Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 27 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4014.304.2024.2.AG
Nabycie lokalu mieszkalnego na współwłasność.
Interpretacja indywidualna
– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych:
- w części dotyczącej skutków podatkowych każdej kolejnej czynności nabycia – jest prawidłowe,
- w pozostałej części – jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
22 czerwca 2024 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości skorzystania przez Pana ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 sierpnia 2024 r. (data wpływu 25 sierpnia 2024 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Pana matka, (…), sprzedała dom. Pieniądze ze sprzedaży podzieliła pomiędzy swoich synów – Pana oraz Pana brata (…). Pieniądze zostały podzielone w stosunku 60% dla Pana i 40 % dla Pana brata. Za te pieniądze kupił Pan – wspólnie z bratem – mieszkanie, którego prawo własności jest podzielone proporcjonalne do wniesionego wkładu, czyli Pan posiada 60% a Pana brat 40%. Od kwoty całkowitej notariusz pobrał podatek w wysokości ustawowej. Pieniądze otrzymane od matki w całości przeznaczył Pan na zakup udziału w mieszkaniu. Nigdy wcześniej nie miał Pan na własność ani współwłasność żadnej nieruchomości.
W uzupełnieniu wniosku potwierdził Pan, że nigdy wcześniej nie posiadał Pan prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość ani praw do innych nieruchomości wykluczających Pana ze zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych przysługującego osobom nabywającym pierwszą nieruchomość.
Wskazał Pan również, że Pana brat (…), kilka lat wcześniej stał się współwłaścicielem mieszkania, które zakupił na kredyt wspólnie z małżonką. Udział Pana brata w zakupionym mieszkaniu wynosił 50%.
Zakup mieszkania nastąpił (…) 2024 r.
Pytania (przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)
1.Czy wobec powyższego stanu rzeczy, skoro nigdy wcześniej nie posiadał Pan prawa do nieruchomości, powinien Pan być zwolniony z podatku od czynności cywilnoprawnych?
2.Czy należy się zwrot pobranego podatku osobie, która darowane pieniądze w całości przeznaczyła na cele mieszkaniowe?
3.Jakie są dla Pana konsekwencje – przy niekorzystnej dla Pana interpretacji, tj. braku zwolnienia z opodatkowania – w sytuacji, gdyby nabywał Pan kolejną nieruchomość?
Pana stanowisko w sprawie (przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)
Pana zdaniem, jako podatnik nabywający pierwszą nieruchomość, niezależnie od źródła pochodzenia środków, jest Pan zwolniony z podatku od czynności cywilnoprawnych.
Uważa Pan, że to, czy nabyte prawa dotyczą całości lub części udziałów nie jest doprecyzowane, liczy się fakt pierwszej czynności. W konsekwencji, każda kolejna czynność nabycia będzie skutkować koniecznością zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.
W Pana opinii, na Pana korzyść przemawia również fakt, że całe darowane pieniądze przeznaczył Pan na cele mieszkaniowe. Stoi Pan na stanowisku, że niezależnie od tego, że drugi ze współwłaścicieli dysponował już wcześniej prawem własności, nie można zamykać drogi do zwolnienia z opłaty podatku drugiej osobie.
Pana zdaniem, notariusz musiał się podporządkować literze prawa bez oglądania się na dobro podatnika. Dlatego występuje Pan o interpretację, aby móc zwrócić się do urzędu skarbowego o zwrot zapłaconej kwoty.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest w części prawidłowe a w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 170 ze zm.):
Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.
Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 5, ciąży przy umowie sprzedaży – na kupującym.
W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.
Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:
Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży:
a)nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%,
b)innych praw majątkowych − 1%.
Jak wynika z powołanych przepisów – umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na kupującym. Przewidziano jednak sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
W myśl art. 9 pkt 17 ww. ustawy:
Sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Stosownie do art. 10 ust. 1
Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika, oraz przypadków, o których mowa w ust. 1a.
Zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych będzie sprzedaż, której przedmiotem jest:
- prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
- prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,
jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku, w którym kupującemu/kupującym przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu/im udziału nie może przekroczyć 50%.
W przypadku, gdy nieruchomość nabywana jest na współwłasność, to każdy z kupujących (małżonkowie, rodzice z dzieckiem, rodzeństwo, osoby obce) musi spełniać warunki określone w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych dla możliwości objęcia zwolnieniem tej umowy sprzedaży.
Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że nabył Pan – na współwłasność z Pana bratem – lokal mieszkalny. Nie był Pan wcześniej właścicielem prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, ani nie posiadał Pan udziałów w żadnych nieruchomościach. Pana brat kilka lat wcześniej nabył – na współwłasność z małżonką – mieszkanie, w udziale 1/2.
Uważa Pan, że z tytułu zakupu – na współwłasność z bratem – lokalu mieszkalnego, korzysta Pan ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Chce Pan również wystąpić do urzędu skarbowego o zwrot zapłaconego podatku.
Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.
Analizowany przepis jednoznacznie wskazuje jakie mają być spełnione warunki do zastosowania zwolnienia:
- w wyniku umowy sprzedaży nabyty musi być cały lokal mieszkalny,
- żaden z kupujących nie może być, w dniu sprzedaży ani przed tym dniem, właścicielem m.in. lokalu mieszkalnego, za wyjątkiem nabycia – w drodze dziedziczenia – udziału nieprzekraczającego 50%.
W przypadku opisanym przez Pana, umowa sprzedaży obejmuje prawo własności całego lokalu, więc pierwszy warunek zwolnienia jest spełniony, bowiem kupił go Pan na współwłasność z bratem.
Drugi warunek nie został jednak spełniony, ponieważ Pana brat był/jest właścicielem innego mieszkania w udziale 1/2, nabytego w drodze innej niż dziedziczenie (w tym przypadku nabytego na podstawie umowy sprzedaży).
Zatem, przy nabyciu lokalu mieszkalnego – na współwłasność z bratem – nie mógł Pan skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Jeden ze współwłaścicieli – Pana brat – nie wypełniał bowiem warunków omawianego zwolnienia. Podatek od czynności cywilnoprawnych należny był bowiem od całej umowy sprzedaży.
Skoro zatem nie zostały spełnione przesłanki do skorzystania przez Pana ze zwolnienia, to nie jest Pan uprawniony do zwrotu (stwierdzenie nadpłaty) zapłaconego przy zakupie mieszkania podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ został on pobrany przez notariusza prawidłowo – podatek był od tej transakcji należny.
W związku z powyższym, w tej części Pana stanowisko jest nieprawidłowe.
Należy jednak zgodzić się z Pana stanowiskiem, zgodnie z którym każda kolejna czynność nabycia przez Pana mieszkania w przyszłości będzie opodatkowana podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Jak wynika z przywołanych w uzasadnieniu interpretacji przepisów, skoro jest Pan już właścicielem lokalu mieszkalnego (udziału w nim), to również w przypadku nabycia kolejnych nieruchomości nie będzie Pan mógł korzystać z omawianego zwolnienia.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Przedmiotem interpretacji jest wyłącznie ocena Pana stanowiska dotyczącego skutków podatkowych zakupu lokalu mieszkalnego powstałych po Pana stronie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pan do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
a)z zastosowaniem art. 119a;
b)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
c)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.
-
keyboard_arrow_right
