Interpretacja indywidualna z dnia 24 marca 2025 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT3.4011.94.2025.2.PS

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 stycznia 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 29 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełniła go Pani pismem z 7 marca 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Prowadzi Pani jednoosobową działalność gospodarczą – sklep (...).

(...) 2024 r. w drodze intercyzy oraz następnie podziału majątku wspólnego z mężem nabyła Pani zorganizowaną część przedsiębiorstwa, na którą składały się także towary (...). Towary te miały wartość 149072,12 netto.

W uzupełnieniu wniosku z 7 marca wskazuje Pani, że działalność gospodarczą prowadzi Pani od (...) 2024. Wybrała Pani podatek liniowy jako formę opodatkowania. Na potrzeby działalności gospodarczej prowadzi Pani księgę przychodów i rozchodów.

Potwierdza Pani, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa we wniosku rozumieć należy tą, o której mowa w art. 5a pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nadmienia Pani, że przyczyną podpisania intercyzy oraz podziału majątku był rozkład pożycia oraz planowany rozwód. Do intercyzy oraz podziału majątku wspólnego doszło (...) 2024 r.

Składniki majątku otrzymane w ramach ZCP należały do majątku wspólnego małżonków i były uprzednio wykorzystywane przez Pani męża do prowadzenia działalności gospodarczej.

Podział majątku był na tyle ekwiwalentny na ile się dało, ponieważ dzieliliście Państwo wszystko łącznie z domem, mieszkaniem i samochodami, ponieważ tak się porozumieliście. Pani wzięła dom, mąż mieszkanie. Pani wzięła jeden samochód mąż drugi samochód. Pani wzięła jedną część działalności, mąż wziął drugą. Natomiast wartość otrzymanej przez Panią zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie przekraczała udziału w majątku dorobkowym małżonków biorąc pod uwagę wszystkie elementy majątku dorobkowego. Natomiast patrząc na udział w majątku dorobkowym biorąc wyłącznie tylko tę część jaką jest zorganizowana część przedsiębiorstwa to tak wzieła Pani całość tej części. Mąż prowadził (...) oraz mieliście Państwo sklepy (...). Dla męża pozostała (...), a dla Pani sklepy, ponieważ tak ustaliliście.

Pytanie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy istnieje konieczność ujęcia towarów handlowych w początkowym spisie z natury na podstawie § 24 ust. 1 rozporządzenia MF w sprawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2019 r. poz. 2544 ze zm.)?

Pani stanowisko w sprawie

Uważa Pani, że ma Pani prawo do ujęcia towarów, które otrzymała Pani w ramach podziału majątku wspólnego w początkowym spisie z natury.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera wykazu wydatków, który przesądzałby o ich zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów. Dlatego przyjmuje się, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalnie uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością, których celem jest osiągnięcie przychodów lub zabezpieczenie albo zachowanie źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości.

Zatem aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

·musi zostać poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

·musi być definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

·musi pozostawać w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

·musi zostać poniesiony w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

·musi zostać właściwie udokumentowany,

·nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 23 wskazanej ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Przepis art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależnia możliwość zaliczenia wydatku w ciężar kosztów uzyskania przychodów od spełnienia m.in. warunku, że wydatek ten musi zostać poniesiony przez podatnika.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że (...) 2024 r. w drodze intercyzy oraz następnie podziału majątku wspólnego z mężem nabyła Pani zorganizowaną część przedsiębiorstwa, wykorzystywaną uprzednio w działalności małżonka, na którą składały się także towary handlowe (...). Tego samego dnia rozpoczęła Pani prowadzenie działalności gospodarczej przy wykorzystaniu otrzymanej w drodze podziału majątku wspólnego zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wybrała Pani podatek liniowy i prowadzi Pani podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Kwestie stosunków majątkowych w małżeństwie reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.).

Na podstawie art. 31 § 1 tej ustawy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Natomiast w myśl art. 33 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy :

Do majątku osobistego każdego z małżonków należą:

1)przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej;

2)przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił;

3)prawa majątkowe wynikające ze wspólności łącznej podlegającej odrębnym przepisom;

4)przedmioty majątkowe służące wyłącznie do zaspokajania osobistych potrzeb jednego z małżonków;

5)prawa niezbywalne, które mogą przysługiwać tylko jednej osobie;

6)przedmioty uzyskane z tytułu odszkodowania za uszkodzenie ciała lub wywołanie rozstroju zdrowia albo z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę; nie dotyczy to jednak renty należnej poszkodowanemu małżonkowi z powodu całkowitej lub częściowej utraty zdolności do pracy zarobkowej albo z powodu zwiększenia się jego potrzeb lub zmniejszenia widoków powodzenia na przyszłość;

7)wierzytelności z tytułu wynagrodzenia za pracę lub z tytułu innej działalności zarobkowej jednego z małżonków;

8)przedmioty majątkowe uzyskane z tytułu nagrody za osobiste osiągnięcia jednego z małżonków;

9)prawa autorskie i prawa pokrewne, prawa własności przemysłowej oraz inne prawa twórcy;

10)przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej.

Wyżej wymieniony przepis określa, co stanowi osobisty majątek każdego z małżonków. Do majątku odrębnego małżonków nie zalicza się zatem przedmiotów służących do prowadzenia działalności gospodarczej.

W skład majątku wspólnego małżonków wchodzą natomiast, co do zasady, przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Jeśli więc jeden z małżonków w czasie trwania małżeństwa rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej, utworzone przez niego przedsiębiorstwo wejdzie w skład majątku wspólnego. Stanie się tak nawet wtedy, gdy drugi małżonek nie zajmował się sprawami tego przedsiębiorstwa w najmniejszym choćby zakresie. Jest to ich majątek wspólny.

Stosownie do dyspozycji art. 34¹ ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.

Z kolei art. 35 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy ustanawia zakaz żądania podziału majątku wspólnego, a także rozporządzania w jakiejkolwiek formie udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Stosownie do art. 43 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną. Cechą charakterystyczną tego typu współwłasności jest to, że niemożliwe jest ustalenie wielkości udziału małżonków we współwłasności (współwłasność bezudziałowa) oraz żaden z małżonków w czasie jej trwania nie może rozporządzać swymi prawami do majątku wspólnego.

Małżonek prowadzący działalność gospodarczą ma przy tym prawo do samodzielnego zarządzania przedmiotami majątkowymi służącymi do prowadzenia przez niego indywidualnej działalności gospodarczej (art. 36 § 3 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy).

Natomiast zgodnie z regulacjami art. 206 i 207 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.) :

Każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez pozostałych współwłaścicieli.

Pożytki i inne przychody z rzeczy wspólnej przypadają współwłaścicielom w stosunku do wielkości udziałów; w takim samym stosunku współwłaściciele ponoszą wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną.

Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba, że w czasie trwania związku małżeńskiego:

·małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową,

·z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie współwłasności,

·wspólność ustała z mocy prawa na skutek całkowitego lub częściowego ubezwłasnowolnienia jednego z małżonków lub też ogłoszenia upadłości jednego z małżonków.

Zgodnie z art. 47 § 1 i § 2 K.r.o.:

Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.

2. Umowa majątkowa małżeńska może być zmieniona albo rozwiązana. W razie jej rozwiązania w czasie trwania małżeństwa, powstaje między małżonkami wspólność ustawowa, chyba że strony postanowiły inaczej. Ustanie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych.

Mając na uwadze treść ww. przepisów należy przyjąć, że dają one możliwość przekazania towarów handlowych stanowiących współwłasność łączną małżonków, wykorzystywanych w działalności gospodarczej Pani męża – na rzecz Pani.

Co do zasady, w takiej sytuacji nie powstaje też przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Nie następuje bowiem zmiana właściciela składników majątku wchodzących w skład ZCP, a jedynie sposób ich faktycznego wykorzystywania.

Przedstawiona we wniosku czynność prawna dokonana pomiędzy małżonkami, nie rodzi skutków prawnych na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż dotyczy składników majątku objętych majątkową wspólnością ustawową.

Natomiast sam fakt dysponowania przez Panią towarami handlowymi otrzymanymi do majątku osobistego w wyniku podzału majątku wspólnego jest zdarzeniem gospodarczym, które powinno zostać zarejestrowane w prowadzonych przez Panią księgach podatkowych na potrzeby prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 24 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

U podatników osiągających dochody z działalności gospodarczej i prowadzących księgi przychodów i rozchodów dochodem z działalności jest różnica pomiędzy przychodem w rozumieniu art. 14 a kosztami uzyskania powiększona o różnicę pomiędzy wartością remanentu końcowego i początkowego towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadków, jeżeli wartość remanentu końcowego jest wyższa niż wartość remanentu początkowego, lub pomniejszona o różnicę pomiędzy wartością remanentu początkowego i końcowego, jeżeli wartość remanentu początkowego jest wyższa.

Zasady prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów, a w tym sporządzenia spisu z natury, zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 23 grudnia 2019 r. w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2019 r. poz. 2544 ze zm.).

W tym miejscu wyjaśnienia wymaga użyte pojęcie „towary”, przez które § 3 pkt 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów rozumie się:

towary handlowe, materiały podstawowe i pomocnicze, półwyroby (półfabrykaty), wyroby gotowe, braki i odpady oraz materiały przyjęte od zamawiających do przerobu lub obróbki, z tym, że:

a)towarami handlowymi są wyroby przeznaczone do sprzedaży w stanie nieprzerobionym; towarami handlowymi są również produkty uboczne uzyskiwane przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej,

b)materiałami (surowcami) podstawowymi są materiały, które w procesie produkcji lub przy świadczeniu usług stają się główną substancją gotowego wyrobu; do materiałów podstawowych zalicza się również materiały stanowiące część składową (montażową) wyrobu lub ściśle z wyrobem złączone (np. opakowania - puszki, butelki) oraz opakowania wysyłkowe wielokrotnego użytku (np. transportery, palety), jeżeli opakowania te nie są środkami trwałymi,

c)materiałami pomocniczymi są materiały niebędące materiałami podstawowymi, które są zużywane w związku z działalnością gospodarczą i bezpośrednio oddają wyrobowi swoje właściwości,

d)wyrobami gotowymi są wyroby własnej produkcji, których proces przerobu został całkowicie zakończony, wykonane usługi, prace naukowo-badawcze, prace projektowe, geodezyjno-kartograficzne, zakończone roboty, w tym także budowlane,

e)produkcją niezakończoną jest produkcja w toku oraz półwyroby (półfabrykaty), to jest niegotowe jeszcze produkty własnej produkcji, a także wykonywane roboty, usługi przed ich ukończeniem,

f)brakami są nieodpowiadające wymaganiom technicznym wyroby własnej produkcji, całkowicie wykończone bądź też doprowadzone do określonej fazy produkcji; brakami są również towary handlowe, które na skutek uszkodzenia lub zniszczenia w czasie transportu bądź magazynowania utraciły częściowo swą pierwotną wartość,

g)odpadami są materiały, które na skutek procesów technologicznych lub na skutek zniszczenia albo uszkodzenia utraciły całkowicie swą pierwotną wartość użytkową;

Stosownie natomiast do § 24 pkt 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów:

Podatnicy są obowiązani do sporządzenia i wpisania do księgi spisu z natury towarów handlowych, materiałów (surowców) podstawowych i pomocniczych, półwyrobów, produkcji w toku, wyrobów gotowych, braków i odpadów, zwanego dalej ,,spisem z natury'', na dzień 1 stycznia, na koniec każdego roku podatkowego, na dzień rozpoczęcia działalności w ciągu roku podatkowego, a także w razie utraty w ciągu roku podatkowego prawa do opłacania podatku na podstawie ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2019 r. poz. 43, 1495, 1649 i 2200), zmiany wspólnika, zmiany proporcji udziałów wspólników lub likwidacji działalności.

W myśl natomiast § 26 ust. 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów:

Podatnik jest obowiązany wycenić materiały i towary handlowe objęte spisem z natury według cen zakupu lub nabycia albo według cen rynkowych z dnia sporządzenia spisu, jeżeli są one niższe od cen zakupu lub nabycia; spis z natury półwyrobów (półfabrykatów), wyrobów gotowych i braków własnej produkcji wycenia się według kosztów wytworzenia, a odpadów użytkowych, które w toku działalności utraciły swoją pierwotną wartość użytkową, wycenia się według wartości wynikającej z oszacowania uwzględniającego ich przydatność do dalszego użytkowania.

W sytuacji opisanej we wniosku nie można mówić o odpłatnym nabyciu towarów handlowych w ramach ZCP. Z powołanych uregulowań prawnych wynika jednak, że jest Pani zobowiązana ująć towary handlowe i materiały w remanencie początkowym, w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. § 24 pkt 1 rozporządzenia w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów wskazuje bowiem wyraźnie, że na moment rozpoczęcia działalności nalezy wpiasać do księgi towary handlowe.

Reasumując, w przedstawionym przez Panią stanie faktycznym, ma Pani obowiązek ujęcia otrzymanych towarów handlowych w remanencie początkowym.

Z uwagi na powyższe, przedstawione przez Panią stanowisko uznanaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.