Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 19 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.393.2024.2.EW
Prawo do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą faktycznego rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 czerwca 2024 r. wpłynął Pana wniosek z 5 czerwca 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą faktycznego rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawca od kwietnia 2020 r. prowadzi nierolniczą działalność gospodarczą i z tego tytułu jest czynnym podatnikiem VAT. W grudniu 2020 r. Wnioskodawca zawarł umowę dzierżawy gruntów rolnych, rozszerzając zakres swojej działalności także na działalność rolniczą. W 2021 roku dokonał pierwszej sprzedaży produktów rolnych. Na skutek błędnej informacji otrzymanej od księgowej, Wnioskodawca w momencie rozpoczęcia działalności rolniczej nie złożył aktualizacji zgłoszenia VAT-R ani formalnie nie zrezygnował ze zwolnienia przysługującego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, będąc przekonany, że status czynnego podatnika VAT rozciąga się na wszystkie rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej, w tym także działalność rolniczą. W konsekwencji Wnioskodawca w stosunku do rozpoczętej działalności rolniczej postępował tak, jakby był czynnym podatnikiem VAT, a nie rolnikiem ryczałtowym. Wnioskodawca wystawiał faktury, odliczał podatek naliczony, prowadził ewidencje dostaw i nabyć towarów i usług, składał w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe. Wnioskodawca powziął wątpliwości odnośnie swojego formalnego statusu VAT w działalności rolniczej i zamierza doprowadzić do zgodności pomiędzy stanem faktycznym, a ewidencją podatkową, poprzez złożenie aktualizacji zgłoszenia VAT-R, w którym zrezygnuje ze zwolnienia podatkowego z datą wsteczną – datą faktycznego rozpoczęcia działalności rolniczej.
Wniosek uzupełniono o następujące informacje:
1) Od kiedy posiada Pan status rolnika ryczałtowego w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy, czyli rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych? Proszę wskazać, w jakim okresie?
Pytanie jest trochę niezrozumiałe, ponieważ istotą Pana stanowiska, wyrażonego we wniosku, jest przekonanie, że nie zachowywał się Pan jak rolnik ryczałtowy, nie korzystał Pan ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, a więc nie miał Pan obiektywnie statusu rolnika ryczałtowego. W konsekwencji na tak postawione pytanie musi Pan zatem odpowiedzieć, że według Pana, nie posiadał Pan i nie posiada statusu rolnika ryczałtowego.
Jeżeli jednak istotą pytania jest ustalenie od kiedy jest Pan rolnikiem, który nie dokonał zgłoszenia aktualizacyjnego i nie zrezygnował formalnie ze statusu rolnika ryczałtowego, to trzeba byłoby chyba uznać, że sam status rolnika uzyskał Pan z momentem rejestracji w (...) jako producent, co miało miejsce w dniu 7 maja 2021 r. lub z momentem zawarcia umowy dzierżawy z dnia 12 grudnia 2020 r.
2) W związku z informacją, że: „Wnioskodawca od kwietnia 2020 r. prowadzi nierolniczą działalność gospodarczą”, proszę o wskazanie z jakiego tytułu jest Pan czynnym podatnikiem VAT?
Od kwietnia 2020 r. prowadzi Pan działalność gospodarczą, polegającą w głównej mierze na świadczeniu usług informatycznych.
3) We wniosku wskazał Pan, że: „W grudniu 2020 r. Wnioskodawca zawarł umowę dzierżawy gruntów rolnych”. Czy w związku z umową dzierżawy gruntów był Pan zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT?
Był Pan wówczas zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT z uwagi na prowadzoną od kwietnia 2020 r. jednoosobową działalność gospodarczą. Był Pan pewien, że ten status obejmuje wszelkie zakresy Pana działalności, w tym działalność rolniczą.
4) Czy w stosunku do działalności rolniczej, w której zachowywał się Pan jak czynny podatnik VAT, mimo niezłożenia aktualizacji zgłoszenia VAT-R, w składanych deklaracjach podatkowych wykazywał Pan również podatek należny?
Tak.
5) Kiedy została wystawiona przez Pana pierwsza faktura podatku VAT, w sytuacji w której zachowywał się Pan jako czynny podatnik VAT, mimo nie złożenia aktualizacji zgłoszenia VAT-R?
Pierwsza faktura została wystawiona w dniu 16 listopada 2021 r.
Pytanie
Czy brak pierwotnego złożenia aktualizacji zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług (VAT-R) w związku z rozszerzeniem dotychczasowej działalności gospodarczej o działalność rolniczą, przy jednoczesnym zachowywaniu się podatnika jak czynny podatnik VAT, który wystawia faktury, prowadzi ewidencje na potrzeby VAT, odlicza podatek naliczony, składa deklaracje podatkowe, pozwala na późniejsze dokonanie takiej skutecznej aktualizacji z datą wsteczną – datą faktycznego rozpoczęcia działalności rolniczej, z zachowaniem praw i obowiązków czynnego podatnika VAT?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy, brak pierwotnego złożenia aktualizacji zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku od towarów i usług (VAT-R) w związku z rozszerzeniem dotychczasowej działalności gospodarczej o działalność rolniczą, przy jednoczesnym zachowywaniu się podatnika jak czynny podatnik VAT, który wystawia faktury, prowadzi ewidencje na potrzeby VAT, odlicza podatek naliczony, składa deklaracje podatkowe, pozwala na późniejsze dokonanie takiej skutecznej aktualizacji z datą wsteczną – datą faktycznego rozpoczęcia działalności rolniczej, z zachowaniem praw i obowiązków czynnego podatnika VAT.
Definicja podatnika została ujęta w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Stosownie do tego artykułu, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Z kolei pojęcie działalności gospodarczej zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 2 ww. ustawy: Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy, podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust., który stanowi, że podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne. W myśl art. 96 ust. 4 ustawy, naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 – jako „podatnika VAT zwolnionego” i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie. Działalność rolnicza mieści się zatem, co do zasady, w definicji działalności gospodarczej na potrzeby ustawy o VAT, co oznacza, że mieści się w zakresie regulacji tej ustawy. Podmiot podejmujący działalność rolniczą ma jednak prawo podjęcia decyzji, czy będzie korzystał ze zwolnienia przedmiotowego, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, czy też zrezygnuje z tego zwolnienia na rzecz korzystania ze statusu czynnego podatnika VAT. Decyzję w tej sprawie powinien podjąć wraz z rozpoczęciem działalności rolniczej poprzez złożenie lub aktualizację zgłoszenia VAT-R. Należy jednak podkreślić, że status podatnika VAT ma charakter obiektywny i zależy, przede wszystkim, od sposobu faktycznego zachowania się podatnika w kontekście wypełniania materialnych przesłanek działalności opodatkowanej VAT, a nie od wypełnienia formalnych obowiązków, do których należy m.in. złożenie (aktualizacja) zgłoszenia VAT-R. Pożądaną sytuacją jest spójność pomiędzy treścią formalnego zgłoszenia a sposobem działania podatnika, jednakże nie zawsze taka sytuacja ma miejsce w praktyce. W przypadku rozbieżności pomiędzy zgłoszeniem a rzeczywistością, pierwszeństwo należy przypisać faktycznemu zachowaniu się podatnika. W analizowanej sprawie Wnioskodawca złożył prawidłowo zgłoszenie VAT-R w związku z wcześniej prowadzoną pozarolniczą działalnością gospodarczą. Był zatem przekonany, że ogólnie posiada status czynnego podatnika VAT i w takim też charakterze działał nadal, także w zakresie działalności rozszerzonej o działalność rolniczą. Wnioskodawca faktycznie zachowywał się jak czynny podatnik VAT, dochowując wszystkich obowiązków, które obciążają podatnika VAT, a z których zwolniony jest rolnik ryczałtowy.
Zgodnie bowiem z art. 117 ustawy o VAT, rolnik ryczałtowy w zakresie prowadzonej działalności rolniczej dostarczający produkty rolne jest zwolniony z obowiązku:
1)wystawiania faktur;
2)prowadzenia ewidencji dostaw i nabyć towarów i usług;
3)składania w urzędzie skarbowym deklaracji podatkowej, o której mowa w art. 99 ust. 1.
Skoro zatem Wnioskodawca wystawiał faktury, prowadził ewidencję VAT, składał deklaracje podatkowe, a także odliczał podatek naliczony, to jednoznacznie potwierdza, że świadomie i konsekwentnie zachowywał się jak czynny podatnik VAT, a nie jak rolnik ryczałtowy, zwolniony z tego podatku. Za możliwością późniejszego złożenia (aktualizacji) zgłoszenia VAT-R ze wskazaniem wcześniejszej daty faktycznego rozpoczęcia działalności opodatkowanej wskazują aktualne interpretacje podatkowe.
W interpretacji z dnia 23 marca 2022 r. (0111-KDIB3-1.4012.112.2022.1.ABU) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że: W niniejszej sprawie od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej, tj. (...) września 2021 r. zachowywała się Pani jak czynny podatnik podatku od towarów i usług. Od początku prowadzenia działalności gospodarczej wystawiała Pani faktury VAT naliczając podatek VAT, wypełniała Pani miesięczne deklaracje podatkowe odprowadzając należny podatek do urzędu skarbowego. Prowadzi Pani także, zgodnie z art. 109 ust. 3 Ustawy o VAT, ewidencję do celów rozliczeń podatku VAT. Okoliczności te wskazują, że pomimo formalnego braku rejestracji do podatku VAT zachowywała się Pani jak zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT. Takie zachowanie wskazuje, że od chwili rozpoczęcia działalności zamierzała Pani być czynnym podatnikiem podatku VAT. W konsekwencji powinna Pani złożyć do urzędu skarbowego formularz VAT-R podając faktyczną datę złożenia zgłoszenia do urzędu. Następnie powinna Pani skorygować zgłoszenie rejestracyjne VAT-R poprzez jego aktualizację i wskazując w nim datę faktycznego rozpoczęcia działalności, tj. (...) września 2021 r. oraz wskazać faktyczny okres rozliczeniowy, za który złożyła Pani pierwszą deklarację VAT. Zatem Pani stanowisko w zakresie prawa do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą faktycznego rozpoczęcia działalności jest prawidłowe.
We wniosku o wydanie ww. interpretacji wskazano m.in., że na oficjalnym portalu Ministerstwa Finansów Biznes.gov.pl znajdowała się informacja dla przedsiębiorców, w której omówiony został analogiczny do niniejszego przypadek:
„Gdy stajesz się podatnikiem VAT, to najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia sprzedaży towarów lub świadczenia usług objętych VAT, powinieneś we właściwym urzędzie skarbowym dokonać zgłoszenia. A co jeśli nie spełnisz tego obowiązku? Należy rozróżnić dwa przypadki. Pierwszy to sytuacja, kiedy nie złożysz wniosku, ale zachowujesz się jak podatnik VAT czynny – składasz deklaracje podatkowe VAT-7 albo VAT-7K i wpłacasz należny podatek VAT na indywidualny mikrorachunek podatkowy. Uwzględniasz też w deklaracjach VAT naliczony (pomniejszając kwotę wpłaty o zapłacony z faktur zakupowych podatek). W takim przypadku organy podatkowe pozwalają złożyć z datą wsteczną formularz rejestracyjny VAT-R. Ponieważ składałeś deklaracje i rozliczałeś należny podatek, nie doszło do uszczuplenia należności budżetowych”.
Analogiczne interpretacje zostały wydane w podobnych sprawach, w szczególności w interpretacji indywidualnej 0114-KDIP1-3.4012.201.2020.1.KP z dnia 28 maja 2020 r., w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że możliwe jest wsteczne zarejestrowanie podatnika, jako czynnego podatnika podatku VAT z datą wsteczną, tj. z datą, w której podatnik rozpoczął działalność gospodarczą. Podobnie w interpretacjach Dyrektora Krajowej Administracji Skarbowej z 25 kwietnia 2017 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.31.2017.1.MT, czy w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 18 stycznia 2017 r., 1061-IPTPP1.4512-647.2016.1.MW. Skoro zatem, nie zostały spełnione negatywne przesłanki z art. 96 ust. 4a ustawy o VAT, uzasadniające odmowę rejestracji Wnioskodawcy jako czynnego podatnika podatku VAT, nie istnieją przeszkody, aby Wnioskodawca obecnie dokonał aktualizacji zgłoszenia VAT-R z datą wsteczną, czym doprowadzi do zgodności pomiędzy stanem faktycznym, a zgłoszeniem, zachowując prawa i obowiązki czynnego podatnika VAT, które w rzeczywistości i tak realizował.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem” podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...)
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów;
Według art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Według art. 2 pkt 15 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o działalności rolniczej – rozumie się przez to produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin „in vitro”, fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (CN 4403 41 00 i 4403 49) oraz bambusa (CN 1401 10 00), a także świadczenie usług rolniczych;
Biorąc pod uwagę przytoczoną definicję działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy) uznać należy, że działalność rolnicza (art. 2 pkt 15 ustawy) mieści się w pojęciu działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy:
W przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1.
W oparciu o art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy:
Zwalnia się od podatku dostawę produktów rolnych dokonywaną przez rolnika ryczałtowego oraz świadczenie usług rolniczych przez rolnika ryczałtowego.
Jak stanowi art. 2 pkt 19 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o rolniku ryczałtowym – rozumie się przez to rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych.
W myśl art. 2 pkt 20 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o produktach rolnych – rozumie się przez to towary pochodzące z własnej działalności rolniczej rolnika ryczałtowego oraz towary, o których mowa w art. 20 ust. 1c i 1d ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.).
W świetle art. 2 pkt 21 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o usługach rolniczych – rozumie się przez to:
a) usługi związane z rolnictwem oraz chowem i hodowlą zwierząt, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU ex 01.6), z wyłączeniem usług podkuwania koni i prowadzenia schronisk dla zwierząt gospodarskich (PKWiU ex 01.62.10.0),
b) usługi związane z leśnictwem (PKWiU ex 02.40.10), z wyłączeniem patrolowania lasów wykonywanego na zlecenie przez jednostki inne niż leśne (PKWiU ex 02.40.10.3),
c) usługi wspomagające rybactwo (PKWiU ex 03.00.7), z wyłączeniem usług związanych z rybołówstwem morskim (PKWiU 03.00.71.0),
d) wynajem i dzierżawę maszyn i urządzeń rolniczych, bez obsługi (PKWiU 77.31.10.0).
Zgodnie z art. 2 pkt 16 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o gospodarstwie rolnym – rozumie się przez to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.
I tak, zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1176):
Za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.
Pod pojęciem rolnik ryczałtowy rozumie się rolnika dokonującego dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczącego usługi rolnicze, korzystającego ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, z wyjątkiem rolnika obowiązanego na podstawie odrębnych przepisów do prowadzenia ksiąg rachunkowych. Przy czym rolnik ryczałtowy korzysta ze zwolnienia wyłącznie w zakresie dostawy produktów rolnych oraz świadczenia usług rolniczych.
Rolnik dokonujący dostawy produktów rolnych pochodzących z własnej działalności rolniczej lub świadczący usługi rolnicze może stracić status rolnika ryczałtowego w następujących przypadkach:
- gdy zgodnie z art. 2 pkt 19 ustawy o podatku VAT rolnik ma obowiązek na podstawie odrębnych przepisów prowadzenia ksiąg rachunkowych - w takim przypadku brak jest bezpośredniej inicjatywy w tym zakresie ze strony rolnika, gdyż jeżeli przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2.000.000 euro taki rolnik musi prowadzić księgi rachunkowe,
- gdy zgodnie z art. 43 ust. 3 ustawy o podatku VAT rolnik ryczałtowy z własnej inicjatywy po spełnieniu wymogów (o których mowa w art. 43 ust. 3 pkt 1-3 ustawy o podatku VAT) zrezygnuje z bycia rolnikiem ryczałtowym.
Obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych wynika wprost z zacytowanego powyżej art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości, w myśl którego przepisy ww. ustawy stosuje się m.in. do mających siedzibę lub miejsce sprawowania zarządu na terytorium RP osób fizycznych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej 2.000.000 euro.
W myśl art. 96 ust. 1 ustawy:
Podmioty, o których mowa w art. 15 i art. 15a, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.
Zgodnie z art. 96 ust. 2 ustawy:
W przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5, zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych.
Z kolei zgodnie z art. 96 ust. 3 ustawy:
Podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.
Stosownie do art. 96 ust. 4 ustawy:
Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 – jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.
Ponadto w myśl art. 96 ust. 5 ustawy:
Jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni – do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:
1) przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4-41 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży;
2) przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;
3) przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4;
4) przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności.
Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.
Zgodnie z art. 96 ust. 12 ustawy:
Jeżeli dane zawarte w zgłoszeniu rejestracyjnym ulegną zmianie, podatnik jest obowiązany zgłosić zmianę do naczelnika urzędu skarbowego w terminie 7 dni, licząc od dnia, w którym nastąpiła zmiana. Obowiązek ten nie dotyczy przypadków, gdy następuje wyłącznie zmiana danych objętych obowiązkiem aktualizacji na podstawie ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników. Zdanie drugie nie ma zastosowania w przypadku, gdy zgłaszana zmiana powoduje zmianę właściwości organu podatkowego.
A zatem, rejestracji należy dokonać przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 ustawy, przy czym przepis nie określa, jak wcześnie rejestracja powinna nastąpić. Natomiast powinna ona nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym dokonanie pierwszej czynności opodatkowanej.
Rejestracja następuje więc w momencie zgłoszenia rejestracyjnego, tj. złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R. Z tym momentem podmiot uzyskuje formalne znamiona statusu podatnika podatku od towarów i usług i od tego dnia przysługuje mu prawo do odliczania podatku naliczonego od dokonywanych zakupów, które przeznaczone są do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.
Jednocześnie należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Jego realizacja następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia i aby skutecznie zrealizować już powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako podatnika.
Warto również zaznaczyć, że w wyroku TSUE w sprawie C-400/98 Trybunał stwierdził, że prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonaniem inwestycji nie jest uzależnione od dokonania wcześniejszej rejestracji dla celów podatku VAT. Potwierdzeniem takiej tezy mogą być także wyroki TSUE w sprawach C-268/83 oraz C-110/94, gdzie TSUE wskazał, że powstanie prawa do odliczenia nie zależy od formalnego uznania statusu podatnika przez organy podatkowe. Nabywane jest ono automatycznie, z chwilą uzyskania statusu podatnika, którym się staje w momencie pierwszych inwestycji związanych z przyszłą działalnością gospodarczą.
Natomiast z orzecznictwa TSUE w sprawie C-385/09 Nidera wynika, że prawo do odliczenia powstaje w momencie, w którym podatek ten stał się należny, a jego powstanie nie jest w żaden sposób uzależnione od formalnego uznania statusu podatnika przez organ skarbowy, ale od zaistnienia po stronie podatnika zamiaru, potwierdzonego obiektywnymi dowodami, prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów dotyczących VAT.
Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:
Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.
Na podstawie art. 103 ust. 1 ustawy:
Podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 1a-4 oraz art. 33 i art. 33b.
Natomiast w myśl art. 109 ust. 3 ustawy:
Podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3 oraz podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą dane pozwalające na prawidłowe rozliczenie podatku i sporządzenie informacji podsumowującej, w szczególności dane dotyczące:
1) rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;
2) kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;
3) kontrahentów;
4) dowodów sprzedaży i zakupów.
Stosownie do art. 109 ust. 3b ustawy:
Podatnicy, o których mowa w art. 99 ust. 1, są obowiązani przesyłać, na zasadach określonych w art. 99 ust. 11c, za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję, o której mowa w ust. 3, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.
Powyższy przepis wskazuje, że podatnicy VAT czynni są obowiązani przesyłać za każdy miesiąc do urzędu skarbowego, za pomocą środków komunikacji elektronicznej, ewidencję prowadzoną na potrzeby podatku od towarów i usług, łącznie z deklaracją podatkową, w terminie do złożenia tej deklaracji.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że od kwietnia 2020 r. prowadzi Pan nierolniczą działalność gospodarczą polegającą w głównej mierze na świadczeniu usług informatycznych i z tego tytułu jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT. W grudniu 2020 r. zawarł Pan umowę dzierżawy gruntów rolnych, rozszerzając zakres swojej działalności także na działalność rolniczą. W 2021 roku dokonał Pan pierwszej sprzedaży produktów rolnych. Na skutek błędnej informacji otrzymanej od księgowej, w momencie rozpoczęcia działalności rolniczej nie złożył Pan aktualizacji zgłoszenia VAT-R ani formalnie nie zrezygnował ze zwolnienia przysługującego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, będąc przekonany, że status czynnego podatnika VAT rozciąga się na wszystkie rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej, w tym także działalność rolniczą. W konsekwencji, w stosunku do rozpoczętej działalności rolniczej postępował Pan tak, jakby był czynnym podatnikiem VAT, a nie rolnikiem ryczałtowym. Wystawiał Pan faktury, odliczał podatek naliczony, prowadził ewidencje dostaw i nabyć towarów i usług, składał w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe. Nie zachowywał się Pan jak rolnik ryczałtowy, nie korzystał Pan ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, a więc nie miał obiektywnie statusu rolnika ryczałtowego. Nie posiadał Pan i nie posiada statusu rolnika ryczałtowego.
Pana wątpliwości dotyczą kwestii prawa do wstecznej rejestracji jako czynny podatnik VAT, tj. z datą faktycznego rozpoczęcia działalności rolniczej, a co za tym idzie prawa do złożenia aktualizacji zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R.
Co do zasady nie ma przeszkód aby dokonać aktualizacji zgłoszenia rejestracyjnego do VAT z datą „wsteczną” pod warunkiem, że od dnia rozpoczęcia sprzedaży towarów lub świadczenia usług podatnik zachowuje się jak podatnik VAT czynny (np. składa deklaracje podatkowe i wpłaca należny podatek VAT). W takim przypadku sprzedaż dokonana od daty wskazanej w zaktualizowanym zgłoszeniu VAT-R jako data przystąpienia do VAT zostaje uznana za sprzedaż dokonaną przez czynnego podatnika VAT.
W niniejszej sprawie od momentu rozpoczęcia działalności rolniczej zachowywał się Pan jak czynny podatnik podatku od towarów i usług. Od początku prowadzenia działalności wystawiał Pan faktury, odliczał podatek naliczony, prowadził ewidencje dostaw i nabyć towarów i usług i składał w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe.
Okoliczności te wskazują, że pomimo formalnego braku rejestracji do podatku VAT z tytułu działalności rolniczej zachowywał się Pan jak zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT również w tym zakresie. Takie zachowanie wskazuje, że od chwili rozpoczęcia działalności rolniczej zamierzał Pan, w odniesieniu do działalności rolniczej być czynnym podatnikiem podatku VAT.
Reasumując, ma Pan prawo, przy jednoczesnym zachowywaniu się Pana jak czynny podatnik podatku VAT, który wystawia faktury, prowadzi ewidencje na potrzeby VAT, odlicza podatek naliczony i składa deklaracje podatkowe do dokonania aktualizacji zgłoszenia VAT-R z datą wsteczną – datą faktycznego rozpoczęcia działalności rolniczej, z zachowaniem praw i obowiązków czynnego podatnika VAT.
W związku z powyższym, Pana stanowisko uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
W odniesieniu do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych, należy zwrócić uwagę na to, że interpretacje indywidualne są wydawane w indywidualnych sprawach i nie wiążą innych organów wydających interpretacje indywidualne w sprawach innych podatników, co jest tym bardziej zrozumiałe zważywszy na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw podlegających interpretacjom. Także interpretacje powołane przez Pana na poparcie własnego stanowiska rozstrzygają w odmiennych stanach faktycznych od sytuacji przedstawionej we wniosku.
Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Pana interpretacje indywidualne, potraktowano jako element Pana argumentacji, nie mogą one stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w tej sprawie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right