Interpretacja indywidualna z dnia 27 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-2.4010.564.2024.1.AK
Spółdzielnia Socjalna jako podmiot niewymieniony w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, nie może skorzystać z wyłączenia z przychodów nieodpłatnego świadczenia związanego z nieodpłatną umową użyczenia od jednostki samorządu terytorialnego.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 7 października 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie ustalenia, czy w związku z nieodpłatną umową użyczenia podpisaną z jednym z właścicieli, który jest jednostką samorządu terytorialnego, Spółdzielnia Socjalna powinna określić hipotetyczny miesięczny koszt wynajmowania takiej samej lub podobnej (…) i zakwalifikować go jako przychód podatkowy. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Spółdzielnia Socjalna została utworzona w (…) roku przez dwie jednostki samorządu terytorialnego - Gminę A oraz Gminę B. Spółdzielnia jest podmiotem użyteczności publicznej - jej głównym zakresem działalności jest (…). Ponadto pozostałe zadania (…) opierają się na (…).
W roku (…) Spółdzielnia ma otrzymać od jednego z właścicieli - Gminy A na podstawie umowy użyczenia do użytkowania (…). Zostanie ona zagospodarowana do wykonywania (…) na terenie gminy A. Strony ustaliły, że umowa użyczenia ma być nieodpłatna - Spółdzielnia nie będzie uiszczać opłat za wykorzystywanie (…) w swojej działalności oraz ma obowiązywać na czas nieokreślony. Umowa użyczenia zostanie oparta o art. 710 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego. W związku z użytkowaniem (…) Spółdzielnia będzie ponosiła koszty związane z naprawami (…) oraz bieżącej eksploatacji.
Pytanie
Czy w związku z nieodpłatną umową użyczenia podpisaną z jednym z właścicieli, który jest jednostką samorządu terytorialnego, Spółdzielnia Socjalna (…) powinna określić hipotetyczny miesięczny koszt wynajmowania takiej samej lub podobnej (…) i zakwalifikować go jako przychód podatkowy?
Państwa stanowisko w sprawie
Spółdzielnia Socjalna (…) jest podmiotem z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego i wykonuje działalność użyteczności publicznej.
Zdaniem Spółdzielni zgodnie z art. 12 ust. 2 pkt 1 [winno być: art. 12 ust. 1 pkt 2 – przyp. organu] ustawy o podatku od osób prawnych z racji tego, że nieodpłatna umowa użyczenia została zawarta z właścicielem, który jest jednostką samorządu terytorialnego wartość nieodpłatnego świadczenia nie powinna stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem od osób prawnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Ustawa z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”), nie zawiera definicji przychodu. Ustawodawca ograniczył się w tym zakresie do wskazania przykładowych przysporzeń, zaliczanych do tej kategorii.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT:
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.
Zatem, do przychodów należy zaliczyć każdą wartość wchodzącą do majątku podatnika, powiększającą jego aktywa, mającą definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną, o ile nie została ujęta w katalogu wyłączeń zawartym w art. 12 ust. 4 ustawy o CIT.
Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT:
Przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 14, są w szczególności wartość otrzymanych rzeczy lub praw, a także wartość innych świadczeń w naturze, w tym wartość rzeczy i praw otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, z wyjątkiem świadczeń związanych z używaniem środków trwałych otrzymanych przez samorządowe zakłady budżetowe i instytucje gospodarki budżetowej w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz spółki użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w nieodpłatny zarząd lub używanie.
Ustawa o CIT nie precyzuje, co należy rozumieć przez „nieodpłatne świadczenie”. Jednakże dla celów podatkowych, za nieodpłatne świadczenia należy przyjmować te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, tj. niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu przysporzenie w majątku podatnika mające konkretny wymiar finansowy.
Zatem, w świetle art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, aby można było określone świadczenie zaliczyć do kategorii świadczeń nieodpłatnych stanowiących źródło przychodu podlegającego opodatkowaniu, musi dojść do stosunku prawnego, w wyniku którego jeden podmiot dokonuje określonego świadczenia, drugi natomiast to świadczenie otrzymuje nieodpłatnie, zwiększając w ten sposób swoje przychody podatkowe.
Warunkiem uznania nieodpłatnego świadczenia za przychód – co wynika z literalnego brzmienia art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT – jest jego otrzymanie przez podatnika. Aby mówić o otrzymaniu świadczenia przez świadczeniobiorcę, świadczeniodawca musi wyrazić pozytywną wolę tego świadczenia poprzez zobowiązanie się do jego spełnienia. Nie wystarczy samo zawarcie umowy o nieodpłatne świadczenie, lecz konieczne jest jej wykonanie. Każdą więc sytuację i każde tego rodzaju zdarzenie gospodarcze należy rozpatrywać i oceniać indywidualnie.
Stanowiąc o wartości nieodpłatnych świadczeń, jako o przychodzie kształtującym podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym, ustawodawca nie sprecyzował bliżej tego, co należy rozumieć przez nieodpłatne świadczenia, ograniczając się jedynie do wskazania sposobu i kryteriów ustalania ich wartości (art. 12 ust. 5 i ust. 6 ustawy o CIT).
Zgodnie z art. 12 ust. 5 ustawy o CIT:
Wartość otrzymanych rzeczy lub praw, w tym otrzymanych nieodpłatnie, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania, z zastrzeżeniem ust. 6b.
Natomiast art. 12 ust. 6 ustawy o CIT:
Wartość świadczeń w naturze, w tym nieodpłatnych świadczeń, ustala się:
1)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
3)jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu - w wysokości równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu;
4)w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Podkreślić należy, że z art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT wynika wyłączenie nieodpłatnego świadczenia otrzymanego przez podatnika z kategorii przychodów, które jest uwarunkowane kumulatywnym spełnieniem następujących przesłanek:
1)świadczenie zostało otrzymane od Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków,
2)jest ono związane z używaniem środków trwałych otrzymanych w nieodpłatny zarząd lub używanie,
3)świadczeniobiorcą jest samorządowy zakład budżetowy w rozumieniu ustawy o finansach publicznych lub spółka użyteczności publicznej z wyłącznym udziałem jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków.
Dla zastosowania powyższego wyłączenia istotne jest aby zostały spełnione wszystkie wymienione wyżej warunki.
W pierwszej kolejności należy ustalić czy podatnik podatku dochodowego od osób prawnych, który zamierza skorzystać z tego wyłączenia został wymieniony we wskazanym przepisie.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo Spółdzielnią Socjalną. Zatem działają Państwo na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2085 z późn. zm.).
Odnosząc powyższe przepisy do Państwa wątpliwości, w kontekście przedstawionego we wniosku opisu sprawy, należy wskazać, że spółdzielnia socjalna nie jest podmiotem wymienionym w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Podmiotami wymienionymi w tym przepisie są bowiem samorządowe zakłady budżetowe w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, spółki użyteczności publicznej lub ich związki. Zatem uprawnionymi do wyłączenia nieodpłatnych świadczeń z przychodów na mocy ww. przepisu (przy spełnieniu pozostałych warunków), są wyłącznie te podmioty.
Co prawda wskazali Państwo, że są podmiotem użyteczności publicznej, jednak działają Państwo w formie spółdzielni socjalnej a nie spółki. W związku z powyższym nie można uznać, że są Państwo podmiotem wymienionym w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT. Jeżeli wolą ustawodawcy byłoby rozszerzenie tego zwolnienia również na spółdzielnie socjalne, to zawarłby w ww. przepisie stosowne zapisy (wprost, bądź też poprzez odpowiednie odesłanie). Czego jednakże nie uczynił.
Tym samym, jako podmiot niewymieniony w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT, nie mogą Państwo skorzystać z wyłączenia z przychodów nieodpłatnego świadczenia związanego z nieodpłatnym otrzymaniem (…) od jednostki samorządu terytorialnego.
W konsekwencji, bez znaczenia dla możliwości skorzystania ze wskazanego w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o CIT wyłączenia z przychodów, pozostaje ocena pozostałych warunków.
Zatem w związku z nieodpłatną umową użyczenia zawartą z jednostką samorządu terytorialnego powinni Państwo rozpoznać przychód zgodnie z art. 12 ust. 6 pkt 4 ustawy o CIT na podstawie cen rynkowych stosowanych przy udostępnianiu rzeczy tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Zatem Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
POTRZEBUJESZ POMOCY?