Użytkownicy wieczyści nierówno traktowani w VAT

Według fiskusa inaczej należy ocenić sytuację, gdy nabywają oni własność posiadanej nieruchomości 
z mocy prawa, a inaczej, jeśli wykupują ją na podstawie umowy sprzedaży. Ma to szczególne znaczenie, 
jeśli grunty zostały oddane w użytkowanie wieczyste przed wejściem Polski do Unii Europejskiej

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej konsekwentnie stoi na stanowisku, że sprzedaż prawa własności nieruchomości na rzecz aktualnego użytkownika wieczystego – w związku z tym, że ustanowienie prawa użytkowania wieczystego nastąpiło przed 1 maja 2004 r. [ramka] – nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu przepisów ustawy z 11 marca 2004 r. o VAT i nie podlega opodatkowaniu VAT (interpretacje indywidualne m.in. z 31 października 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.562.2024.1.ASZ, z 12 września 2024 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.554.2024.2.KW, 18 sierpnia 2023 r., sygn. 0112-KDIL3.4012.391.2023.1.KFK).

Szkopuł w tym, że minister finansów w interpretacji ogólnej z 22 grudnia 2021 r. (sygn. PT1.8101.2.2021) uznał, że przekształcenie prawa użytkowania wieczystego w prawo własności na podstawie ustawy z 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 386) stanowi nową (odrębną) dostawę towarów, niezależną od pierwotnego ustanowienia użytkowania wieczystego. W efekcie opodatkowaniu VAT podlega przekształcenie użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych we własność, także jeśli jego ustanowienie nastąpiło przed 1 maja 2004 r.