Interpretacja indywidualna z dnia 11 grudnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.582.2024.1.ANK
Zwolnienie dochodu Wnioskodawcy wydatkowanego na zwrot środków finansowych, które Założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za zgodę na włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
16 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z tego samego dnia o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy dochód Wnioskodawcy wydatkowany na zwrot środków finansowych, które Założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za zgodę na włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy jest wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
U (zwany w dalszej części Wnioskodawcą lub … ) został powołany na podstawie decyzji (…), dotyczącej zezwolenia udzielonego (…) i wpisany do rejestru niepaństwowych uczelni (…).
Uczelnia została przekształcona przez założyciela z niepaństwowej Uczelni zawodowej w Uczelnię niepubliczną działającą na podstawie ustawy o szkolnictwie wyższym z dnia 12 września 1990 r. (Dz. U. Nr 65, poz. 385 z 1990 r.). Uczelnia (…) została wpisana przez (…) decyzją nr (…) do rejestru Uczelni niepublicznych i związków Uczelni niepublicznych pod pozycją (…). Wnioskodawca prowadzi działalność edukacyjną jako uczelnia niepubliczna w oparciu o ustawę z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 574).
U jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych na terenie Polski. Zgodnie z art. 37 ust. 1 ustawy prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Wnioskodawca uzyskał osobowość prawną z chwilą jej wpisu do ewidencji uczelni niepublicznych.
Podstawowe zadania i cele statutowe Wnioskodawcy określone są w statucie uczelni. Na podstawie § 4 ust. 2 statutu U zadaniami i celami Uczelni są: (…)
W myśl postanowień statutu Wnioskodawca w ramach swoich zadań i celów statutowych powinien realizować rozwój oferty dydaktycznej oraz zapewnienie jakości kształcenia, a także prowadzenie działalności niezbędnej dla rozwoju uczelni. Wnioskodawca planuje dalszy rozwój w zakresie szkolnictwa wyższego i w tym celu Wnioskodawca zamierza włączenie innej uczelni niepublicznej w swoje struktury zarejestrowanej i działającej w oparciu o te same przepisy co Wnioskodawca.
Włączenie do Wnioskodawcy innej uczelni niepublicznej odbędzie się w oparciu o art. 44 ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce. Proces rozpocznie się złożeniem przez rektorów i założycieli obu uczelni wniosku o wykreślenie z ewidencji uczelni niepublicznej włączanej do Wnioskodawcy. Włączenie uczelni niepublicznej do innej uczelni niepublicznej następuje z dniem wykreślenia włączanej uczelni niepublicznej z ewidencji. Uczelnia niepubliczna, do której jest włączana inna uczelnia niepubliczna może dokonać zwrotu środków finansowych, które założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie, ewentualnie powiększonych o dopłaty w trakcie funkcjonowania uczelni. Dodatkowo uczelnia niepubliczna, do której jest włączana inna uczelnia niepubliczna może być zobowiązana do przekazania wynagrodzenia za zgodę na włączenie uczelni niepublicznej do innej uczelni niepublicznej. Warunki oraz wysokość wynagrodzenia wynikają z odrębnej umowy zawartej pomiędzy stronami transakcji. Uczelnia niepubliczna, do której nastąpiło włączenie innej uczelni niepublicznej, wstępuje w prawa i obowiązki tej uczelni, w tym w prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych. Włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy pozwoli Wnioskodawcy prowadzić dotychczasową działalność na szerszą skalę poprzez przejęcie studentów, rozwój nowych obszarów kształcenia oraz zwiększenie bazy (…). Zgodnie z § (…) 4 ust. (…) statutu Wnioskodawcy, Wnioskodawca w ramach swoich zadań i celów statutowych ma rozwój oferty dydaktycznej oraz zapewnienie jakości kształcenia, a także prowadzenie działalności (…).
Uczelnia niepubliczna, którą Wnioskodawca zamierza włączyć jest osobą prawną i sporządza sprawozdanie finansowe zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości. W skład majątku, który będzie włączany do Wnioskodawcy wejdzie zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności edukacyjnej i działalności gospodarczej, który będzie służył Wnioskodawcy do zrealizowania rozwoju założonego w strategii uczelni.
Włączana uczelnia niepubliczna stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360) jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie działalności edukacyjnej.
Przedsiębiorstwo włączanej uczelni niepublicznej składa się min. z: (…)
Majątek włączanej uczelni niepublicznej stanowi całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym i jest zorganizowanym kompleksem praw, obowiązków i rzeczy zdolnym do realizacji zadań gospodarczych w zakresie działalności naukowo - edukacyjnej.
Cały wyżej wymieniony zespół składników niematerialnych i materialnych będzie przeznaczony do prowadzenia działalności edukacyjnej przez Wnioskodawcę.
Planowane włączenie do Wnioskodawcy innej uczelni niepublicznej nastąpi zgodnie z art. 44 ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce z dniem wykreślenia włączanej uczelni niepublicznej z ewidencji uczelni niepublicznych. Wniosek o wykreślenie z ewidencji uczelni niepublicznej włączanej do innej uczelni niepublicznej złożą rektorzy oraz założyciele tych uczelni.
Przed złożeniem wniosku o wykreślenie z ewidencji uczelni niepublicznej planowane jest zawarcie umowy regulującej prawa i obowiązki stron w zakresie włączenia uczelni niepublicznej do U, która będzie zawarta z Założycielem (dalej: „Założyciel”) włączanej uczelni, a w której będzie zapisane, że Wnioskodawca dokona:
1.zwrotu dotychczasowemu Założycielowi środków finansowych, które Założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie
oraz
2.zapłaty Założycielowi włączanej uczelni wynagrodzenia za zgodę na włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy.
Zawarcie umowy regulującej prawa i obowiązki stron w zakresie włączenia uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy, która będzie zawarta z Założycielem spowoduje, że Wnioskodawca stanie się właścicielem całości majątku (przedsiębiorstwa jako substratu składników materialnych jak i niematerialnych (w tym praw) przysługującego przejmowanej uczelni. Włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy pozwoli Wnioskodawcy prowadzić dotychczasową działalność na szerszą skalę poprzez przejęcie studentów, rozwój nowych obszarów kształcenia oraz zwiększenie bazy naukowo-dydaktycznej.
Niewątpliwie dzięki włączeniu innej uczelni niepublicznej do U, Wnioskodawca będzie mógł prowadzić działalność oświatową o szerszym zakresie, zarówno dydaktycznym i terytorialnym. Wnioskodawca jako osoba prawna jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych. Uczelnia niepubliczna, która ma zostać włączona do Wnioskodawcy, podobnie jak Wnioskodawca jako osoba prawna jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.
Pytanie
Czy dochód Wnioskodawcy wydatkowany na zwrot środków finansowych, które Założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za zgodę na włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy jest wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych?
Państwa stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy dochód przeznaczony na zwrot środków finansowych, które Założyciel przekazał włączanej uczelni niepublicznej na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za wyrażenie zgody na włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy będzie wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż jest wydatkiem, który będzie wykorzystany na cele kształcenia studentów w oparciu o statut U.
Bez dokonania przedmiotowych wydatków Wnioskodawca nie będzie mógł rozszerzyć swojej oferty edukacyjnej.
Analizując stan faktyczny [winno być: „zdarzenie przyszłe”] i prawny w niniejszej sprawie należy podkreślić, że zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 2 Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce uczelnia jest uczelnią niepubliczną, jeżeli jest utworzona przez osobę fizyczną albo osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego albo państwowa, albo samorządowa osoba prawna, zwaną dalej: „założycielem”. Stosownie do art. 9 ww. ustawy Uczelnia posiada osobowość prawną.
Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. Prawa o szkolnictwie wyższym podstawowymi zadaniami uczelni są:
1)prowadzenie kształcenia na studiach;
2)prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;
3)prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;
4)prowadzenie kształcenia doktorantów;
5)kształcenie i promowanie kadr uczelni;
6)stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:
a.procesie przyjmowania na uczelnię w celu odbywania kształcenia,
b.kształceniu,
c.prowadzeniu działalności naukowej;
7)wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
8)stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
9)upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;
10)działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.
W myśl art. 37 ust. 1 ww. ustawy uczelnia niepubliczna nabywa osobowość prawną z chwilą jej wpisu do ewidencji uczelni. W konsekwencji uczelnie niepubliczne jako osoby prawne stosownie do art. 1 ustawy o CIT są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Z kolei z treści art. 44 tejże ustawy wynika, że:
1.Uczelnia niepubliczna może być włączona do innej uczelni niepublicznej.
2.Włączenie uczelni niepublicznej do innej uczelni niepublicznej następuje z dniem wykreślenia włączanej uczelni niepublicznej z ewidencji.
3.Wniosek o wykreślenie z ewidencji uczelni niepublicznej włączanej do innej uczelni niepublicznej składają rektorzy oraz założyciele tych uczelni.
4.Uczelnia niepubliczna, do której nastąpiło włączenie innej uczelni niepublicznej, wstępuje w prawa i obowiązki tej uczelni, w tym w prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych.
Analizując status podatkowy niepublicznych uczelni należy zwrócić uwagę, że nie zostały one wymienione przez ustawodawcę w treści art. 6 ust. 1 ustawy o CIT jako podmioty, które zwolnione są od podatku. W rezultacie podmioty te podlegają ogólnym regułom podatkowym przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.
W tym miejscu warto zwrócić uwagę, że na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o CIT przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Natomiast stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy o CIT dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Ustawodawca przewidział jednak wyjątki od wskazanej powyżej zasady, wprowadzając dwa rodzaje zwolnień od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych:
- podmiotowe, przewidziane w art. 6 ustawy o CIT, których istota polega na zwolnieniu od podatku dochodowego od osób prawnych wszystkich dochodów osiąganych przez wymienione w tym przepisie podmioty,
- przedmiotowe, regulowane przepisami art. 17 ustawy o CIT, polegające na zwolnieniu od podatku dochodowego od osób prawnych wymienionych w tym przepisie dochodów.
Katalog dochodów podlegających zwolnieniu z opodatkowania zawiera art. 17 ust. 1 ustawy o CIT. Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1e, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego - w części przeznaczonej na te cele.
Warunkiem zwolnienia dochodu takiego podatnika jest jednak wykazanie się tożsamością celu statutowego i celu preferowanego w powołanym przepisie.
Wykazanie tych celów w statucie musi być precyzyjne i ścisłe. Pojęcie cel statutowy to nie tylko bezpośrednie prowadzenie przez organizację jakiejś działalności, lecz także wspieranie takiej działalności, o ile wynika to wprost ze statutu.
Zgodnie z art. 17 ust. 1a ustawy o CIT zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy:
1)dochodów uzyskanych z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub dochodów uzyskanych
2)z handlu tymi wyrobami; zwolnieniem objęte są jednak dochody podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1,2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, uzyskane z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego;
3)dochodów uzyskanych z działalności polegającej na oddaniu środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do odpłatnego używania na warunkach określonych w art. 17a- 17k;
4)dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.
Podkreślić należy, że w przypadku U nie znajdzie zastosowanie art. 17 ust. 1a ustawy o CIT, gdyż Wnioskodawca nie prowadzi tego typu działalności.
Z kolei na podstawie art. 17 ust. 1b ustawy o CIT zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a.
Ze zwolnienia nie mogą jednak korzystać, bez względu na cele ich działalności, podatnicy wymienieni art. 17 ust. 1e ustawy o CIT:
1)przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie i spółki;
2)przedsiębiorstwa komunalne mające osobowość prawną, dla których funkcję organu założycielskiego pełnią jednostki samorządu terytorialnego lub ich jednostki pomocnicze utworzone na podstawie odrębnych przepisów;
3)samorządowe zakłady budżetowe oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, będące podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych - jeżeli przedmiotem ich działalności jest zaspokajanie potrzeb publicznych pośrednio związanych z ochroną środowiska w zakresie: wodociągów i kanalizacji, ścieków komunalnych, wysypisk i utylizacji odpadów komunalnych oraz transportu zbiorowego.
W przypadku Wnioskodawcy nie znajdzie zastosowania również art. 17 ust. 1b, gdyż nie wymieniono w tym przepisie uczelni niepublicznych.
Podkreślenia wymaga, że zwolnienie, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT nie jest uzależnione od rodzaju uzyskiwanego dochodu, oprócz dochodów wymienionych w art. 17 ust. 1a. Ważny jest bowiem cel na jaki jest ten dochód przeznaczony, a nie źródło jego pochodzenia, przy czym źródłem dochodów mogą być przykładowo dochody z działalności statutowej, czy z działalności gospodarczej.
Użycie przez ustawodawcę w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT sformułowania „w części przeznaczonej na te cele” oznacza, że jeżeli statut będzie przewidywał również realizację innych celów niż wymienione w tym przepisie - to przeznaczenie dochodów podatnika na realizację tych „innych celów” nie będzie stanowiło podstawy do zwolnienia od opodatkowania.
Zatem warunkiem skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, jest aby cele przewidziane w statucie mieściły się w katalogu celów wymienionych w tym przepisie. Z regulacji art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT wynika zatem wprost, że podstawowym kryterium zastosowania przewidzianego w nim zwolnienia podatkowego jest przeznaczenie przez podatnika osiągniętego przez niego dochodu na ściśle określone w nim cele preferowane, przy czym cele te muszą w sposób nie budzący wątpliwości wynikać z postanowień statutu danego podmiotu. Jednocześnie określenie „cel statutowy” oznacza cel, który został wyraźnie sprecyzowany w statucie danej osoby prawnej.
Przepis ten nie zawiera natomiast wymogu, by wskazane w nim cele statutowe były głównymi czy też jedynymi celami działalności osoby prawnej. Jednak, aby podatnik mógł skorzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, musi zadeklarować, że osiągnięty przez niego dochód w całości lub w części przeznaczy na cele statutowe preferowane przez ustawodawcę i na te cele go faktycznie wydatkuje. Niewątpliwym jest, że jednym z celów statutowych U jest rozwój działalności edukacyjnej, który może być osiągnięty poprzez włączenie innej uczelni niepublicznej do U. Dzięki temu U będzie mogła poszerzyć zakres prowadzonej działalności, zarówno pod kątem merytorycznym, jak również terytorialnym.
Wskazać należy również, że w praktyce krąg podmiotów mogących skorzystać z przedmiotowego zwolnienia podatkowego, obejmuje przede wszystkim organizacje typu non-profit. Zwolnienie określone w tym przepisie ma zastosowanie w szczególności do: stowarzyszeń, organizacji społecznych, fundacji, instytucji kultury, jednostek badawczo-rozwojowych, szkół wyższych i innych osób prawnych oraz niektórych zakładów budżetowych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, realizujących cele określone w ww. art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Zwrócić należy również uwagę na różnicę pojęciową, jaka występuje między „celami działania”, a „sposobem jego realizacji”. Określenie „cel statutowy” oznacza cel, który został wyraźnie sprecyzowany w statucie danej osoby prawnej. Działania faktyczne osoby prawnej polegające na realizacji tych celów to sposoby jego osiągnięcia.
Niewątpliwym jest, że włączenie innej uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy realizuje cele statutowe U, co z kolei umożliwia skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Na bazie przytaczanych przepisów należy przyjąć, że warunkiem zwolnienia z opodatkowania dochodów Wnioskodawcy wykorzystanych na zwrot środków finansowych, które Założyciel uczelni niepublicznej przekazał uczelni na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za wyrażenie zgody na włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy wypłaconych dotychczasowemu Założycielowi jest:
1.przeznaczenie przez Wnioskodawcę uzyskanych dochodów na cele statutowe – wszystkie dochody Wnioskodawcy są przeznaczane na cele statutowe;
2.wydatkowanie przez Wnioskodawcę uzyskanych dochodów na cele statutowe, czyli zgodnie z zadeklarowanym uprzednio ich przeznaczeniem, bez względu na termin, jaki mija pomiędzy uzyskaniem dochodu, przeznaczeniem go na cele statutowe oraz wydatkowaniem na cele statutowe - ocena spełnienia tego warunku pozostaje kluczowa dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.
W ocenie Wnioskodawcy, powyższy warunek dotyczący „wydatkowania” dochodu na cele statutowe w analizowanej sytuacji będzie spełniony. Wskazuje na to przede wszystkim cel planowanych działań, jakim jest dalszy rozwój prowadzonej działalności w zakresie szkolnictwa wyższego poprzez włączenie innej uczelni wyższej w swoje struktury z 17 uprawnieniami do kształcenia na studiach licencjackich i magisterskich mając na uwadze realizację celu tj. rozwój skali działalności i oferty dydaktycznej.
Za przyjęciem stanowiska Wnioskodawcy przemawia również funkcjonalna i systemowa wykładnia wskazywanych przepisów. Co więcej, w opozycji do stanowiska Wnioskodawcy nie stoi również literalna wykładnia przepisów.
W pierwszej kolejności należy zauważyć, że działania, których realizacja jest planowana przez Wnioskodawcę będą służyły włączeniu uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy, co w praktyce oznacza zwiększenie zakresu i skali prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności statutowej.
Warto zaznaczyć, że w dotychczasowej praktyce organów podatkowych można spotkać rozstrzygnięcia zgodne ze stanowiskiem Wnioskodawcy. Jako przykład można podać interpretację indywidualną Dyrektora KIS z dnia 2 marca 2022 r. (znak: 0111-KDIB1-2.4010.616.2021.2.MZA), w której uznano, że zwrot środków finansowych, które założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za zgodę na włączenie uczelni niepublicznej są wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Kolejnym przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora KIS o sygnaturze 0111-KDIB1-2.4010.747.2022.1.ANK z dnia 9 stycznia 2023, w której również uznano, że zwrot środków finansowych, które założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za zgodę na włączenie uczelni niepublicznej są wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.
Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że uzyskany przez niego dochód wykorzystany na zwrot środków finansowych, które Założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za wyrażenie zgody na włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy wolny jest podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jak zostało bowiem wykazane przemawia za tym zarówno cel planowanych działań, wykładnia systemowa, funkcjonalna jak i wykładnia literalna przepisów ww. Ustawy.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie należy zaznaczyć, że pytanie przedstawione przez Państwa we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wyznacza zakres przedmiotowy wniosku. W związku z powyższym wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa zapytania). Zatem inne kwestie wynikające z własnego stanowiska, nieobjęte pytaniem, nie zostały rozpatrzone w niniejszej interpretacji.
Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1571 ze zm.):
Uczelnia jest uczelnią niepubliczną, jeżeli jest utworzona przez osobę fizyczną albo osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego albo państwowa albo samorządowa osoba prawna, zwaną dalej „założycielem”.
Stosownie do art. 9 ust. 1 ww. ustawy:
Uczelnia posiada osobowość prawną.
Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Podstawowymi zadaniami uczelni są:
1) prowadzenie kształcenia na studiach;
2) prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;
3) prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;
4) prowadzenie kształcenia doktorantów;
5) kształcenie i promowanie kadr uczelni;
6) stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:
a) procesie przyjmowania na uczelnię w celu odbywania kształcenia,
b) kształceniu,
c) prowadzeniu działalności naukowej;
7) wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
8) stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
9) upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;
10) działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.
W myśl art. 37 ust. 1 ww. ustawy:
Uczelnia niepubliczna nabywa osobowość prawną z chwilą jej wpisu do ewidencji uczelni niepublicznych, zwanej dalej „ewidencją”.
Z treści art. 44 ww. ustawy, wynika, że:
1. Uczelnia niepubliczna może być włączona do innej uczelni niepublicznej.
2. Włączenie uczelni niepublicznej do innej uczelni niepublicznej następuje z dniem wykreślenia włączanej uczelni niepublicznej z ewidencji.
3. Wniosek o wykreślenie z ewidencji uczelni niepublicznej włączanej do innej uczelni niepublicznej składają rektorzy oraz założyciele tych uczelni.
4. Uczelnia niepubliczna, do której nastąpiło włączenie innej uczelni niepublicznej, wstępuje w prawa i obowiązki tej uczelni, w tym w prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych.
Uczelnie niepubliczne jako osoby prawne stosownie do art. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”), są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. Jednocześnie, nie zostały one wymienione przez ustawodawcę w treści art. 6 ust. 1 ustawy o CIT, jako podmioty, które zwolnione są od podatku. W rezultacie podmioty te podlegają ogólnym regułom podatkowym przewidzianym w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 i ust. 2 ustawy o CIT:
Przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód stanowiący sumę dochodu osiągniętego z zysków kapitałowych oraz dochodu osiągniętego z innych źródeł przychodów. W przypadkach, o których mowa w art. 21, art. 22 i art. 24b, przedmiotem opodatkowania jest przychód.
Dochodem ze źródła przychodów, z zastrzeżeniem art. 11c, art. 11i, art. 24a, art. 24b, art. 24ca, art. 24d i art. 24f, jest nadwyżka sumy przychodów uzyskanych z tego źródła przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Ustawodawca przewidział jednak wyjątki od wskazanej powyżej zasady, wprowadzając dwa rodzaje zwolnień od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych:
- podmiotowe, przewidziane w art. 6 ustawy o CIT, których istota polega na zwolnieniu od podatku dochodowego od osób prawnych wszystkich dochodów osiąganych przez wymienione w tym przepisie podmioty,
- przedmiotowe, regulowane przepisami art. 17 ustawy o CIT, polegające na zwolnieniu od podatku dochodowego od osób prawnych wymienionych w tym przepisie dochodów.
Katalog dochodów podlegających zwolnieniu z opodatkowania zawiera art. 17 ust. 1 ustawy o CIT.
Na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT:
Wolne od podatku są dochody podatników, z zastrzeżeniem ust. 1c, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów, kulturalna, w zakresie kultury fizycznej i sportu, ochrony środowiska, wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrzenia wsi w wodę, dobroczynności, ochrony zdrowia i pomocy społecznej, rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz kultu religijnego – w części przeznaczonej na te cele.
Warunkiem zwolnienia dochodu takiego podatnika jest jednak wykazanie się tożsamością celu statutowego i celu preferowanego w powołanym przepisie. Wykazanie tych celów w statucie musi być precyzyjne i ścisłe. Pojęcie cel statutowy to nie tylko bezpośrednie prowadzenie przez organizację jakiejś działalności, lecz także wspieranie takiej działalności, o ile wynika to wprost ze statutu.
Zgodnie z art. 17 ust. 1a ustawy o CIT:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy:
1) dochodów uzyskanych z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5%, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub dochodów uzyskanych z handlu tymi wyrobami; zwolnieniem objęte są jednak dochody podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, uzyskane z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego;
1a) dochodów uzyskanych z działalności polegającej na oddaniu środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do odpłatnego używania na warunkach określonych w art. 17a-17k;
2) dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.
Z kolei na podstawie art. 17 ust. 1b ustawy o CIT:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1, dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, ma zastosowanie, jeżeli dochód jest przeznaczony i - bez względu na termin - wydatkowany na cele określone w tym przepisie, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów oraz na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 1 pkt 5a.
Ze zwolnienia nie mogą jednak korzystać, bez względu na cele ich działalności, podatnicy wymienieni art. 17 ust. 1c ustawy o CIT:
Przepis ust. 1 pkt 4 nie ma zastosowania w:
1) przedsiębiorstwach państwowych, spółdzielniach i spółkach;
2) przedsiębiorstwach komunalnych mających osobowość prawną, dla których funkcję organu założycielskiego pełnią jednostki samorządu terytorialnego lub ich jednostki pomocnicze utworzone na podstawie odrębnych przepisów;
3) samorządowych zakładach budżetowych oraz jednostkach organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej, będących podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych - jeżeli przedmiotem ich działalności jest zaspokajanie potrzeb publicznych pośrednio związanych z ochroną środowiska w zakresie: wodociągów i kanalizacji, ścieków komunalnych, wysypisk i utylizacji odpadów komunalnych oraz transportu zbiorowego.
Podkreślenia wymaga, że zwolnienie to nie jest uzależnione od rodzaju uzyskiwanego dochodu, oprócz dochodów wymienionych w art. 17 ust. 1a. Ważny jest bowiem cel na jaki jest ten dochód przeznaczony, a nie źródło jego pochodzenia, przy czym źródłem dochodów mogą być przykładowo dochody z działalności statutowej, czy z działalności gospodarczej.
Użycie przez ustawodawcę w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT sformułowania „w części przeznaczonej na te cele” oznacza, że jeżeli statut będzie przewidywał również realizację innych celów niż wymienione w tym przepisie – to przeznaczenie dochodów podatnika na realizację tych „innych celów” nie będzie stanowiło podstawy do zwolnienia od opodatkowania.
Zatem warunkiem skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, jest aby cele przewidziane w statucie mieściły się w katalogu celów wymienionych w tym przepisie.
Należy podkreślić, że zwolnienie przedmiotowe, o jakim mowa w powołanych wcześniej przepisach, jest wyjątkiem od konstytucyjnej zasady powszechności opodatkowania. Z tego względu musi być interpretowane ściśle, zgodnie z literalnym brzmieniem przepisu, z którego ono wynika.
Z regulacji art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT wynika zatem wprost, że podstawowym kryterium zastosowania przewidzianego w nim zwolnienia podatkowego jest przeznaczenie przez podatnika osiągniętego przez niego dochodu na ściśle określone w nim cele preferowane, przy czym cele te muszą w sposób nie budzący wątpliwości wynikać z postanowień statutu danego podmiotu. Jednocześnie określenie „cel statutowy” oznacza cel, który został wyraźnie sprecyzowany w statucie danej osoby prawnej.
Przepis ten nie zawiera natomiast wymogu, by wskazane w nim cele statutowe były głównymi czy też jedynymi celami działalności osoby prawnej. Jednak, aby podatnik mógł skorzystać ze zwolnienia wynikającego z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, musi zadeklarować, że osiągnięty przez niego dochód w całości lub w części przeznaczy na cele statutowe preferowane przez ustawodawcę i na te cele go faktycznie wydatkuje.
Wskazać należy również, że w praktyce krąg podmiotów mogących skorzystać z przedmiotowego zwolnienia podatkowego, obejmuje przede wszystkim organizacje typu non-profit. Zwolnienie określone w tym przepisie ma zastosowanie w szczególności do: stowarzyszeń, organizacji społecznych, fundacji, instytucji kultury, jednostek badawczo-rozwojowych, szkół wyższych i innych osób prawnych oraz niektórych zakładów budżetowych oraz jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej, realizujących cele określone w ww. art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Reasumując, zwolnienie podatkowe, o którym mowa, jest obwarowane licznymi zastrzeżeniami. Obejmuje tylko tą część dochodów, która przeznaczona zostanie na cele statutowe, które są celami preferowanymi przez ustawodawcę. Ponadto, przepisy ograniczają zakres podmiotowy zwolnienia, poprzez wyłączenie spod możliwości jego zastosowania dochodów różnych grup podatników – czy to z uwagi na rodzaj ich działalności, czy też na określoną formę organizacyjną.
Z punktu widzenia przedmiotu wniosku zauważyć należy, że istotą podniesionego problemu interpretacyjnego jest zagadnienie, które dotyczy rozstrzygnięcia, czy dochód Wnioskodawcy wykorzystany na zwrot środków finansowych, które Założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za zgodę na włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy jest wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1b ustawy o CIT.
W związku z powyższym wskazać należy, że organy podatkowe sprawdzając, czy spełniony został warunek wyłączenia dochodów z opodatkowania na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, uprawnione są jedynie do badania treści celów statutowych oraz treści przepisu warunkującego zwolnienie podatkowe.
A zatem sposób realizacji celów określonych w statucie jednostki powinien być wskazany w sposób ścisły i nie budzący wątpliwości by organy podatkowe mogły rozstrzygnąć, czy jest on zgodny z celami preferowanymi przez ustawodawcę. Organy podatkowe nie są bowiem uprawnione do dokonywania wykładni zapisów statutu.
Innymi słowy precyzyjne określenie celów, dla realizacji których dana osoba prawna została powołana jest istotne dlatego, że cele te nie mogą być ustalane przez organy podatkowe w drodze wykładni postanowień statutu, ponieważ nie są do tego upoważnione. Organ podatkowy, wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, nie przeprowadza bowiem postępowania dowodowego; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanowiskiem wnioskodawcy.
Zwrócić należy również uwagę na różnicę pojęciową, jaka występuje między „celami działania”, a „sposobem jego realizacji”. Określenie „cel statutowy” oznacza cel, który został wyraźnie sprecyzowany w statucie danej osoby prawnej. Działania faktyczne osoby prawnej polegające na realizacji tych celów to sposoby jego osiągnięcia.
W związku z tym, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe w systemie polskiego prawa podatkowego są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej (powszechności i równości podatkowej) nie można w tym zakresie stosować wykładni rozszerzającej ustawowy zakres zwolnienia podatkowego na pokrywanie wydatków związanych z całokształtem działalności podmiotów. Zatem, wydatkowanie dochodu na inne cele niż wskazane w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, lub na nabycie środków trwałych niesłużących bezpośrednio realizacji celów, o których w nim mowa, nie może być objęte przedmiotowo zwolnieniem.
Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca korzysta ze zwolnienia z opodatkowania uzyskiwanych dochodów na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, przeznaczając oraz wydatkując uzyskiwane dochody na cele statutowe Wnioskodawcy w zakresie działalności naukowej i oświatowej w tym polegającej na kształceniu studentów. Zatem uznać należy, że Wnioskodawca prowadzi działalność, która jest działalnością preferowaną przez ustawodawcę w treści art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
W tym miejscu wskazać należy, że przez zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT pojęcie „których celem statutowym jest działalność”, rozumie się nie tylko bezpośrednie prowadzenie przez jednostkę działalności – w przedmiotowej sprawie naukowej, lecz także wspieranie takiej działalności, jeżeli wynika to wprost z zatwierdzonego przez jednostkę statutu.
Ponadto wykładnia językowa pojęcia „działalność” oznacza, że jest to „zespół czynności, działań, podejmowanych w jakimś celu, zakresie, czynny udział w czymś, działanie, praca; działalność artystyczna, literacka, polityczna, działalność w dziedzinie albo w zakresie (…)” – Słownik języka polskiego pod red. M. Szymczaka, PWN, Warszawa 1978. Wobec powyższego, można więc wywieść, że w tak definiowanej działalności mieszczą się zarówno bezpośrednie, jak i pośrednie działania podejmowane w określonym celu lub zakresie.
W konsekwencji dochód Wnioskodawcy, który został przeznaczony na cele statutowe określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT, wydatkowany na zwrot środków finansowych, które Założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za zgodę na włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy – dzięki czemu Wnioskodawca będzie mógł prowadzić dotychczasową działalność na szerszą skalę poprzez przejęcie studentów, rozwój nowych obszarów kształcenia oraz zwiększenie bazy naukowo-dydaktycznej – może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym dochód wykorzystany na zwrot środków finansowych, które Założyciel przekazał uczelni na jej funkcjonowanie oraz wypłatę wynagrodzenia za wyrażenie zgody na włączenie uczelni niepublicznej do Wnioskodawcy jest wolny od podatku dochodowego na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 w związku z art. 17 ust. 1b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, uznano za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego…. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).