Emerytura byłego funkcjonariusza a służba w totalitarnym państwie - Wyrok SN z dnia 17 września 2024 r., sygn. III USKP 50/24

Pojęcie „służby na rzecz totalitarnego państwa” nie może być oceniane wyłącznie na podstawie formalnej przynależności do wymienionych w ustawie jednostek SB. Konieczne jest uwzględnienie realnych działań funkcjonariusza, ich charakteru oraz skali ingerencji w prawa i wolności obywatelskie. Należy więc dokładnie zbadać, czy odwołujący się rzeczywiście uczestniczył w represyjnych działaniach, czy też jego rola była marginalna, a odpowiedzialność zbiorowa jest nieadekwatna do jego indywidualnych czynów.

Sąd Najwyższy w składzie:

SSN Krzysztof Staryk (przewodniczący)

‎SSN Krzysztof Rączka (sprawozdawca)

‎SSN Romualda Spyt

w sprawie z odwołania M. C. od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie ‎o wysokość emerytury policyjnej, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w dniu 17 września 2024 r., skargi kasacyjnej odwołującego się od wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie ‎z dnia 3 listopada 2022 r., sygn. akt III AUa 463/22,

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Apelacyjnemu w Lublinie do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z 3 listopada 2022 r., sygn. akt III AUa 463/22, Sąd Apelacyjny w Lublinie oddalił apelację M. C. od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z 12 kwietnia 2022 r., sygn. akt VIII U 373/22, którym Sąd pierwszej instancji oddalił odwołanie od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w Warszawie z 20 czerwca 2017 r.

Decyzją z 20 czerwca 2017 r., znak: […], Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, na podstawie art. 15c w zw. z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (jednolity tekst: Dz.U. z 2016 r., poz. 708 ze zm.), a także na podstawie otrzymanej z Instytutu Pamięci Narodowej informacji nr […] z 7 kwietnia 2017 r., ponownie ustalił wysokość emerytury policyjnej M. C. Wyjaśniając sposób ustalania wysokości świadczenia organ rentowy wskazał, że jego podstawa wymiaru została określona w kwocie 4 716,89 zł, zaś emerytura wynosi 59,15% podstawy wymiaru, tj. kwotę 2 790,04 zł. Ustalona w ten sposób wysokość świadczenia jest wyższa od kwoty przeciętnej emerytury ogłoszonej przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wynoszącej 2 069,02 zł, wobec czego emerytura policyjna została ograniczona do tej kwoty.