Interpretacja indywidualna z dnia 31 października 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP1-3.4012.552.2024.2.MKW
Brak opodatkowania darowizny działki.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
19 sierpnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 sierpnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania darowizny działki.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem, które wpłynęło 9 października 2024 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Spółka 23 lipca 2019 r. nabyła grunt orny, który zgodnie z przedstawionym przy nabyciu wypisem z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wydanego z upoważnienia Zarządu Dzielnicy (…) Miasta (…) przez Naczelnika (...) Dzielnicy (…) 6 czerwca 2019 r., znajduje się na terenie funkcjonalnym tj. terenie zabudowy mieszkaniowej niskiej jednorodzinnej.
Spółka posiada status czynnego podatnika podatku VAT. Grunt został zakupiony od sprzedającego niebędącego czynnym podatnikiem VAT na podstawie aktu notarialnego, zatem Spółce nie przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia przedmiotowej działki. Z tytułu nabycia nieruchomości został pobrany podatek od czynności cywilnoprawnych, transakcja nie była objęta podatkiem od towarów i usług.
Grunt został zakupiony w celu realizacji inwestycji i od momentu zakupu poczyniono wydatki w wysokości 31,3 tys. zł, co stanowi 7,54% wartości zakupionej nieruchomości, od których zgodnie z przepisami odliczono VAT naliczony. Wydatki stanowiły ogrodzenie działki oraz tymczasowe przyłącze elektryczne. W związku z powyższym poczynione nakłady nie stanowiły ulepszenia przedmiotowej nieruchomości w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, bowiem nie przekroczyły 30% wartości początkowej nieruchomości.
Zakupiony grunt nie był wykorzystywany w działalności gospodarczej, nie realizowano w związku z posiadanym gruntem sprzedaży opodatkowanej podatkiem VAT. W związku ze zmianą planów biznesowych Spółka podjęła decyzję o przekazaniu gruntu darowizną osobie fizycznej. Na chwilę obecną grunt objęty jest miejscowym planem zagospodarowania, co zaświadcza uchwała (..) z 6 października 2000 r. Rady Miasta (…), która do dnia sporządzenia niniejszego wniosku nie została zmieniona, zatem jest w mocy.
Grunt objęty jest miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego i znajduje się na terenie funkcjonalnym tj. terenie zabudowy mieszkaniowej niskiej jednorodzinnej.
Pytanie
Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym darowizna przedmiotowej działki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?
Państwa stanowisko w sprawie
Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Jak wynika z powołanej powyżej definicji umowa darowizny jest czynnością prawną, na mocy której darczyńca zobowiązuje się do jednostronnego bezpłatnego świadczenia kosztem swojego majątku na rzecz obdarowanego, przy równoczesnym braku nałożenia na niego obowiązku świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Korzyść osiągana przez jedną stronę umowy nie znajduje odpowiednika po drugiej stronie.
W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy VAT, a jego dostawa, co do zasady, jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.
W związku z powyższym, dostawę własności gruntu należy traktować jako dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, która mieści się w zakresie przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Należy zauważyć, że dostawa towarów, rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra, a ponadto musi to być czynność odpłatna.
Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątek, który został zawarty - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 ustawy VAT. Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się również przekazanie nieodpłatne przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
2) wszelkie inne darowizny jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Zatem, co do zasady, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów (przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie inne darowizny, pod warunkiem, że podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w całości bądź w części. Powyższe oznacza, że darowiznę towarów uznaje się za odpłatną dostawę towarów, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z ich nabyciem lub wytworzeniem.
W konsekwencji, niespełnienie powyższego warunku jest podstawą do traktowania nieodpłatnego przekazania towarów (w tym darowizny) - w świetle brzmienia art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - jako wyłączonego spod zakresu działania ustawy, bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).
Art. 7 ust. 2 ustawy określa w jakich sytuacjach nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa stanowi odpłatną dostawę towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem możemy mówić o odpłatnej dostawie towarów m.in. gdy podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych. Mając na uwadze fakt, że - jak wynika z okoliczności sprawy - nie przysługiwało Spółce, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia przedmiotowego gruntu, darowizna gruntu na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy nie będzie stanowiła dostawy towarów w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a w konsekwencji nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem.
Spółka po nabyciu gruntu dokonała drobnych nakładów w wysokości 31301,99 zł netto, co stanowi 7,54% wartości zakupionej nieruchomości, od których zgodnie z przepisami odliczono VAT naliczony. Wydatki stanowiły ogrodzenie działki oraz tymczasowe przyłącze elektryczne. W związku z powyższym poczynione nakłady nie stanowiły ulepszenia przedmiotowej nieruchomości w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, bowiem nie przekroczyły 30% wartości początkowej nieruchomości. Poniesione wydatki stanowiły: budowa ogrodzenia o wartości 13401,37 zł netto, obsługa prawna i notarialna zakupu o wartości 10213,12 zł netto oraz tymczasowe przyłącze elektryczne o wartości 7687,50 zł netto.
Ogrodzenie oraz przyłącze elektryczne stanowią części składowe gruntu trwale z gruntem związane, zatem tworzą z gruntem całość w sensie gospodarczym i podzielą jej Ios prawny.
Biorąc powyższe pod uwagę Spółce nie przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia gruntu i w związku z powyższym darowizna działki nie będzie podlegać podatkowi VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Art. 8 ust. 1 ustawy wskazuje, że:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).
W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W oparciu o powyższe przepisy zbycie nieruchomości gruntowych (działek) jest traktowane jako odpłatna dostawa towarów.
Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatnie z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.
Na mocy art. 7 ust. 2 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
1) przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,
2) wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.
Generalnie zatem, z uwagi na brzmienie art. 5 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów (rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel), a także wszelkie nieodpłatne przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności darowizny, pod warunkiem jednak, że podatnikowi przysługiwało prawo do całkowitego albo częściowego odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).
Zgodnie z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego:
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że zamierzają Państwo przekazać w formie darowizny na rzecz osoby fizycznej działkę. Prawo własności do ww. działki nabyli Państwo 23 lipca 2019 r. Grunt został zakupiony od sprzedającego, który nie był czynnym podatnikiem podatku VAT. Nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia działki. Ww. grunt zakupili Państwo w celu realizacji inwestycji, jednak ostatecznie grunt nie był wykorzystywany w działalności gospodarczej. Wskazali Państwo, że ponieśli Państwo wydatki na ogrodzenie działki oraz tymczasowe przyłącze elektryczne. Od wydatków na wskazane obiekty odliczono podatek VAT. Poczynione nakłady nie stanowiły ulepszenia przedmiotowej nieruchomości w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
Państwa wątpliwości dotyczą kwestii czy w przedstawionym przez Państwa zdarzeniu przyszłym opisana darowizna działki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt. 1 w związku z art. 7 ust. 2 ustawy VAT.
W tym miejscu należy wskazać, że aby nieodpłatne przekazanie towarów – w świetle powołanego art. 7 ust. 2 ustawy – podlegało opodatkowaniu VAT konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków:
- nieodpłatne przekazanie dokonywane jest przez podatnika podatku VAT;
- przekazane przez podatnika towary należą do jego przedsiębiorstwa;
- przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest towar, w stosunku do którego podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tego towaru lub jego części składowych.
W myśl art. 2 pkt 14a ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o wytworzeniu nieruchomości – rozumie się przez to wybudowanie budynku, budowli lub ich części, lub ich ulepszenie w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
Przesłanka do opodatkowania wystąpi zatem również w przypadku, gdy podatnik wykona ulepszenia nieruchomości, od których przysługuje prawo do odliczenia, a fakt dokonania przez podatnika ulepszeń będzie wywierał wpływ na podwyższenie wartości towaru.
W zakresie definicji ulepszenia nieruchomości należy odwołać się do przepisów ustawy o podatku dochodowym.
W myśl art. 22g ust. 17 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 226, ze. zm.):
Jeżeli środki trwałe uległy ulepszeniu w wyniku przebudowy, rozbudowy, rekonstrukcji, adaptacji lub modernizacji, wartość początkową tych środków, ustaloną zgodnie z ust. 1, 3–9 i 11–15, powiększa się o sumę wydatków na ich ulepszenie, w tym także o wydatki na nabycie części składowych lub peryferyjnych, których jednostkowa cena nabycia przekracza 10 000 zł. Środki trwałe uważa się za ulepszone, gdy suma wydatków poniesionych na ich przebudowę, rozbudowę, rekonstrukcję, adaptację lub modernizację w danym roku podatkowym przekracza 10 000 zł i wydatki te powodują wzrost wartości użytkowej w stosunku do wartości z dnia przyjęcia środków trwałych do używania, mierzonej w szczególności okresem używania, zdolnością wytwórczą, jakością produktów uzyskiwanych za pomocą ulepszonych środków trwałych i kosztami ich eksploatacji.
Powyższy przepis wskazuje, że na gruncie prawa podatkowego „ulepszenie” jest pojęciem, które dotyczy wyłącznie składników majątku będących środkami trwałymi. Pod pojęciem tym należy rozumieć takie czynności jak przebudowa, rozbudowa, rekonstrukcja, adaptacja lub modernizacja środka trwałego, które podnoszą jego wartość techniczną, użytkową, jak i przystosowanie składnika majątkowego do wykorzystania go w innym celu, niż pierwotne przeznaczenie albo nadanie temu składnikowi innych cech użytkowych.
Natomiast zgodnie z art. 47 § 2 Ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej kodeksem cywilnym:
Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.
Jak wynika z opisu sprawy ogrodzenie oraz przyłącze elektryczne znajdujące się na działce stanowią części składowe gruntu trwale z gruntem związane, tworzą z nim całość w sensie gospodarczym i podzielą los prawny tej nieruchomości.
Zwrócić należy uwagę, że art. 7 ust. 2 ustawy odwołuje nie tylko do prawa do odliczenia z tytułu nabycia, importu czy wytworzenia towaru, ale także do jego części składowych.
Odliczyli Państwo podatek VAT od nakładów poniesionych na wybudowanie ogrodzenia oraz przyłącza elektrycznego.
Tym samym odliczyli Państwo podatek naliczony od części składowych przekazywanego nieodpłatnie gruntu.
W konsekwencji, pomimo tego, że nie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy zakupie działki, nieodpłatne przekazanie nieruchomości na rzecz osoby fizycznej będzie spełniało przesłanki wynikające z art. 7 ust. 2 ustawy i będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, gdyż dokonali Państwo odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych na części składowe nieruchomości (ogrodzenie i przyłącze elektryczne).
W związku z powyższym Państwa stanowisko uznaję za nieprawidłowe.
Jednocześnie wskazuję, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia od tego podatku, po spełnieniu warunków wynikających z przepisów ustawy, w tym art. 43 ust. 1 ustawy.
Dodatkowe informacje
Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego.
Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).