małżonków w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w podatku dochodowym od osób fizycznych? Jeśli tak, proszę wskazać w jakich proporcjach małżonkowie ustalili prawo do dokonania odliczenia w ramach ulgi na dziecko w roku podatkowym (latach podatkowych) objętym wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej”, wskazała Pani, że nie, nie zawieraliście Państwo takiego porozumienia. Od dnia narodzin córki, czyli od (…) 2020 r., pozostajecie Państwo w nieformalnej separacji, Pani mąż nie utrzymuje z Panią i Pani córką żadnej relacji, nie poruszał również kwestii stosowania ulgi na dziecko. Od 2020 r., czyli roku narodzin Pani córki, to Pani korzystała z indywidualnej formy rozliczenia wynikającej z posiadania rozdzielności majątkowej oraz z ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości, gdyż Pani dochody do tej pory nie przekraczały kwoty 56 000 zł.

Pytania

1.Czy może Pani rozliczyć dochody na preferencyjnych zasadach jako matka samotnie wychowująca dziecko?

2.Czy przysługuje Pani prawo do skorzystania z ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, może Pani rozliczyć się na preferencyjnych zasadach jako osoba samotnie wychowująca dziecko, a także uwzględnić w zeznaniu podatkowym ulgę prorodzinną.

Uzasadnienie

W związku z całkowitym rozpadem małżeństwa, nieposiadaniem jakichkolwiek informacji o Pani mężu oraz brakiem relacji małżeńskiej i rodzicielskiej, pozostawaniem w nieformalnej separacji i posiadaniu rozdzielności majątkowej, a także złożonym wnioskiem o rozwód i pozbawienie praw rodzicielskich, od 2020 r. funkcjonuje Pani właśnie jako osoba samotnie wychowująca dziecko. Jedyny aspekt, który pozostał do uregulowania, to fakt aktualnie toczącego się rozwodu i wszystkich prawnych procedur. Stan faktyczny Pani sytuacji, został przedstawiony powyżej i potwierdza Pani stanowisko.

Stwierdza Pani, że w zeznaniu podatkowym za 2024 r. może Pani uwzględnić ulgę prorodzinną w pełnej wysokości wynoszącej 1112,04 zł.

W związku z całkowicie samodzielnym sprawowaniem opieki nad swoją małoletnią córką, spełnia Pani warunki do rozliczenia się w sposób preferencyjny jako samotnie wychowująca matka oraz z racji, iż osiągnięty przez Panią dochód nie przekracza ustawowej kwoty 112 000 zł, może Pani zastosować ulgę na dziecko w pełnej wysokości wynoszącej 1112,04 zł.

Cała odpowiedzialność za opiekę, wychowanie i utrzymanie córki, spoczywa od jej narodzin tylko na Pani, musiała Pani jak najszybciej wrócić do pracy, aby zapewnić jej jak najlepszy byt, dlatego rozliczenie na zasadach samotnego rodzica, którym niestety niewątpliwie Pani jest spowoduje, że otrzyma Pani zwrot podatku z uwzględnieniem ulgi na dziecko. Jeśli będzie musiała Pani rozliczyć się indywidualnie, to nie otrzyma Pani ulgi na dziecko oraz będzie musiała Pani jeszcze zwrócić jakieś pieniądze. Jest to dla Pani bardzo krzywdzące, bo stan faktyczny Pani sytuacji potwierdza, że samotnie wychowuje Pani córkę i każdego dnia próbuje jej Pani zapewnić jak najlepsze warunki do rozwoju i z całych sił stara się Pani zaspokajać jej wszystkie potrzeby. Nie Pani winą jest, że w sądach sprawy rozwodowe trwają bardzo długo. Z informacji, które uzyskała Pani na infolinii wie Pani, że osoba, która może rozliczyć się jako samotny rodzic musi mieć status rozwiedzionej, jednak czy rozdzielność majątkowa świadcząca poniekąd o separacji oraz stan faktyczny i złożony pozew rozwodowy mogą spowodować, że będzie mogła Pani rozliczyć się na tych preferencyjnych zasadach. Tak, jak wcześniej Pani wspominała, dotychczas rozliczała się Pani indywidualnie i zawsze ulga na dziecko Pani przysługiwała, jednak w tym roku przekroczyła Pani próg dochodowy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 6 ust. 4c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Stosownie do art. 6 ust. 4d ww. ustawy:

Na podstawie art. 6 ust. 4e ww. ustawy:

Art. 6 ust. 4f ww. ustawy stanowi:

W myśl art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przystępując do oceny możliwości skorzystania przez Panią z preferencyjnego rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 2024 r. w sposób przewidziany dla osoby samotnie wychowującej dziecko, podkreślić, że wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, wynikającej z art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78 poz. 483 ze zm.), stanowiącego, że:

Oznacza to, że wszelkie odstępstwa od tej zasady, muszą bezwzględnie wynikać z przepisów prawa i być interpretowane ściśle z jego literą. Co więcej, zgodnie z konstrukcją i systematyką ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wszelkie ulgi i zwolnienia podatkowe stanowią wyjątek od generalnej zasady powszechności opodatkowania wyrażonej w powołanym wyżej art. 9 ust. 1 ww. ustawy.

Stąd też, korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Z powołanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi odstępstwo od generalnej zasady indywidualnego opodatkowania. Możliwość jego zastosowania obwarowana jest szeregiem warunków wyraźnie wskazanych w tej ustawie, które należy interpretować ściśle, co oznacza, że nie można dokonywać wykładni rozszerzającej ani też zawężającej.

Należy zauważyć, że ustawodawca uzależnił prawo do skorzystania z preferencyjnych zasad rozliczenia podatku dochodowego od osób fizycznych od spełnienia m.in. warunku posiadania określonego statusu cywilnoprawnego wymienionego w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymienia enumeratywnie osoby, którym przysługuje status osób samotnie wychowujących dzieci, odwołując się zarówno do statusu cywilnoprawnego osoby wychowującej dzieci (panna, kawaler, wdowa, wdowiec, rozwódka, rozwodnik, osoba, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów, lub osoba, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności), jak również do tego, że osoba ta musi faktycznie wychowywać dzieci samotnie, tj. bez wsparcia drugiego z rodziców, którym przysługuje preferencyjne rozliczenie podatku.

Przy czym, status osoby rozwiedzionej nabywa się dopiero poprzez prawomocne orzeczenie sądu o rozwiązaniu małżeństwa.

Natomiast za osobę samotnie wychowującą dzieci ustawodawca uznał również osobę pozostającą w związku małżeńskim pod warunkiem, że drugi małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.

Jak wynika z art. 93 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Jak stanowi art. 94 § 1 ww. ustawy:

W myśl art. 107 § 1 i § 2 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 111 ww. ustawy:

Osobami samotnie wychowującymi dzieci mogą być również osoby, wobec których orzeczono separację. Przy czym, nabycie statusu osoby samotnie wychowującej dziecko w takim przypadku wymaga prawomocnego orzeczenia sądu o separacji małżonków.

Zgodnie bowiem z treścią art. 61¹ ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

W myśl art. 61² ww. ustawy:

Stosownie do art. 61³ ww. ustawy:

Jak stanowi art. 61⁴ § 1 ww. ustawy:

Prawo do omawianej preferencji podatkowej będzie zatem przysługiwało jedynie temu z rodziców, który będąc osobą stanu wolnego (za wyjątkiem ściśle w ustawie określonym) faktycznie w roku podatkowym samotnie dziecko wychowuje, czyli sprawuje nad nim samodzielnie ciągłą opiekę, bez udziału drugiego rodzica w procesie wychowawczym. W konsekwencji, aby skorzystać z preferencyjnego opodatkowania swoich dochodów na zasadach przewidzianych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy mieć ściśle określony stan cywilny oraz wychowywać samotnie dziecko (dzieci).

Jednocześnie przepisy powyższej ustawy nie uzależniają prawa podatnika do preferencyjnego opodatkowania jego dochodów od tego, czy przez cały rok był osobą samotnie wychowującą dzieci. Wystarczające jest zatem, aby taki stan zaistniał w ciągu roku, a nie trwał przez cały rok.

Powyższe stanowisko potwierdza prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 25 lipca 2024 r., sygn. akt I SA/Kr 289/24, w którym Sąd stwierdził, że:

W prawomocnym wyroku z 8 grudnia 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 1180/21, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w odniesieniu do art. 6 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stwierdził, że:

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie w 2024 r. nie można uznać Panią za „osobę samotnie wychowującą dziecko” w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc nie przysługuje Pani prawo do preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko za ten okres. Preferencja ta uzależniona jest bowiem – jak już wcześniej wyjaśniono – również od stanu cywilnego rodzica, starającego się o status osoby samotnie wychowującej dziecko. Jak wskazano we wniosku i jego uzupełnieniu, w 2024 r. była Pani w związku małżeńskim, nie została orzeczona przez sąd między Panią i Pani mężem separacja, a także z opisu sprawy nie wynika, aby w 2024 r. Pani mąż został pozbawiony przez sąd praw rodzicielskich w stosunku do córki oraz, aby odbywał w ww. roku karę pozbawienia wolności.

Podkreślić należy, że samo złożenie pozwu o rozwód nie pozwala na uznanie danej osoby za samotnie wychowującą dziecko, ponieważ status osoby rozwiedzionej nabywa się dopiero poprzez prawomocne orzeczenie sądu o rozwiązaniu małżeństwa. Również separacja faktyczna (zerwanie więzi między stronami bez ingerencji sądu), która nie pociąga za sobą skutków prawnych, nie pozwala na uznanie danej osoby za samotnie wychowującą dziecko, ponieważ to wyłącznie do separacji orzekanej przez sąd odnosi się przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wymieniając w kategorii osób uprawnionych do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko osobę, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Samo złożenie wniosku do sądu o pozbawienie praw rodzicielskich (władzy rodzicielskiej) małżonka również nie pozwala na uznanie danej osoby za samotnie wychowującą dziecko z uwagi na fakt, że przepis art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi o możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów m.in. w przypadku osoby, której małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich – a zatem samo złożenie wniosku do sądu o pozbawienie małżonka praw rodzicielskich, bez uzyskania prawomocnego postanowienia sądu o pozbawieniu małżonka władzy rodzicielskiej, jest niewystarczające dla skorzystania z ww. preferencji podatkowej.

Przy czym, dla możliwości skorzystania z preferencyjnego rozliczenia dochodów jako osoba samotnie wychowująca dziecko bez znaczenia pozostaje fakt ustanowienia między małżonkami rozdzielności majątkowej. Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pozwalające na skorzystanie z ww. preferencji podatkowej nie różnicują rodziców dziecka na tych, którzy posiadają wspólność majątkową czy rozdzielność majątkową.

Rozdzielność majątkowa odnosi się do ustroju małżeńskiego i nie świadczy o separacji między małżonkami, którą orzeka sąd na podstawie odrębnych przepisów.

Fakt, że w 2024 r. cała odpowiedzialność za dziecko, jego wychowanie, utrzymanie i rozwój spoczywa na Pani, Pani córka nie zna ojca i nigdy go nie widziała, Pani mąż nie płaci alimentów przyznanych przez sąd, nie pozwala na uznanie Pani za osobę samotnie wychowującą dziecko, o której mowa w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ nie należy Pani do jednej z kategorii osób wymienionych w zamkniętym katalogu ustanowionym przez ustawodawcę w przywołanym wyżej art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Mając na uwadze powyższe, okoliczność, że w 2024 r. formalnie była Pani mężatką, nie została orzeczona przez sąd między Panią i Pani mężem separacja, a Pani mąż nie został pozbawiony przez sąd praw rodzicielskich w stosunku do córki i nie odbywał kary pozbawienia wolności, wyklucza możliwość uznania, że przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko. W konsekwencji, z tego względu nie spełniła Pani warunków określonych w art. 6 ust. 4c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wobec czego nie przysługuje Pani prawo do skorzystania z preferencyjnego rozliczenia jako osoba samotnie wychowująca dziecko za 2024 r.

Zatem, w tej części Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Przechodząc natomiast do kwestii możliwości skorzystania przez Panią z ulgi prorodzinnej na małoletnią córkę wskazać należy, że zgodnie z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie art. 27f ust. 2 ww. ustawy:

W myśl art. 27f ust. 2a ww. ustawy:

Stosownie do art. 27f ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Art. 27f ust. 2c ww. ustawy stanowi, że:

Jak stanowi art. 27f ust. 2d ww. ustawy:

Z art. 27f ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że:

Zgodnie z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 27f ust. 7 ww. ustawy:

W myśl art. 6 ust. 8 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Z art. 26 ww. Kodeksu wynika, że:

Stosownie do art. 92 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Na gruncie art. 93 § 1 ww. Kodeksu:

Jak stanowi art. 95 § 1 ww. Kodeksu:

W świetle art. 96 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl art. 97 § 1 ww. Kodeksu:

Zgodnie zaś z treścią art. 107 § 1 i § 2 ww. Kodeksu:

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”. Należy mieć na uwadze, że do nabycia prawa do odliczenia ulgi prorodzinnej konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie w danym roku podatkowym. Należy przy tym odróżnić treść władzy rodzicielskiej od jej wykonywania, gdyż samo posiadanie władzy rodzicielskiej nie oznacza jej wykonywania.

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka. Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

W konsekwencji, wykonywanie obowiązku alimentacyjnego, czyli fakt płacenia alimentów na dzieci, nie jest rozstrzygający dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a więc spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy.

Stąd ulga na dzieci przysługuje tym rodzicom, którzy faktycznie sprawują pieczę nad osobą i majątkiem dziecka. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Jeżeli rodzic dziecka pomimo posiadania praw rodzicielskich nie zajmuje się dzieckiem albo jego kontakty są sporadyczne należy uznać, że nie wykonuje władzy rodzicielskiej i w związku z tym nie ma prawa do ulgi.

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania, czy spełniania obowiązku alimentacyjnego, ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Reasumując, ulga na małoletnie dzieci przysługuje rodzicom, jeżeli wykonują władzę rodzicielską. Ponadto, w myśl art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwotę przysługującej ulgi mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców – kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny.

Przystępując do oceny możliwości skorzystania przez Panią z ulgi prorodzinnej na małoletnią córkę za 2024 r. wskazać należy, że w przypadku rodziców, którym przysługuje ulga tylko na jedno dziecko istnieje ograniczenie zastosowania tej ulgi, polegające na wprowadzeniu przez ustawodawcę limitu dochodów, stosownie do art. 27f ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów, prawo do zastosowania ww. odliczenia w przypadku wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do jednego małoletniego dziecka przysługuje, jeżeli dochody podatnika niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł.

Wyjątkiem jest tu podatnik samotnie wychowujący małoletnie dziecko wymieniony w art. 6 ust. 4c i 4g ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do którego limit kwoty dochodu wynosi 112 000 zł.

Natomiast, w przypadku podatnika pozostającego w związku małżeńskim – prawo do zastosowania ww. odliczenia w przypadku wykonywania władzy rodzicielskiej w stosunku do jednego małoletniego dziecka przysługuje, jeżeli dochody podatnika pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł.

Wysokość tych dochodów ustalić należy w sposób określony w powołanym art. 27f ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a oraz art. 30c ust. 2 pkt 2.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz powołane wyżej przepisy prawa uznać należy, że skoro w 2024 r. to Pani sprawowała faktycznie stałą władzę rodzicielską w stosunku do małoletniej córki, tj. od dnia narodzin Pani córki, tj. od (…) 2020 r., wychowuje ją Pani sama, Pani mąż nie utrzymywał i nie utrzymuje z Panią i Pani córką kontaktu, nigdy nie interesował się córką, nie zapłacił na jej utrzymanie żadnych pieniędzy, cała opieka, wychowanie, utrzymanie córki spoczywa wyłącznie na Pani, to w sytuacji – jeżeli Pani dochody pozostającej przez cały 2024 r. w związku małżeńskim i Pani męża, nie przekroczyły w 2024 r. kwoty 112 000 zł – przysługuje Pani za 2024 r. wyłączne prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej, wynikającej z art. 27f ust. 1 i ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na małoletnią córkę.

Przy ustaleniu prawa do odliczenia przez Panią ulgi prorodzinnej za 2024 r. obowiązuje Panią limit będący sumą dochodów Pani i Pani męża określony w art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. 112 000 zł, bowiem w 2024 r. była Pani osobą pozostającą w związku małżeńskim. Przepis art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie znajdzie zastosowania, gdyż – jak już wcześniej wywiedziono – nie posiadała Pani statusu osoby samotnie wychowującej dziecko w 2024 r.

Zatem, w tej części Pani stanowisko należało uznać za prawidłowe, pomimo że we własnym stanowisku wskazała Pani, że z racji, iż osiągnięty przez Panią dochód nie przekracza ustawowej kwoty 112 000 zł, może Pani zastosować ulgę na dziecko w pełnej wysokości wynoszącej 1112,04 zł.

Należy bowiem jeszcze raz wyjaśnić, że art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jednoznacznie wskazuje, że odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł.

Zatem, jeżeli jak wskazała Pani w opisie sprawy – Pani mąż w 2024 r. nie uzyskał żadnych dochodów, natomiast osiągnięte przez Panią w 2024 r. dochody po pomniejszeniu o składki społeczne wynoszą 67 966,39 zł, to przysługuje Pani prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej w wysokości 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych na małoletnią córkę w 2024 r.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto, wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111) – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. ojca Pani dziecka).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.