Interpretacja indywidualna z dnia 27 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4014.153.2024.6.MM

Umowy, na podstawie których doszło do przeniesienia rzeczy i praw majątkowych w ramach zmiany modelu biznesowego, nie podlegają opodatkowaniu, ponieważ nie przyjęły formy prawnej żadnej z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

21 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 20 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych przeniesienia rzeczy i praw majątkowych w ramach zmiany modelu biznesowego. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwania – pismem z 23 lipca 2024 r. (data wpływu 23 lipca 2024 r.) oraz pismem z 14 sierpnia 2024 r. (data wpływu 14 sierpnia 2024 r.).

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1)Zainteresowany będący stroną postępowania:

X Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością;

2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

Y Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością;

Opis stanu faktycznego

Y Sp. z o.o. jest polskim rezydentem podatkowym oraz czynnym podatnikiem VAT (dalej jako: „Zbywca” lub „Y”).

Działalność Zbywcy skupiała się na dystrybucji produktów grupy kapitałowej … (dalej: „Grupa”) w Polsce oraz działalności … (wykonywanej wyłącznie na potrzeby własne).

28 listopada 2022 r. utworzona została nowa spółka X sp. z o.o. (dalej jako: „Nabywca”, „Wnioskodawca” lub „X”). Większościowym wspólnikiem Nabywcy jest spółka …, posiadająca 51 udziałów o łącznej wartości … zł. Nabywca również jest polskim rezydentem podatkowym oraz czynnym podatnikiem VAT.

(W dalszej części wniosku Nabywca i Zbywca nazywani są łącznie również Stronami).

W związku ze zwiększeniem skali działalności, rosnącymi kosztami logistyki oraz dążeniem do ujednolicenia procesów magazynowych Grupa dokonała zmiany modelu biznesowego działalności prowadzonej przez Y. Zmiana modelu biznesowego dokonana została poprzez zawarcie następujących umów:

1)Umowa przeniesienia zasobów ludzkich umożliwiających realizację zadań z zakresu sprzedaży i marketingu, tj. przeniesienie 21 pracowników wykonujących czynności z zakresu sprzedaży (w tym Dyrektora sprzedaży) - przeniesienie pracowników nastąpiło na podstawie art. 23¹ ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.), tj. stanowiło przejście zakładu pracy; w związku z przejściem zakładu pracy, transakcją objęte zostały również zobowiązania pracownicze związane z: wypłatą premii (system premiowy), nagród jubileuszowych oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, system staży, ubezpieczenie grupowe, dodatkowa opieka medyczna) - umowa została zawarta 1 lutego 2023 r.;

2)Umowa przelewu wierzytelności od odbiorców Y do X - umowa została zawarta 17 stycznia 2023 r.;

3)Umowa serwisowa dot. obsługi przez Y przelanych wierzytelności - umowa została zawarta 17 stycznia 2023 r.;

4)Umowa udostępnienia danych osobowych klientów Y do X - umowa została zawarta 20 stycznia 2023 r.

Ponadto Y oraz X dnia 7 grudnia 2023 r. zawarły umowę, na podstawie której Y  zobowiązała się do powstrzymania się od prowadzenia działalności konkurencyjnej, na terytorium Polski i innych krajów Unii Europejskiej, przez okres 36 miesięcy od dnia zawarcia umowy (zgodnie z treścią umowy działalność konkurencyjna obejmuje działalność handlową, a w szczególności: sprzedaż artykułów i usług … oraz każdą inną działalność handlową, która obejmuje korzystanie z bazy danych zawierającej dane klienta Y; dalej: „Umowa dotycząca reorganizacji”).

W dalszej części Wniosku ww. umowy nazywane są łącznie Umowami.

Ponadto, w wyniku zawarcia ww. Umów do X przeniesione zostały także niskocenne środki trwałe (laptopy wraz z urządzeniami peryferyjnymi takimi jak monitory, dyski zewnętrzne, myszki, klawiatury itp.).

W celu prowadzenia działalności gospodarczej w obszarze sprzedażowo-marketingowym, Nabywca, po zawarciu z Y ww. Umów, zawarł odrębne umowy o:

1)korzystanie z nieruchomości, na terenie której Nabywca prowadzi działalność gospodarczą;

2)korzystanie z oprogramowania .. oraz .. służących do obsługi procesów sprzedażowych;

3)przeniesienie umów leasingu dot. samochodów osobowych.

Z uwagi na fakt, że w związku z zawarciem ww. Umów potencjalne przychody Zbywcy uległy zmniejszeniu, a ponadto w związku z rezygnacją przez Zbywcę z prowadzenia działalności w obszarze … na rzecz Nabywcy, Zbywca utracił potencjalne zyski, które mogłyby zostać generowane przez ww. działalność w przyszłości (przeniesienie potencjału do generowania zysku).

Uwzględniając przedstawione okoliczności, a także fakt, że Umowy zawarte zostały w ramach tej samej grupy kapitałowej (tj. pomiędzy podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2805 ze zm.; dalej: „ustawa o CIT”)), przed zawarciem Umów dokonano wstępnych analiz finansowych i zbadano potencjalną zmianę wskaźnika EBIT w kolejnych latach. Na podstawie sporządzonych prognoz finansowych ustalono, że została spełniona definicja restrukturyzacji, w rozumieniu przepisów o cenach transferowych (rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2018 r. w sprawie cen transferowych w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych (Dz. U. poz. 2491, z późn. zm.).

W związku z powyższym Strony określiły zasady wypłaty przez Nabywcę na rzecz Zbywcy tzw. exit fee, które stanowiło wynagrodzenie za:

1)transfer funkcji pełnionych w obszarze sprzedaży i marketingu;

2)transfer informacji biznesowych w postaci bazy klientów;

3)transfer potencjału do generowania zysków działalności w zakresie sprzedaży i marketingu;

4)powstrzymanie się od działalności konkurencyjnej na rynku polskim i UE przez Y ,

(dalej: Wynagrodzenie).

Wartość Wynagrodzenia została określona pomiędzy Stronami po przeprowadzeniu przez niezależny podmiot zewnętrzny analizy przekazywanego potencjału do generowania zysków, zgodnie z przepisami o cenach transferowych.

Dodatkowo Wnioskodawca wskazuje, że przedmiot świadczenia (przejęcie potencjału generowania zysku), za który Zbywca otrzymał Wynagrodzenie jest i w przyszłości będzie wykorzystywany przez Nabywcę do wykonywania wyłącznie czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Na moment składania Wniosku Wynagrodzenie zostało już zapłacone Zbywcy.

Po zawarciu Umów, X prowadzi działalność polegającą na obsłudze sprzedaży oraz działalność marketingową, a Y nadal prowadzi działalność …, świadcząc usługi wyłącznie na rzecz podmiotów powiązanych.

Jednocześnie Wnioskodawca wyjaśnia, że składniki majątkowe wykorzystywane przed zawarciem Umów w obszarze sprzedażowo-marketingowym (dalej: „składniki majątkowe”), nie stanowiły formalnie wyodrębnionego działu lub wydziału Y, nie były wyodrębnione organizacyjne na mocy statutu, regulaminu, zarządzenia lub innego aktu o podobnym charakterze. Składniki majątkowe nie funkcjonowały jako odrębna jednostka organizacyjna z dedykowanym zestawem zadań, działań i zobowiązań, które powinny być realizowane w ramach Y.

Ponadto, przychody i koszty związane ze składnikami majątkowymi, których dotyczyły Umowy, do momentu zawarcia Umów były przez Y  księgowane na tych samych kontach, Zbywca nie posiadał wyodrębnionych danych finansowych (nie prowadził oddzielnych ksiąg) dotyczących obszaru marketingowo-sprzedażowego, jak i logistyczno-magazynowego.

W odniesieniu do obszaru marketingowo-sprzedażowego nie sporządzano odrębnego planowania finansowego w postaci budżetu. Zbywca nie dokonywał również bieżącej okresowej kontroli płynności w tym zakresie - przed zawarciem Umów nie sporządzono odrębnej prognozy budżetowej ani prognozy przepływu środków pieniężnych. Rachunkowość finansowa była prowadzona wspólnie zarówno dla obszaru marketingowo-sprzedażowego, jak i logistyczno-magazynowego. Przed zawarciem Umów, przychody i koszty oraz należności i zobowiązania nie były jednoznacznie przypisane do ww. obszarów, Zbywca nie sporządzał odrębnego rachunku zysków i strat ani odrębnego bilansu dla ww. obszarów; Y nie posiadała również oddzielnych rachunków czy subkont bankowych dedykowanych ww. obszarom.

Końcowo Wnioskodawca podkreśla, że Umowy zostały zawarte z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a ich głównym (lub jednym z głównych celów) nie było uzyskanie korzyści podatkowych.

W uzupełnieniu wniosku z 14 sierpnia 2024 r. wskazali Państwo, że umowy, na podstawie których doszło do przeniesienia rzeczy i praw majątkowych w ramach zmiany modelu biznesowego, tj.;

- umowa przeniesienia zasobów ludzkich,

- umowa przelewu wierzytelności,

- umowa serwisowa dotycząca obsługi przelanych wierzytelności,

- umowa udostępnienia danych osobowych klientów,

nie przyjęły formy prawnej żadnej z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 295).

W opinii Spółki, ww. umowy, nie spełniają warunków koniecznych do zakwalifikowania ich jako umów sprzedaży lub innych czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ww. ustawy.

Z uwagi na fakt, iż doprecyzowanie opisu stanu faktycznego przedstawione w uzupełnieniu wniosku z 23 lipca 2024 r. nie dotyczy kwestii wpływających na opodatkowanie podatkiem od czynności cywilnoprawnych, jego treść nie została przywołana w niniejszej interpretacji dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych.

Pytanie ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z 23 lipca 2024 r.

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym w związku z zawarciem Umów doszło do przeniesienia składników majątkowych niestanowiących przedsiębiorstwa ani ZCP, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a w konsekwencji transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: podatek PCC) i zarówno na Zbywcy, jak i na Nabywcy nie będzie ciążył żaden obowiązek dotyczący tego podatku?” (pytanie oznaczone nr 6)

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Zainteresowanych, w związku z zawarciem Umów doszło do przeniesienia składników majątkowych niestanowiących przedsiębiorstwa ani ZCP, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, zatem transakcja była objęta opodatkowaniem VAT, a w konsekwencji nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (dalej: podatek PCC) i zarówno na Zbywcy, jak i na Nabywcy nie będzie ciążył żaden obowiązek dotyczący tego podatku.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o PCC podatkowi temu podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Jednocześnie, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC, spod opodatkowania PCC wyłączone są m.in. czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

- w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem VAT,

- jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od VAT z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Mając na uwadze powyższe, w odniesieniu do szczegółowego uzasadnienia stanowiska dotyczącego pytania nr 6 złożonego Wniosku, Wnioskodawca wskazuje, że uzasadnienie przedstawione w odniesieniu do pytania nr 3 (tj. pytania sformułowanego w zakresie podatku od towarów i usług) aktualne pozostaje również w odniesieniu do pytania nr 6.

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro w związku z zawarciem Umów doszło do przeniesienia składników majątkowych niestanowiących przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa (ZCP) i zbycie aktywów na podstawie Umów nie podlegało wyłączeniu z opodatkowania VAT jako sprzedaż poszczególnych aktywów, zawarcie Umów nie podlegało opodatkowaniu PCC, bowiem w sprawie znajdzie zastosowanie ww. wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 ustawy o PCC.

W związku z powyższym, w przedstawionym stanie faktycznym, zarówno na Zbywcy, jak i na Nabywcy nie będzie ciążył żaden obowiązek dotyczący podatku PCC.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie zaznacza się, że przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Zainteresowanych tylko w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych. W pozostałym zakresie wniosku, dotyczącym podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług, zostały wydane odrębne interpretacje.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295):

W myśl art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:

Na podstawie powyższych przepisów należy stwierdzić, że ustawodawca wprowadził zasadę enumeratywnego określenia czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Szczegółowe określenie zakresu przedmiotowego ma określone konsekwencje. Ustawodawca, wprowadzając w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu, wyłączył od opodatkowania inne podobne, które nie zostały wyraźnie wskazane w przepisie. Innymi słowy, opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają tylko czynności ściśle określone w katalogu art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061):

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w związku ze zwiększeniem skali działalności, rosnącymi kosztami logistyki oraz dążeniem do ujednolicenia procesu magazynowych Grupa dokonała zmiany modelu biznesowego działalności prowadzonej przez Zbywcę (Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania). Zmiana modelu biznesowego dokonana została poprzez zawarcie przez Zbywcę i Nabywcę (Zainteresowanego będącego stroną postępowania):

1)umowy przeniesienia zasobów ludzkich umożliwiających realizację zadań z zakresu sprzedaży i marketingu;

2)umowy przelewu wierzytelności od odbiorców Y do X ;

3)umowy serwisowej dot. obsługi przez Y przelanych wierzytelności;

4)umowy udostępnienia danych osobowych klientów Y do X .

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że umowy, na podstawie których doszło do przeniesienia rzeczy i praw majątkowych w ramach zmiany modelu biznesowego, nie przyjęły formy prawnej żadnej z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Państwa zdaniem – opisana we wniosku transakcja podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, i w konsekwencji nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że dla opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych danej czynności koniecznym jest aby czynność taka dokonana została na podstawie jednej z umów wymienionych w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.

Zgodnie z powyższym należy stwierdzić, że skoro – jak wskazali Państwo w uzupełnieniu wniosku – czynność, na podstawie której doszło do przeniesienia rzeczy i praw majątkowych w ramach zmiany modelu biznesowego, została dokonana na podstawie umów, które nie przyjęły formy prawnej żadnej z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, to czynność ta jako nie wymieniona w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Tym samym, w omawianej sprawie nie można zastosować wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 2 pkt 4 lit. a) i b) ww. ustawy, zgodnie z którym:

Aby bowiem móc daną czynność (umowę) wyłączyć z opodatkowania na podstawie art. 2 pkt 4 ww. ustawy, w pierwszej kolejności musiałyby ona przyjąć formę prawną czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Tym samym, kwestia ewentualnego podlegania regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług opisanej we wniosku czynności (umowy), nie ma znaczenia w analizowanym stanie faktycznym.

Zatem Państwa stanowiska, zgodnie z którym zawarcie umów nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, bowiem w sprawie znajdzie zastosowanie ww. wyłączenie zawarte w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, nie można było uznać za prawidłowe.

Brak obowiązku podatkowego wynika z faktu, że umowy, na podstawie których doszło do przeniesienia rzeczy i praw majątkowych w ramach zmiany modelu biznesowego, nie przyjęły formy prawnej żadnej z czynności cywilnoprawnych wymienionych w art. 1 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zawarte przez Państwa umowy w ogóle nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

… Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko–Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).