zmiana prawa

Nowa ustawa o dochodach JST ustabilizuje finanse samorządów

Gminy, miasta, powiaty oraz województwa w 2025 r. będą korzystać z nowego modelu obliczania dochodów z PIT i CIT. Rewolucyjne zmiany dotyczą m.in. finansowania oświaty. W nowym roku nie będzie 
już subwencji oświatowej

Zmiany wynikają z ustawy z 1 października 2024 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz.U. poz. 1572; dalej: nowa ustawa o dochodach), która weszła w życie 25 października (z pewnymi wyjątkami, które wchodzą w życie 1 stycznia 2025 r. i 1 stycznia 2026 r.). Ustawa ta zastąpiła regulację z 2023 r. o takim samym tytule.

‒ Nowa ustawa o dochodach ma na celu głównie wzmocnienie stabilności finansowej samorządów, zwiększenie ich autonomii względem decyzji centralnych oraz zapewnienie wyższej transparentności w rozdziale środków publicznych – wskazuje Lilia Czepli-Niewiadomska, radca prawny z kancelarii Mackiewicz Radcowie Prawni. [opinia eksperta] Prawniczka zauważa, że dzięki zmianom w zakresie dochodów własnych samorządy będą mogły skuteczniej realizować swoje zadania i lepiej reagować na potrzeby lokalne, równocześnie zapewniając sprawiedliwy podział zasobów między różne jednostki. Obowiązujące dotychczas przepisy nie spełniały wymagań współczesnych samorządów, które od lat postulowały reformy. Dlatego konieczne jest ustabilizowanie finansów JST poprzez większy udział dochodów własnych, wprowadzenie obiektywnych zasad naliczania środków finansowych oraz ograniczenie nadmiernych przepływów środków między JST a budżetem państwa.

Zakres przedmiotowy nowej ustawy o dochodach obejmuje określenie: źródeł dochodów JST, zasad ustalania i przekazywania JST dochodów własnych, subwencji ogólnej oraz dotacji celowych z budżetu państwa, a także zasad ustalania potrzeb finansowych JST i ich finansowania. Zmiany w stosunku do ustawy z 2003 r. są następujące: