Zadanie dla wójtów i starostów na 2025 r.:
nowy system obrony cywilnej

5 grudnia Sejm uchwalił ustawę o ochronie ludności i obronie cywilnej (dalej: u.o.c.), która w chwili wysyłania numeru do druku czekała już tylko na podpis prezydenta. Wejdzie ona w życie 1 stycznia 2025 r. I choć za realizację polityki państwa w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej ma odpowiadać minister właściwy do spraw wewnętrznych, to istotną rolę ustawodawca powierzył administracji samorządowej. W myśl art. 9 ust. 3 u.o.c. wójt (burmistrz, prezydent miasta), starosta oraz wojewoda odpowiadają za realizację zadań ochrony ludności i obrony cywilnej odpowiednio na obszarze gminy, powiatu i województwa. Organy samorządu w przyszłym roku czeka więc ogrom pracy. Przedstawiamy najważniejsze obowiązki gmin i powiatów.

Ustawa zawiera długo oczekiwane rozwiązania dotyczące ochrony ludności w czasie pokoju i wojny, m.in.:

• wskazuje organy i podmioty realizujące zadania ochrony ludności;
• reguluje funkcjonowanie systemów wykrywania zagrożeń oraz powiadamiania, ostrzegania i alarmowania o zagrożeniach;
• określa zasady użytkowania i ewidencjonowania oraz warunki techniczne obiektów zbiorowej ochrony;
• wskazuje zasady funkcjonowania i organizację obrony cywilnej oraz sposób powoływania personelu do obrony cywilnej;
• określa finansowanie ochrony ludności i obrony cywilnej.

Przyjęte rozwiązania w dużej mierze opierają się na wykorzystaniu istniejących i sprawdzonych zasobów: Państwowej Straży Pożarnej, krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego, ochotniczych straży pożarnych, a także organizacji społecznych działających w obszarze ratownictwa, ochrony ludności, pomocy humanitarnej i edukacji dla bezpieczeństwa. Tym niemniej wiele jest nowych elementów i rozwiązań.

Nowe pojęcia

Ustawa wprowadza pojęcie ochrony ludności i obrony cywilnej. I tak:

► Ochrona cywilna – to zgodnie z art. 2 ust. 1 u.o.c. system składający się z organów administracji publicznej wykonujących zadania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa ludności przez ochronę życia i zdrowia ludzi, mienia, w tym zwierząt, infrastruktury niezbędnej do zaspokojenia potrzeb bytowych, dóbr kultury i środowiska w sytuacji zagrożenia, zwanych dalej „organami ochrony ludności”, podmiotów wykonujących te zadania, zwanych dalej „podmiotami ochrony ludności”, oraz zasobów ochrony ludności.