Interpretacja indywidualna z dnia 25 listopada 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0115-KDIT2.4011.485.2024.2.ŁS

Interpretacja indywidualna

 – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

10 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków informacyjnych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – 4 listopada 2024 r. (wpływ). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Są Państwo (dalej też „Bank”) (...) rezydentem podatkowym, który prowadzi działalność bankową w Polsce za pośrednictwem swojego oddziału pod nazwą „ X.” („Oddział"). Oddział stanowi zakład Banku w rozumieniu polsko-(...) umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania oraz polskiej ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Aktywa Banku składają się przede wszystkim z wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych indeksowanych/denominowanych do walut obcych (zwłaszcza do franka szwajcarskiego) udzielonych w przeszłości, głównie w latach 2006-2009. Część klientów, którzy zaciągnęli powyższe kredyty, występuje do sądów powszechnych z pozwami przeciwko Państwu podnosząc zarzuty określonych wad prawnych danego kredytu, w szczególności zarzuty mogące skutkować stwierdzeniem nieważności umowy kredytu.

Obecnie sądy zazwyczaj stają w tych procesach po stronie kredytobiorców, co wiąże się dla Państwa z istotnymi stratami finansowymi. Celem ograniczenia strat finansowych podejmują Państwo negocjacje z niektórymi kredytobiorcami (zarówno zanim skierują oni swoje sprawy na drogę sądową, jak i po złożeniu pozwu). W przypadku, kiedy negocjacje zakończą się powodzeniem, strony zawierają ugodę (porozumienie). Warunki ugód (porozumień) różnią się w zależności od indywidualnej sytuacji kredytobiorców. Każdorazowo jednak zawarcie ugody (porozumienia) skutkuje definitywnym rozwiązaniem sporu pomiędzy Bankiem a danym kredytobiorcą.

Część ugód (porozumień) polega na tym, że strony - po przedstawieniu swoich stanowisk w sprawie, tj. podniesieniu zarzutów co do wad prawnych kredytu przez kredytobiorcę i zakwestionowaniu tych zarzutów przez Bank - w wyniku wzajemnych ustępstw stwierdzają ważność umowy kredytu z tym jednak, że dochodzą do wniosku, iż saldo wierzytelności jakie może być dochodzone od kredytobiorców powinno być niższe niż saldo wykazywane faktycznie w systemach bankowych. W konsekwencji zatem kredytobiorcy uznając ważność umowy kredytowej jako takiej nie uznają w ramach Ugody zasadności wyliczenia przez Bank pełnej wysokości dochodzonej pierwotnie wierzytelności, a jedynie jej część. („Ugody").

Wniosek dotyczy Ugód zawieranych przez Państwa z kredytobiorcami, którzy nie prowadzą działalności gospodarczej lub zawarli umowę kredytu poza prowadzoną działalnością gospodarczą.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Klienci w żadnym postanowieniu umowy nie uznają wysokości Państwa wierzytelności oraz nie wnioskują o zwolnienie z tego długu, konsekwentnie twierdząc, że wierzytelność w dochodzonej przez Państwa wysokości nie istnieje.

Nowa (niższa) wysokość zadłużenia z tytułu umowy kredytowej jest indywidualnie uzgadniania w porozumieniu z klientami kwestionującymi ważność zawartej umowy kredytowej. Jej wysokość jest zmienna i oscyluje pomiędzy saldem wierzytelności wykazywanym w systemach bankowych, a twierdzeniami klientów dotyczących prawidłowego, w ich opinii, naliczenia salda zadłużenia.

W wyniku zawartego porozumienia zarówno Państwo częściowo wycofują się ze sposobu w jaki przeliczyli saldo kredytu, jak również klient wycofuje się z zarzutów dotyczących nieważności zawartej umowy.

Zawierane porozumienia przewidywać będą spłatę części kredytu na podstawie jednorazowej płatności w polskich złotych ze strony klientów. Porozumienia tego typu będą zawierane po wypowiedzeniu umowy kredytowej i wcześniejszym przewalutowaniu zadłużenia. Pozostała część wierzytelności widniejąca na Państwa księgach finansowych jest spisywana w ramach realizacji tego porozumienia przez Państwa jako nieprawidłowo naliczona.

Udzielając odpowiedzi na pytanie z wezwania dotyczące tego:

5)Czy w wyniku zawieranych ugód (porozumień) wypłacali/wypłacają/będą wypłacać Państwo jakieś świadczenia pieniężne? Jeżeli tak, to jakie to świadczenia, jaki jest ich charakter i z jakiego tytułu były/są/będą wypłacane?

wyjaśnili Państwo, że dotychczas nie praktykowali takiego rozwiązania i nie planują go stosować do ugód będących przedmiotem wniosku.

Z kolei na pytanie z wezwania:

6)Czy z tytułu zawarcia ugód (porozumień) zwracana była/jest/będzie część środków pieniężnych (jakich konkretnie?), które Kredytobiorcy wpłacili z własnych środków, tytułem spłaty zaciągniętych kredytów hipotecznych (zwrot nadpłaty kredytu)?

udzielili Państwo odpowiedzi, że dotychczas nie praktykowali takiego rozwiązania i nie planują go stosować do ugód będących przedmiotem wniosku.

Ponadto, na pytanie z wezwania:

7)Czy w ramach zawarcia ugód (porozumień) były/są/będą wypłacane przez Państwa:

a)wynagrodzenia za odstąpienie przez Kredytobiorców od dochodzenia od dalszych roszczeń związanych z umową kredytową?

b)odszkodowania – jeśli tak, to z tytułu jakiej szkody?

c)zadośćuczynienia ze strony Państwa na rzecz Kredytobiorców – jeśli tak, to z tytułu jakich krzywd?

d)świadczenia z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania?

wyjaśnili Państwo, że nie jest przewidywane stosowanie takich rozwiązań.

Wyjaśnili Państwo także, że z treści powołanego przepisu art. 508 K. c. wynika, że zwolnienie z długu dochodzi do skutku jako umowa pomiędzy wierzycielem a dłużnikiem na podstawie której oświadczenie wierzyciela o zwolnieniu z długu jest następnie akceptowane przez drugą stronę. W przypadku porozumień będących przedmiotem wniosku taka sytuacja nie ma miejsca – kwestia spłaty wierzytelności w kwocie przewyższającej ustaloną między stronami wierzytelność pozostaje kwestią sporną i klient nie akceptuje faktu, iż z tego długu został zwolniony, ponieważ uważa, że dług w takiej wysokości nigdy nie istniał.

W wyniku zawierania planowanych porozumień planowane jest wyksięgowywanie części wierzytelności ewidencjonowanych przez Państwa jako „wierzytelności wynikające z umów kredytowych” jako wierzytelności nieprawidłowo naliczonych. Tego typu operacja będzie miała charakter technicznego księgowania.

Wzór proponowanego przez Państwa postanowienia dotyczącego wzajemnych kwot wierzytelności:

POROZUMIENIE

(nr ref.: (...))

zawarte w dniu (...) w Z (zwane dalej „Porozumieniem”) pomiędzy:

X z siedzibą w X, ul. Y 1, (...), działającą na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej poprzez swój oddział:

 X (Spółka Akcyjna) (...) z siedzibą w Z, Q 2, (...), wpisaną do Rejestru Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy (...) pod numerem nr KRS (...), o numerze NIP (...), o numerze REGON (...),

w imieniu której działa:

(...), pełnomocnik

zwaną dalej „Bankiem”,

a

1. Panią (...), zwana dalej także „Klientką”,

2. Panem (...), zwany dalej także „Poręczycielem I”,

3. Panem (...), zwany dalej także „Poręczycielem II”,

reprezentowani przez (...), pełnomocnika

zwani dalej łącznie „Klientami”

Zważywszy, że:

1.Bank w dniu (...)-2011 r. zawarł z Klientką Umowę o Kredyt Hipoteczny nr (...) ze zmianami (zwaną dalej „Umową I”), która została zabezpieczona poprzez ustanowienie hipoteki umownej kaucyjnej w wysokości (...) na nieruchomości przy ul. (...).

2.Bank w dniu (...)-2013 r. zawarł z Klientką Porozumienie nr (...) o restrukturyzacji kredytu w rachunku bieżącym udzielonego na podstawie Umowy Kredytowej nr (...) (zwaną dalej „Umową II” a łącznie z Umową I - „Umowami”), która została zabezpieczona poprzez ustanowienie hipoteki umownej kaucyjnej w wysokości (...) na nieruchomości przy ul. (...).

3.W związku z brakiem spłat wierzytelności wynikających z Umowy I i Umowy II Bank wypowiedział obie Umowy ze skutkiem na dzień 1-03-2019 r., w wyniku czego cała kwota należności z tytułu obu Umów stały się wymagalne;

4.Klienci kwestionują skuteczność i treść zawartych Umów podnosząc, że istnieją nieprawidłowości związane z zawarciem, realizacją bądź treścią tych Umów, co mogłoby skutkować ich nieważnością.

5.Klienci są świadomi, że istnieje możliwość, iż podniesienie przez nich powyższych zarzutów może skutkować korzystnym dla nich orzeczeniem sądowym w przypadku gdyby wszczęto takie postępowanie;

6.Bank stoi na stanowisku, że zawarte Umowy są ważne i nie są dotknięte żadnymi wadami prawnymi, a dochodzone przez Bank wierzytelności są prawidłowo wyliczone;

7.Bank stoi również na stanowisku, że nawet gdyby uznać, że łączące Bank z Klientami Umowy były nieważne, to Bankowi przysługuje dodatkowe roszczenie względem Klientów dotyczące m.in. waloryzacji udostępnionych środków;

8.Niezależnie od przedstawionych powyżej stanowisk Strony uznały, że najlepszym rozwiązaniem opisanych sporów jest zawarcie niniejszego Porozumienia, a co za tym idzie - rozstrzygnięcie sporów dotyczących ważności Umów i uchylenie niepewności co do roszczeń z nich wynikających poprzez dokonanie wzajemnych ustępstw.

Z uwagi na powyższe Strony postanawiają, co następuje:

§ 1

1.Bank oświadcza, że według jego wyliczeń wierzytelność przysługująca mu względem Klientów z tytułu Umowy I, ustalona na dzień (...) wynosi łącznie (...) i jest wymagalna w całości, w tym:

a)należność główna (niespłacony kapitał) w kwocie (...),

b)naliczone i niespłacone przez Klientów odsetki umowne, opłaty oraz odsetki ustawowe w kwocie łącznej (...),

2.Bank oświadcza, że według jego wyliczeń wierzytelność Banku wobec Klientów z tytułu Umowy II, ustalona na dzień (...) wynosi łącznie (...) i jest wymagalna w całości, w tym:

a)należność główna (niespłacony kapitał) w kwocie (...),

b)naliczone i niespłacone przez Klientów odsetki umowne, opłaty oraz odsetki ustawowe w kwocie łącznej (...),

3.Klienci kwestionując ważność obu powyższych Umów stoją na stanowisku, że prawidłowe saldo wierzytelności Banku powinna stanowić różnica pomiędzy uruchomionym kapitałem oraz dokonanych przez nich wpłat.

4.Strony w wyniku wzajemnych ustępstw dokonanych na mocy niniejszego Porozumienia stwierdzają ważność powyższych Umów z tym, że łączna wysokość wierzytelności przysługującej Bankowi od Klientów z tytułu obu Umów strony ustalają na kwotę (...) PLN tj. z czego kwota (...) PLN dotyczy wierzytelności z tytułu Umowy I, a kwota (...) PLN dotyczy wierzytelności z tytułu Umowy II. (dalej jako „Zadłużenie”). Termin płatności kwoty Zadłużenia wyznacza się niniejszym na dzień (...)

5.Dla uniknięcia wątpliwości powyższe postanowienie ust. 4 należy interpretować jako zgodę Klientów na dalsze obowiązywanie wskazanych Umów i zrzeczenie się zarzutów dotyczących nieważności lub nieskuteczności Umowy z zastrzeżeniem opisanego powyżej ustępstwa Banku dotyczącego aktualnego salda powyższych wierzytelności.

6.Na prośbę Klientów Bank zobowiązuje się do wydania promesy zwolnienia zabezpieczeń hipotecznych ustanowionych na podstawie Umów odzwierciedlającej postanowienia niniejszego Porozumienia.

6.

§ 2

1. Strony ustalają, że Klienci dokonają wpłaty (zwanej dalej „Planem Spłat”) w łącznej wysokości (...) w jednej racie do dnia (...) na rachunek: (...), tytułem: rata Porozumienia (...);

2. Za datę spłaty uznaje się dzień wpływu środków na wskazany powyżej rachunek.

3. Plan Spłat określa sposób spłaty wymagalnego w całości roszczenia i nie stanowi umowy kredytowej w rozumieniu ustawy z dnia 12-05-2011 r. o kredycie konsumenckim (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1028).

4. Podpisanie niniejszego Porozumienia powoduje, że ewentualne dalsze odsetki za opóźnienie w spłacie Zadłużenia będą naliczane (...) w przypadku braku uregulowania kwoty Zadłużenia w terminie.

5. Dokumenty dotyczące zwolnienia hipotek zabezpieczających wierzytelność z tytułu Umów zostaną przekazane przez Bank Klientom w dwóch egzemplarzach przesyłką poleconą w terminie 10 dni roboczych po spłacie Zadłużenia. Na potrzeby przekazania powyższych dokumentów Klienci wskazują następujące adresy korespondencyjne: (...)

§ 3

1. Niniejsze Porozumienie nie stanowi odnowienia w rozumieniu art. 506 ustawy z dnia 23-04-1964 r. - Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

2. Wszelkie postanowienia Umów niezmienione postanowieniami niniejszego Porozumienia pozostają w mocy.

3. Ustanowione do dnia zawarcia Porozumienia zabezpieczenia spłaty Umów pozostają w mocy.

4. Po wykonaniu Planu Spłat Bank zobowiązuje się do sporządzenia i wydania Klientom na ich żądanie dokumentacji niezbędnej celem skierowania wniosku o wykreślenie hipotek, zabezpieczających wykonanie Umów – opisanych w preambule niniejszego Porozumienia.

§4

1.Porozumienie wchodzi w życie z dniem jego podpisania przez obie Strony. W przypadku niewywiązania się Klientów z Planu Spłat we wskazanym terminie Porozumienie uważa się za rozwiązane.

2.Niniejsze Porozumienie definitywnie kończy spory toczone przez Strony opisane w preambule Porozumienia i wyczerpuje wszelkie roszczenia Stron, jakie powstały lub mogą powstać ze stanu faktycznego opisanego w niniejszym Porozumieniu. Oznacza to, iż Strony zgodnie oświadczają, iż nie będą występować w przyszłości względem siebie z roszczeniami wywodzonymi z postanowień Umów, ich zawarcia oraz wykonywania w walucie obcej.

3.Porozumienie wyczerpuje w szczególności wzajemne roszczenia o zapłatę jakichkolwiek kwot wynikających z Umów i odmiennych od kwot roszczeń wskazanych w niniejszym Porozumieniu.

4.Zmiany Porozumienia wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności.

5.W sprawach nieuregulowanych niniejszym Porozumieniem mają zastosowanie odpowiednie przepisy prawa cywilnego i bankowego.

6.Niniejsze Porozumienie zostało sporządzone w czterech jednobrzmiących egzemplarzach, z których jeden otrzymuje Bank, a pozostałe Klienci.

Pytanie

Czy w związku z zawieraniem Ugód po Państwa stronie powstaje obowiązek sporządzenia informacji PIT-11 i przesłania ich kredytobiorcom oraz urzędom skarbowym zgodnie z art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Państwa stanowisko w sprawie

Państwa zdaniem, w związku z zawieraniem Ugód po Państwa stronie nie powstaje obowiązek sporządzenia informacji PIT-11 i przesłania ich kredytobiorcom oraz urzędom skarbowym zgodnie z art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Uzasadnienie stanowiska:

Obowiązek sporządzenia informacji PIT-11 i przesłania ich kredytobiorcom oraz urzędom skarbowym, o którym mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powstaje po Państwa stronie w przypadku zawierania ugód (porozumień) przewidujących zwolnienie kredytobiorców z długu. Zgodnie z art. 508 kodeksu cywilnego, zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.

Państwa zdaniem w przypadku zawierania Ugód będących przedmiotem niniejszego wniosku nie dochodzi do zwolnienia kredytobiorców z długu w rozumieniu art. 508 kodeksu cywilnego. W ramach Ugody strony danej umowy kredytu - w ramach wzajemnych ustępstw - jedynie potwierdzają ważność umowy oraz ustalają inną (niższą) wysokość zadłużenia kredytobiorcy. W konsekwencji po stronie Wnioskodawcy nie powstają obowiązki, o których mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 226 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:

­dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku

oraz

­dochodów, od których zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

Ogólne pojęcie przychodu zostało wyjaśnione w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Ustawodawca przyjął zasadę, że przychodami są:

1)pieniądze i wartości pieniężne, które:

·zostały otrzymane przez podatnika – czyli takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·zostały postawione do dyspozycji podatnika – czyli takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

2)wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń – czyli takie przysporzenia majątkowe, które mają postać:

·świadczeń w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa);

·nieodpłatnych świadczeń innych niż świadczenia w naturze (np. otrzymane usługi).

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Z uwagi na wyróżnienie przez ustawodawcę przychodów o charakterze niepieniężnym, uznaje się, że przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy jest nie tylko uzyskanie przez podatnika nowych aktywów, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Źródła przychodów zostały określone przez ustawodawcę w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. I tak zgodnie z ww. przepisem:

Źródłami przychodów są:

1)stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta;

2)działalność wykonywana osobiście;

3)pozarolnicza działalność gospodarcza;

4)działy specjalne produkcji rolnej;

5)(uchylony)

6)najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze, w tym również dzierżawa, poddzierżawa działów specjalnych produkcji rolnej oraz gospodarstwa rolnego lub jego składników na cele nierolnicze albo na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej, z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą;

7)kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c;

8)odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

d)innych rzeczy,

–jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c - przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany;

8a) działalność prowadzona przez zagraniczną jednostkę kontrolowaną;

8b) niezrealizowane zyski, o których mowa w art. 30da;

9)inne źródła.

Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały uregulowane w art. 12-20 omawianej ustawy.

Jednym ze źródeł przychodów są „inne źródła”, czyli źródła inne niż wymienione w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ustawy (art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy).

Stosownie do art. 20 ust. 1 komentowanej ustawy:

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.

Użycie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Do kategorii przychodów z innych źródeł zalicza się m.in. wartość umorzonych zobowiązań osoby fizycznej, jeśli zobowiązania te nie były związane z działalnością gospodarczą prowadzoną przez tę osobę. Umorzeniem zobowiązania w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zwolnienie dłużnika z długu. Czynność taka powoduje, że zobowiązanie dłużnika wygasa. Po stronie dłużnika następuje zmniejszenie pasywów. Dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku świadczenia na rzecz wierzyciela, a więc z obowiązku przekazania na rzecz wierzyciela wartości umorzonego zobowiązania.

Na mocy zaś art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują wypłaty należności lub świadczeń, o których mowa w art. 20 ust. 1, z wyjątkiem dochodów (przychodów) wymienionych w art. 21, art. 52, art. 52a i art. 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku, od których nie są obowiązane pobierać zaliczki na podatek lub zryczałtowanego podatku dochodowego, są obowiązane sporządzić informację według ustalonego wzoru o wysokości przychodów i przesłać ją podatnikowi oraz urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania podatnika wykonuje swoje zadania, a w przypadku podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2a, urzędowi skarbowemu, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawach opodatkowania osób zagranicznych wykonuje swoje zadania.

Ocena skutków podatkowych Państwa sytuacji

Z analizy przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia wynika, że są Państwo (...) rezydentem podatkowym, prowadzącym działalność bankową w Polsce poprzez swój oddział. Państwa aktywa składają się przede wszystkim z wierzytelności z tytułu kredytów hipotecznych indeksowanych/denominowanych do walut obcych (zwłaszcza franka szwajcarskiego) udzielonych w latach 2006-2009. Część kredytobiorców kwestionuje ważność umów kredytowych, wnosząc pozwy sądowe przeciwko Państwu. Aby ograniczyć straty, prowadzą Państwo negocjacje z kredytobiorcami, które kończą się zawarciem ugód. Ugody te zazwyczaj polegają na zmniejszeniu salda zadłużenia, przy jednoczesnym uznaniu ważności umowy kredytowej. W ramach ugody kredytobiorca zobowiązuje się do spłaty części kredytu w polskich złotych, a pozostała część wierzytelności jest spisywana przez Bank jako nieprawidłowo naliczona. W przypadku porozumień będących przedmiotem wniosku sytuacja zwolnienia z długu, o którym mowa w art. 508 Kodeksu cywilnego nie ma miejsca – kwestia spłaty wierzytelności w kwocie przewyższającej ustaloną między stronami wierzytelność pozostaje kwestią sporną i klient nie akceptuje faktu, iż z tego długu został zwolniony, ponieważ uważa, że dług w takiej wysokości nigdy nie istniał. W wyniku zawierania planowanych porozumień planowane jest wyksięgowywanie części wierzytelności ewidencjonowanych przez Państwa jako „wierzytelności wynikające z umów kredytowych” jako wierzytelności nieprawidłowo naliczonych. Tego typu operacja będzie miała charakter technicznego księgowania. Ugody zawierane są z kredytobiorcami nieprowadzącymi działalności gospodarczej lub którzy zawarli umowę kredytu poza działalnością gospodarczą.

Przystępując do oceny Państwa sytuacji wyjaśniam, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.

Przy czym otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Zmiana sposobu rozliczania kredytu wraz z zawarciem ugody z bankiem jest również neutralna podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Wobec powyższego, stwierdzam, że na podstawie zawieranych przez Państwa ugód z kredytobiorcami, przedstawionych w opisie zdarzenia, dochodzi do zmiany warunków zwartych wcześniej umów kredytowych. W konsekwencji na podstawie tak zawieranych przez Państwa ugód nie powstaje po Państwa stronie obowiązek informacyjny, o którym mowa w art. 42a ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a więc nie ciążył i nie będzie ciążył na Państwu obowiązek sporządzania informacji PIT-11 i przesyłania ich kredytobiorcom oraz urzędom skarbowym.

Z tychże względów Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zastrzec należy jednak, że tutejszy organ nie dokonał oceny tej części Państwa stanowiska, która wykracza poza treść i zakres sformułowanego pytania. Innymi słowy, interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego dotyczy wyłącznie oceny Państwa stanowiska w kwestii będącej przedmiotem zadanego pytania. W szczególności nie dokonano oceny, czy w sprawie nie dochodzi do zwolnienia z długu, o którym mowa w art. 508 Kodeksu cywilnego. Okoliczność ta była elementem przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.