Wyrok WSA w Olsztynie z dnia 5 grudnia 2024 r., sygn. II SA/Ol 769/24

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie w składzie następującym: Przewodnicząca sędzia WSA Katarzyna Matczak Sędziowie sędzia WSA Beata Jezielska (spr.) sędzia WSA Bogusław Jażdżyk po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 5 grudnia 2024 r. sprawy ze skargi S.J. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia [...], nr[...] w przedmiocie wznowienia postępowania w sprawie wydania decyzji dotyczącej przyznania świadczenia pielęgnacyjnego uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w O. z dnia [...].

Uzasadnienie

Decyzją z 15 kwietnia 2024 r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Olsztynie (dalej jako: Kolegium lub organ odwoławczy), po rozpatrzeniu na posiedzeniu sprawy we wznowionym postępowaniu, zakończonym ostateczną decyzją Kolegium z 20 grudnia 2021 r., którą uchylono decyzję Wójta Gminy R. (dalej jako: organ pierwszej instancji) z 8 lipca 2021 r. i przyznano S. J. (dalej jako: wnioskodawca, strona lub skarżący) prawo do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawną matką na czas określony od 23 marca 2021 r. do 30 kwietnia 2022 r., uchyliło decyzję Kolegium z 20 grudnia 2021 r. i wydało nową decyzję rozstrzygającą o istocie sprawy, tj. utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy R. z 8 lipca 2021 r. o odmowie przyznania wnioskodawcy świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawną matką.

W uzasadnieniu wydanego rozstrzygnięcia organ odwoławczy podał, że 18 czerwca 2021 r. strona wystąpiła z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania opieki nad matką, legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności wydanym na okres do 30 kwietnia 2022 r. Wskazano, że decyzją z 8 lipca 2021 r. organ pierwszej instancji odmówił przyznania świadczenia pielęgnacyjnego, powołując się na art. 17 ust. 1b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2023 r. poz. 390 ze zm., dalej jako: u.ś.r.). Na skutek wniesionego odwołania, decyzją z 9 września 2021 r., Kolegium uchyliło w całości powyższą decyzję organu pierwszej instancji i rozstrzygnęło co do istoty sprawy, przyznając wnioskodawcy prawo do świadczenia pielęgnacyjnego w związku z opieką nad niepełnosprawną matką na czas określony, tj. od 1 czerwca 2021 r. do 30 kwietnia 2022 r. Wyjaśniono, że pismem z 14 września 2021 r. organ pierwszej instancji zwrócił się do Kolegium z prośbą o weryfikację decyzji w zakresie daty początkowej przyznanego świadczenia. W związku z tym Kolegium wszczęło postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności własnej decyzji, następnie decyzją z 22 listopada 2021 r. stwierdziło nieważność własnej decyzji z 9 września 2021 r. w całości z powodu rażącego naruszenia art. 24 ust. 2a u.ś.r. Z kolei decyzją z 20 grudnia 2021 r. Kolegium orzekło o uchyleniu w całości decyzji Wójta Gminy R. z 8 lipca 2021 r. i o przyznaniu wnioskodawcy prawa do świadczenia pielęgnacyjnego z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku ze sprawowaniem opieki nad niepełnosprawną matką na czas określony, tj. od 23 marca 2021 r. do 30 kwietnia 2022 r. Wskazano, że w związku z otrzymaną od organu pierwszej instancji informacją o zatrudnieniu wnioskodawcy, postanowieniem z 15 grudnia 2023 r. Kolegium wznowiło z urzędu postępowanie zakończone decyzją z 20 grudnia 2021 r. Organ odwoławczy podał, że w sprawie zaistniała przesłanka określona w art. 145 § 1 pkt 5 k.p.a. Wyjaśniono, że zgodnie z art. 17 ust. 1 u.ś.r. warunkiem uzyskania świadczenia pielęgnacyjnego jest niepodejmowanie lub rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. Przy czym w myśl art. 3 pkt 22 u.ś.r. pod pojęciem zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej należy rozumieć wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego, umowy o pracę nakładczą oraz wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej, spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni usług rolniczych, a także prowadzenie pozarolniczej działalności gospodarczej. W ocenie Kolegium bezspornym pozostaje fakt, że wnioskodawca nie zrezygnował z zatrudnienia, bowiem z pozyskanych przez organ pierwszej instancji z bazy centralnej ZUS informacji wynika, że pozostawał on w zatrudnieniu na podstawie umów zlecenia oraz o dzieło, które rozpoczęły się przed wydaniem decyzji przyznającej świadczenie pielęgnacyjne i trwały w trakcie pobierania świadczenia. Podano, że wydając decyzję z 20 grudnia 2021 r. Kolegium nie miało wiedzy, że wnioskodawca pozostawał w zatrudnieniu. Uzasadnionym jest zatem utrzymanie w mocy decyzji Wójta Gminy R. z 8 lipca 2021 r. o odmowie przyznania świadczenia pielęgnacyjnego.