Interpretacja indywidualna z dnia 27 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.569.2024.2.KO
Brak opodatkowania wnoszonych składek wpisowych i rocznych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
24 września 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania wnoszonych składek wpisowych i rocznych.
Wniosek został uzupełniony pismem z 21 listopada 2024 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zaistniałego stanu faktycznego
Klub (dalej: „K”, „Klub”, „Stowarzyszenie”) posiada osobowość prawną i ciąży na niej nieograniczony obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób prawnych na terytorium Polski. Klub jest…. Powstał w …. Głównym celem Stowarzyszenia jest propagowanie kultury fizycznej, szczególnie gry w golfa, wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. Działalność Klubu opiera się na wspieraniu rozwoju infrastruktury golfowej oraz organizacji wydarzeń sportowych, takich jak turnieje i szkolenia.
Działalność K wspiera swoich członków, którzy tworzą silną społeczność skupioną wokół wspólnej pasji. Klub kładzie duży nacisk na tworzenie więzi towarzyskich pomiędzy swoimi członkami oraz ich rodzinami, organizując liczne wydarzenia integracyjne.
Zarząd K ściśle nadzoruje zarówno utrzymanie pola golfowego, jak i realizację celów statutowych - takich jak rozbudowa infrastruktury, organizacja turniejów i szkoleń, a także wspieranie działań mających na celu rozwój Klubu. Zarząd Stowarzyszenia odpowiada również za reprezentowanie organizacji w sprawach majątkowych, zgodnie z regulacjami statutowymi, co umożliwia realizację długoterminowych celów inwestycyjnych oraz zapewnienie ciągłości funkcjonowania Klubu.
Od … roku K jest członkiem Polskiego Związku Golfa, dzięki czemu zawodnicy Klubu mogą brać udział w ogólnopolskich mistrzostwach i turniejach (np. Klubowe Mistrzostwa Polski). Stowarzyszenie wybiera reprezentację na te zawody, wskazując zawodników w różnych kategoriach wiekowych i poziomach zaawansowania, od juniorów po seniorów. K regularnie uczestniczy w turniejach, a osiągane wyniki potwierdzają wysoką jakość szkolenia oferowanego przez Klub.
K, dzięki wieloletniej działalności, rozbudowanej infrastrukturze oraz szerokiej ofercie edukacyjnej i sportowej, stał się …. Klub nie tylko popularyzuje grę w golfa …, ale także wspiera rozwój sportowy swoich członków, organizując turnieje, szkolenia i wydarzenia integracyjne. Jego działalność przyczynia się do budowania silnej społeczności golfowej oraz wspierania aktywności fizycznej na różnych poziomach zaawansowania.
Klub z siedzibą w … jest czynnym podatnikiem VAT.
Zasady członkostwa i opłaty
Zarówno członkowie K jak i osoby nie będące członkami K mają prawo korzystać z infrastruktury Klubu, w tym z pola golfowego, choć na różnych zasadach. W ramach swojego funkcjonowania Klub pobiera różnego rodzaje składki oraz opłaty.
Wymaga rozróżnienia, że od członków Klubu pobierane są składki na cele związane z jego funkcjonowaniem, a od osób trzecich pobierane są opłaty za prawo do gry na polu golfowym.
Poniżej przedstawiono cennik jaki Klub planuje wprowadzić od …(zdarzenie przyszłe):
A)Opłaty dla osób nie będących członkami K na … rok:
Opłata roczna (przy wpłacie do dnia 30 czerwca … r.)
1.Opłata roczna imienna - … zł;
2.Opłata roczna dla firm (GOLD GOLF BUSINESS CARD) - … zł/szt. dla pierwszych 4 sztuk; każda następna … zł;
Dla osób oraz firm, które posiadają wykupioną opłatą roczną w K przysługują dodatkowe uprawnienia związane z: a) przechowywaniem wózka ręcznego na terenie K oraz wykupienie pierwszej karty za … zł; b) doładowywanie karty na piłki drivingowe z przysługującymi zniżkami jak dla członka K;
Opłata roczna (wykupiona po …)
Opłata roczna/6 x ilość pełnych miesięcy pozostałych do …;
B)Składki roczne członków K
Składka roczna na działalność Stowarzyszenia (przy wpłacie do dnia …):
Składka indywidualna dla członków Stowarzyszenia - … zł;
Składka rodzinna dla członków stowarzyszenia - … zł;
Składka roczna na działalność Stowarzyszenia (przy wpłacie od dnia …)
Składka indywidualna dla członków stowarzyszenia - … zł;
Składka rodzinna dla członków stowarzyszenia - … zł;
Składka rodzinna dotyczy wyłącznie: 1) małżonków; 2) osoby pozostającej w związku pozamałżeńskim. Osoby wymienione w pkt 2 mogą skorzystać z opłacenia składki rocznej pod warunkiem złożenia oświadczenia o prowadzeniu gospodarstwa domowego wg wzoru.
Małżonek/ka osoby zwolnionej z płacenia składek (członek honorowy lub członek obecnego Zarządu) płaci połowę składki rodzinnej
Składka seniorska (przy wpłacie do … - … zł;
Składka seniorska (przy wpłacie od … - … zł;
Składka młodzieżowa (dotyczy osób, które nie ukończyły 25 r.ż. do dnia …):
-… zł dla młodzieży, która posiada kartę handicapową … przez prowadzoną przez K;
-… zł dla młodzieży, która nie posiada karty handicapowej … przez prowadzonej przez K;
Składka juniorska (dotyczy osób, które nie ukończyły 18 r. ż do dnia …):
-… zł dla Juniorów, którzy posiadają kartę handicapową … przez prowadzoną przez K;
-… zł dla Juniorów, którzy nie posiadają karty handicapowej … przez prowadzonej przez K;
Sposób wyliczania składki rocznej (indywidualnej, rodzinnej, seniorskiej, młodzieżowej) dla nowych członków Stowarzyszenia zapisujących się po …:
• Składka roczna/ilość pełnych miesięcy pozostałych do ….
C)Członkowska składka wpisowa
Jest to jednorazowa składka, pobierana przy przystąpieniu do K:
1. Opłata indywidualna - … zł;
2. Opłata rodzinna - … zł;
3. Składka „bierna” (bez prawa gry na polu golfowym) - … zł;
Zarówno składka roczna jak i składka wpisowa, we wszystkich ich wariantach, jest przeznaczona na ogólne finansowanie Klubu jako stowarzyszenia. W związku z uiszczeniem składek, członek stowarzyszenia uzyskuje uprawnienia do określonych uprawnień takich jak głosowanie na walnym zgromadzeniu, udział w imprezach K czy też gra na polu golfowym.
Na tle planowanego zdarzenia przyszłego, stanowiącego zmianę cennika związanych z nim opłata i składek, Wnioskodawca ma następujące wątpliwości.
Pismem z 24 listopada 2024 r. uzupełniono opis sprawy następująco.
1. Składka wpisowa nie zobowiązuje Klubu do wykonania jakichkolwiek świadczeń, lecz stanowi warunek przystąpienia do Stowarzyszenia. Wniesienie składki wpisowej zobowiązuje Stowarzyszenie do przyjęcia danej osoby (lub rodziny) w poczet członków Klubu. W związku z tym uzyskują oni uprawnienia członkowskie, takie jak prawo głosu na walnym zgromadzeniu, możliwość uczestnictwa w wydarzeniach Klubu oraz prawo do gry na polu golfowym (w przypadku składek aktywnych).
2. Tak, składki wpisowe są/będą pobierane wyłącznie ze względu na przynależność do Stowarzyszenia. Są jednorazową opłatą wymaganą przy przyjęciu nowego członka, która nie jest związana z konkretnym świadczeniem na rzecz tej osoby, a jedynie z formalnym przystąpieniem do Klubu.
3. Nie, członkowie Stowarzyszenia nie mają/nie będą mieli bezpośredniego wpływu na spożytkowanie składki wpisowej. Decyzje dotyczące przeznaczenia środków podejmowane są przez Zarząd Klubu zgodnie z celami statutowymi Stowarzyszenia.
4. Składka wpisowa zostanie przeznaczona na realizację celów statutowych Stowarzyszenia, takich jak rozwój infrastruktury golfowej, organizacja wydarzeń sportowych i integracyjnych, czy bieżące funkcjonowanie Klubu. Środki mogą być również przeznaczone na pokrycie kosztów administracyjnych związanych z rekrutacją nowych członków.
5. Tak, wpływy ze składek wpisowych są/będą przeznaczone wyłącznie na działalność statutową Stowarzyszenia. Członkowie nie mają/nie będą mieli bezpośredniego wpływu na ich wydatkowanie, gdyż decyzje w tym zakresie należą do Zarządu Klubu.
6. Wniesienie składki rocznej zobowiązuje Stowarzyszenie do zapewnienia członkowi możliwości korzystania z przywilejów wynikających z członkostwa, takich jak prawo głosu na walnym zgromadzeniu, udział w wydarzeniach organizowanych przez Klub oraz dostęp do infrastruktury Klubu, w tym pola golfowego. Świadczenia te wynikają z ogólnych zasad członkostwa, a składka roczna pokrywa ich koszt.
7. Tak, składki roczne są/będą pobierane ze względu na przynależność do Stowarzyszenia. Nie stanowią one opłaty za konkretne świadczenie, lecz mają charakter ogólnego finansowania działalności Klubu.
8. Nie, członkowie Stowarzyszenia nie mają/nie będą mieli bezpośredniego wpływu na spożytkowanie składki rocznej. Decyzje dotyczące ich przeznaczenia podejmowane są przez Zarząd Klubu zgodnie z celami statutowymi.
9. Składka roczna zostanie przeznaczona na realizację bieżących celów statutowych, takich jak utrzymanie infrastruktury Klubu, organizacja wydarzeń sportowych, prowadzenie szkoleń i turniejów, wsparcie sekcji juniorskiej oraz wspieranie rozwoju Klubu.
10.Tak, wpływy ze składek rocznych są/będą przeznaczone wyłącznie na działalność statutową Stowarzyszenia, a członkowie nie mają/nie będą mieli bezpośredniego wpływu na ich wydatkowanie.
11.Stowarzyszenie nie zostało utworzone w celu wykonywania na rzecz swoich członków konkretnych świadczeń, ale do stworzenia przestrzeni i infrastruktury do wspólnej gry w golfa przez członków Stowarzyszenia. Zgodnie z §3 Statutu, celem Klubu jest: …
Natomiast aby umożliwić członkom korzystanie z pola golfowego w pełni, konieczne jest zapewnienie dodatkowych usług, takich jak udostępnianie piłek, wypożyczanie sprzętu i pojazdów golfowych, wynajem pomieszczeń pod wózki, przechowywanie sprzętu lub użyczenie szafki - są to jednak usługi, które są i będą świadczone odpłatnie zarówno na rzecz członków, jak i osób niebędących członkami, korzystających z pola golfowego na zasadach komercyjnych.
Pytania
1.Czy członkowska składka wpisowa, zarówno w wariancie indywidualnym jak i rodzinnym, jest objęta zakresem podatku VAT i podlega opodatkowaniu tym podatkiem?
2.Czy składka roczna członków K jest objęta zakresem podatku VAT i podlega opodatkowaniu tym podatkiem?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1
W opinii Wnioskodawcy, członkowska składka wpisowa zarówno w wariancie indywidualnym jak i rodzinnym, nie jest objęta zakresem podatku VAT i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.
Ad. 2
W opinii Wnioskodawcy, składka roczna członków K nie jest objęta zakresem podatku VAT i nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy
Na gruncie kluczowych przepisów ustawy o VAT, w tym art. 5, 7 i 8 ustawy o VAT, wydany został szereg interpretacji indywidualnych dotyczących opłat członkowskich pobieranych przez fundację lub stowarzyszenia.
Przykładem jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) z dnia 28 stycznia 2020 r. (znak 0113-KDIPT1-1.4012.765.2019.2.MSU) w której wskazuje on, że:
„Wnioskodawca wyjaśnił, iż składki ustalone są ryczałtowo i są jednakowe dla wszystkich Członków Stowarzyszenia. Wpływy ze składek członkowskich są przeznaczone na działalność statutową Stowarzyszenia. Zgodnie ze Statutem, zadaniem Stowarzyszenia jest wspieranie i koordynowanie działań Klubów.... w Polsce i na świecie. Jednocześnie, Statut Stowarzyszenia nie nakłada na Stowarzyszenie podejmowania konkretnych działań, tj. świadczenia zindywidualizowanych usług na rzecz konkretnych klubów członkowskich w zamian za składkę płaconą przez dany klub. Stowarzyszenie w zamian za składki nie jest zobowiązane do wykonywania konkretnych czynności na rzecz Członków Stowarzyszenia. Działalność Stowarzyszenia nie jest nastawiona na osiąganie zysku.
Zatem, należy stwierdzić, że skoro składka członkowska przeznaczona jest na cele statutowe Stowarzyszenia, nie ma ona charakteru ekwiwalentnego - nie upoważnia Klubów Członkowskich do otrzymania jakiejś konkretnej usługi ze strony Stowarzyszenia, to składki członkowskiej nie można uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, gdyż nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy czynnościami wykonywanymi przez Stowarzyszenie na rzecz konkretnego członka, a uiszczonymi składkami. Zapłata składki członkowskiej związana jest z przynależnością do Stowarzyszenia. Wpłacone kwoty umożliwiają Stowarzyszeniu realizację celów statutowych, nie rodzą jednak po jej stronie jakiegokolwiek zobowiązania do dokonywania określonych świadczeń na rzecz konkretnego podmiotu - Członka Stowarzyszenia uiszczającego składki.
W świetle przywołanych regulacji oraz przedstawionych okoliczności sprawy wskazać należy, że w rozpatrywanym przypadku nie zostały wypełnione wszystkie przesłanki pozwalające na uznanie, iż mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”
W interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z dnia 14 grudnia 2022 r. (znak 0112-KDIL1-2.4012.422.2022.1.NF) wskazano:
„Wnioskodawca wskazał, że pobiera od członków Stowarzyszenia składki członkowskie, z których finansowana jest bieżąca działalność Stowarzyszenia. Członkowie Stowarzyszenia, z tytułu opłacanych składek, nie są uprawnieni do otrzymywania zindywidualizowanych świadczeń, stanowiących ekwiwalent uiszczonych składek. Wysokość składek jest ustalana przez walne zgromadzenie członków Stowarzyszenia, jednakowo dla każdego członka. Składki członkowskie związane są bezpośrednio z faktem bycia członkiem Stowarzyszenia. Składki nie są ekwiwalentem jakichkolwiek świadczeń Stowarzyszenia na rzecz jego członków. Stowarzyszenie niezmiennie dokonuje na rzecz swoich członków różnorakich świadczeń, w ramach realizacji statutowego obowiązku udzielania członkom pomocy w sprawach należących do jego statutowych zadań, tj. propagowania sportu jeździeckiego i wszelkich form aktywnego wypoczynku, jako sposobu na zdrowe życie i prawidłowy rozwój psychofizyczny.
Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w okolicznościach niniejszej sprawy nie występuje pomiędzy Wnioskodawcą a Członkami Stowarzyszenia żaden element tworzący stosunek zobowiązaniowy, który można byłoby uznać za świadczenie usług. Nie występuje wzajemność świadczeń, tj. poprzez wniesienie składki członkowskiej nie powstanie pomiędzy Wnioskodawcą a Członkami Stowarzyszenia stosunek prawny bowiem - jak wskazał Wnioskodawca - składki członkowskie przeznaczane są na cele statutowe Stowarzyszenia, a Stowarzyszenie nie wykonuje na rzecz swoich członków dostaw jakichkolwiek towarów, ani jakichkolwiek usług w związku z pobieraną składką członkowską.
W świetle przywołanych regulacji oraz przedstawionych okoliczności sprawy wskazać należy, że w rozpatrywanym przypadku nie będą wypełnione przesłanki pozwalające na uznanie, iż mamy do czynienia z odpłatną dostawą towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 i odpłatnym świadczeniem usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”
Mając na uwadze powołane powyżej przykłady interpretacji indywidualnych Wnioskodawca uważa, że:
- członkowska składka wpisowa - składka ta, zarówno w wariancie indywidualnym jak i rodzinnym, nie jest w ocenie Wnioskodawcy związana z zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz członka Stowarzyszenia. Środki z niej uzyskane są przeznaczane na bieżące funkcjonowanie Stowarzyszenia. W ocenie Wnioskodawcy pobieranie tej składki na podstawie nowego cennika nie może zostać uznane za wynagrodzenie z tytułu jakiejkolwiek dostawy towarów lub świadczenia usługi.
- składka roczna członków na działalność K - składka ta nie jest związana nie jest w ocenie Wnioskodawcy związana z zindywidualizowanym na rzecz członka Stowarzyszenia. Środki z niej uzyskane są przeznaczane na bieżące funkcjonowanie Stowarzyszenia. Główna różnica pomiędzy tą składką a składką wpisową jest związana z jej cyklicznym charakterem. W ocenie Wnioskodawcy również pobieranie tej składki nie może zostać uznane za wynagrodzenie z tytułu jakiejkolwiek dostawy towarów lub świadczenia usługi na rzecz członków Klubu.
Podsumowująca stanowisko Wnioskodawcy, w jego opinii obie główne składki wskazane w nowym cenniku K nie stanowią wynagrodzenia za dostawy towarów (świadczenie usług) i tym samym ich pobieranie nie jest objęte zakresem podatku od towarów i usług.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:
Przez towary należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy o VAT:
Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy).
Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie nie będące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do „grona” usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy.
Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
-w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
-świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy jej wykonaniem, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Dana czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.
Wskazać należy, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, przykładowo w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.
Na uwagę zasługuje także orzeczenie z dnia 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie podkreślono, że usługi świadczone są za wynagrodzeniem, wyłącznie jeżeli istnieje stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a jej odbiorcą, na mocy którego występuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez świadczącego usługę stanowi wartość przekazywaną w istocie w zamian za usługę wyświadczoną jej odbiorcy.
Uwzględniając powyższe, jak również stanowisko Trybunału zaprezentowane w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development, zgodnie z którym korzyści wynikające z wykonywanych przez usługodawcę zadań muszą mieć bezpośredni związek z usługobiorcą, zaś w sytuacji, gdy taki związek nie istnieje (np. związek ma wyłącznie charakter pośredni, bo usługobiorcą jest cała branża a nie konkretny plantator), nie można uznać takich czynności za usługi opodatkowane VAT, stwierdzić należy, że co do zasady nie jest wynagrodzeniem w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług płatność (składka członkowska), która dokonywana jest jedynie w związku z przynależnością do określonej organizacji. Szczególnie gdy, jak w ostatnim z powołanych wyroków, organizacja ma dowolność co do przeznaczenia otrzymanych środków, zaś jej członkowie nie mają bezpośredniego wpływu na ich spożytkowanie. W tym bowiem przypadku nie można uznać, że składka członkowska ma charakter zapłaty za usługę, bowiem brak było bezpośredniego związku pomiędzy płatnością a korzyściami jakie osiągają poszczególni jej członkowie. Powyższe rozważania nie mogą być jednak, co do zasady, stosowane wobec wszystkiego rodzaju składek członkowskich. Jeżeli bowiem określona organizacja została utworzona także w celu wykonywania na rzecz swoich członków jednego, czy kilku konkretnych świadczeń, to w tym przypadku składkę na jej rzecz można potraktować jako zapłatę za określone świadczenie (usługę).
W konsekwencji powyższego stwierdzić należy, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Taka konstrukcja definicji świadczenia jest wyrazem zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji dokonywanych w ramach profesjonalnego obrotu gospodarczego.
Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Zauważyć należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
W myśl art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy,
1. Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
2. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma zatem charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność gospodarczą.
Aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności, dokonanej w zamian za wynagrodzenie, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy czynności te skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wpłacającego – tj. w tym przypadku przez osobę fizyczną zainteresowaną członkostwem w Stowarzyszeniu, która dokonuje wpłaty składki wpisowej i rocznej.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że głównym celem Stowarzyszenia jest propagowanie kultury fizycznej, szczególnie gry w golfa, wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. Zarówno członkowie K jak i osoby nie będące członkami K mają prawo korzystać z infrastruktury Klubu, w tym z pola golfowego, choć na różnych zasadach. W ramach swojego funkcjonowania Klub pobiera różnego rodzaje składki oraz opłaty. Wymaga rozróżnienia, że od członków Klubu pobierane są składki na cele związane z związane z jego funkcjonowaniem, a od osób trzecich pobierane są opłaty za prawo do gry na polu golfowym.
Składka wpisowa nie zobowiązuje Klubu do wykonania jakichkolwiek świadczeń, lecz stanowi warunek przystąpienia do Stowarzyszenia. Wniesienie składki wpisowej zobowiązuje Stowarzyszenie do przyjęcia danej osoby (lub rodziny) w poczet członków Klubu. W związku z tym uzyskują oni uprawnienia członkowskie, takie jak prawo głosu na walnym zgromadzeniu, możliwość uczestnictwa w wydarzeniach Klubu oraz prawo do gry na polu golfowym (w przypadku składek aktywnych). Składki wpisowe są/będą pobierane wyłącznie ze względu na przynależność do Stowarzyszenia. Są jednorazową opłatą wymaganą przy przyjęciu nowego członka, która nie jest związana z konkretnym świadczeniem na rzecz tej osoby, a jedynie z formalnym przystąpieniem do Klubu. Członkowie Stowarzyszenia nie mają/nie będą mieli bezpośredniego wpływu na spożytkowanie składki wpisowej. Decyzje dotyczące przeznaczenia środków podejmowane są przez Zarząd Klubu zgodnie z celami statutowymi Stowarzyszenia. Składka wpisowa zostanie przeznaczona na realizację celów statutowych Stowarzyszenia, takich jak rozwój infrastruktury golfowej, organizacja wydarzeń sportowych i integracyjnych, czy bieżące funkcjonowanie Klubu. Środki mogą być również przeznaczone na pokrycie kosztów administracyjnych związanych z rekrutacją nowych członków. Wpływy ze składek wpisowych są/będą przeznaczone wyłącznie na działalność statutową Stowarzyszenia. Członkowie nie mają/nie będą mieli bezpośredniego wpływu na ich wydatkowanie, gdyż decyzje w tym zakresie należą do Zarządu Klubu.
Wniesienie składki rocznej zobowiązuje Stowarzyszenie do zapewnienia członkowi możliwości korzystania z przywilejów wynikających z członkostwa, takich jak prawo głosu na walnym zgromadzeniu, udział w wydarzeniach organizowanych przez Klub oraz dostęp do infrastruktury Klubu, w tym pola golfowego. Świadczenia te wynikają z ogólnych zasad członkostwa, a składka roczna pokrywa ich koszt. Składki roczne są/będą pobierane ze względu na przynależność do Stowarzyszenia. Nie stanowią one opłaty za konkretne świadczenie, lecz mają charakter ogólnego finansowania działalności Klubu. Członkowie Stowarzyszenia nie mają/nie będą mieli bezpośredniego wpływu na spożytkowanie składki rocznej. Decyzje dotyczące ich przeznaczenia podejmowane są przez Zarząd Klubu zgodnie z celami statutowymi. Składka roczna zostanie przeznaczona na realizację bieżących celów statutowych, takich jak utrzymanie infrastruktury Klubu, organizacja wydarzeń sportowych, prowadzenie szkoleń i turniejów, wsparcie sekcji juniorskiej oraz wspieranie rozwoju Klubu. Wpływy ze składek rocznych są/będą przeznaczone wyłącznie na działalność statutową Stowarzyszenia, a członkowie nie mają/nie będą mieli bezpośredniego wpływu na ich wydatkowanie. Stowarzyszenie nie zostało utworzone w celu wykonywania na rzecz swoich członków konkretnych świadczeń, ale do stworzenia przestrzeni i infrastruktury do wspólnej gry w golfa przez członków Stowarzyszenia
W analizowanej sprawie głównym celem Stowarzyszenia jest propagowanie kultury fizycznej, szczególnie gry w golfa, wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. Wpływy ze składek wpisowych i składek rocznych są/będą przeznaczone wyłącznie na działalność statutową Stowarzyszenia, a członkowie nie mają/nie będą mieli bezpośredniego wpływu na ich wydatkowanie. Składka wpisowa i składka roczna nie zobowiązuje Stowarzyszenia do wykonania jakichkolwiek świadczeń na rzecz osoby wnoszącej składkę. Członkowie Stowarzyszenia nie mają/nie będą mieli bezpośredniego wpływu na spożytkowanie składki wpisowej i składki rocznej. Decyzje dotyczące przeznaczenia środków podejmowane są przez Zarząd Klubu zgodnie z celami statutowymi Stowarzyszenia.
Zatem, należy stwierdzić, że skoro składka wpisowa i składka roczna przeznaczona jest na cele statutowe Stowarzyszenia, nie ma ona charakteru ekwiwalentnego – nie upoważnia Członków Stowarzyszenia do otrzymania jakiejś konkretnej usługi ze strony Stowarzyszenia, to składki wpisowej i składki rocznej nie można uznać za wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, gdyż nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy czynnościami wykonywanymi przez Stowarzyszenie na rzecz konkretnego członka, a uiszczonymi składkami. Zapłata składki wpisowej i składki rocznej związana jest z przynależnością do Stowarzyszenia. Wpłacone kwoty umożliwiają Stowarzyszeniu realizację celów statutowych, nie rodzą jednak po jej stronie jakiegokolwiek zobowiązania do dokonywania określonych świadczeń na rzecz konkretnego podmiotu – Członka Stowarzyszenia uiszczającego składkę wpisową i składkę roczną.
W świetle przywołanych regulacji oraz przedstawionych okoliczności sprawy wskazać należy, że w rozpatrywanym przypadku nie zostały wypełnione wszystkie przesłanki pozwalające na uznanie, iż mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług, w rozumieniu art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlegającym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Stanowisko Państwa jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym albo opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.