Interpretacja indywidualna z dnia 9 grudnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT1.4011.558.2024.2.MN
Ustalenie obowiązku podatkowego obywatela Ukrainy.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
28 sierpnia 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy określenia rezydencji podatkowej. Wniosek został uzupełniony – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 listopada 2024 r. Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca jest obywatelem Ukrainy. W styczniu 2022 r. Wnioskodawca wjechał na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i nadal tutaj przebywa. Po przyjeździe podjął zatrudnienie na podstawie umowy zlecenia, a pracodawca w związku z tym, że Wnioskodawca jest cudzoziemcem, z tytułu wypłacanego wynagrodzenia pobierał zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 20%, a po przekroczeniu 183 dni pobytu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej naliczał od wypłaconego wynagrodzenia podatek dochodowy na zasadach ogólnych. Wnioskodawca nie przekazał płatnikowi certyfikatu rezydencji, a także nie składał innego oświadczenia dotyczącego miejsca opodatkowania uzyskanych dochodów.
Nie znając polskich przepisów podatkowych i nie mając informacji o tym, że może złożyć oświadczenie o tym, że będzie przebywał na terenie Polski powyżej 183 dni i może być potraktowany jako rezydent polski i podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, zarówno za rok podatkowy 2022, jak i 2023 Wnioskodawca otrzymał informację IFT-1R oraz PIT-11, na podstawie których rozliczył się z podatku na druku PIT-37 ujmując wszystkie przychody i równocześnie wykazując kwotę zaliczki pobraną przez pracodawcę. Biorąc pod uwagę fakt, że Wnioskodawca nie ukończył 26 roku życia to wykazał swoje przychody jako zwolnione w ramach tzw. „ulgi dla młodych”.
Uzupełnienie wniosku
Wniosek dotyczy lat podatkowych 2022 i 2023. W okresie, którego dotyczy wniosek stałym miejscem zamieszkania była Polska. Do Polski Wnioskodawca przyjechał po ukończeniu szkoły z zamiarem stałego pobytu w celu poprawy warunków życia oraz uzyskanie wizy. Obecnie Wnioskodawca złożył wniosek o kartę stałego pobytu.
Wnioskodawca jest osobą samotną i gospodarstwo domowe prowadzi samodzielnie, ale mieszka wspólnie z rodzicami, bratem i siostrą. Ponadto dalsza rodzina (wujkowie i ciotki) także mieszkają tutaj, a w Ukrainie zostali tylko dziadkowie. W Polsce Wnioskodawca nie należy do żadnej organizacji, klubu itp. oraz nie udziela się społecznie.
W okresie, którego dotyczy wniosek Wnioskodawca wynajmował mieszkanie, nie posiadał nieruchomości. Posiada jedynie samochód osobowy, którym przyjechał do Polski. Źródłem utrzymania była praca zarobkowa na podstawie umowy zlecenia, a następnie umowy o pracę, którą Wnioskodawca wykonywał przez cały rok. Po zatrudnieniu Wnioskodawca założył konto bankowe, które nadal posiada.
Po przyjeździe do Polski powiązania osobiste z Ukrainą były niewielkie, najbliższe osoby przyjechały razem z Wnioskodawcą, a w Ukrainie zostali tylko dziadkowie. Wnioskodawca nie był w związku i nie ma partnerki w Ukrainie. Także część znajomych Wnioskodawcy wyjechała z Ukrainy. W okresie pobytu w Ukrainie Wnioskodawca nie należał do żadnej organizacji i nie prowadził aktywności społecznej.
Wnioskodawca nie posiada na terytorium Ukrainy nieruchomości czy też majątku ruchomego, a majątek, który posiada (samochód osobowy) przywiózł ze sobą do Polski.
Przez cały okres pobytu w Polsce Wnioskodawca nie wyjeżdżał do Ukrainy i przebywał na terytorium Polski.
Zgodnie ze swoją wiedzą Wnioskodawca nie był traktowany jako rezydent podatkowy Ukrainy, gdyż od początku 2022 r. mieszka w Polsce i nie posiada miejsca zamieszkania na terytorium Ukrainy. W latach poprzedzających Wnioskodawca nie płacił w Ukrainie podatków, gdyż był uczniem i nie osiągał dochodów, a po zakończeniu nauki nie podjął zatrudnienia tylko zdecydował się na przyjazd do Polski.
Ponadto umowa o zapobieganiu podwójnemu opodatkowaniu podpisana między Polską a Ukrainą określa, iż po pobycie trwającym co najmniej 183 dni w Polsce Wnioskodawca może być traktowany jako rezydent podatkowy i podlegać nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Pytanie
Czy Wnioskodawca jako osoba mająca miejsce zamieszkania w Polsce i przebywająca w kraju powyżej 183 dni oraz mająca tutaj centrum interesów osobistych i gospodarczych ma nieograniczony obowiązek podatkowy, a tym samym prawo do dokonania rozliczenia na druku PIT-37 uwzględniając wszystkie uzyskane przychody i pobrane zaliczki wykazane w informacji IFT-1R oraz PIT-11 za rok podatkowy?
Pana stanowisko w sprawie
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Na podstawie art. 4a ww. ustawy: przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska. Ustalenie miejsca zamieszkania podatnika decyduje o zakresie ciążącego na nim obowiązku podatkowego.
Inaczej mówiąc, od miejsca zamieszkania zależy czy podatnik podlega nieograniczonemu, czy ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Nieograniczonym obowiązkiem podatkowym objęci są podatnicy, którzy w Polsce mają miejsce zamieszkania. Podlegają oni obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Natomiast jeśli podatnik będzie miał miejsce zamieszkania za granicą, to w Polsce będzie płacił podatek tylko od dochodów (przychodów) uzyskanych w danym roku podatkowym w Polsce (ograniczony obowiązek podatkowy).
Wspomniany przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.
Zgodnie z powyższym Wnioskodawca uważa, że w jego sytuacji spełnia obydwa warunki, gdyż przebywał na terenie Polski powyżej 183 dni w każdym roku podatkowym, a ponadto na terytorium Polski przeniósł swój ośrodek interesów życiowych i gospodarczych.
Centrum interesów osobistych (ośrodek interesów życiowych) należy rozumieć jako miejsce, z którym podatnik posiada ścisłe powiązania osobiste. Powiązania osobiste to występowanie więzi rodzinnych, towarzyskich, podejmowanie aktywności społecznej, kulturalnej, sportowej, politycznej itp.
W praktyce czynnikiem branym najczęściej pod uwagę jest obecność w Polsce współmałżonka, partnera lub małoletnich dzieci. W przypadku osób żyjących samodzielnie należy w szczególności uwzględnić, w którym państwie prowadzone jest samodzielne gospodarstwo domowe i w którym państwie podatnik uczestniczy w życiu towarzyskim, kulturalnym lub politycznym.
W odniesieniu do centrum interesów gospodarczych chodzi o miejsce, z którym dana osoba ma ścisłe powiązania ekonomiczne. W tym względzie należy wziąć pod uwagę przede wszystkim związki ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, wśród których istotne są miejsce wykonywania działalności zarobkowej, główne źródła dochodów podatnika, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, zaciągnięte kredyty, konta bankowe, miejsce, z którego osoba zarządza swoim mieniem itd.
Takie stanowisko potwierdza również orzecznictwo sądów administracyjnych, czego przykładem jest chociażby wyrok WSA w Opolu z 10 czerwca 2009 r., sygn. akt I SA/Op 164/09, w którym Sąd wskazał, że oceniając, w którym z państw znajduje się centrum życiowych i zawodowych interesów osoby fizycznej, organ odwoławczy słusznie podniósł, że należy wziąć pod uwagę przede wszystkim związki osobiste i ekonomiczne osoby fizycznej z danym państwem, wśród których w pierwszej kolejności wymienić należy więzi rodzinne, towarzyskie, zatrudnienie, działalność polityczną, kulturalną i wszelką inną działalność, miejsce wykonywania działalności gospodarczej i miejsce, z którego zarządza ona swoim mieniem.
W ocenie Wnioskodawcy podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, był i jest rezydentem podatkowym Polski ze względu na to, że w roku podatkowym posiadał w Polsce ośrodek interesów życiowych i gospodarczych, jak i przebywał powyżej 183 dni. Pomimo nieprzekazania płatnikowi informacji w tym zakresie (tj. Wnioskodawca nie przedłożył płatnikowi certyfikatu rezydencji wydanego przez polski urząd skarbowy, ani oświadczenia, że posiada w Polsce centrum interesów życiowych), w związku z czym płatnik pobierał podatek zryczałtowany w sposób niewłaściwy na skutek błędnych informacji to wówczas jako polski rezydent rozlicza uzyskane przychody składając zeznanie PIT-37.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).
W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:
1) posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub
2) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.
Natomiast stosownie do art. 3 ust. 2a ww. ustawy:
Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).
Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co jest równoznaczne z tym, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba posiada miejsce zamieszkania w Polsce, a co za tym idzie – podlega w kraju nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, czyli opodatkowaniu od wszystkich osiąganych dochodów.
Jako pierwszy warunek pozwalający na uznanie osoby za mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepis wskazuje posiadanie centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych). Przesłanka ta została skonstruowana w bardzo szeroki sposób, jeśli chodzi o zakreśloną grupę osób, które na potrzeby podatku dochodowego od osób fizycznych posiadają w Polsce ośrodek interesów życiowych. Wynika to z użycia w powołanym powyżej przepisie spójnika „lub” w sformułowaniu „centrum interesów osobistych lub gospodarczych” dla doprecyzowania, kiedy uznaje się daną osobę za mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP.
Przez „centrum interesów osobistych” należy rozumieć wszelkie powiązania rodzinne, tzn. ognisko domowe, aktywność społeczna, polityczna, kulturalna, obywatelska, przynależność do organizacji/ klubów, uprawiane hobby itp. Z kolei „centrum interesów gospodarczych” to przede wszystkim miejsce prowadzenia działalności zarobkowej, źródła dochodów, posiadane inwestycje, majątek nieruchomy i ruchomy, polisy ubezpieczeniowe, zaciągnięte kredyty, konta bankowe itd.
Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej uważa się również osobę fizyczną, która przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. W świetle art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych warunek ten stanowi samodzielną podstawę do uznawania określonej kategorii osób za rezydentów, niezależną od omówionego powyżej posiadania na terytorium RP centrum interesów życiowych.
Jak wynika z opisu Pana sprawy, Pana centrum interesów osobistych i gospodarczych jest w Polsce. Świadczą o tym następujące okoliczności:
1)po ukończeniu szkoły w Ukrainie przyjechał Pan w 2022 r. do Polski z zamiarem stałego pobytu,
2)złożył Pan wniosek o przyznanie karty stałego pobytu,
3)w Polsce mieszka Pan z rodziną, tj. rodzicami i rodzeństwem, dalsza rodzina (ciotki, wujkowe) również przebywają w Polsce, na Ukrainie zostali wyłącznie dziadkowie, część Pana znajomych również wyjechała z Ukrainy,
4)w Polsce był Pan zatrudniony na umowę zlecenie, następnie na umowę o pracę,
5)w Polsce posiada Pan rachunek bankowy, samochód oraz wynajmował Pan mieszkanie.
W okresie, o którym mowa we wniosku, był Pan więc osobą, która ma miejsce zamieszkania w Polsce z uwagi na ośrodek interesów życiowych.
W konsekwencji – jako polski rezydent podatkowy – podlegał Pan w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, o którym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Tym samym powinien Pan osiągnięte przychody rozliczyć na formularzu PIT-37 uwzględniając te wykazane w PIT-11 oraz IFT-1R.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczystanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).