Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 21 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4016.11.2024.1.MBD
Wydanie interpretacji indywidualnej - dotyczy ustalenia podstawy opodatkowania w podatku od niektórych instytucji finansowych
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od niektórych instytucji finansowych jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
21 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 maja 2024 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od niektórych instytucji finansowych w zakresie ustalenia, czy:
-wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci papierów wartościowych wyemitowanych przez EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych,
-wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci udzielonej pożyczki do EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
(…) (dalej: „Wnioskodawca” lub „Bank”) jest bankiem krajowym w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2488 ze zm.) i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu CIT w Polsce.
Podstawowym przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawcy jest działalność bankowa, prowadzona na podstawie i zgodnie z wymogami Prawa bankowego oraz regulacji Komisji Nadzoru Finansowego. Prowadzona przez Bank działalność bankowa obejmuje m.in. prowadzenie rachunków bankowych, przyjmowanie wkładów pieniężnych, udzielanie kredytów oraz usługi powiernicze. W zakres działalności Banku wchodzi również obejmowanie i nabywanie dłużnych papierów wartościowych.
Papiery wartościowe nabywane i obejmowane przez Bank obejmują, między innymi, skarbowe papiery wartościowe (emitowane przez Skarb Państwa), jak również papiery wartościowe emitowane przez inne podmioty.
Wnioskodawca jest podatnikiem podatku od niektórych instytucji finansowych zgodnie z ustawą z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych Dz.U.2023.623 t. j. z dnia 31 marca 2023 r. (dalej: „Ustawa o PNIF”).
Wnioskodawca jest zainteresowany udzieleniem finansowania Europejskiemu Bankowi Inwestycyjnemu (dalej: „EBI”), przy czym udzielenie finansowania odbyłoby się poprzez:
(i)objęcie lub nabycie papierów wartościowych emitowanych przez EBI (scenariusz I),
(ii)udzielenie EBI pożyczki (scenariusz II).
Pytania
1.Czy wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci papierów wartościowych wyemitowanych przez EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych?
2.Czy wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci udzielonej pożyczki do EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych?
Państwa stanowisko w sprawie
Ad. 1
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wartość posiadanych przez Wnioskodawcę aktywów w postaci papierów wartościowych wyemitowanych przez EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych. Dotyczyć to będzie wszystkich papierów wartościowych emitowanych przez EBI niezależnie, czy emisja taka będzie miała miejsce w kraju, czy za granicą.
Ad. 2
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wartość posiadanych przez Wnioskodawcę aktywów z tytułu pożyczki udzielonej EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych. Dotyczyć to będzie zarówno pożyczki zawartej na prawie polskim jak i prawie innego kraju.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1
Art. 5 ust. 9 ustawy o PNIF stanowi, że w przypadku podatników, o których mowa w art. 4 pkt 1 - 4 tej ustawy, podstawę opodatkowania obniża się o wartość aktywów w postaci skarbowych papierów wartościowych w rozumieniu art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.
W art. 4 pkt 1 Ustawy o PNIF, do którego odwołuje się wyżej powołany art. 5 ust. 9 tej ustawy, wskazano banki krajowe w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo bankowe, czyli banki mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W konsekwencji, zważywszy, że Wnioskodawca jest bankiem z siedzibą w Polsce, art. 5 ust. 9 Ustawy o PNIF, ma zastosowanie do Wnioskodawcy. Definicja „skarbowego papieru wartościowego” zawarta jest w art. 95 ust. 1 ustawy o finansach publicznych (dalej: „Ustawa o FP”), do której referuje powołany powyżej art. 5 ust. 9 Ustawy o PNIF. Zgodnie z tym przepisem, „skarbowy papier wartościowy jest papierem wartościowym, w którym Skarb Państwa stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela takiego papieru, i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, które może mieć charakter pieniężny lub niepieniężny.”
Ustawa o FP reguluje trzy rodzaje skarbowych papierów wartościowych, a mianowicie bony skarbowe, obligacje skarbowe oraz skarbowe papiery oszczędnościowe. Najbardziej rozpowszechnionym w praktyce skarbowym papierem wartościowym jest obligacja skarbowa, której definicja zawarta jest w art. 100 ust. 1 Ustawy o FP, a mianowicie: „Obligacja skarbowa jest papierem wartościowym oferowanym do sprzedaży w kraju lub za granicą, oprocentowanym w postaci dyskonta lub odsetek”.
W świetle art. 5 ust. 9 Ustawy o PNIF, nie ulega wątpliwości, że wartość posiadanych przez Wnioskodawcę aktywów w postaci skarbowych papierów wartościowych, w tym również przykładowo obligacji skarbowych, obniża podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych. W opinii Banku, w analogiczny sposób traktowane będą papiery wartościowe emitowane przez EBI, które będą obejmowane lub nabywane przez Bank.
Podstawą prawną powyższej konkluzji jest art. 7 akapit 3 Umowy ramowej z dnia 1 grudnia 1997 r. między Rzecząpospolitą Polską a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym dotycząca działalności EBI w Polsce (Dz.U. z 2000 r., nr 28, poz. 348, dalej: „Umowa Ramowa”), który w odniesieniu do statusu EBI stanowi:
„W szczególności Bank korzystać będzie ze swobodnego dostępu do krajowego rynku finansowego w Polsce, zgodnie z polskimi prawami i przepisami, a jego zobowiązania i papiery wartościowe traktowane będą zgodnie z warunkami, w tym warunkami opodatkowania, przynajmniej tak korzystnymi, jak warunki przyznane instytucjom publicznym w Polsce, w tym Państwu, i najbardziej uprzywilejowanej międzynarodowej instytucji finansowej, bez naruszania istniejących wyjątków dla osób prywatnych posiadających papiery wartościowe wyemitowane przez Rzeczpospolitą Polską”.
Należy wskazać, że Umowa Ramowa stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana (art. 91 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej). Co więcej, jak wynika z art. 91 ust. 2 Konstytucji, umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą. W konsekwencji zatem, Umowa Ramowa musi być brana pod uwagę przy interpretacji Ustawy o PNIF, poprzez uwzględnienie jej postanowień przy interpretacji art. 5 ust. 9 Ustawy o PNIF.
Powołany wyżej przepis art. 7 akapit 3 Umowy Ramowej, w odniesieniu do kwestii podatkowych stanowi, w szczególności, że papiery wartościowe emitowane przez EBI traktowane powinny być zgodnie z warunkami opodatkowania przynajmniej tak korzystnymi, jak warunki przyznane instytucjom publicznym w Polsce, w tym Państwu. W rezultacie oznacza to, że w przypadku, gdy określone przepisy podatkowe uprzywilejowują papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa, uprzywilejowanie takie automatycznie powinno zostać rozszerzone także na papiery wartościowe emitowane przez EBI.
Prowadzi to do wniosku, że ze względu na odliczanie od podstawy opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych wartości skarbowych papierów wartościowych, w sposób analogiczny podstawa opodatkowania tym podatkiem powinna być pomniejszana także o wartość papierów wartościowych emitowanych przez EBI. W przeciwnym bowiem razie, status podatkowy skarbowych papierów wartościowych (tj. emitowanych przez Skarb Państwa) byłby znacząco bardziej uprzywilejowany od statusu papierów wartościowych emitowanych przez EBI, co pozostawałoby w sprzeczności z zacytowanym powyżej art. 7 ust. 3 Umowy Ramowej.
Zasadność powyższych wniosków znajduje pełne potwierdzenie w piśmie Ministra Finansów z 17 marca 2016 r. skierowanym do EBI. W piśmie tym Minister Finansów wyraźnie potwierdził, że: „w świetle właściwych w tej sprawie: art. 5 ust. 9 ustawy z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych (Dz. U., poz. 68) postanowień art. 7 akapit 3 Umowy ramowej, podpisanej pomiędzy Rzeczpospolitą Polską a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym dotyczącej działalności EBI w Polsce z dnia 1 grudnia 1997 r. (Dz.U. nr 28 poz. 348), ratyfikowanej w dniu 24 lipca 1999 r. (Dz. U. nr 72 poz. 803) oraz art. 91 ust. 1 i 2 Konstytucji RP, należy uznać - poprzez dokonanie wykładni wymienionych regulacji - że papiery wartościowe emitowane przez EBI będą traktowane w Polsce na równi ze skarbowymi papierami wartościowymi.
W wyniku zastosowania powyższej wykładni instytucje, o których mowa w art. 4 pkt 1 - 4 ww. Ustawy, będą mogły obniżać podstawę opodatkowania o wartość aktywów w postaci papierów wartościowych emitowanych przez EBI, tak jak ma to miejsce w przypadku skarbowych papierów wartościowych w rozumieniu art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, ze zm.).”
Pismo to jednoznacznie potwierdza, że zrównanie statusu papierów wartościowych emitowanych przez EBI z polskimi skarbowymi papierami wartościowymi oznacza, że wartość posiadanych przez Wnioskodawcę aktywów w postaci papierów wartościowych emitowanych przez EBI podlega odliczeniu od podstawy opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych. Dotyczy to wszystkich papierów wartościowych emitowanych przez EBI, niezależnie od tego, czy emisja ta będzie miała miejsce w Polsce, czy też za granicą. Konkluzja taka wynika z wyżej przytoczonego fragmentu pisma Ministra Finansów adresowanego do EBI, w którym stwierdzono jedynie, że banki mogą obniżać podstawę opodatkowania o wartość aktywów w postaci papierów emitowanych przez EBI, nie ograniczając takiej możliwości jedynie do tych papierów wartościowych, które emitowane są przez EBI w Polsce.
Co więcej, powyższa konkluzja znajduje także jednoznaczne potwierdzenie w przepisach Ustawy o FP. Jak wyżej wskazano, jednym ze skarbowych papierów wartościowych, jest obligacja skarbowa. Zgodnie natomiast, z definicją zawartą w art. 100 ust. 1 tej Ustawy, obligacja skarbowa jest papierem wartościowym oferowanym do sprzedaży w kraju lub za granicą, oprocentowanym w postaci dyskonta lub odsetek.
Skoro zatem w oparciu o art. 5 ust. 9 Ustawy o PNIF, aktywa w postaci skarbowych papierów wartościowych, w tym również obligacji skarbowych emitowanych w kraju jak i za granicą, pomniejszają podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych, to w analogiczny sposób traktowane być muszą papiery wartościowe emitowane przez EBI. Niezależnie zatem, czy w aktywach Wnioskodawcy znajdować się będą papiery emitowane przez EBI w Polsce, czy też na rynkach zagranicznych, wartość takich aktywów w każdym przypadku będzie pomniejszać po stronie Banku podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych. W przeciwnym bowiem razie dochodziłoby do uprzywilejowania polskich obligacji skarbowych w stosunku do papierów wartościowych emitowanych przez EBI, co pozostawałoby w sprzeczności z art. 7 akapit 3 Umowy Ramowej.
Jak już wspomniano powyżej, przedstawione wnioski zostały potwierdzone w powołanym piśmie Ministra Finansów z 17 marca 2016 r. Minister Finansów jednoznacznie zatem wskazał, że odliczenie od podstawy opodatkowania wartości papierów emitowanych przez EBI ma następować „tak jak ma to miejsce w przypadku skarbowych papierów wartościowych”.
Skoro zatem, jak już zaznaczono powyżej, obligacje skarbowe emitowane zarówno w kraju, jak i za granicą, pomniejszają podstawę opodatkowania przedmiotowym podatkiem, na analogicznych zasadach traktowane muszą być papiery wartościowe emitowane przez EBI.
Powyższe stanowisko potwierdzone zostało również w indywidualnej interpretacji prawa podatkowego z 20 lipca 2016 r. sygnatura IPPB3/4510-613/16-3/MS.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2
Analogiczna argumentacja przedstawiona w odniesieniu do pytania na 1 znajdzie również zastosowanie w zakresie pożyczki udzielonej EBI.
Zgodnie z art. 5 ust. 11 pkt 2 ustawy o PNIF, w przypadku podatników, o których mowa art. 4 pkt 1-8, podstawę opodatkowania obniża się o wartość aktywów w postaci kredytów lub pożyczek udzielonych przez podatnika Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu lub podmiotowi zarządzającemu aktywami, o którym mowa w art. 224 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.
Przepis ten został dodany do ustawy o PNIF na mocy ustawy z dnia 7 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2022.872 z dnia 22 kwietnia 2022 r.) i wszedł w życie z dniem 7 maja 2022 r.
Oznacza to, że począwszy od 7 maja 2022 r. banki krajowe uzyskały prawo do pomniejszania podstawy opodatkowania o wartość aktywów wynikających z kredytów i pożyczek do Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.
Natomiast, art. 7 akapit 3 cytowanej wyżej Umowy Ramowej z EBI stanowi, że: „W szczególności Bank korzystać będzie ze swobodnego dostępu do krajowego rynku finansowego w Polsce, zgodnie z polskimi prawami i przepisami, a jego zobowiązania i papiery wartościowe traktowane będą zgodnie z warunkami, w tym warunkami opodatkowania, przynajmniej tak korzystnymi, jak warunki przyznane instytucjom publicznym w Polsce, w tym Państwu, i najbardziej uprzywilejowanej międzynarodowej instytucji finansowej, bez naruszania istniejących wyjątków dla osób prywatnych posiadających papiery wartościowe wyemitowane przez Rzeczpospolitą Polską”.
Określona w Umowie Ramowej zasada swobodnego dostępu do kapitału odnosi się zatem nie tylko do papierów wartościowych emitowanych przez EBI, ale również do innych jego zobowiązań. Nie ulega wątpliwości, że pod pojęciem zobowiązań mieszczą się zobowiązania wynikające z udzielonej pożyczki.
W Polsce umowa pożyczki normowana jest poprzez Ustawę z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny. Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu Cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Umowa pożyczki pieniężnej wyraża zatem stosunek zobowiązaniowy pożyczkodawcy względem pożyczkobiorcy do udzielania pożyczki w określonej wysokości oraz stosunek zobowiązaniowy pożyczkobiorcy względem pożyczkodawcy do zwrot kwoty pożyczki.
Umowy pożyczki zawarte na prawie innym niż ustawodawstwo polskie wyrażają analogiczne zobowiązania.
Wynikająca z art. 7 ust. 3 Umowy Ramowej, zasada równego traktowania zobowiązań, wyraża się poprzez traktowanie zobowiązań EBI na warunkach, w tym warunkach podatkowych, co najmniej tak korzystnych, jak warunki przyznane instytucjom publicznym w Polsce.
W kontekście art. 5 ust. 11 pkt 2 ustawy o PNIF, przyznającej bankom krajowym możliwość pomniejszenia podstawy podatku od niektórych instytucji finansowych o aktywa wynikające z udzielonych kredytów i pożyczek do BFG, potwierdzenia wymaga status BFG jako instytucji publicznej.
Instytucje publiczne to organizacje, które zostały powołane przez państwo lub inne organy władzy publicznej w celu realizacji zadań publicznych. Ich działalność jest finansowana z budżetu państwa lub innych źródeł publicznych. Instytucje publiczne mają za zadanie służyć społeczeństwu i realizować interes publiczny.
Zasady funkcjonowania BFG określa z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji Dz.U.2024.487 t. j. z dnia 2 kwietnia r. Celem działalności BFG jest podejmowanie działań na rzecz stabilności krajowego systemu finansowego, w szczególności przez zapewnienie funkcjonowania obowiązkowego systemu gwarantowania depozytów, prowadzenie przymusowej restrukturyzacji oraz restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji CCP.
Status BFG jako instytucji publicznej potwierdza również ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych Dz.U.2023.1270 t. j. z dnia 4 lipca 2023 r., która w art. 9 pkt 15 wymienia wprost Bankowy Fundusz Gwarancyjny jako podmiot sektora finansów publicznych.
Powyższe prowadzi do konkluzji, że aktywa banku krajowego wynikające z udzielonego EBI kredytu lub pożyczki powinny pomniejszać podstawę opodatkowywania podatkiem od niektórych instytucji finansowych. Przy tym nie ma znaczenia, czy pożyczka zostanie zawarta na prawie polskim, czy na prawie innego kraju.
Wynikająca z art. 7 ust. 3 Umowy Ramowej, swobodny dostęp do krajowego rynku finansowego oznacza ni mniej ni więcej, jak dostęp do zasobów finansowych znajdujących się w kraju. Oznacza to zatem, że EBI ma prawo oferować polskim inwestorom (podmiotom finansującym) dłużne papiery wartościowe jak również zaciągać kredyty i pożyczki od polskich banków. Umowa Ramowa nie wskazuje natomiast w jaki sposób dostęp taki ma być realizowany, zatem każda forma finansowania powinna być traktowana na zasadach przynajmniej tak korzystnych, jak warunki przyznane polskiemu Skarbowi Państwa czy też innej instytucji publicznej. W konsekwencji, nie byłoby zgodne z powyższym zapisem Umowy Ramowej wyłączenie z preferencji, jakie przyznaje Ustawa o PNIF pożyczkom udzielanym BFG.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe, a w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych (t. j. Dz.U. z 2023 r., poz. 623, dalej: „upnif”):
przedmiotem opodatkowania podatkiem są aktywa podmiotów będących podatnikami podatku.
W myśl z art. 4 pkt 1 upnif:
podatnikami podatku są banki krajowe w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz.U. z 2022 r. poz. 2324, 2339, 2640 i 2707 oraz z 2023 r. poz. 180).
Jak stanowi art. 5 ust. 1 upnif:
w przypadku podatników, o których mowa w art. 4 pkt 1-4, podstawą opodatkowania jest nadwyżka sumy wartości aktywów podatnika, wynikająca z zestawienia obrotów i sald, ustalonego na ostatni dzień miesiąca na podstawie zapisów na kontach księgi głównej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2023 r. poz. 120 i 295) lub standardami rachunkowości stosowanymi przez podatnika na podstawie art. 2 ust. 3 tej ustawy - ponad kwotę 4 mld zł.
Stosownie do art. 5 ust. 9 upnif:
w przypadku podatników, o których mowa w art. 4 pkt 1-4, podstawę opodatkowania obniża się o wartość aktywów:
1) w postaci skarbowych papierów wartościowych w rozumieniu art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1634, z późn. zm.2));
2) w postaci papierów wartościowych ustawowo objętych gwarancją Skarbu Państwa;
3) wynikających z transakcji odkupu, o której mowa w art. 3 pkt 9 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/2365 z dnia 25 listopada 2015 r. w sprawie przejrzystości transakcji finansowanych z użyciem papierów wartościowych i ponownego wykorzystania oraz zmiany rozporządzenia (UE) nr 648/2012 (Dz.Urz. UE L 337 z 23.12.2015, str. 1, z późn. zm.3)), której przedmiotem są skarbowe papiery wartościowe w rozumieniu art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, przy czym jeżeli drugą stroną tej transakcji jest podmiot inny niż Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski lub Bankowy Fundusz Gwarancyjny, podstawę opodatkowania obniża się, jeżeli są spełnione łącznie następujące warunki:
a) transakcja została zawarta na rynku regulowanym albo w alternatywnym systemie obrotu w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2022 r. poz. 1500, 1488, 1933, 2185 i 2640 oraz z 2023 r. poz. 180),
b) transakcja podlega rozliczeniu przez CCP w rozumieniu art. 3 pkt 49 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi.
Mając na uwadze powołane powyżej przepisy należy stwierdzić, że aby podatnikowi podatku od niektórych instytucji finansowych, przysługiwało prawo do obniżania podstawy opodatkowania o wartość aktywów powinny być spełnione następujące warunki:
-skarbowe papiery wartościowe winny stanowić element aktywów,
-stanowić skarbowe papiery wartościowe w rozumieniu art. 95 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. z 2023 r. poz. 1270).
Zgodnie z definicją zawartą w art. 95 ust. 1 ustawy o finansach publicznych:
skarbowy papier wartościowy jest papierem wartościowym, w którym Skarb Państwa stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela takiego papieru, i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia, które może mieć charakter pieniężny lub niepieniężny.
Tak więc wyłączenie z podstawy opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych dotyczy papierów wartościowych emitowanych przez Skarb Państwa RP.
Zgodnie z art. 87 ust. 1 Konstytucji RP, źródłami powszechnie obowiązującego prawa w RP są m.in. ratyfikowane umowy międzynarodowe, przy czym zgodnie z art. 91 ust. 1 Konstytucji RP z 1997 r., ratyfikowana umowa międzynarodowa, po jej ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw RP, stanowi część krajowego porządku prawnego i jest bezpośrednio stosowana, chyba że jej stosowanie jest uzależnione od wydania ustawy. Art. 91 ust. 2 Konstytucji RP, zawiera natomiast normę o charakterze kolizyjnym pomiędzy prawem krajowym a prawem międzynarodowym, zgodnie z którą umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową.
Należy także wskazać na art. 241 ust. 1 Konstytucji RP, zgodnie z którym umowy międzynarodowe ratyfikowane dotychczas przez Rzeczpospolitą Polską na podstawie obowiązujących w czasie ich ratyfikacji przepisów konstytucyjnych i ogłoszone w Dzienniku Ustaw uznaje się za umowy ratyfikowane za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie i stosuje się do nich przepisy art. 91 Konstytucji, jeżeli z treści umowy międzynarodowej wynika, że dotyczą one kategorii spraw wymienionych w art. 89 ust. 1 Konstytucji, a do takich spraw należą m.in. umowy dotyczące członkostwa RP w organizacji międzynarodowej (art. 89 ust. 1 pkt 3 Konstytucji RP) lub sprawy uregulowane w ustawie lub w których Konstytucja wymaga ustawy (art. 89 ust. 1 pkt 5 Konstytucji RP). Jedną w kategorii spraw należących do materii ustawowej jest nakładanie podatków, innych danin publicznych, określenie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków (art. 217 Konstytucji RP).
W relacjach pomiędzy RP a Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (dalej: „EBI”) obowiązuje Umowa ramowa dotycząca działalności EBI w Polsce, sporządzona w Warszawie dnia 1 grudnia 1997 r., ratyfikowana za zgodą udzieloną w ustawie z dnia 24 lipca 1999 r. (Dz. U. z 1999 r., Nr 72, poz. 803), opublikowana w Dz. U. z 2000 r., Nr 28, poz. 348 („Umowa ramowa EBI”).
Art. 7 Umowy ramowej EBI, dotyczy statusu i traktowania EBI w Polsce. Akapit 2 tego artykułu przewiduje, że w swojej działalności na terytorium Polski Bank korzystać będzie z traktowania przyznawanego instytucji międzynarodowej najkorzystniej traktowanej w jakiejkolwiek takiej działalności, bądź, o ile jest to korzystniejsze, traktowania przyznawanego na podstawie jakiejkolwiek umowy międzynarodowej odnoszącej się do takiej działalności.
Zgodnie natomiast z akapitem 3 tego artykułu, w szczególności Bank korzystać będzie ze swobodnego dostępu do krajowego rynku finansowego w Polsce, zgodnie z polskimi prawami i przepisami, a jego zobowiązania i papiery wartościowe traktowane będą zgodnie z warunkami, w tym warunkami opodatkowania, przynajmniej tak korzystnymi, jak warunki przyznane instytucjom publicznym w Polsce, w tym Państwu, i najbardziej uprzywilejowanej międzynarodowej instytucji finansowej, bez naruszania istniejących wyjątków dla osób prywatnych posiadających papiery wartościowe wyemitowane przez Rzeczpospolitą Polską.
W świetle miejsca Umowy ramowej EBI, w polskim porządku prawnym (umowa zawarta pod rządami Konstytucji z 1997 r., ratyfikowana za zgodą udzieloną w ustawie i ogłoszona) – zgodnie z art. 91 ust. 1 w zw. z ust. 2 Konstytucji RP z 1997 r. – kolizję pomiędzy art. 7 akapit 3 Umowy ramowej EBI, a art. 5 ust. 9 upnif, należy rozstrzygnąć na korzyść art. 7 akapit 3 Umowy ramowej EBI. Tak więc, emitowane przez Bank papiery wartościowe nie mogą być traktowane w RP mniej korzystnie pod względem opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych niż skarbowe papiery wartościowe, korzystające z wyłączenia w art. 5 ust. 9 upnif, co w tym przypadku oznacza traktowanie na równi ze skarbowymi papierami wartościowymi.
Tak więc, papiery wartościowe emitowane przez EBI obniżają podstawę opodatkowania zgodnie z art. 5 ust. 9 upnif, w zw. z art. 91 ust. 1 i 2 Konstytucji RP z 1997 r., w zw. z art. 7 akapit 3 Umowy ramowej EBI, na równi ze skarbowymi papierami wartościowymi, zarówno w przypadku emisji w RP (które podlegają obowiązującym w tym zakresie przepisom prawa polskiego) jak i na innych rynkach niż polski, czy w przypadku, gdy emisje papierów wartościowych EBI oparte są na prawie polskim, jak i na prawie obcym.
Wskazane w opisie zdarzenia przyszłego, papiery wartościowe wyemitowane przez EBI, można uznać skarbowymi papierami wartościowymi w rozumieniu art. 95 ust. 1 ustawy o finansach publicznych.
Zatem, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1, w zakresie ustalenia, czy wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci papierów wartościowych wyemitowanych przez EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych, uznałem za prawidłowe.
Państwa wątpliwości w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 dotyczą ustalenia, czy wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci udzielonej pożyczki do EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych.
Zgodnie z art. 5 ust. 11 pkt 2 upnif:
w przypadku podatników, o których mowa w art. 4 pkt 1-8, podstawę opodatkowania obniża się o wartość aktywów w postaci kredytów lub pożyczek udzielonych przez podatnika Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu lub podmiotowi zarządzającemu aktywami, o którym mowa w art. 224 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.
W myśl art. 3 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 487, dalej: „BFG”):
1.Fundusz jest osobą prawną wykonującą zadania określone w ustawie.
2.Siedzibą Funduszu jest Warszawa.
3.Fundusz nie jest państwową osobą prawną i nie jest inną państwową jednostką organizacyjną.
4.Minister właściwy do spraw instytucji finansowych, w drodze rozporządzenia, nadaje Funduszowi statut, w którym określa szczegółowo jego zadania, organizację oraz zasady tworzenia i wykorzystywania funduszy własnych, mając na uwadze sprawne działanie Funduszu oraz cele jego działalności.
Jak stanowi art. 224 ust. 1 BFG:
Fundusz może utworzyć podmiot lub większą liczbę podmiotów zarządzających aktywami, w formie spółki kapitałowej.
Z literalnego brzmienia art. 5 ust. 11 pkt 2 upnif, wynika, że w przypadku podatników podatku, będącymi bankami krajowymi, podstawę opodatkowania obniża się o wartość aktywów w postaci kredytów lub pożyczek udzielonych przez podatnika Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu lub podmiotowi zarządzającemu aktywami, o którym mowa w art. 224 ust. 1 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji.
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że wartość posiadanych przez niego aktywów z tytułu pożyczki udzielonej EBI powinna pomniejszać po jego stronie podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych. Argumentację w tym zakresie opiera na brzmieniu art. 7 ust. 3 Umowy Ramowej, z którego wynika, że zobowiązania EBI powinny być traktowane na warunkach, w tym warunkach podatkowych, co najmniej tak korzystnych, jak warunki przyznane instytucjom publicznym w Polsce.
Odnosząc się do stanowiska Wnioskodawcy zauważyć należy, że ustawodawca w art. 5 ust. 11 pkt 2 ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych wprowadził uprzywilejowanie dla konkretnego podmiotu. Zgodnie z tym przepisem podstawę opodatkowania można obniżyć o wartość aktywów w postaci kredytów lub pożyczek udzielonych przez podatnika wyłącznie wskazanemu w przepisie Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu lub podmiotowi zarządzającemu aktywami, o którym mowa w art. 224 ust. 1 ustawy BGF. Tym samym, pożyczki udzielone wszystkim innym instytucjom publicznym w Polsce nie uprawniają do obniżenia podstawy opodatkowania. Pożyczka udzielona EBI jest zatem traktowana na takich samych warunkach jak pożyczki przyznane innym instytucjom.
Zatem, art. 7 ust. 3 Umowy Ramowej nie będzie miał zastosowania w opisanej sprawie.
Pożyczka udzielona EBI przez Wnioskodawcę, nie jest pożyczką udzieloną Bankowemu Funduszowi Gwarancyjnemu. Europejski Bank Inwestycyjny nie jest również podmiotem zarządzającym aktywami, o którym mowa w art. 224 ust. 1 ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Zgodnie bowiem z tym przepisem podmioty zarządzające aktywami tworzy Bankowy Fundusz Gwarancyjny w formie spółek kapitałowych.
Odnosząc się zatem do literalnego brzmienia art. 5 ust. 11 pkt 2 ustawy o podatku od niektórych instytucji finansowych, należy stwierdzić, że Wnioskodawca nie będzie mógł obniżyć podstawy opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych o wartość aktywów w postaci udzielonej EBI pożyczki.
Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci udzielonej pożyczki do EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych, uznałem za nieprawidłowe.
Reasumując, Państwa stanowisko w zakresie ustalenia, czy:
-wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci papierów wartościowych wyemitowanych przez EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych, uznałem za prawidłowe,
-wartość aktywów Wnioskodawcy w postaci udzielonej pożyczki do EBI pomniejsza po stronie Wnioskodawcy podstawę opodatkowania podatkiem od niektórych instytucji finansowych, uznałem za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze. zm.).