Interpretacja indywidualna z dnia 29 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.518.2024.1.LM
Jeżeli zatem, otrzymała Pani nieruchomość zabudowaną budynkiem, który nie nadawał się do zamieszkania i był przeznaczony do rozbiórki (co zostało potwierdzone przez odpowiednie Organy i zawarte już w dokumentach darowizny), to nie mógł on służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych nabywcy (nie spełniał on definicji budynku mieszkalnego w świetle ustawy Prawo budowlane). Należy zatem uznać, że w przypadku spełnienia przez Panią przy zakupie mieszkania pozostałych warunków zwolnienia z art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych powinna być Pani objęta tym zwolnieniem.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
9 października 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 9 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Uzupełniła go Pani samoistnie 25 października 2024 r. (data wpływu – 25 października 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
W drodze darowizny otrzymała Pani działkę, na której znajdował się dom, jednak budynek ten nie nadawał się do zamieszkania, co zostało opisane w dokumentach darowizny. Dom był określony jako budynek przeznaczony do rozbiórki i nie był zamieszkiwany od momentu otrzymania przez Panią darowizny. Zgodnie z tym, dom został zburzony, a obecnie jest Pani właścicielką jedynie działki bez żadnej nieruchomości mieszkalnej. Co potwierdza zawiadomienie o wprowadzonych zmianach w danych ewidencyjnych (…) wydane przez (…). Zamierza Pani teraz dokonać zakupu swojej pierwszej nieruchomości, która będzie Pani pierwszym lokalem mieszkalnym. Podczas konsultacji z notariuszem została Pani poinformowana, że w celu skorzystania ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych – 2%, konieczne jest uzyskanie potwierdzenia od urzędu skarbowego.
Otrzymana przez Panią w darowiźnie działka z budynkiem do rozbiórki nie może być traktowana jako pierwsza nieruchomość mieszkalna, ponieważ dom nie spełniał warunków zamieszkania. Zaznacza Pani, że dom został rozebrany, a obecnie posiada Pani jedynie działkę budowlaną bez zabudowań.
Tło sytuacyjne: Otrzymała Pani w drodze darowizny działkę, na której znajdował się budynek. Zgodnie z dokumentami darowizny, budynek ten był w tak złym stanie, że uznano go za przeznaczony do rozbiórki, co zostało potwierdzone przez odpowiednie organy. Budynek nie był zamieszkiwany ani użytkowany od momentu otrzymania darowizny. W wyniku dalszych działań dom został rozebrany, a obecnie jest Pani właścicielką jedynie działki budowlanej. Pierwsza nieruchomość: Obecnie planuje Pani zakupić swoją pierwszą nieruchomość mieszkalną, która stanie się Pani rzeczywistym lokalem do zamieszkania. Z perspektywy przepisów prawa, zakup ten powinien być traktowany jako Pani pierwszy zakup nieruchomości mieszkalnej.
Pytanie
Czy będzie Pani miała możliwości uzyskania zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 2% przy zakupie pierwszej nieruchomości?
Pani stanowisko
Pani zdaniem, Pani sytuacja jest zgodna z wymaganiami do uzyskania zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych dla osób kupujących swoją pierwszą nieruchomość. Uważa Pani, że działka, którą otrzymała Pani w darowiźnie, nie spełnia definicji pierwszej nieruchomości mieszkalnej, ponieważ nie mogła Pani jej zamieszkiwać ani użytkować w sposób, który by na to pozwalał. W związku z powyższym, uważa Pani, że przysługuje Pani zwolnienie z podatku od czynności cywilnoprawnych przy zakupie nowej nieruchomości.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:
Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 5, ciąży przy umowie sprzedaży – na kupującym.
Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku.
W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.
Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:
Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%.
Jak wynika z powołanych powyżej przepisów umowa sprzedaży rzeczy i praw majątkowych podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, a obowiązek uiszczenia podatku ciąży na kupującym. W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
W myśl art. 9 pkt 17 ww. ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Zatem zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie sprzedaż, której przedmiotem jest:
- prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
- prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,
jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku, w którym kupującemu przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia – by mogło być zastosowane zwolnienie – wielkość przysługującego mu udziału nie może przekroczyć 50%. Zatem tylko posiadanie (w przeszłości lub w dacie zakupu) ww. praw, nabyte w drodze dziedziczenia (i to w określonym udziale), nie stanowi przeszkody do zastosowania ww. ulgi.
Stosownie do treści art. 10 ust. 2 i 3 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:
Notariusze są płatnikami podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.
Płatnicy obowiązani są uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku.
Jeżeli umowa sprzedaży zostaje sporządzona w formie aktu notarialnego, na notariuszu ciążą obowiązki płatnika podatku od czynności cywilnoprawnych.
Z wniosku wynika, że w drodze darowizny otrzymała Pani działkę, na której znajdował się dom, jednak budynek ten nie nadawał się do zamieszkania, co zostało opisane w dokumentach darowizny. Zgodnie z dokumentami darowizny, budynek ten był w tak złym stanie, że uznano go za przeznaczony do rozbiórki, co zostało potwierdzone przez odpowiednie organy. Zgodnie z tym, dom został zburzony, a obecnie jest Pani właścicielką jedynie działki bez żadnej nieruchomości mieszkalnej. Co potwierdza zawiadomienie o wprowadzonych zmianach w danych ewidencyjnych (znak sprawy: (…)) wydane przez (…) Obecnie zamierza Pani dokonać zakupu swojej pierwszej nieruchomości, która będzie Pani pierwszym lokalem mieszkalnym.
Zarówno ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych, jak i Kodeks cywilny nie definiują pojęć „budynek mieszkalny jednorodzinny” i „budynek”. W takiej sytuacji, na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, należy dopuścić możliwość odwołania się do definicji budynku z ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 725 ze zm.).
Zgodnie z art. 3 pkt 2 i 2a ww. ustawy:
Ilekroć w ustawie jest mowa o:
budynku - należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach;
budynku mieszkalnym jednorodzinnym - należy przez to rozumieć budynek wolno stojący albo budynek w zabudowie bliźniaczej, szeregowej lub grupowej, służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, stanowiący konstrukcyjnie samodzielną całość, w którym dopuszcza się wydzielenie nie więcej niż dwóch lokali mieszkalnych albo jednego lokalu mieszkalnego i lokalu użytkowego o powierzchni całkowitej nieprzekraczającej 30% powierzchni całkowitej budynku.
W doktrynie przyjmuje się, że w świetle wyżej przedstawionych definicji, warunkiem uznania budynku za mieszkalny jednorodzinny, jest przede wszystkim to, aby służył on zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych i stanowił konstrukcyjnie samodzielną całość. Należy więc ustalić czy w okresie posiadania przez Panią opisanej nieruchomości (nabytej tytułem darowizny), budynek nie służył lub nie mógł służyć zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych.
W myśl art. 66 ustawy Prawo budowlane:
W przypadku stwierdzenia, że obiekt budowlany:
1)może zagrażać życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia bądź środowiska albo
2)jest użytkowany w sposób zagrażający życiu lub zdrowiu ludzi, bezpieczeństwu mienia lub środowisku, albo
3)jest w nieodpowiednim stanie technicznym, albo
4)powoduje swym wyglądem oszpecenie otoczenia
- organ nadzoru budowlanego nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości, określając termin wykonania tego obowiązku.
W przypadku stwierdzenia nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowymi ingerencji lub naruszenia wymagań dotyczących obiektu budowlanego, których charakter uniemożliwia lub znacznie utrudnia użytkowanie go do celów mieszkalnych, organ nadzoru budowlanego nakazuje, w drodze decyzji, usunięcie skutków ingerencji lub naruszeń lub przywrócenie stanu poprzedniego. Decyzja podlega natychmiastowemu wykonaniu i może być ogłoszona ustnie.
W decyzji, o której mowa w ust. 1 pkt 1-3, organ nadzoru budowlanego może zakazać użytkowania obiektu budowlanego lub jego części do czasu usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości. Decyzja o zakazie użytkowania obiektu, jeżeli występują okoliczności, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2, podlega natychmiastowemu wykonaniu i może być ogłoszona ustnie.
Stosownie do art. 67 ww. ustawy:
Jeżeli nieużytkowany lub niewykończony obiekt budowlany nie nadaje się do remontu, odbudowy lub wykończenia, organ nadzoru budowlanego wydaje decyzję nakazującą właścicielowi lub zarządcy rozbiórkę tego obiektu i uporządkowanie terenu oraz określającą terminy przystąpienia do tych robót i ich zakończenia.
Z kolei stosownie do art. 30b ust. 1-3 Prawa budowlanego:
Rozbiórkę można rozpocząć po uzyskaniu decyzji o pozwoleniu na rozbiórkę.
Decyzję o pozwoleniu na rozbiórkę wydaje na wniosek organ administracji architektoniczno-budowlanej.
Do wniosku o pozwolenie na rozbiórkę dołącza się:
1)zgodę właściciela obiektu budowlanego lub jej kopię;
2)szkic usytuowania obiektu budowlanego;
3)opis zakresu i sposobu prowadzenia robót rozbiórkowych;
4)opis sposobu zapewnienia bezpieczeństwa ludzi i mienia;
5)pozwolenia, uzgodnienia, opinie i inne dokumenty, których obowiązek dołączenia wynika z przepisów odrębnych ustaw, lub kopie tych pozwoleń, uzgodnień, opinii i innych dokumentów – nie dotyczy to uzgodnień i opinii uzyskiwanych w ramach oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko albo oceny oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000;
6)projekt rozbiórki lub jego kopię – w zależności od potrzeb.
Z powyższego wynika, że decyzję o pozwoleniu na rozbiórkę wydaje właściwy organ na wniosek strony i za zgodą właściciela obiektu budowlanego (budynku). Decyzja o pozwoleniu na rozbiórkę nie jest decyzją uznaniową, co oznacza, że organ nie może udzielić pozwolenia na rozbiórkę inwestorowi, który nie spełni wszystkich prawem przewidzianych wymagań.
Jeżeli zatem, otrzymała Pani nieruchomość zabudowaną budynkiem, który nie nadawał się do zamieszkania i był przeznaczony do rozbiórki (co zostało potwierdzone przez odpowiednie Organy i zawarte już w dokumentach darowizny), to nie mógł on służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych nabywcy (nie spełniał on definicji budynku mieszkalnego w świetle ustawy Prawo budowlane). Należy zatem uznać, że w przypadku spełnienia przez Panią przy zakupie mieszkania pozostałych warunków zwolnienia z art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych powinna być Pani objęta tym zwolnieniem. Zatem przy zakupie nowej nieruchomości (lokalu mieszkalnego) będzie miała Pani prawo skorzystać z ww. zwolnienia.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.