Interpretacja indywidualna z dnia 4 września 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.435.2024.2.AKA

Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem VAT świadczenia usług noclegowych przez schronisko na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych, za które pobierane są opłaty.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług, w zakresie niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT świadczenia usług noclegowych przez Schronisko na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych, za które pobierane są opłaty, jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT usług noclegowych świadczonych przez Schronisko, za które pobierane są opłaty.

Uzupełnili go Państwo pismami z 7 sierpnia 2024 r. (data wpływu 9 sierpnia 2024 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 sierpnia 2024 r. (data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina … (dalej: „Wnioskodawca” lub „Gmina”) jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. 2022 poz. 559, dalej; „ustawa o samorządzie gminnym”), Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne (określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.

Może się również zdarzyć, że na warunkach ustalonych pomiędzy stronami porozumienia, gminie zostaną przekazane zadania z zakresu właściwości powiatu zgodnie z art. 4 ust. 5 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1526 z późn. zm.; dalej: „ustawa o samorządzie powiatowym”). Taka sytuacja znajduje również odzwierciedlenie w art. 8 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym, zgodnie z którym gmina może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego.

W strukturze organizacyjnej Gminy znajdują się jednostki organizacyjne mające status jednostek budżetowych: jednostki oświatowe, Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji oraz Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Wszystkie jednostki budżetowe Gminy będą dalej zwane łącznie jako: Jednostki organizacyjne.

Mając na uwadze wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE, Trybunał”) z dnia 29 września 2015 r. w sprawie C-276/14 (dalej: „wyrok TSUE”) Gmina dokonała centralizacji rozliczeń VAT, tj. prowadzi wspólne rozliczanie VAT wraz ze wszystkimi jednostkami organizacyjnymi.

Gmina, Uchwałą Rady Miejskiej w … z dnia … r. (dalej: „Uchwała”), utworzyła z dniem … r. Szkolne Schronisko Młodzieżowe w … (dalej „Schronisko”), działające jako jednostka budżetowa Gminy. Organem prowadzącym Schronisko jest Gmina, natomiast organem sprawującym nadzór pedagogiczny jest … Kurator Oświaty.

Schronisko prowadzi swoją działalność jako publiczna placówka oświatowo-wychowawcza w oparciu o poniższe akty prawne:

1.ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r., poz. 1082 ze zm., dalej „Prawo oświatowe”),

2.ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2022 r., poz. 2230),

3.rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie ramowych statutów placówek publicznych (Dz. U. z 2005 r., poz. 52 nr 466),

4.rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz. U. z 2015 r., poz. 1872, dalej: „Rozporządzenie”),

5.obwieszczenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 26 października 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie,

6.rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz. U. z 2020 r., poz. 2198) oraz

7.statutu nadanego na podstawie Uchwały (dalej: „Statut”).

Zgodnie ze Statutem, do celów i zadań Schroniska należą m.in.: upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży krajoznawstwa i różnych form turystyki jako aktywnych form wypoczynku, prowadzenie poradnictwa informacji krajoznawczo-turystycznej, kształtowanie i rozwijanie zainteresowań i uzdolnień dzieci i młodzieży, zapewnienie dzieciom i młodzieży oraz ich opiekunom ich miejsc noclegowych, zapewnienie opieki i wychowania dzieciom i młodzieży przebywającym w Schronisku.

Realizacja ww. zadania w postaci założenia oraz prowadzenia Schroniska, została powierzona Gminie przez Powiat … (dalej: „Powiat”) w drodze porozumienia z dnia … r. (dalej: „Porozumienie”), zawartego na podstawie przepisów Prawa oświatowego. Utworzenie i prowadzenie Schroniska stanowi realizację zadań własnych Powiatu wynikających z przepisów ustawy o samorządzie powiatowym, w szczególności w zakresie edukacji publicznej.

Działalność Schroniska jest skierowana do dzieci, młodzieży oraz ich opiekunów.

Wysokość opłat za korzystanie z miejsc noclegowych w Schronisku została ustalona przez Radę Miejską i wynosi 50 zł za osobę za dobę, uwzględniając maksymalne wysokości opłat wskazane w § 77 Rozporządzenia oraz ogólne koszty związane z jego funkcjonowaniem, tj. zużycie gazu, prądu i wody, opłaty za wywóz nieczystości oraz wynagrodzenie pracowników. Świadczenie usług związanych z usługą podstawową nie ma na celu uzyskania dodatkowego dochodu, poprzez konkurencyjne wykonanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających ze zwolnienia, a jedynie ma na celu spełnienie wymogów przepisów prawa regulujących organizację wypoczynku.

Podkreślają Państwo, że w Schronisku nie będzie świadczona usługa wyżywienia. Wskazana powyżej opłata pobierana będzie przez Schronisko wyłącznie za udostępnienie miejsca noclegowego.

Organizacja wypoczynku dla dzieci i młodzieży w okresie ferii letnich i zimowych realizowana jest na rzecz uczestników spełniających wymagane ustawą kryteria wiekowe. Organizator nie weryfikuje, czy dane dziecko jest uczniem szkoły publicznej czy też niepublicznej, stąd też z wypoczynku mogą korzystać uczniowie szkół zarówno publicznych, jak i niepublicznych.

W uzupełnieniu wniosku z 9 sierpnia 2024 r. wskazali Państwo, że stawka za nocleg 50 złotych stanowi realne koszty ponoszone przez Szkolne Schronisko Młodzieżowe w ...

Pytanie

Czy pobierane przez Schronisko opłaty za korzystanie z miejsc noclegowych podlegają opodatkowaniu?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku z 27 sierpnia 2024 r.)

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Należy jednak podkreślić, że zarówno odpłatna dostawa towarów, jak również odpłatne świadczenie usług, podlegają opodatkowaniu, jeżeli są wykonywane przez podmiot działający w charakterze podatnika VAT.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, w rozumieniu tej ustawy, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wskazuje art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W konsekwencji dokonanie czynności podlegającej opodatkowaniu przez podmiot, który w stosunku do tej czynności nie występuje w charakterze podatnika VAT – pozostaje poza zakresem ustawy. Na gruncie ustawy rozstrzygającą okolicznością jest posiadanie przez dany podmiot statusu podatnika VAT w odniesieniu do konkretnej transakcji, nie zaś posiadanie takiego statusu w ogóle. Jeśli bowiem podmiot będący podatnikiem w zakresie określonej działalności dokona czynności, wobec której nie występuje w charakterze podatnika – fakt, że jest podatnikiem z innego tytułu pozostaje bez znaczenia. Pogląd ten jest utrwalony w doktrynie i aprobowany przez sądownictwo administracyjne.

Zatem Gmina jako podmiot władzy publicznej, posiada specyficzny status na gruncie ustawy o VAT, a art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, odnoszący się do prawnopodatkowej podmiotowości organów władzy publicznej, stanowi lex specialis w odniesieniu do art. 15 ust. 1 w zw. z ust. 2 ustawy o VAT.

Podsumowując, badanie statusu prawnopodatkowego Gminy jako organu władzy publicznej, na gruncie ustawy o VAT, powinno przebiegać trzyetapowo. W pierwszej kolejności konieczne jest sprawdzenie, czy dokonując daną czynność Gmina działa w charakterze przedsiębiorcy, tj. czy wykonuje działalność wypełniającą definicję określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Jeśli Gmina nie działa w takim charakterze – dana czynność wykracza poza podmiotowy zakres ustawy o VAT i nie podlega opodatkowaniu.

W dalszej kolejności należy zbadać, czy czynność Gminy wypełniająca definicję działalności gospodarczej stanowi czynność z zakresu realizowanych zadań nałożonych na Gminę odrębnymi przepisami prawa. Jeśli nie – czynność ta podlega opodatkowaniu.

Jeśli tak – należy przystąpić do trzeciego etapu analizy, którym jest sprawdzenie czy czynność wypełniająca definicję działalności gospodarczej – została dokonana na podstawie umowy cywilnoprawnej. W przypadku, gdy odpowiedź na tak zadane pytanie jest twierdząca – czynność podlega VAT, w przeciwnym razie – jest to czynność spoza zakresu VAT, ze względu na niespełnienie podmiotowej przesłanki opodatkowania.

Przytoczona norma oznacza, że Gmina nie działa w charakterze podatnika VAT w zakresie realizacji zadań powierzonych jej na podstawie stosownych aktów prawnych, z wyjątkiem tych, które wykonywane są na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Nie ulega zatem wątpliwości, że założenie i prowadzenie Schroniska przez Gminę na podstawie powierzonego jej w drodze Porozumienia zadania własnego Powiatu z zakresu edukacji publicznej, stanowi przejaw działalności Gminy jako organu władzy publicznej.

W Państwa ocenie zatem, kluczowe znaczenie w sprawie ma charakter nawiązywanego stosunku prawnego pomiędzy Gminą a osobami zakwaterowanymi w Schronisku w zakresie czynności wykonywanych przez Gminę za pośrednictwem jej jednostki budżetowej – Schroniska. W przypadku uznania, że powstająca więź prawna ma swoją podstawę w prawie publicznym i nie wykazuje cech stosunku prywatnoprawnego, należy uznać, że Gmina nie działa jako podatnik VAT. Stosunek prawny zawiązany z osobami zakwaterowanymi w Schronisku powstaje, Państwa zdaniem, w oparciu o administracyjnoprawną metodę regulacji.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie powiatowym, powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym, w szczególności zadania własne obejmują sprawy edukacji publicznej. W myśl art. 8 pkt 16 w związku z art. 2 pkt 3 Prawa oświatowego, zakładanie i prowadzenie placówek oświatowo-wychowawczych, w tym szkolnych schronisk młodzieżowych, umożliwiających rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego należy do zadań własnych powiatu. Jednocześnie jak zostało wskazane wyżej, Gmina przejęła to zadanie na podstawie Porozumienia zawartego z Powiatem, co również przewidują przepisy aktów prawnych wskazanych przez Państwa w opisie stanu faktycznego.

Działalność Schroniska jest ściśle regulowana przez przepisy prawa administracyjnego (publicznego), w szczególności przepisy Prawa oświatowego. Gmina prowadząc Schronisko działa w oparciu o m.in.: Prawo oświatowe, Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach i Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie ramowych statutów placówek publicznych.

Nadto, wysokość opłat za korzystanie z miejsc noclegowych w Schronisku została ustalana przez Radę Miejską w uchwale Rady Miejskiej na wniosek dyrektora Schroniska, uwzględniając przepisy Rozporządzenia. Wskazują Państwo, że Rozporządzenie w § 77 stanowi o maksymalnych wysokościach opłat za miejsca noclegowe w szkolnych schroniskach młodzieżowych od osoby za dobę. Powyższe przepisy uzależniają wysokość opłat za korzystanie z miejsc noclegowych od wysokości przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w poprzednim roku kalendarzowym, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Na marginesie wskazują Państwo, że ustalane w drodze uchwały Rady Miasta opłaty dotyczą zarówno dzieci, młodzieży i ich opiekunów.

Oznacza to, iż ustawodawca nie powierzył regulacji w tym zakresie sferze opartej na działaniach rynkowych, konkurencyjnych i cywilnoprawnej swobodzie zawierania umów, lecz reżimowi publicznoprawnemu.

Biorąc pod uwagę powyższe, działalność Schroniska, w ocenie Gminy, ma charakter publicznoprawny, z uwagi na fakt, że jest ona ściśle związana z usługami kształcenia i wychowania. Schronisko funkcjonuje bowiem przede wszystkim w celu ściśle oświatowym, tj. w celu zapewnienia noclegów dla dzieci, młodzieży oraz nauczycieli, a także zapewnienia opieki i wychowania dzieciom i młodzieży przebywającym w Schronisku jako placówka oświatowo-wychowawcza. W ocenie Gminy, potencjalne udostępnienia miejsc noclegowych osobom trzecim przez Schronisko, nie powinno skutkować potraktowaniem Schroniska jako podmiotu działającego na zasadach rynkowych (podatnik VAT).

Jednocześnie, w ocenie Gminy, jej działalność w tym obszarze nie mogłaby wpłynąć na zakłócenie zasad konkurencji. Gmina wskazuje, że wyłączenie z grona podatników VAT organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji. Organy władzy publicznej są podatnikami VAT jedynie w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. W konsekwencji, świadcząc przedmiotowe usługi (udostępnianie miejsc noclegowych przez Schronisko) z zakresu edukacji publicznej, mimo nieobjęcia reżimem VAT i w konsekwencji nierozliczania podatku z tego tytułu, Gmina nie znajdzie się w pozycji uprzywilejowanej w stosunku do innych podmiotów, zobligowanych na podstawie ustawy o VAT do jego rozliczenia.

Pobieranie opłat od wskazanych we wniosku świadczeń nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT, lecz stanowi element realizacji zadań nałożonych na Gminę przez odrębne przepisy prawa. Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Gminy, w analizowanym zakresie, działa ona jako podmiot prawa publicznego i w celu sprawowania władzy publicznej. Tym bardziej potwierdza to fakt, że wskazane czynności w zakresie realizacji zadań własnych Powiatu, które przejęła Gmina, nie mają charakteru komercyjnego, tj. nie mają na celu osiągnięcia dochodu, a wysokość pobieranych opłat przez Schronisko będzie każdorazowo uzależniona od powszechnie obowiązujących przepisach prawa, tudzież przepisy te określają zasady ich ustalania.

Przytoczone powyżej przepisy, zdaniem Gminy, jednoznacznie potwierdzają, że Gmina może wykonywać czynności wskazane w opisie stanu faktycznego odpłatnie lub częściowo odpłatnie i nadal stanowią one realizację zadań własnych Gminy, a opłaty te mają charakter opłat publicznoprawnych. Skoro przepisy powszechnie obowiązującego prawa umożliwiają Gminie pobieranie opłat za realizację nałożonych na nią zadań, nie można twierdzić, że pobranie opłat wyłącza Gminę z reżimu publicznoprawnego i w konsekwencji czynność taka podlega opodatkowaniu VAT.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Gminy, pobierając opłaty za zakwaterowanie w Schronisku, Gmina działa jako podmiot prawa publicznego i w celu sprawowania władzy publicznej. Tym samym Gmina realizując czynności polegające na udostępnieniu miejsc noclegowych w Schronisku, nie działa w charakterze podatnika VAT na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. W konsekwencji wykonywanie tych świadczeń w zamian za pobieraną opłatę nie stanowi czynności objętej zakresem VAT i nie podlega opodatkowaniu.

Interpretacja Ogólna Ministra Finansów

Stanowisko Gminy jest, w jej ocenie, zgodne z interpretacją ogólną Ministra Finansów z dnia 10 czerwca 2020 r., nr PT1.8101.3.2019. Minister w interpretacji ogólnej odniósł się do czynności związanych z realizacją zadań w zakresie edukacji publicznej przez jednostki samorządu terytorialnego, nałożonych na nie odrębnymi przepisami. Wskazano, że czynności te należą do zadań własnych jednostki samorządu terytorialnego i warunki ich realizacji (reżim) określają ustawy szczególne dotyczące oświaty.

W interpretacji tej Minister odwołał się do kryteriów takich jak np. krąg osób, do których kierowane są określone świadczenia, warunki przyznawania prawa do korzystania ze świadczeń, wysokość opłat, które ustalane są na podstawie aktów prawnych.

Wskazano również, że czynności jednostek samorządu terytorialnego realizowane są w ramach obowiązkowych zadań z zakresu edukacji publicznej, a odpłatność za takie świadczenia określana jest przepisami prawa i brak jest w tym względzie na ogół ekwiwalentności i wzajemności świadczeń. Ponadto, Minister w przedmiotowej interpretacji wprost wskazał na schronisko młodzieżowe jako przykład jednostek powoływanych celem realizacji zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego.

Minister podkreślił też, że szczegółowe warunki i tryb udzielania świadczeń wynikają z przepisów prawa. Zdaniem Ministra znaczna część wykonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego działań w zakresie edukacji publicznej jest realizowana na podstawie przepisów prawa, a jednostki te nie mogą działać w sposób wolnorynkowy czy konkurencyjny jako podmiot gospodarczy. Pobierane zaś za wykonywane czynności opłaty w wielu przypadkach nie mogą być uznane za rzeczywistą równowartość świadczenia.

Minister stwierdził w związku z tym, że w odniesieniu do określonych czynności związanych z realizacją zadań w zakresie edukacji publicznej jednostki samorządu terytorialnego nie występują w roli podatników VAT i tym samym ich wykonywanie nie podlega opodatkowaniu VAT, o ile spełnione są omówione w interpretacji przesłanki w szczególności wykonywanie czynności w sposób podporządkowany ścisłemu reżimowi publicznoprawnemu i odpłatność za świadczenia nieustalana na warunkach rynkowych, lecz na podstawie przepisów prawa.

Biorąc pod uwagę powyższe, zdaniem Gminy, opłaty pobierane przez Schronisko z tytułu udostępnienia miejsc noclegowych nie podlegają opodatkowaniu VAT z uwagi na:

-czynności te są podporządkowane ścisłemu reżimowi publicznoprawnemu,

-dane opłaty stanowią rzeczywistej wartości świadczenia.

Podsumowując, zdaniem Gminy, usługi zakwaterowania przez Gminę w Schronisku nie podlegają opodatkowaniu VAT. Gmina wykonuje te czynności w ramach realizacji przejętych zadań własnych Powiatu (tj. edukacja publiczna), zasady ustalania odpłatności określone są na podstawie powszechnie obowiązujących aktów prawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Rozstrzygnięcie to dotyczy wyłącznie kwestii niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT świadczenia usług noclegowych przez Schronisko na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych, za które pobierane są opłaty.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1)przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2)zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3)usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę.

Aby uznać dane świadczenie usług za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę, a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Podkreślenia wymaga, że na gruncie podatku od towarów i usług dana czynność może być albo odpłatna albo nieodpłatna. Jeśli tylko czynność została wykonana za wynagrodzeniem, to jest ona odpłatna. Nie ma żadnego znaczenia, czy wynagrodzenie to pokrywa koszty świadczenia tej czynności poniesione przez podatnika, ewentualnie kreuje dla podatnika zysk. Także czynności wykonane „po kosztach” ich świadczenia, bądź poniżej tych koszów, są czynnościami odpłatnymi, o ile tylko pobrano za nie wynagrodzenie.

Nie każda jednak czynność stanowiąca usługę, w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 ust. 1 obowiązującej od 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r., s. 1, ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą, zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy organy władzy publicznej bądź urzędy obsługujące te organy podejmują takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji (…).

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

-podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

-podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych) – tylko w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Wyłączenie z grona podatników podatku od towarów i usług organów władzy publicznej jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji państwowych np. w zakresie administracji, sądownictwa, obrony narodowej. Wówczas wyłączenie z opodatkowania nie prowadzi do naruszenia zasad konkurencji.

Organy władzy publicznej są podatnikami podatku od towarów i usług w zakresie czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z powyższych konstrukcji prawnych jednoznacznie wynika, że jednostka samorządu terytorialnego, w tym gmina, wykonując we własnym imieniu i na własny rachunek czynności spełniające definicję działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 ustawy, działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Ponadto wskazania wymaga, że wyłączenie podmiotów wskazanych w art. 13 Dyrektywy z grona podatników podatku VAT dotyczy sfery działań o charakterze władczym.

Jak wynika z utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE):

„(...) ocena art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 w świetle celów wspomnianej dyrektywy świadczy o tym, że dla zastosowania zasady nieopodatkowania muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki, a mianowicie prowadzenie działalności przez podmiot publiczny, przy czym działalność ta powinna być wykonywana w charakterze organu władzy publicznej (zob. podobnie w szczególności postanowienie Mihal, C 456/07, EU:C:2008:293, pkt 16 i przytoczone tam orzecznictwo, a także wyrok Komisja/Niderlandy, C 79/09, EU:C:2010:171, pkt 79).” (wyrok w sprawie C-174/14 Saudacor, pkt 51).

Ponadto:

„(...) działalnością wykonywaną w charakterze organu władzy publicznej w rozumieniu tego przepisu jest działalność wykonywana przez podmioty prawa publicznego w ramach właściwego dla nich reżimu prawnego, z wyłączeniem tej działalności, która jest wykonywana przez nich na tych samych warunkach prawnych, co prywatni przedsiębiorcy (zobacz w szczególności ww. wyrok w sprawie Fazenda Publica, pkt 17 i przytoczone tam orzecznictwo).” (wyrok w sprawie C-288/07 Isle of Wight Council, pkt 21).

Podobnie stwierdził TSUE w orzeczeniu w sprawie C-4/89 – Comune di Carpaneto Piascentino i inni a Ufficio provinciale imposta sul valore aggiunto di Piacenza:

Art. 4(5) VI Dyrektywy należy interpretować w taki sposób, aby czynności wykonywane przez organy publiczne w rozumieniu tego przepisu stanowiły czynności wykonywane przez organy prawa publicznego podlegające szczególnym zasadom prawnym mającym do nich zastosowanie. Drugi akapit tej regulacji należy natomiast interpretować w taki sposób, aby Państwa Członkowskie zobowiązane były zapewnić, by organy prawa publicznego traktowane były jak podatnicy w związku z czynnościami wykonywanymi w charakterze organów publicznych w przypadku, gdy czynności te mogą być również podejmowane w ramach działalności konkurencyjnych przez przedsiębiorców prywatnych, jeśli traktowanie tych organów jako podmiotów nieposiadających statusu podatnika mogłoby prowadzić do istotnego naruszenia zasad konkurencji.

Wyłączenie przewidziane w art. 15 ust. 6 ustawy ma zastosowanie, gdy podmiot mający status organu władzy publicznej (urzędu obsługującego ten organ) wykonuje czynności o charakterze władczym, które związane są z realizacją zadań nałożonych na ten organ przepisami prawa, do których realizacji został on powołany (działanie w określonym reżimie publicznoprawnym). Natomiast w odniesieniu do pozostałych czynności, mających cywilnoprawny charakter, organ władzy publicznej, co do zasady, będzie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Innymi słowy organ (urząd obsługujący ten organ) będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach – gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań (co wynika z pierwszej części art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług) oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Stąd też aby uznać, że organ działa w zakresie swoich funkcji ustawowych i jednocześnie nie korzysta z formy cywilistycznej musi zaistnieć sytuacja tego rodzaju, że przy realizacji danego zadania – określonej prawem czynności wykonywanej w interesie publicznym, organ ten wyposażony jest we władztwo publiczne, tj. występuje w pozycji nadrzędnej w stosunku do innych podmiotów uczestniczących w danej czynności.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Katalog zadań własnych gminy został określony w art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym.

Przepis art. 8 ust. 2a ustawy o samorządzie gminnym mówi o tym, że:

Gmina może wykonywać zadania z zakresu właściwości powiatu oraz zadania z zakresu właściwości województwa na podstawie porozumień z tymi jednostkami samorządu terytorialnego.

Skoro – jak wskazują powołane przepisy – jednostki samorządu terytorialnego są wyposażone w osobowość prawną oraz w określonym zakresie wykonują samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, należy uznać, że spełniają zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy definicję podatnika podatku od towarów i usług. Oznacza to, że w zakresie czynności cywilnoprawnych dokonywanych przez jednostki samorządu terytorialnego, nawet, gdy dotyczą one ich zadań własnych, podmioty te powinny być uznawane za podatników tego podatku.

Zatem w przypadku, gdy jednostka samorządu terytorialnego (np. gmina na zlecenie powiatu) wykonuje we własnym imieniu i na własny rachunek czynności na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – jest traktowana jako podatnik podatku od towarów i usług, gdyż w przedmiotowym zakresie działa de facto w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Na mocy art. 1 pkt 1 ustawy z 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 737), zwanej dalej Prawem oświatowym:

System oświaty zapewnia w szczególności realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku i osiągniętego rozwoju.

Jak stanowi art. 2 ust. 1-3 ustawy Prawo oświatowe:

System oświaty obejmuje:

1) przedszkola, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami specjalnymi lub integracyjnymi, a także inne formy wychowania przedszkolnego;

2) szkoły:

a) podstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, z oddziałami przedszkolnymi, integracyjnymi, specjalnymi, przysposabiającymi do pracy, dwujęzycznymi, sportowymi i mistrzostwa sportowego, sportowe i mistrzostwa sportowego,

b) ponadpodstawowe, w tym: specjalne, integracyjne, dwujęzyczne, z oddziałami integracyjnymi, specjalnymi, dwujęzycznymi, przygotowania wojskowego, sportowymi i mistrzostwa sportowego, sportowe, mistrzostwa sportowego, rolnicze, leśne, morskie, żeglugi śródlądowej oraz rybołówstwa,

c) artystyczne;

3) placówki oświatowo-wychowawcze, w tym szkolne schroniska młodzieżowe, umożliwiające rozwijanie zainteresowań i uzdolnień oraz korzystanie z różnych form wypoczynku i organizacji czasu wolnego.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe:

Szkoła i placówka może być szkołą i placówką publiczną albo niepubliczną.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy Prawo oświatowe:

Szkoła i placówka, z zastrzeżeniem ust. 4-13, może być zakładana i prowadzona przez:

1)jednostkę samorządu terytorialnego;

2)inną osobę prawną;

3)osobę fizyczną.

Zgodnie z § 4 pkt 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 2 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (t. j. Dz. U. z 2015 r. poz. 1872 ze zm.):

Placówkami oświatowo-wychowawczymi są szkolne schroniska młodzieżowe – całoroczne i sezonowe.

W myśl § 7 ww. rozporządzenia:

Do zadań szkolnego schroniska młodzieżowego należy:

1)upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży krajoznawstwa i różnych form turystyki jako aktywnych form wypoczynku;

2)prowadzenie poradnictwa i informacji krajoznawczo-turystycznej;

3)zapewnienie dzieciom i młodzieży oraz ich opiekunom tanich miejsc noclegowych;

4)zapewnienie opieki i wychowania dzieciom i młodzieży przebywającym w schronisku.

Na mocy § 77 ust. 1 i 2 ww. rozporządzenia:

Wysokość opłat za korzystanie z miejsc noclegowych w szkolnym schronisku młodzieżowym przez dzieci, młodzież i ich opiekunów ustala w wymiarze od osoby za dobę organ prowadzący szkolne schronisko młodzieżowe, na wniosek dyrektora szkolnego schroniska młodzieżowego, uwzględniając warunki, jakimi dysponuje dane schronisko. Opłaty, o których mowa w ust. 1, nie mogą przekraczać 3% wysokości przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w § 76 ust. 6.

Stosownie do § 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Edukacji i Nauki z 30 marca 2023 r. w sprawie niektórych publicznych placówek systemu oświaty (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 651):

Placówkami oświatowo-wychowawczymi są szkolne schroniska młodzieżowe:

a)całoroczne,

b)sezonowe.

Zgodnie z § 5 ww. rozporządzenia:

Do zadań szkolnego schroniska młodzieżowego należy:

1)upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży krajoznawstwa i różnych form turystyki jako aktywnych form wypoczynku;

2)prowadzenie poradnictwa i informacji krajoznawczo-turystycznej;

3)zapewnienie dzieciom i młodzieży oraz ich opiekunom tanich miejsc noclegowych;

4)zapewnienie opieki i wychowania dzieciom i młodzieży przebywającym w szkolnym schronisku młodzieżowym.

Jak stanowi § 9 ust. 1 cyt. rozporządzenia:

Placówka oświatowo-wychowawcza prowadzi działalność przez cały rok kalendarzowy. W organizacji pracy placówki oświatowo-wychowawczej nie przewiduje się ferii szkolnych.

Zgodnie z § 9 ust. 2 ww. rozporządzenia:

Szkolne schronisko młodzieżowe sezonowe prowadzi działalność w niektórych okresach roku kalendarzowego, w tym w okresie ferii szkolnych i w dniach, w których nie odbywają się zajęcia dydaktyczno-wychowawcze, zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 47 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. - Prawo oświatowe, zwanej dalej „ustawą”.

Przepis § 80 ust. 4 ww. rozporządzenia stanowi, że:

W arkuszu organizacji szkolnego schroniska młodzieżowego określa się w szczególności:

1)okres działalności szkolnego schroniska młodzieżowego;

2)liczbę pracowników szkolnego schroniska młodzieżowego;

3)liczbę miejsc noclegowych w szkolnym schronisku młodzieżowym;

4)liczbę wykorzystanych miejsc noclegowych w poprzednim roku szkolnym;

5)planowaną liczbę miejsc noclegowych dla dzieci i młodzieży w danym roku szkolnym.

W myśl § 81 tego rozporządzenia:

Zadania placówki realizują odpowiednio nauczyciele, wychowawcy i specjaliści posiadający kwalifikacje odpowiednie do rodzaju prowadzonych zajęć oraz inni pracownicy.

Stosownie do § 84 ww. rozporządzenia:

1.Wysokość opłat od osoby za dobę za korzystanie z miejsc noclegowych w szkolnym schronisku młodzieżowym przez dzieci, młodzież i ich opiekunów ustala, na wniosek dyrektora szkolnego schroniska młodzieżowego, organ prowadzący szkolne schronisko młodzieżowe, uwzględniając warunki, jakimi dysponuje dane szkolne schronisko młodzieżowe.

2.Opłaty, o których mowa w ust. 1, nie mogą przekraczać 3% wysokości przeciętnego wynagrodzenia, o którym mowa w § 83 ust. 6.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Na warunkach ustalonych pomiędzy stronami porozumienia, zostaną Państwu przekazane zadania z zakresu właściwości powiatu zgodnie z art. 4 ust. 5 ustawy o samorządzie powiatowym. Uchwałą Rady Miejskiej w … z dnia … r., utworzyli Państwo z dniem … r. Szkolne Schronisko Młodzieżowe, działające jako Państwa jednostka budżetowa. Organem prowadzącym Schronisko są Państwo, natomiast organem sprawującym nadzór pedagogiczny jest … Kurator Oświaty.

Schronisko prowadzi prowadzić swoją działalność jako publiczna placówka oświatowo-wychowawcza w oparciu o poniższe akty prawne:

1.ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r., poz. 1082 ze zm.),

2.ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2022 r., poz. 2230),

3.rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 marca 2005 r. w sprawie ramowych statutów placówek publicznych (Dz. U. z 2005 r., poz. 52 nr 466),

4.rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 2 listopada 2015 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz. U. z 2015 r., poz. 1872),

5.obwieszczenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 26 października 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy w sprawie obiektów hotelarskich i innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie,

6.rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 sierpnia 2017 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek (Dz. U. z 2020 r., poz. 2198) oraz

7.statutu nadanego na podstawie Uchwały.

Do celów i zadań Schroniska należą m.in.: upowszechnianie wśród dzieci i młodzieży krajoznawstwa i różnych form turystyki jako aktywnych form wypoczynku, prowadzenie poradnictwa informacji krajoznawczo-turystycznej, kształtowanie i rozwijanie zainteresowań i uzdolnień dzieci i młodzieży, zapewnienie dzieciom i młodzieży oraz ich opiekunom ich miejsc noclegowych, zapewnienie opieki i wychowania dzieciom i młodzieży przebywającym w Schronisku. Realizacja ww. zadania w postaci założenia oraz prowadzenia Schroniska, została Państwu powierzona przez Powiat … w drodze porozumienia zawartego na podstawie przepisów Prawa oświatowego. Utworzenie i prowadzenie Schroniska stanowi realizację zadań własnych Powiatu wynikających z przepisów ustawy o samorządzie powiatowym, w szczególności w zakresie edukacji publicznej. Działalność Schroniska jest skierowana do dzieci, młodzieży oraz ich opiekunów. Wysokość opłat za korzystanie z miejsc noclegowych w Schronisku została ustalona przez Radę Miejską i wynosi 50 zł za osobę za dobę, uwzględniając maksymalne wysokości opłat wskazane w § 77 Rozporządzenia oraz ogólne koszty związane z jego funkcjonowaniem, tj. zużycie gazu, prądu i wody, opłaty za wywóz nieczystości oraz wynagrodzenie pracowników. Świadczenie usług związanych z usługą podstawową nie ma na celu uzyskania dodatkowego dochodu, poprzez konkurencyjne wykonanie tych czynności w stosunku do podatników niekorzystających ze zwolnienia, a jedynie ma na celu spełnienie wymogów przepisów prawa regulujących organizację wypoczynku. Podkreślają Państwo, że w Schronisku nie będzie świadczona usługa wyżywienia. Wskazana powyżej opłata pobierana będzie przez Schronisko wyłącznie za udostępnienie miejsca noclegowego. Organizacja wypoczynku dla dzieci i młodzieży w okresie ferii letnich i zimowych realizowana jest na rzecz uczestników spełniających wymagane ustawą kryteria wiekowe. Organizator nie weryfikuje, czy dane dziecko jest uczniem szkoły publicznej czy też niepublicznej, stąd też z wypoczynku mogą korzystać uczniowie szkół zarówno publicznych, jak i niepublicznych. Ponadto wskazali Państwo, że stawka za nocleg 50 złotych stanowi realne koszty ponoszone przez Szkolne Schronisko Młodzieżowe w ...

Odnosząc się do kwestii ustalenia, czy usługi noclegowe świadczone przez Państwa na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych za pośrednictwem Państwa jednostki budżetowej, tj. Szkolnego Schroniska Młodzieżowego, podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, należy zauważyć, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy, opodatkowana podatkiem VAT lub zwolniona od podatku VAT może być jedynie czynność (dostawa towarów lub świadczenie usług), a nie natomiast – jak Państwo wskazali – pobierane opłaty (płatności).

Okoliczności tej sprawy wskazują, że świadcząc usługi noclegowe na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych za pośrednictwem swojej jednostki, tj. Szkolnego Schroniska Młodzieżowego, zobowiązują się Państwo wykonać określone czynności na rzecz konkretnej osoby, za które dokonywane są opłaty w określonej wysokości. Skoro jest możliwe zidentyfikowanie konkretnego świadczenia wykonywanego przez Państwa na rzecz określonego podmiotu (nabywcy), należy uznać je za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy.

W sytuacji, gdy usługi noclegowe świadczone są na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych, nie można uznać, że Państwa działania w tym zakresie podporządkowane są ścisłemu reżimowi publicznoprawnemu. Oznacza to, że nie działają Państwo w zakresie świadczenia ww. usług celem realizacji zadania własnego nałożonego na jednostki samorządu terytorialnego. Ponadto w przypadku ww. usług realizowanych na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych zachodzi związek pomiędzy otrzymywanym wynagrodzeniem, a zobowiązaniem się Państwa do wykonania określonych czynności.

Tym samym, uiszczane opłaty są niczym innym jak wynagrodzeniem wnoszonym na poczet świadczenia usług dokonywanych przez Państwa. Jednocześnie podobne lub takie same czynności mogą być wykonywane przez inne podmioty, tzw. podmioty konkurencyjne (np. osoby fizyczne, prawne). Zatem, wyłączenie z zakresu opodatkowania usług noclegowych w schronisku realizowanych na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych, stanowiłoby zakłócenie konkurencji i nierówne traktowanie podmiotów wykonujących te same usługi w stosunku do innych niż Państwo podmiotów.

A zatem stwierdzenia wymaga, że w zakresie świadczenia usług noclegowych za pośrednictwem Szkolnego Schroniska Młodzieżowego na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych, za które pobierane są opłaty, działają Państwo jako podatnik, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzący działalność gospodarczą, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, a czynności te stanowią świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, które zgodnie z art. 5 ustawy podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Nie można również uznać, że działają Państwo w tym zakresie w reżimie publicznoprawnym, co oznacza, że nie znajdzie zastosowania do świadczonych usług wyłączenie z opodatkowania na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy.

Zatem Państwa stanowiskow ww. zakresie jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany z przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Wydając niniejszą interpretację jako element stanu faktycznego przyjąłem okoliczność wskazaną przez Państwa, że stawka za nocleg 50 złotych stanowi realne koszty ponoszone przez Szkolne Schronisko Młodzieżowa w ... W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swoją aktualność.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie świadczenia usług noclegowych za pośrednictwem Szkolnego Schroniska Młodzieżowego na rzecz uczniów i ich opiekunów ze szkół niepublicznych,za które pobierane są opłaty.Natomiast w pozostałym zakresie zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935, dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).