Interpretacja indywidualna z dnia 21 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.100.2024.2.DR

W zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od brata.

Interpretacja indywidualna –

stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

17 czerwca 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 17 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od brata. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 7 sierpnia 2024 r. (data wpływu 7 sierpnia 2024 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W najbliższej przyszłości Wnioskodawczyni otrzyma darowiznę od swojego brata w postaci środków pieniężnych. Wartość darowizny, która zostanie przekazana przekroczy limit wskazany w art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. kwotę 36 120 zł. Darowizna zostanie dokonana na podstawie pisemnej umowy darowizny. Umowa darowizny zostanie zawarta pomiędzy bratem Wnioskodawczyni (jako Darczyńcą) oraz Wnioskodawczynią (jako Obdarowaną). Wnioskodawczyni będąca Obdarowaną pozostaje w związku małżeńskim, w którym obowiązuje ustrój rozdzielności majątkowej. W treści umowy zostanie wskazane, że darowizna pieniężna zostanie przekazana do jej prywatnego majątku. Środki pieniężne stanowiące darowiznę od brata Wnioskodawczyni zostaną przekazane na rachunek bankowy należący wyłącznie do Obdarowanej. Brat Wnioskodawczyni będący Darczyńcą pozostaje w związku małżeńskim, w którym obowiązuje wspólność majątkowa. Przedmiotowa darowizna zostanie przekazana z majątku wspólnego brata Wnioskodawczyni i jego małżonki. Natomiast bratowa Wnioskodawczyni w odrębnym oświadczeniu wyrazi pisemną zgodę na dokonanie darowizny pieniężnej z majątku wspólnego. Środki pieniężne będące przedmiotem darowizny zostaną przekazane na rzecz Wnioskodawczyni z rachunku bankowego należącego wyłącznie do brata Wnioskodawczyni. W terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, Obdarowana zgłosi właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2 wraz z wymaganymi załącznikami fakt otrzymania darowizn pieniężnych od brata.

Pytania

1)Czy darowizna przekazana przez brata na rzecz Wnioskodawczyni będzie w całości podlegała zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, pomimo że zostanie dokonana z majątku wspólnego brata Wnioskodawczyni i jego małżonki?

2)Czy Wnioskodawczyni jako Obdarowana nie będzie musiała płacić podatku od spadków i darowizn od połowy darowizny (jak za darowiznę od bratowej), z uwagi na obowiązujący ustrój wspólności majątkowej pomiędzy bratem Wnioskodawczyni i jego małżonką?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, darowizna, którą przekaże jej brat będzie w całości podlegała zwolnieniu przewidzianemu w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596 ze zm.), dalej jako: „ustawa o podatku od spadków i darowizn”. Bez znaczenia jest to, że darowizna zostanie przekazana z majątku wspólnego brata Wnioskodawczyni i jego małżonki. Jednocześnie Wnioskodawczyni jako Obdarowana nie będzie musiała płacić podatku od spadków i darowizn od połowy darowizny (jak za darowiznę od bratowej), ze względu na wspólność majątkową pomiędzy bratem Wnioskodawczyni i jego małżonką.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy. Jak wynika z art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2023, poz. 1610 ze zm.), dalej jako: „Kodeks cywilny”, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie to ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarcia umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny. Natomiast zgodnie z art. 890 § 1 Kodeksu cywilnego, oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione. Jak wynika z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn: Obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze darowizny - z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy - z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej:

1)36 120 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej;

2)27 090 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej;

3)5 733 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej.

Natomiast zgodnie z ust. 2 ww. przepisu, jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

Jak wynika z art. 14 ust. 1-3 ustawy o podatku od spadków i darowizn, wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I - małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II - zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III - innych nabywców.

Natomiast w myśl art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz. U. z 2015 r. poz. 2060). Natomiast zgodnie z art. 4a ust. 4 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1)wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Jednocześnie zgodnie z art. 37 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359 ze zm.), dalej jako: „Kodeks rodzinny i opiekuńczy”, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych. Jak wynika z art. 37 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka. Natomiast jak stanowi art. 37 § 4 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna. Z treści przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wynika, że zgoda małżonka jest niezbędna dla stwierdzenia ważności jednostronnej czynności drugiego małżonka, w przypadku gdy jej przedmiotem są składniki objęte wspólnością majątkową. Z faktu tego nie można jednak wywodzić, że wyrażając taką zgodę drugi z małżonków również staje się stroną umowy darowizny. W kontekście opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn zgoda udzielona przez małżonka będzie neutralna podatkowo i nie przyczyni się ona do tego, że małżonek Darczyńcy stanie się stroną umowy darowizny środków pieniężnych.

W ocenie Wnioskodawczyni, w przypadku darowizny przekazanej przez brata na jej rzecz, zostaną spełnione zarówno przesłanki umożliwiające skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn, o którym mowa w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jak i warunki uznania za darowiznę w myśl Kodeksu cywilnego.

Wskazują na to poniżej wymienione okoliczności:

1)zostanie zawarta pisemna umowa darowizny pomiędzy bratem Wnioskodawczyni (Darczyńcą) a Wnioskodawczynią (Obdarowaną),

2)darowizna zostanie przekazana z rachunku bankowego, a jej otrzymanie zostanie udokumentowane dowodem przekazania na rachunek bankowy Obdarowanej,

3)zostanie złożone zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych SD- Z2 do właściwego urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia otrzymania darowizny (tj. od dnia powstania obowiązku podatkowego).

Jednocześnie na możliwość skorzystania ze wskazanego powyżej zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn nie wpłynie to, że przedmiotowa darowizna zostanie przekazana z majątku małżonków pozostających we wspólności majątkowej, zaś przelew bankowy zostanie wykonany z ich wspólnego rachunku bankowego. Wynika to z faktu, że bratowa Wnioskodawczyni wyrazi w odrębnym oświadczeniu pisemną zgodę na dokonanie darowizny z majątku wspólnego, przy czym nie zostanie ona stroną umowy przedmiotowej darowizny.

Podsumowując powyższe Wnioskodawczyni uważa, że darowizna pieniężna, którą brat przekaże na jej rzecz będzie w całości podlegała zwolnieniu przewidzianemu w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn. Bez znaczenia będzie to, że darowizna zostanie przekazana z majątku wspólnego brata Wnioskodawczyni i jego małżonki. Jednocześnie Wnioskodawczyni jako Obdarowana nie będzie musiała płacić podatku od spadków i darowizn od połowy darowizny (jak za darowiznę od bratowej), mimo obowiązującego ustroju wspólności majątkowej pomiędzy bratem Wnioskodawczyni i jego małżonką.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Jednolity tekst Kodeksu cywilnego został opublikowany w Dz.U. z 2024 r. poz. 1061, natomiast Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w Dz.U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej.