aktualności

Gminy muszą już zbierać dane, by opracować plany ewakuacji ludności

Teoretycznie na ich sporządzenie wójtowie i starostowie mają czas do końca roku. W praktyce będzie go mniej, bo ten sam termin ustawa wyznacza dla analogicznych dokumentów krajowych i wojewódzkich, do których plany gmin i powiatów będą wkładem

Jednym z wyzwań, przed jakim stanęły w tym roku samorządy w Polsce, jest aktualizacja i uzupełnienie planów zarządzania kryzysowego. Obowiązki te wynikają z ustawy z 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej (dalej: u.o.l.o.c.), która weszła w życie 1 stycznia br. Jednym z elementów tych planów są właśnie plany ewakuacji ludności.

Co to za dokument

W dużym uproszczeniu na plan ewakuacji ludności składają się dokumenty i procedury opracowane w celu zapewnienia mieszkańcom bezpieczeństwa w sytuacjach kryzysowych, takich jak katastrofy naturalne, awarie technologiczne, ataki terrorystyczne lub inne zagrożenia. W dokumentach tych należy zaplanować przemieszczenie mieszkańców z obszarów narażonych na różnego rodzaju zagrożenia. Powinny one m.in.: identyfikować zagrożenia, wyznaczyć trasy ewakuacyjne i miejsca zbiórek, ustalić procedury komunikacji, zarządzanie transportem, wsparcie dla szczególnych grup społecznych, szkolenia i ćwiczenia. Co do zasady organem właściwym w sprawach zarządzania kryzysowego na terenie gminy jest wójt (burmistrz, prezydent miasta), a na obszarze powiatu – starosta.

Na różnych poziomach

Ustawa zakłada, że plany ewakuacji ludności powstaną na kilku poziomach:

► Gminnym i powiatowym. W myśl art. 43 ust. 1 u.o.l.o.s.: „wójt (burmistrz, prezydent miasta) i starosta opracowują, odpowiednio dla obszaru gminy i powiatu, wkłady do wojewódzkiego planu ewakuacji ludności”.

► . Plany ewakuacji dla gmin i powiatów zostaną wykorzystane przez wojewodów. Tak wynika z art. 42 ust. 1, zgodnie z którym „wojewoda opracowuje wojewódzki plan ewakuacji ludności na podstawie wkładów do planu ewakuacji przygotowanych przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) i starostów”. Doprecyzowaniem tego przepisu jest art. 43 ust. 2 u.o.l.o.c.: „Wojewoda określa obszary i kierunki ewakuacji ludności, w tym miejsca przyjęcia ludności. Wojewoda koordynuje przygotowanie wkładów do wojewódzkiego planu ewakuacji ludności przez wójtów (burmistrzów, prezydentów miast) i starostów na obszarze województwa, wskazując zadania, o których mowa w art. 39 ust. 2, realizowane przez poszczególne gminy i powiaty”.