Interpretacja indywidualna z dnia 6 grudnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDWL.4011.124.2024.1.TW
Zwolnienie z opodatkowania otrzymanych kart przedpłaconych finansowanych ze środków funduszu związku zawodowego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 listopada 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 4 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia z opodatkowania otrzymanych kart przedpłaconych finansowanych ze środków funduszu związku zawodowego.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(…) jest jednolitym, dobrowolnym, niezależnym i samorządnym związkiem zawodowym pracowników oświaty i wychowania, szkolnictwa wyższego i nauki. (…) wchodzi w strukturę (…) i jest nadrzędnym ogniwem organizacyjnym w stosunku do oddziałów działających na terenie województwa (…).
Zgodnie ze Statutem (…) celem (…) jest m.in. poprawa warunków życia członków (…), udzielanie członkom (…) i ich rodzinom pomocy materialnej. (…), realizując cele statutowe, zamierza wesprzeć materialnie swoich członków poprzez przekazanie im kart przedpłaconych sfinansowanych z funduszy (…), autoryzowanych do wysokości salda, którymi będzie można dokonywać zakupów różnego rodzaju.
Pytanie
Czy (…) może uznać karty przedpłacone jako świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 poz. 226), stanowiące wsparcie materialne swoich członków, które nie podlega opodatkowaniu łącznie do kwoty nieprzekraczającej w roku podatkowym limitu?
Państwa stanowisko w sprawie
(…) stoi na stanowisku, że otrzymane przez członków (…) karty przedpłacone zasilone środkami pieniężnymi z funduszy (…) (czyli związku zawodowego) są świadczeniem pieniężnym, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2024 poz. 226) i nie podlegają opodatkowaniu łącznie do kwoty nieprzekraczającej w roku podatkowym limitu (obecnie 1000 złotych).
Karty przedpłacone, jako swoista forma kart płatniczych, będą przekazywane członkom (…) w celu pomocy materialnej, o której mowa w art. (…) Statutu (…). Rolą karty przedpłaconej jest zapewnienie jej użytkownikowi (w tym przypadku członkowi (…)) środków pieniężnych, bez konieczności wydawania znaków pieniężnych (np. banknotów). Zatem kartę tę należy uznać za świadczenie pieniężne z uwagi na jej zakwalifikowanie jako instrumentu dostępu do określonych wartości pieniężnych. W przypadku karty przedpłaconej użytkownikowi karty umożliwia się regulowanie zobowiązań pieniężnych do wyczerpania środków pieniężnych na karcie (można nią płacić kilkukrotnie).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie wskazuję, że Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy mogą Państwo uznać karty przedpłacone jako świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowiące wsparcie materialne swoich członków, które nie podlega opodatkowaniu łącznie do kwoty nieprzekraczającej w roku podatkowym limitu.
Wyjaśniam, że wskazany przez Państwa art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm. ) dotyczy wartości otrzymanych świadczeń przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej.
Zatem należy wskazać, że zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ww. ustawy:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Źródłem przychodów jest stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.
Według art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:
Źródłami przychodów są inne źródła.
W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Zgodnie z art. 11 ust. 2 ww. ustawy:
Wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem ust. 2c oraz art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.
W myśl art. 11 ust. 2a ww. ustawy:
Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:
1) jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2) jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;
3) jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4) w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
W myśl art. 12 ust. 4 ww. ustawy:
Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy.
Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Oznacza to, że przychodem z innych źródeł będzie każde przysporzenie majątkowe, mające konkretny wymiar finansowy, otrzymane jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też jako świadczenie nieodpłatne, czy częściowo odpłatne.
W myśl natomiast art. 42a ust. 1 ww. ustawy:
Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.
W myśl postanowień art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 854 ze zm.):
Związek zawodowy jest dobrowolną i samorządną organizacją ludzi pracy powołaną do reprezentowania i obrony ich praw, interesów zawodowych i socjalnych.
Stosownie do treści art. 13 ww. ustawy:
Statut związku zawodowego określa w szczególności:
1) nazwę związku;
2) siedzibę związku;
3) terytorialny i podmiotowy zakres działania;
4) cele i zadania związku oraz sposoby i formy ich realizacji;
5) zasady nabywania i utraty członkostwa;
6) prawa i obowiązki członków;
7) strukturę organizacyjną związku ze wskazaniem, które z jednostek organizacyjnych związku mają osobowość prawną;
8) sposób reprezentowania związku oraz osoby upoważnione do zaciągania zobowiązań majątkowych w imieniu związku;
9) organy związku, tryb ich wyboru i odwołania, zakres ich kompetencji oraz okres kadencji;
10) źródła finansowania działalności związku oraz sposób ustanawiania składek członkowskich;
11) zasady uchwalania i zmian statutu;
12) sposób rozwiązania związku i likwidacji jego majątku.
Zgodnie natomiast z treścią art. 331 ww. ustawy:
1. Pracodawca, na pisemny wniosek zakładowej organizacji związkowej i za pisemną zgodą osoby wykonującej pracę zarobkową, jest obowiązany pobierać z wynagrodzenia tej osoby składkę związkową w zadeklarowanej przez nią wysokości.
2. Pracodawca jest obowiązany niezwłocznie przekazywać kwoty pobranych składek związkowych na rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej wskazany przez zakładową organizację związkową.
Podstawy organizacji i funkcjonowania związku określa statut. Z jego treści wynika m.in., co jest źródłem finansowania działalności związku oraz w jaki sposób ustanawia się składki członkowskie. Statut określa też jakie ciążą na członkach obowiązki i jakie członkowie mają prawa. W statucie zawarte są także postanowienia dotyczące celów i zadań związku.
Postanowienia statutu mogą przyznawać członkom związku zawodowego prawo do określonych świadczeń finansowanych z funduszy związku, który najczęściej finansowany (zasilany) jest ze składek członkowskich. W sytuacji, gdy fundusz związku zasilany jest składkami członkowskimi, to w chwili wpłaty składek członkowskich na konto związku zawodowego, powiększa ona jego majątek. Świadczenia majątkowe przekazywane przez związek na rzecz jego członków, są dokonywane już z majątku związku a nie ze składek członkowskich. To związek jest bowiem od momentu przekazania składek ich dysponentem i właścicielem – składki te stanowią jego majątek i to związek ma prawo do dysponowania nimi zgodnie z postanowieniami wynikającymi ze statutu.
Składki członkowskie, którymi dysponuje związek zawodowy, po ich potrąceniu, stają się majątkiem danej organizacji związkowej, nie stanowią więc dochodu osoby je opłacającej.
Środki te należy traktować jako środki własne związku, który jest uprawniony do zarządzania tymi środkami, np. w celu finansowania świadczeń dla swoich członków. Zatem przekazane przez związek świadczenie (o charakterze pieniężnym lub niepieniężnym) na rzecz jego członków – dla celów podatkowych – stanowi przychód.
Należy jednak zauważyć, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Wolna od podatku dochodowego jest wartość otrzymanych przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej, o której mowa w przepisach o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych przez niego w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 1 000 zł; rzeczowymi świadczeniami nie są bony, talony i inne znaki, uprawniające do ich wymiany na towary lub usługi.
Jak wynika ze wskazanego przepisu, skorzystanie ze zwolnienia możliwe jest, jeżeli są spełnione łącznie następujące przesłanki:
̶ świadczenie otrzymuje pracownik,
̶ świadczenie ma związek z finansowaniem działalności socjalnej określonej w przepisach o związku zawodowym,
̶ świadczenie ma charakter świadczenia rzeczowego lub świadczenia pieniężnego,
̶ źródłem finansowania są w całości środki z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych.
Limit zwolnienia ustalony przez ustawodawcę jest jeden i dotyczy wszystkich świadczeń wypłacanych w danym roku z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i funduszy związków zawodowych, niezależnie od tego, w ilu zakładach dany pracownik jest zatrudniony i od ilu podmiotów uprawnionych (pracodawców i związków zawodowych) otrzymuje świadczenia z ww. funduszy. Innymi słowy, jeśli ze wszystkich zakładów pracy, łącznie pracownik otrzyma więcej niż określony przez ustawodawcę limit kwotowy, to nadwyżka ponad tę kwotę podlega u niego opodatkowaniu. Przy czym ustawodawca nie nałożył na podmiot (pracodawcę lub związek zawodowy) wypłacający świadczenia z funduszy wymienionych w art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy obowiązku monitorowania, czy pracownik uzyskał już w roku podatkowym ww. świadczenia od innego świadczeniodawcy.
Jak wynika z art. 2 pkt 15a ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 30 ze zm.), w zw. z art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2024 r., poz. 1646):
Karta płatnicza – to karta uprawniająca do wypłaty gotówki lub umożliwiająca złożenie zlecenia płatniczego za pośrednictwem akceptanta lub agenta rozliczeniowego, akceptowana przez akceptanta w celu otrzymania przez niego należnych mu środków, w tym karta płatnicza w rozumieniu art. 2 pkt 15 rozporządzenia (UE) 2015/751.
Stosownie do art. 63 ust. 1 ustawy Prawo bankowe:
Rozliczenia pieniężne mogą być przeprowadzane za pośrednictwem banków, jeżeli przynajmniej jedna ze stron rozliczenia (dłużnik lub wierzyciel) posiada rachunek bankowy. Rozliczenia pieniężne przeprowadza się gotówkowo lub bezgotówkowo za pomocą papierowych lub informatycznych nośników danych.
Na podstawie art. 63 ust. 3 pkt 4 ww. ustawy:
Rozliczenia bezgotówkowe przeprowadza się w szczególności kartą płatniczą.
Karta przedpłacona to swoisty rodzaj karty płatniczej. Wydawana jest bez konieczności posiadania rachunku osobistego w banku, nie jest też przyznawany jej użytkownikowi kredyt. Rolą tych kart jest zapewnienie użytkownikowi karty (np. pracownikom) środków pieniężnych, bez konieczności wydawania (posiadających formę materialną) znaków pieniężnych (np. banknotów) lub znaków legitymacyjnych. Z technicznego punktu widzenia karta przedpłacona jest bardzo zbliżona do karty debetowej. Zatem kartę taką należy, co do zasady, uznać za świadczenie pieniężne z uwagi na jej zaklasyfikowanie jako instrumentu dostępu do określonych wartości pieniężnych, co finalnie umożliwia regulowanie zobowiązań pieniężnych.
W konsekwencji mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powyższe przepisy prawa podatkowego uznać należy, że świadczenie w postaci kart przedpłaconych, stanowi dla członków związku zawodowego przychód z innych źródeł na podstawie art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.
Jednocześnie wartość świadczenia w postaci kart przedpłaconych– przekazanych członkom związku zawodowego– których źródłem finansowania będą środki z funduszy związków zawodowych korzysta ze zwolnienia z podatku określonego w art. 21 ust. 1 pkt 67 ww. ustawy do wysokości kwoty obowiązującego w roku podatkowym limitu.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja oraz dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).