Interpretacja indywidualna z dnia 13 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.265.2024.2.SR

Określenie podstawy opodatkowania dla wprowadzania do sieci energetycznej energii elektrycznej, która jest produkowana przez instalację fotowoltaiczną, ustalenie momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wprowadzania do sieci energetycznej energii elektrycznej, prawo do częściowego odliczenia VAT naliczonego od wydatków na zakup i montaż instalacji oraz bieżące utrzymanie instalacji przy zastosowaniu prewspółczynnika Gminy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest:

- nieprawidłowe w części dotyczącej:

- określenia podstawy opodatkowania dla wprowadzania do sieci energetycznej energii elektrycznej, która jest produkowana przez instalację fotowoltaiczną,

- ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wprowadzania do sieci energetycznej energii elektrycznej,

- prawidłowe w części dotyczącej:

- prawa do częściowego odliczenia VAT naliczonego od wydatków na zakup i montaż instalacji oraz bieżące utrzymanie instalacji przy zastosowaniu prewspółczynnika Gminy.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

- określenia podstawy opodatkowania dla wprowadzania do sieci energetycznej energii elektrycznej, która jest produkowana przez instalację fotowoltaiczną,

- prawa do częściowego odliczenia VAT naliczonego od wydatków na zakup i montaż instalacji oraz bieżące utrzymanie instalacji przy zastosowaniu prewspółczynnika Gminy,

- ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wprowadzania do sieci energetycznej energii elektrycznej.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 21 czerwca 2024 r. (wpływ 21 czerwca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”). Na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2024 r. poz. 609, z późn. zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”), Gmina jest wyposażona w osobowość prawną i posiada zdolność do czynności cywilnoprawnych. Gmina wykonuje zadania własne (określone w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym) samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne.

Gmina zrealizowała projekt polegający na montażu instalacji fotowoltaicznej (dalej: „Instalacja”) na budynku Świetlicy w X. oraz Świetlicy w Y.

W związku z uruchomieniem Instalacji na budynkach Świetlicy i wytwarzaniem z jej udziałem energii elektrycznej, która jest wprowadzana do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, Gmina jest prosumentem energii odnawialnej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (Dz. U. z 2023 r. poz. 1436 t. j., dalej również: „ustawa o OZE”). Okoliczność ta znajduje odzwierciedlenie w umowie kompleksowej na sprzedaż i dystrybucję energii elektrycznej zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym (dalej: „Przedsiębiorstwo energetyczne”). Wytworzona w Instalacji energia elektryczna, która następnie jest odprowadzona do sieci Przedsiębiorstwa energetycznego, jest rozliczana w ramach tzw. „net-billingu”. Model ten przewiduje, że wyprodukowana i wprowadzona do sieci energia elektryczna jest zapisywana wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki na indywidualnym koncie Gminy i pomniejsza kwotę podlegającą (ewentualnie) zapłacie przez Gminę na rzecz Przedsiębiorstwa energetycznego w danym okresie rozliczeniowym z tytułu zużycia prądu przez Świetlice (Gminę). W konsekwencji koszty zakupu przez Gminę energii elektrycznej niezbędnej do korzystania z budynków Świetlic są niższe (z uwagi na rozliczenie nabytej przez Gminę od Przedsiębiorstwa energetycznego energii elektrycznej z energią elektryczną wyprodukowaną w Instalacji).

W przypadku występowania nadwyżek wartości energii elektrycznej wyprodukowanej przez Instalację na Świetlicach nad wartością energii pobranej z sieci i zużytej w Świetlicach, zgodnie z ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, nadwyżki niezużyte w danym miesiącu kalendarzowym i niewykorzystane w okresie 12 kolejnych miesięcy kalendarzowych, staną się nadpłatą zwracaną Gminie przez przedsiębiorstwo energetyczne. Nadpłata taka nie będzie jednak zwracana w całej kwocie nadwyżki, ale w wysokości nie wyższej niż 20% wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w miesiącu kalendarzowym, który dotyczy zwrot nadpłaty. Zgodnie z art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE, sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od 1 lipca 2022 r. przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, wytwarzającego energię elektryczną w instalacji odnawialnego źródła energii, której przyłączenie do sieci elektroenergetycznej i wprowadzenie z niej energii elektrycznej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej po raz pierwszy nastąpiło po 31 marca 2022 r., z wyłączeniem mikroinstalacji przyłączonych do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej zgodnie z art. 4d ust. 2-11, wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne.

Zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o OZE, rozliczenia, o którym mowa w ust. 1 i 1a, w odniesieniu do prosumenta energii odnawialnej – dokonuje się z uwzględnieniem zasad, o których mowa w ust. 2a-2d, na podstawie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego dokonującego pomiaru ilości energii elektrycznej w punkcie poboru energii prosumenta energii odnawialnej.

Jak wynika z art. 4 ust. 3a ustawy o OZE, sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, dokonuje rozliczenia, o którym mowa w ust. 1a pkt 2, na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanych zgodnie z ust. 2a-2d, w zakresie różnicy pomiędzy wartością energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, ustaloną w sposób określony w art. 4b, oraz wartością energii elektrycznej pobranej z tej sieci, ustaloną w sposób określony w art. 4c ust. 3.

Zgodnie z art. 4b ust. 1 ustawy o OZE, w przypadku, gdy prosument energii odnawialnej lub prosument zbiorowy energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r., wartość energii elektrycznej, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi iloczyn:

1) sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej lub prosumenta zbiorowego energii odnawialnej w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne;

2) rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 5, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.

Instalacja zamontowana na budynkach Świetlicy jest wykorzystywana tylko przez Świetlice (Gminę) na potrzeby prowadzonej działalności statutowej, tj. (zadania własne Gminy). Wytwarzanie prądu w przedmiotowej Instalacji odbywa się w sposób ciągły. Gmina nie przewiduje sprzedaży prądu wytworzonego w Instalacji podmiotom trzecim.

W przypadku występowania nadwyżek wartości energii elektrycznej wyprodukowanej przez Instalację umieszczoną na budynku Świetlicy nad wartością energii pobranej z sieci i zużytej w budynku Świetlicy, stosownie do art. 4 ust. 11 pkt 2 ustawy o OZE, niewykorzystane środki pochodzące z depozytu prosumenckiego będą stanowiły nadpłatę zwracaną Gminie przez Przedsiębiorstwo energetyczne.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że:

1. Projekt polegający na montażu instalacji fotowoltaicznej na budynku Świetlicy w X, został zrealizowany (…) 2022 r. a w miejscowości Y. (…) 2024 r.

2. Instalacje fotowoltaiczne, o których mowa we wniosku stanowią mikroinstalacje w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii.

3. Przedstawiają Państwo zapisy umowy, które regulują wzajemne rozliczenia pomiędzy prosumentem a przedsiębiorstwem energetycznym.

1. „Sprzedawca, dokonuje rozliczenia:

 a. wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci od 1.07.2022 r. przez Prosumenta, wytwarzającego energię elektryczną w instalacji odnawialnego źródła energii, której przyłączenie do sieci i wprowadzenie z niej energii elektrycznej do sieci po raz pierwszy nastąpiło po 31.03.2022 r., wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne. Uprawnienie do rozliczania, o którym mowa w nin. ustępie powstaje od daty wytworzenia po raz pierwszy energii elektrycznej z odnawialnego źródła energii i wprowadzenia jej do sieci i trwa przez okres kolejnych 15 lat.

 2. Sprzedawca dokonuje rozliczenia, o którym mowa w ust. 1 lit. a, na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanych, w zakresie różnicy pomiędzy wartością energii elektrycznej wprowadzonej do sieci, ustaloną w sposób określony w ust. 13-28 i zdaniu powyżej, oraz wartością energii elektrycznej pobranej z tej sieci, ustaloną w sposób określony w ust. 31.

3. Od energii elektrycznej rozliczonej:

 a. zgodnie z ust. 1 powyżej, Prosument nie uiszcza na rzecz Sprzedawcy opłat z tytułu jej rozliczenia,

 b. zgodnie z ust. 1 lit. a powyżej, Sprzedawca uiszcza, na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanej, zgodnie z § 3 ust. 1, opłaty zgodnie z obowiązującą taryfą, do sieci którego przyłączony jest Prosument, których wysokość zależy od ilości energii elektrycznej pobranej z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez tego Prosumenta, zaś Prosument ten nie uiszcza tych opłat

 4. W przypadku zawarcia umowy przez Prosumenta ze Sprzedawcą i dokonywania rozliczeń, o których mowa ust. 1 lit. b powyżej, opłaty których wysokość, zgodnie z taryfą, do sieci którego przyłączony jest Prosument, zależą od ilości energii elektrycznej pobranej, są uiszczane przez:

a. prosumenta na rzecz Sprzedawcy,

b. sprzedawcę wobec (…), z którego sieci Prosument pobiera energię elektryczną.

 5. Wysokość opłat pobieranych, o których mowa w ust. 5 powyżej, uiszczanych przez Prosumenta w odniesieniu do energii elektrycznej podlegającej rozliczeniu na zasadach określonych w ust. 1 i 12, ustala się na podstawie sumy ilości energii sumarycznie zbilansowanej we wszystkich godzinach (t) okresu rozliczeniowego, których wynik zbilansowania jest dodatni, oznaczonej w § 3 ust. 1 symbolem Eb(t).

 6. W rozliczeniu energii elektrycznej wprowadzonej do i pobranej z sieci, o którym mowa w ust. 1 lit. a powyżej niezależnie od liczny stref czasowych w danej grupie taryfowej, w pierwszej kolejności, przed energią wprowadzoną w bieżącym okresie rozliczeniowym rozliczana jest energia z najstarszą datą wprowadzenia do sieci.

 7. Sprzedawca dokonuje rozliczenia ilości energii elektrycznej wprowadzonej do i pobranej z sieci, o którym mowa w ust. 1 lit. a z Prosumentem w okresie rozliczeniowym określonym w umowie według następującego wzoru:

Er(o) = Ebp + (Ebw * Wi) + Er(o-1)

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

Er(o) - ilość energii rozliczonej jako wprowadzona do albo pobrana z sieci w danym okresie rozliczeniowym, wyrażoną w kWh,

Ebp - sumę ilości energii sumarycznie zbilansowanej ze wszystkich godzin (t) okresu rozliczeniowego, dla których wynik sumarycznego bilansowania jest dodatni, oznaczoną symbolem Eb(t) we wzorze, o którym mowa w §3 ust. 1, wyrażoną w kWh,

Ebw - sumę ilości energii sumarycznie zbilansowanej ze wszystkich godzin (t) okresu rozliczeniowego, dla których wynik sumarycznego bilansowania jest ujemny, oznaczoną symbolem Eb(t) we wzorze, o którym mowa w §3 ust. 1 wyrażoną w kWh,

Er(o-I) - ilość energii elektrycznej niewykorzystanej przez Prosumenta w poprzednich okresach rozliczeniowych rozliczaną w bieżącym okresie rozliczeniowym zgodnie z § 3 ust. 2, dla której wartość rozliczenia jest ujemna, wyrażoną w kWh,

Wi - odpowiedni stosunek ilościowy równy 0,8 dla mikroinstalacji o łącznej mocy zainstalowanej nie większej niż 10kW oraz równy 0,7 dla instalacji o łącznej mówcy większej niż 10 kW.

13. W przypadku gdy Prosument wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r., wartość tej energii elektrycznej, o której mowa w ust. 1 lit. b, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi iloczyn:

 a.sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci przez Prosumenta w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w §3 ust. 1 symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne;

 b. rynkowej miesięczne ceny energii elektrycznej, o której mowa w § 5 ust. 15, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.

14. W przypadku gdy Prosument wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci od 1 lipca 2024 r., wartość energii elektrycznej, o której mowa w ust. 1 lit. b, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi sumę następujących iloczynów wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu:

 a. Ilość energii elektrycznej wprowadzonej do sieci przez Prosumenta oznaczonej w § 3 ust. 1 symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną;

 b. rynkowej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 15, przy czym jeżeli wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t), to w celu wyznaczania wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie t przez Prosumenta (niebędącego równocześnie prosumentem zbiorowym energii odnawialnej lub prosumentem wirtualnym) przyjmuje się cenę równą zero, z zastrzeżeniem ust. 27 i 28.

15. Rynkowa cena energii elektrycznej ustalana jest dla każdego okresu rozliczania niezbilansowania, w rozumieniu art. 2 pkt 15 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (Dz. Urz. UE L 158 z 14.6.2019 str. 54), zwanego dalej „rozporządzeniem 2019/943”, jako ważona wolumenem obrotu średnia z cen energii elektrycznej określonych dla polskiego obszaru rynkowego dla wszystkich sesji notowań danej doby w systemie kursu jednolitego na rynkach dnia następnego, prowadzonych:

 a. przez giełdę towarową w rozumieniu art. 2 pkt 1 ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 312 oraz z 2021 r. poz. 1505) oraz

 b. w ramach jednolitego łączenia rynków dnia następnego prowadzonego przez wyznaczonych operatorów rynku energii elektrycznej.

16. Rynkowa cena energii elektrycznej, o której mowa w ust. 15 powyżej, jest obliczana według wzoru:

RCE = Σ€S CGs*EGs

Σs€S EGs

gdzie poszczególne symbole oznaczają

CGs - cenę energii elektrycznej określoną w systemie kursu jednolitego na sesji notowań s rynku dnia następnego [zł/MWh],

EGs - ilość energii elektrycznej stanowiącą wolumen obrotu na sesji notowań s rynku dnia następnego z określeniem ceny energii w systemie kursu jednolitego [MWh],

S - zbiór sesji notowań rynku dnia następnego z określeniem ceny energii w systemie kursu jednolitego prowadzonych przez giełdę towarową lub w ramach jednolitego łączenia rynków dnia następnego prowadzonych przez wyznaczonych operatorów rynku energii elektrycznej.

17. Rynkowa miesięczna cena energii elektrycznej, o której mowa w ust. 17, jest obliczana według wzoru

RCEm = Σt€T(Et*RCEt) Σt€T Et

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

Et - sumaryczny wolumen energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie rozliczania niezbilansowania t przez Prosumentów wytwarzających energię elektryczną w mikroinstalacjach, przyłączonych do sieci, posiadających bezpośrednie połączenia z siecią przesyłową oraz posiadających zawartą umowę na świadczenie usług dystrybucyjnych z co najmniej 200 000 odbiorcami końcowymi [MWh],

RCEt - rynkową cenę energii elektrycznej, o której mowa w ust. 15, w okresie rozliczania niezbilansowania t, przy czym jeżeli RCEt ma wartość ujemną dla danego okresu t, to dla tego okresu t przyjmuje się RCEt równą zero [zł/MWh],

T - zbiór okresów rozliczania niezbilansowania w miesiącu.

18. Sprzedawca w celu prowadzenia rozliczeń, o których mowa w ust. 1 lit. b, prowadzi konto dla Prosumenta, zwane dalej „kontem prosumenta”, na którym ewidencjonuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej, o których mowa w ust. 1 oraz wynikającą z nich wartość środków za energię elektryczną należną Prosumentowi za energię elektryczną wprowadzoną do sieci, zwaną dalej „depozytem prosumenckim”.

19. Depozyt prosumencki przeznaczany jest na rozliczenie zobowiązań Prosumenta z tytułu zakupu energii elektrycznej od Sprzedawcy prowadzącego konto prosumenta, o którym mowa w ust. 29.

20. Zobowiązanie prosumenta, o którym mowa w ust. 30, określa się dla danego okresu rozliczeniowego jako sumę iloczynów, dla wszystkich okresów rozliczania niezbilansowania (t) w okresie rozliczeniowym, ilości energii elektrycznej pobranej z sieci przez Prosumenta, oznaczonej w § 3 ust. 1 symbolem Eb(t) przyjmującym wartość dodatnią, oraz ceny sprzedaży energii elektrycznej uwzględniającej obowiązkowe obciążenia podatkowe i fiskalne, stosowanej w rozliczeniach pomiędzy sprzedawcą i prosumentem dla tego okresu rozliczania niezbilansowania.

21. Wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym.

22. Kwota środków stanowiąca depozyt prosumencki może być rozliczana na koncie prosumenckim przez 12 miesięcy od dnia przypisania tej kwoty jako depozyt prosumenki na koncie prosumenta. Po upływie 12 miesięcy od dnia przypisania danej kwoty środków do depozytu prosumenckiego niewykorzystane lub niezwrócone, zgodnie z ust. 3, środki umarza się.

23. Na rozliczenie ze Sprzedawcą w pierwszej kolejności przeznacza się środki o najstarszej dacie przypisania do konta prosumenta jako depozyt prosumencki.

24. Sprzedawca dolicza do konta prosumenta wartość energii elektrycznej wytworzonej i niezużytej przez Prosumenta, który korzystał z rozliczenia o którym mowa w ust. 1 lit. a. Przepis § 5 ust. 3 stosuje się odpowiednio.

25. Wartość energii elektrycznej wytworzonej i niezużytej, o której mowa w ust. 35, wyznacza się na podstawie miesięcznej rynkowej ceny energii elektrycznej ustalanej dla czerwca 2022 r., zgodnie z ust. 17.

26. Prosument dotychczas korzystający z rozliczeń, o których mowa w ust. 1 lit. b, nie może ponownie skorzystać

Odbiorca będzie realizował płatności na rachunek bankowy wskazy na FV otrzymanej od Sprzedawcy.

W przypadku zaistnienia konieczności korygowania rozliczeń, Sprzedawca wystawi FV - korekta z terminem płatności 14 dni od daty wystawienia.

Płatności ustalone są dla świetlicy w X. w okresach 2-miesięcznych, a dla świetlicy w Y. w okresach 6-miesięcznych.

Poniżej podajemy przykład liczbowy na podstawie faktury VAT nr (…) z wyliczeniem wg zasad wyżej przedstawionych:

- wartość depozytu na dzień przypisania (…) zł

- wartość rozliczona w poprzednich okresach (…) zł

- wartość rozliczona w bieżącym okresie, co równa się wartości zakupionej energii w danym okresie (…) zł

- wartość pozostała do rozliczenia (…) zł

- wartość faktury brutto (…) zł

- pomniejszenie o wartość energii wprowadzonej i rozliczonej w danym okresie (…) zł

- do zapłaty (…) zł

Na dowód w załączeniu kopia faktury nr (…).

4.Faktury związane z zakupem i montażem instalacji fotowoltaicznych były wystawione na Gminę (…). Pomimo faktu, że budynki Świetlic (w X. częściowo a w Y. całościowo) zostały nieodpłatnie użyczone Gminnej Bibliotece Publicznej w (…) (odrębna osobowość prawna) na jej statutową działalność, to bieżące utrzymanie instalacji, np. serwis, konserwacja, mycie, pozostaje obowiązkiem Gminy. Faktury za bieżące utrzymanie instalacji będzie otrzymywać Gmina (…), będąca właścicielem instalacji oraz stroną umowy zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym.

5. Budynek Świetlicy X.

- powierzchnia wykorzystywana zarówno przez Urząd Gminy i Gminną Bibliotekę Publiczną – czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług

Budynek Świetlicy Y.:

- powierzchnia wykorzystywana przez Gminną Bibliotekę Publiczną - czynności niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (działalność statutowa nieodpłatna) oraz najem pomieszczeń (incydentalnie) - Gminna Biblioteka Publiczna korzysta ze zwolnienia podmiotowego w podatku VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

6. Jednostkami odpowiedzialnymi za zarządzanie budynkami Świetlic są:

- Świetlica X. - Urząd Gminy (…) i Gminna Biblioteka Publiczna w (…),

- Świetlica Y. - Gminna Biblioteka Publiczna w (…).

7. Wyjaśniają Państwo, iż przez użyte sformułowanie „prewspółczynnik Gminy” i „prewspółczynnik właściwy dla Gminy” należy rozumieć prewspółczynnik ustalony dla Urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

Pytania

1. Czy podstawą opodatkowania dla wprowadzonej do sieci energetycznej energii elektrycznej, która jest produkowana przez instalację fotowoltaiczną jest kwota odpowiadająca wartości potrąconej na fakturze VAT wystawionej przez zakład energetyczny?

2. Czy Gminie przysługuje prawo do częściowego odliczenia VAT naliczonego od wydatków na zakup i montaż Instalacji oraz bieżące utrzymanie Instalacji, przy zastosowaniu prewspółczynnika Gminy?

3. Czy obowiązek podatkowy powstaje z momentem wystawienia faktury nie później jednak niż w terminie płatności (wskazanym na fakturze VAT)?

Państwa stanowisko w sprawie

1. Podstawę opodatkowania dla wprowadzonej do sieci energetycznej energii elektrycznej, która jest produkowana za pomocą Instalacji, stanowi wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci – po zbilansowaniu godzinowym (czyli po uwzględnianiu bilansowania między taryfowego) i rynkowej ceny energii elektrycznej, lecz jedynie do wysokości kwoty potrąconej na otrzymanej od zakładu energetycznego fakturze za okres rozliczany. Ponadto rozliczona i potrącona przez zakład energetyczny wartość energii elektrycznej jest w kwocie brutto, tj. zawiera w sobie należny podatek VAT. Podatek z tytułu tak ustalonej podstawy opodatkowania należy przy tym liczyć od sumy wskazanej wartości, tj. metodą „w stu”.

2. Gminie przysługuje prawo odliczenia podatku VAT z zastosowaniem prewspółczynnika Gminy. Zdaniem Gminy, w tym celu powinna ona stosować prewspółczynnik, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999 z późn. zm.). W ocenie Gminy, do przedmiotowych wydatków znajduje zastosowanie prewspółczynnik właściwy dla Gminy.

3. Obowiązek podatkowy z tytułu dostawy energii elektrycznej powstaje w sposób opisany w art. 19a ust. 5 pkt 4 litera „a” oraz art. 19a ust. 7 ustawy o VAT, czyli z momentem wystawienia faktury, nie później jednak niż termin płatności (wskazany na fakturze).

Zgodnie bowiem z art. 19a ust. 5 pkt 4 litera „a” ustawy o VAT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu dostawy energii elektrycznej. Zgodnie natomiast z ust. 7, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Ponieważ wystawiając fakturę VAT Gmina wskazuje 14-dniowy termin płatności (czyli płatność ze strony zakładu energetycznego dotyczy kwoty należnego podatku VAT), to obowiązek podatkowy z tego tytułu powstaje z momentem wystawienia faktury przez Gminę.

Uzasadnienie wyżej zaprezentowanego stanowiska Gminy.

Ad 1.

W zakresie określenia podstawy opodatkowania przy wprowadzaniu energii elektrycznej do sieci w systemie net-billing początkowo należy wskazać, że odpłatność oznacza wykonanie czynności świadczenia usług, czy też dostawy towarów za wynagrodzeniem.

W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczeniem usług, dostawą towarów i otrzymaną zapłatą. Należy stwierdzić, że czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie. Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia usług i dostaw towarów należy rozumieć prawo podmiotu świadczącego usługę do żądania od odbiorcy usługi czy też towaru lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

Natomiast art. 29a ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Kwota energii elektrycznej rozliczonej to kwota potrącona na fakturze wystawionej przez zakład energetyczny, która pomniejsza płatność danej faktury. Pozostałą nierozliczoną kwotę można uznać za pozostały depozyt czekający na rozliczenie w czasie przyszłym. Jeśli wartość energii elektrycznej nie jest rozliczona – uznana ostatecznie przez zakład energetyczny – to nie można jej uznać za sprzedaną. Za tym poglądem przemawia, to, że może się zdarzyć, iż wartość tej energii nigdy nie zostanie rozliczona (inaczej mówiąc zapłacona przez zakład energetyczny), ponieważ wytworzona nadwyżka zdeponowana w depozycie prosumenckim może ulec umorzeniu na rzecz zakładu energetycznego zgodnie z art. 4 ust. 11 pkt 2 ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o odnawialnych źródłach energii, który stanowi, że niezużyte nadwyżki zgromadzone na depozycie prosumenckim przez kolejne 12 miesięcy zostaną zwrócone Gminie tylko w wysokości 20%. Za pozostałe 80% Gmina nigdy nie otrzyma wynagrodzenia. Ponadto uznanie za sprzedaż energii elektrycznej wprowadzonej i nie rozliczonej spowoduje problem z ustaleniem terminu płatności co do takiej należności. Należności te po 12 miesiącach musiałyby podlegać korekcie zmniejszającej.

W oparciu o powyższą argumentację Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przedstawionym stanie faktycznym podstawą opodatkowania VAT po stronie Prosumenta będzie kwota równa wartości energii elektrycznej potrąconej na fakturze VAT przez zakład energetyczny.

Co więcej, zgodnie z art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE, Przedsiębiorstwo energetyczne dokonuje rozliczenia wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, wobec wartości energii elektrycznej pobranej z tej sieci w celu jej zużycia na potrzeby własne prosumenta.

Stosownie do treści przywołanego art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o OZE, wspomnianego w powyższym akapicie rozliczenia dokonuje się na podstawie wskazań układu pomiarowo-rozliczeniowego dokonującego pomiaru ilości energii elektrycznej w punkcie poboru energii prosumenta energii odnawialnej.

Jak wynika ze wspomnianego art. 4 ust. 3a ustawy o OZE, Przedsiębiorstwo energetyczne, dokonuje powyższego rozliczenia, na podstawie ilości energii sumarycznie zbilansowanych zgodnie ze stosownymi przepisami ustawy o OZE, w zakresie różnicy pomiędzy wartością energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej oraz wartością energii elektrycznej pobranej z tej sieci.

Stosownie do treści art. 4b ust. 1 ustawy o OZE, w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r., w przypadku, gdy prosument energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej wartość energii elektrycznej, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi iloczyn:

1) sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne;

2) rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.

Dlatego też w opinii Gminy, ww. regulacje określają podstawę opodatkowania VAT z tytułu wprowadzenia do sieci energii elektrycznej wyprodukowanej w Instalacji jako wartość potrąconą przez zakład energetyczny na fakturze VAT. Kwotę tę należy uznać za wynagrodzenie należne Gminie za dostawę energii elektrycznej wytworzonej w Instalacji.

W oparciu o powyższą argumentację Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przedstawionym stanie faktycznym podstawą opodatkowania VAT po stronie Prosumenta będzie kwota równa wartości energii elektrycznej potrąconej na fakturze VAT przez zakład energetyczny.

Przemawia za tym fakt, że jedyna korzyść dla Gminy przejawia się w postaci zmniejszenia kwoty do zapłaty na fakturze VAT od zakładu energetycznego, o wartość energii pobranej z sieci. Wartość pozostałej energii elektrycznej wprowadzonej do sieci zostaje zapisana na koncie prosumenta i nie pomniejsza wysokości kwoty do zapłaty z faktury VAT. Ta nadwyżka przechowywana jest przez maksymalnie 12 miesięcy na koncie prosumenta, a po tym okresie Gmina może odzyskać jedynie 20% wartości nadwyżki. Zatem jeśli mowa jest o sprzedaży, jako odpłatnej umowie, to należy - celem ustalenia podstawy opodatkowania - szukać takiej wartości, która rzeczywiście przynosi korzyść Gminie, a jest nią niewątpliwie tylko i wyłącznie wartość potrącona na fakturze VAT. Reasumując, podstawę opodatkowania dla wprowadzenia do sieci energetycznej prądu, który jest produkowany za pomocą Instalacji, stanowi po stronie Gminy wartość ustalona jako kwota potrącona przez zakład energetyczny na fakturze VAT. Podatek z tytułu tak ustalonej podstawy opodatkowania należy przy tym liczyć od sumy wskazanej wartości (iloczynu energii wprowadzonej i ceny rynkowej), tj. metodą „w stu”.

Ad. 2

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

- zostały nabyte przez podatnika tego podatku oraz

- pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni lub pośredni związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT za podatników uznaje się osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie natomiast z ust. 6 tej regulacji, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zatem, w przypadku, gdy Gmina realizuje należące do niej zadania na podstawie umów cywilnoprawnych, tj. na warunkach i w okolicznościach właściwych również dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą – powinna być co do zasady traktowana jako podatnik VAT, gdyż w przedmiotowym zakresie działa ona w sposób analogiczny do tych podmiotów.

Zdaniem Gminy, nie powinna być ona traktowana inaczej/mniej korzystnie niż inne podmioty gospodarcze, dokonujące sprzedaży opodatkowanej VAT i korzystające w związku z tym z prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie towarów/usług niezbędnych w celu wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Skoro Gmina jako czynny podatnik VAT, zobowiązana jest uiszczać VAT należny z tytułu świadczonych usług z dostawy towarów, powinna ona mieć prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków warunkujących możliwość ich świadczenia.

Mając na względzie powyższe, w ocenie Gminy:

- w przedmiotowej sprawie będzie ona występowała w roli podatnika VAT oraz

- wydatki związane z zakupem/zamontowaniem instalacji fotowoltaicznej oraz wydatki związane z bieżącym utrzymaniem Instalacji, pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez Gminę czynnościami opodatkowanymi, tj. wprowadzaniem do sieci energetycznej energii elektrycznej, która jest produkowana w Instalacji zamontowanej na budynkach Świetlic.

Zakres prawa do odliczenia

Świetlica wykorzystywana jest częściowo do czynności niepodlegających opodatkowaniu (realizacja zadań własnych Gminy), a częściowo do czynności opodatkowanych (wprowadzenie do sieci energetycznej prądu). Z tego względu, w ocenie Gminy, przysługuje jej prawo do odliczenia VAT naliczonego od wydatków poniesionych na realizację Projektu oraz na bieżące utrzymanie Instalacji przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Zdaniem Gminy, w tym celu powinna ona stosować prewspółczynnik, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999 z późn. zm.). W ocenie Gminy, do przedmiotowych wydatków znajduje zastosowanie prewspółczynnik właściwy dla Gminy.

Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej DKIS z 2 października 2023 r. o sygn. 0111-KDIB3-2.4012.280.2023.2.ASZ, w której DKIS uznał, że: „Skutkiem tego, w związku z ponoszeniem nakładów na realizację inwestycji dotyczącej montażu instalacji fotowoltaicznej na budynku przedszkola, generalnie przysługuje Państwu prawo do odliczenia podatku naliczonego w takim zakresie w jakim wydatki te są związane z wykonywaniem opodatkowanej VAT działalności gospodarczej. Przy odliczaniu podatku naliczonego od wydatków poniesionych w ramach realizacji Inwestycji na budynku przedszkola zastosowanie znajdą regulacje art. 86 ust. 2a ustawy przy uwzględnieniu przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. W opisanym przez Państwa przypadku należy zastosować prewspółczynnik jednostki budżetowej.”

Reasumując, Gminie przysługuje prawo do częściowego odliczenia VAT naliczonego od wydatków na zakup/zamontowanie instalacji fotowoltaicznej oraz bieżące utrzymanie Instalacji, przy zastosowaniu prewspółczynnika.

Ad. 3

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższe przepisy formułują zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres. Szczególna zasada wynika z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy, zgodnie z którym:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury z tytułu:

a) dostaw energii elektrycznej, cieplnej lub chłodniczej oraz gazu przewodowego, (...).

W myśl art. 19a ust. 7 ustawy, w przypadkach, o których mowa w ust. 5 pkt 3 i 4, gdy podatnik nie wystawił faktury lub wystawił ją z opóźnieniem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą upływu terminów wystawienia faktury określonych w art. 106i ust. 3 i 4, a w przypadku, gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Co istotne podkreślenia wymaga okoliczność, iż głównym celem funkcjonowania instalacji fotowoltaicznych Gminy nie jest prowadzenie działalności gospodarczej polegającej na wytwarzaniu energii elektrycznej, a realizacji zadań własnych gminy. Jednakże system net-billingu wprowadza sposób rozliczenia, w którym Gmina wytwarza energię elektryczną będącą własnością ekonomiczną Wnioskodawcy. W przypadku występowania nadwyżki energii elektrycznej jest ona przedmiotem dostawy na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego.

Zatem należy wskazać, iż zgodnie z przedstawionymi w treści stanu faktycznego powszechnie obwiązującymi przepisami prawa, wartość energii elektrycznej jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi iloczyn:

- sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez Prosumenta w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania składających się na dany miesiąc kalendarzowy, wartość energii sumarycznie zbilansowanej w godzinie wyrażoną w kWh, podlegającą rozliczeniu w danym okresie rozliczeniowym; wartość dodatnia oznacza ilość energii elektrycznej pobranej w danej godzinie z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, a wartość ujemna oznacza ilość energii elektrycznej wprowadzonej w danej godzinie do tej sieci przyjmującym wartości ujemne;

- rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej obliczonej zgodnie z art. 4b ust. 4 i 5 Ustawy OZE.

Z kolei od 1 lipca 2024 r., gdy Prosument wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej wartość energii elektrycznej jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi sumę następujących iloczynów wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania w tym miesiącu:

- ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez Prosumenta ilość energii sumarycznie zbilansowanej w godzinie wyrażoną w kWh, podlegającą rozliczeniu w danym okresie rozliczeniowym; wartość dodatnia oznacza ilość energii elektrycznej pobranej w danej godzinie z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, a wartość ujemna oznacza ilość energii elektrycznej wprowadzonej w danej godzinie do tej sieci, przyjmującym wartość ujemną;

- rynkowej ceny energii elektrycznej obliczonej zgodnie z art. 4b ust. 4 i 5 Ustawy OZE przy czym jeżeli wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania, to w celu wyznaczania wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie przez Prosumenta przyjmuje się cenę równą zero.

Należy wskazać, iż Wnioskodawca wytwarzając energię elektryczną w sposób faktyczny nie dokonuje jej dostawy na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego, w sytuacji, w której podobna nadwyżka nie istnieje, bowiem prąd jest zużywany przez Wnioskodawcę.

Cenną wskazówką interpretacyjną powinien w tym wypadku być informator Ministerstwa Klimatu i Środowiska, który wskazuje, iż celem wprowadzenia net-billingu jest „wsparcie rozliczeń prosumenckich o system wartościowego rozliczania wyprodukowanych nadwyżek energii (tzw. net- billing) nie skonsumowanej w miejscu jej wytworzenia, wg cen giełdowych, najpierw po średniej cenie z miesiąca poprzedniego, a od połowy 2024 r. po cenie godzinowej zgodnej z obowiązującą taryfą dynamiczną, zapewni prosumentom świadomy udział w procesach zachodzących na rynku energii”. W zgodzie z zamysłem ustawodawcy można stwierdzić, że Wnioskodawca będzie dokonywał dostawy jedynie nadwyżki wartości energii elektrycznej.

Podobne wnioski płyną z orzecznictwa TSUE. W tym miejscu wskazać należy między innymi na orzeczenie Trybunału w sprawie C-154/80, w którym stwierdzono, iż „świadczenie wzajemne musi stanowić pewną wartość subiektywną, gdyż podstawą opodatkowania jest świadczenie wzajemne rzeczywiście otrzymane, a nie wartość otrzymana według kryteriów obiektywnych”.

Przedsiębiorstwo energetyczne nie uzyska żadnego świadczenia w sposób rzeczywisty, jeżeli Wnioskodawca nie wyprodukuje nadwyżki, ponieważ działanie Wnioskodawcy nie wprowadzi do sieci energii, która mogłaby być sprzedana z korzyścią dla podmiotu trzeciego lub wykorzystana przez przedsiębiorstwo energetyczne.

W orzeczeniu w sprawie C-16/93 pomiędzy R.J. Tolsma v Inspecteur der Omzetbelasting R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden Trybunał uznał, iż „czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach, którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

Zatem w odniesieniu do systemu rozliczeń net-billing, w ocenie Wnioskodawcy, obowiązek podatkowy po stronie Prosumenta w podatku VAT powstaje wyłącznie w sytuacji, gdy w danym okresie rozliczeniowym suma wartości sald ujemnych jest większa nad sumą sald dodatnich. Obowiązek podatkowy będzie w takim razie powstawał z chwilą wystawienia faktury dokumentującej dostawę tej energii, pod warunkiem, że faktura zostanie wystawiona nie później niż z chwilą upływu terminu płatności za dostawę w myśl regulacji art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a w zw. z art. 19a ust. 7.

Sprzedaż zrealizowana na rzecz innego podatnika lub osoby prawnej niebędącej podatnikiem winna być w takiej sytuacji udokumentowana fakturą zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. W zakresie terminu wystawienia faktury należy zauważyć, że Sprzedawca w celu prowadzenia rozliczeń, prowadzi konto dla Prosumenta zwane też „Kontem Prosumenta”, na którym ewidencjonuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej oraz wynikającą z nich wartość środków za energię elektryczną należną Prosumentowi za energię elektryczną wprowadzoną do sieci.

Co do zasady wartość Depozytu Prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do Konta Prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym. Zatem skoro w przedmiotowym stanie faktycznym z tytułu dostaw energii elektrycznej przez Gminę obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury VAT, to terminem wystawienia faktury będzie termin określony według art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:

- nieprawidłowe w części dotyczącej:

- określenia podstawy opodatkowania dla wprowadzania do sieci energetycznej energii elektrycznej, która jest produkowana przez instalację fotowoltaiczną,

- ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wprowadzania do sieci energetycznej energii elektrycznej,

- prawidłowe w części dotyczącej:

- prawa do częściowego odliczenia VAT naliczonego od wydatków na zakup i montaż instalacji oraz bieżące utrzymanie instalacji przy zastosowaniu prewspółczynnika Gminy.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Na podstawie art. 2 pkt 6 i 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:

 6) towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii;

22) sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Zauważyć należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na postawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Treść powyższych przepisów znajduje odzwierciedlenie w art. 9 ust. 1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE z 11 grudnia 2006 r. L 347/1), zgodnie z którym:

Organy władzy publicznej mają na gruncie podatku od towarów i usług szczególny status, wynikający z art. 15 ust. 6 ustawy, na mocy którego:

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań, oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Według art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Realizacja tych zadań następować może także w drodze dostawy towarów i świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy (w zakresie dostaw i usług co do zasady odpłatnych). Gmina, w celu wypełnienia nałożonych na nią zadań, organizuje warunki dla innych podmiotów bądź bezpośrednio uczestniczy w obrocie gospodarczym.

Zgodnie z art. 2 pkt 19 i pkt 27a ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1436 ze zm.), zwanej dalej ustawą o OZE:

Użyte w ustawie określenia oznaczają:

19) mikroinstalacja – instalację odnawialnego źródłaenergii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 50 kW, przyłączoną do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV albo o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 150 kW, w której łączna moc zainstalowana elektryczna jest nie większa niż 50 kW;

27a) prosument energii odnawialnej – odbiorcę końcowego wytwarzającego energię elektryczną wyłącznie z odnawialnych źródeł energii na własne potrzeby w mikroinstalacji, pod warunkiem że w przypadku odbiorcy końcowego niebędącego odbiorcą energii elektrycznej w gospodarstwie domowym, nie stanowi to przedmiotu przeważającej działalności gospodarczej określonej zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz.U. z 2023 r. poz. 773).

Stosownie do art. 3 ustawy o OZE:

Zgodnie z art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE:

W myśl art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy o OZE:

Szczegółowy sposób rozliczania prosumenta z udostępnionej energii regulują przepisy art. 4 ust. 2a-7 ustawy o OZE.

Według art. 4 ust. 3a ustawy o OZE:

Stosownie do art. 4 ust. 2b ustawy o OZE:

Na mocy art. 4 ust. 8 ustawy o OZE:

Na podstawie art. 4 ust. 11 ustawy o OZE:

Art. 4b ust. 1 i ust. 2 ustawy o OZE stanowi, że:

 1. W przypadku gdy prosument energii odnawialnej lub prosument zbiorowy energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r., wartość energii elektrycznej, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi iloczyn:

1) sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej lub prosumenta zbiorowego energii odnawialnej w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne;

2) rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 5, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.

 2. W przypadku gdy prosument energii odnawialnej, prosument zbiorowy energii odnawialnej lub prosument wirtualny energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od 1 lipca 2024 r., wartość energii elektrycznej, o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego i stanowi sumę następujących iloczynów wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu:

1) ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną;

2) rynkowej ceny energii elektrycznej, o której mowa w ust. 4, przy czym jeżeli wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t), to w celu wyznaczania wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie t przez prosumenta energii odnawialnej niebędącego równocześnie prosumentem zbiorowym energii odnawialnej lub prosumentem wirtualnym energii odnawialnej przyjmuje się cenę równą zero, z zastrzeżeniem ust. 17 i 18.

Zgodnie z art. 4c ustawy o OZE:

 1. Sprzedawca, o którym mowa w art. 40 ust. 1a, w celu prowadzenia rozliczeń, o których mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2, prowadzi konto dla prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, zwane dalej „kontem prosumenta”, na którym ewidencjonuje ilości energii elektrycznej i wartości energii elektrycznej, o których mowa w art. 4 ust. 1a, oraz wynikającą z nich wartość środków za energię elektryczną należną prosumentowi za energię elektryczną wprowadzoną do sieci, zwaną dalej „depozytem prosumenckim”.

 2. Depozyt prosumencki przeznaczany jest na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy prowadzącego konto prosumenta, o którym mowa w ust. 1.

 3. Zobowiązanie prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, o którym mowa w ust. 2, określa się dla danego okresu rozliczeniowego jako sumę iloczynów, dla wszystkich okresów rozliczania niezbilansowania (t) w okresie rozliczeniowym, ilości energii elektrycznej pobranej z sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartość dodatnią, oraz ceny sprzedaży energii elektrycznej uwzględniającej obowiązkowe obciążenia podatkowe i fiskalne, stosowanej w rozliczeniach pomiędzy sprzedawcą i prosumentem dla tego okresu rozliczenia niezbilansowania.

 4. Wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym.

 5. Kwota środków stanowiąca depozyt prosumencki może być rozliczana na koncie prosumenckim przez 12 miesięcy od dnia przypisania tej kwoty jako depozyt prosumencki na koncie prosumenta.

 6. Po upływie 12 miesięcy od dnia przypisania danej kwoty środków do depozytu prosumenckiego niewykorzystane lub niezwrócone na podstawie przepisu art. 4 ust. 11 pkt 2 środki umarza się.

W myśl art. 40 ust. 1 ustawy o OZE:

Jak stanowi art. 40 ust. 1a ustawy o OZE:

W zakresie, w jakim powołane przepisy dotyczą prosumenta wirtualnego energii odnawialnej, wejdą one w życie 2 lipca 2024 r.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Zrealizowali Państwo projekt polegający na montażu instalacji fotowoltaicznej na budynku Świetlicy w X. oraz Świetlicy w Y.

W związku z uruchomieniem Instalacji na budynkach Świetlicy i wytwarzaniem z jej udziałem energii elektrycznej, która jest wprowadzana do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej, są Państwo prosumentem energii odnawialnej w rozumieniu przepisów ustawy o odnawialnych źródłach energii. Instalacje fotowoltaiczne, o których mowa we wniosku stanowią mikroinstalacje w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii. Wytworzona w Instalacji energia elektryczna, która następnie jest odprowadzona do sieci Przedsiębiorstwa energetycznego, jest rozliczana w ramach tzw. „net-billingu”. Model ten przewiduje, że wyprodukowana i wprowadzona do sieci energia elektryczna jest zapisywana wartościowo jako tzw. depozyt prosumencki na indywidualnym koncie Gminy i pomniejsza kwotę podlegającą (ewentualnie) zapłacie przez Państwa na rzecz Przedsiębiorstwa energetycznego w danym okresie rozliczeniowym z tytułu zużycia prądu przez Świetlice. W konsekwencji koszty zakupu przez Państwa energii elektrycznej niezbędnej do korzystania z budynków Świetlic są niższe (z uwagi na rozliczenie nabytej przez Państwa od Przedsiębiorstwa energetycznego energii elektrycznej z energią elektryczną wyprodukowaną w Instalacji).

W świetle zacytowanych wyżej przepisów, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, na zasadach dla niej określonych.

Kwalifikacji tej nie zmienia treść art. 4 ust. 8 ustawy o OZE, gdyż ustawa o VAT definiuje we własnym zakresie działalność gospodarczą i definicja ta jest szersza niż np. zakres działalności gospodarczej wynikający z ustawy Prawo przedsiębiorców.

Znajduje to potwierdzenie w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-219/12 Fuchs, w którym Trybunał uznał, że:

Ustawa nie definiuje, co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Zatem istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą będącą świadczeniem wzajemnym. Dostawcę towarów lub usługodawcę musi łączyć z odbiorcą stosunek prawny, z którego wynika obowiązek dostawy towarów lub świadczenia usług oraz wysokość wynagrodzenia (świadczenia wzajemnego). Za dokonanie tych czynności, wynagrodzenie musi być wyrażalne w pieniądzu, co jednak nie oznacza, że musi mieć ono postać pieniężną, gdyż wynagrodzenie (odpłatność) jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłatą za towar lub usługę może być inny towar lub usługa), albo mieszaną (zapłata w części pieniężna, a w części rzeczowa). Innymi słowy, musi istnieć możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za dostawę towarów lub świadczenie usług.

Jak już więc wskazano, sprzedaż energii elektrycznej (stanowiącej towar), w tym energii wyprodukowanej z odnawialnych źródeł energii za wynagrodzeniem, co do zasady wpisuje się w definicję działalności gospodarczej i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, co znajduje potwierdzenie w ww. wyroku TSUE w sprawie C-219/12.

W okolicznościach niniejszej sprawy sprzedaż energii elektrycznej należy rozpatrywać więc jako działalność gospodarczą w kontekście art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a Państwa uznać należy za podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. W tym przypadku nie występuje wyłączenie jednostki samorządu terytorialnego z grona podatników na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT – bowiem dokonują/będą dokonywać Państwo dostawy energii elektrycznej wytworzonej w instalacji fotowoltaicznej nie jako organ władzy publicznej, lecz na podstawie umowy cywilnoprawnej zawartej z przedsiębiorstwem energetycznym.

W konsekwencji jako zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług, poprzez wprowadzanie energii do sieci energetycznej dokonują/będą Państwo dokonywać (będąc prosumentem energii odnawialnej) na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

W myśl art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Jak stanowi art. 29a ust. 7 ustawy:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

 1) stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

 2) udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

 3) otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Z przytoczonego powyżej przepisu art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika. Kluczowa dla konstrukcji podstawy opodatkowania jest analiza pojęcia wynagrodzenia rozumianego jako wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług.

Z kolei z przytoczonych powyżej przepisów ustawy o OZE wynika, że w przypadku gdy prosument energii odnawialnej lub prosument zbiorowy energii odnawialnej czy prosument wirtualny wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej w okresie od 1 lipca 2022 r. do 30 czerwca 2024 r., wartość energii elektrycznej (o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE) jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego zgodnie z art. 4b ust. 1 ustawy o OZE, tj. jako iloczyn sumy ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej lub prosumenta zbiorowego energii odnawialnej w poszczególnych okresach rozliczania niezbilansowania (t) składających się na dany miesiąc kalendarzowy, oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartości ujemne oraz rynkowej miesięcznej ceny energii elektrycznej, o której mowa w art. 4b ust. 5 ustawy o OZE, wyznaczonej dla danego miesiąca kalendarzowego.

Natomiast w przypadku gdy prosument energii odnawialnej, prosument zbiorowy energii odnawialnej lub prosument wirtualny energii odnawialnej wytworzył energię elektryczną w odnawialnym źródle energii i wprowadził ją do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej od 1 lipca 2024 r., wartość energii elektrycznej (o której mowa w art. 4 ust. 1a pkt 2 ustawy o OZE), jest wyznaczana dla każdego miesiąca kalendarzowego zgodnie z art. 4b ust. 2 ustawy o OZE, tj. jako suma następujących iloczynów wyznaczonych dla poszczególnych okresów rozliczania niezbilansowania (t) w tym miesiącu: ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej przez prosumenta energii odnawialnej, prosumenta zbiorowego energii odnawialnej lub prosumenta wirtualnego energii odnawialnej oznaczonej w art. 4 ust. 2b symbolem Eb (t) przyjmującym wartość ujemną oraz rynkowej ceny energii elektrycznej, o której mowa w art. 4b ust. 4, przy czym jeżeli wartość tej ceny jest ujemna dla danego okresu rozliczania niezbilansowania (t), to w celu wyznaczania wartości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie t przez prosumenta energii odnawialnej niebędącego równocześnie prosumentem zbiorowym energii odnawialnej lub prosumentem wirtualnym energii odnawialnej przyjmuje się cenę równą zero, z zastrzeżeniem ust. 17 i 18.

Wskazana wartość (iloczyn energii wprowadzonej po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej) jest wartością należną za wytworzenie i wprowadzenie przez prosumenta energii do sieci.

Z przepisów ustawy o OZE wynika również, że depozyt prosumencki pokazujący wartość środków za energię elektryczną należną prosumentowi za energię wprowadzoną do sieci (ilość energii i wartość tej energii), jak wynika z przepisów ustawy o OZE, przeznaczony jest na rozliczenie zobowiązań prosumenta energii odnawialnej, z tytułu zakupu energii elektrycznej od sprzedawcy prowadzącego konto prosumenta. Jak wynika z treści art. 4c ust. 4 ustawy o OZE, wartość depozytu prosumenckiego dotycząca danego miesiąca kalendarzowego jest ustalana i przyporządkowywana do konta prosumenckiego w kolejnym miesiącu kalendarzowym. Depozyt zapisany na koncie prosumenckim służy więc do regulowania zobowiązań, natomiast nie wpływa na kwestię ustalania podstawy opodatkowania.

Fakt wzajemnego kompensowania zobowiązania prosumenta wobec przedsiębiorstwa energetycznego i tego przedsiębiorstwa wobec prosumenta, pozostaje bez wpływu na określenie wysokości podstawy opodatkowania.

Zatem kwotę należną dla Państwa (prosumenta) z tytułu dostawy energii elektrycznej, wyprodukowanej w Instalacji zamontowanej na budynkach świetlic, stanowi wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wprowadzonej do sieci przez Państwa po zbilansowaniu międzyfazowym i rynkowej ceny energii elektrycznej. Wskazana wartość (iloczyn energii wprowadzonej po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej) – jak stwierdzono powyżej – jest wartością należną Państwu z tytułu rozliczenia wprowadzonej do sieci energetycznej wytworzonej w instalacji fotowoltaicznej, obejmującą całość należnego Państwu świadczenia od przedsiębiorstwa energetycznego, którą – w celu określenia podstawy opodatkowania – należy pomniejszyć o kwotę występującego dla tej dostawy podatku należnego. Wskazuje to, że ww. wartość (iloczyn energii wprowadzonej do sieci po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej) stanowi kwotę brutto z tytułu dostawy wprowadzonej przez Państwa energii elektrycznej wyprodukowanej w instalacji fotowoltaicznej, to znaczy kwotę zawierającą w sobie podatek VAT.

Podsumowując, podstawę opodatkowania, jaką powinni Państwo określić z tytułu sprzedaży energii elektrycznej wprowadzonej do sieci w okresie rozliczeniowym, stanowi wartość ustalona jako iloczyn ilości energii elektrycznej wprowadzonej przez Państwa jako prosumenta do sieci – po zbilansowaniu godzinowym (czyli z uwzględnieniem bilansowania międzyfazowego) i ceny stosowanej dla danego okresu rozliczenia, pomniejszona o kwotę należnego podatku od towarów i usług.

Tym samym oceniając całościowo Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 należało uznać je za nieprawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także prawa do częściowego odliczenia VAT naliczonego od wydatków na zakup i montaż instalacji oraz bieżące utrzymanie instalacji przy zastosowaniu prewspółczynnika Gminy.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu:

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT:

Z powyższych regulacji prawnych wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możliwość wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Podkreślić należy, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Wyrażoną w cytowanym powyżej art. 86 ust. 1 ustawy generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają regulacje zawarte w art. 86 ust. 2a-2h tej ustawy.

Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy:

Art. 86 ust. 2b ustawy stanowi, że:

Na podstawie delegacji zawartej w art. 86 ust. 22 ustawy, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.

Zgodnie z § 1 pkt 1 i 2 ww. rozporządzenia:

Podatnikami, do których odnoszą się przepisy zawarte w rozporządzeniu, są m.in. jednostki samorządu terytorialnego.

W myśl § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia:

Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jego poszczególnych jednostek organizacyjnych.

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Jak wskazano wyżej, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Obowiązkiem podatnika w pierwszej kolejności jest przypisanie konkretnych wydatków do określonego rodzaju sprzedaży, z którymi wydatki te są związane. Podatnik ma zatem obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności niepodlegających temu podatkowi oraz zwolnionych od podatku.

Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy.

Jak rozstrzygnięto powyżej, wprowadzanie przez Państwa do sieci energetycznej energii elektrycznej wyprodukowanej przez instalacje fotowoltaiczne, będzie stanowić dostawę towarów podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dostawa energii elektrycznej nie została przez ustawodawcę wymieniona jako zwolniona od podatku, w konsekwencji stanowi ona czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Jednocześnie z opisu sprawy wynika, że instalacje fotowoltaiczne zostały zamontowane na budynku Świetlicy X. oraz na budynku Świetlicy Y., które są wykorzystywane przez Państwa do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z uwagi na rozliczenie nabytej przez Państwa od Przedsiębiorstwa energetycznego energii elektrycznej z energią elektryczną wyprodukowaną w Instalacji, koszty zakupu przez Państwa energii elektrycznej niezbędnej do korzystania z budynków Świetlic są niższe.

Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony przez Państwa opis sprawy, należy stwierdzić, że przysługuje Państwu prawo do częściowego odliczenia VAT naliczonego od wydatków na zakup i montaż Instalacji oraz bieżące utrzymanie Instalacji, przy zastosowaniu prewspółczynnika Urzędu Gminy.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu wprowadzania do sieci energetycznej energii elektrycznej.

W myśl art. 19a ust. 1 ustawy:

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, że podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższy przepis formułuje zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek staje się wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dokonana została dostawa towarów bądź świadczenie usług i powinien być rozliczony za ten okres.

Stosownie do art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a ustawy:

Na podstawie art. 19a ust. 7 ustawy:

Według art. 2 pkt 31 ustawy:

Faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Art. 106b ust. 1 ustawy stanowi, że:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

 1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

 2) wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

 3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

 4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Na mocy art. 106i ust. 3 pkt 4 ustawy:

Z powyższych regulacji wynika, że w przypadku dostaw energii elektrycznej na rzecz innego podatnika podatku VAT, obowiązek podatkowy powstaje, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a oraz art. 19a ust. 7 ustawy, tj. z chwilą wystawienia faktury, jednakże faktura taka powinna być wystawiona najpóźniej z chwilą upływu terminu płatności. W sytuacji, gdy podatnik nie wystawił w tym terminie faktury lub wystawił ją z opóźnieniem – obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu na jej wystawianie, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Wskazana wyżej wartość, tj. iloczyn energii wprowadzonej do sieci po zbilansowaniu międzyfazowym i ceny rynkowej, jest wartością należną Państwu jako Prosumentowi, wypełnia zatem dyspozycję art. 19a ust. 1 ustawy.

Jeżeli w danym okresie rozliczeniowym Państwo jako Prosument wprowadzą do sieci mniej energii elektrycznej niż z tej sieci pobiorą, nie oznacza to, że po Państwa stronie w danym okresie rozliczeniowym nie powstanie obowiązek podatkowy. Jeżeli z saldowania ilościowego dokonywanego w każdej godzinie doby będzie wynikało, że Prosument wprowadził więcej energii niż pobrał z sieci, w odniesieniu do tak wprowadzonej do sieci przez Państwa energii elektrycznej, wystąpi u Państwa podstawa opodatkowania, a w związku z tym powstanie również obowiązek podatkowy (pomimo, że w skali całego okresu rozliczeniowego pobrali Państwo więcej energii niż wprowadzili do sieci).

Zatem obowiązek podatkowy dla ustalonej jak wyżej podstawy opodatkowania powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4 lit. a oraz art. 19a ust. 7 ustawy, tj. z chwilą wystawienia faktury. Natomiast gdy nie wystawią Państwo faktury lub wystawią ją Państwo z opóźnieniem obowiązek podatkowy powstanie z chwilą upływu terminu na jej wystawianie, a w przypadku gdy nie określono takiego terminu – z chwilą upływu terminu płatności.

Przy czym należy podkreślić, że chodzi tu o termin płatności za dostawę energii wprowadzonej do sieci przez Prosumenta.

Tym samym oceniając całościowo Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 3 należało uznać je za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (Państwa pytań). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniami nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Należy również zwrócić uwagę, że analiza załączników dołączonych do wniosku nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, zgodnie z którym Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym załączone do wniosku dokumenty nie mogą być przedmiotem merytorycznej analizy.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.