Interpretacja indywidualna z dnia 9 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.75.2024.2.PB

W zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po bracie.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od spadków i darowizn jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 29 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych nabycia spadku po bracie. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem (wpływ 30 lipca 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W dniu 28 listopada 2020 r. w C. zmarł Pani brat B. S.. Pani brat zamieszkiwał na stałe w Stanach Zjednoczonych. W skład spadku po Pani bracie wchodziła nieruchomość, która zgodnie z obowiązującymi na terenie USA przepisami została zbyta. Łącznie w spadku otrzymała Pani 296 161,05 $ dolarów. Po potrąceniu kosztów związanych  z prowadzonym postępowaniem (koszty zarządu, sprzedaży majątku oraz koszty prawnika) otrzymała Pani równowartość kwoty 215 274,08 $, które zostały wpłacone na Pani polski rachunek. W związku z faktem, że postępowanie spadkowe zostało przeprowadzone przez kancelarię prawną ze Stanów Zjednoczonych, wiedzę o wysokości majątku jaki Pani odziedziczyła uzyskała Pani 1 lutego 2024 r., z chwilą otrzymania zawiadomienia oraz przelewu środków na rachunek bankowy.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

W dniu śmierci Pani brata była Pani obywatelem Polski i zamieszkiwała Pani na terenie Polski.

Zgodnie z informacją jaką Pani posiada w stanie (…) przeprowadzona została procedura dziedziczenia ustawowego zwanego „administration proceedings.” W szczególności Pani brat nie pozostawił testamentu i przy braku dzieci stała się Pani jedyną spadkobierczynią. Sąd ustalił porządek dziedziczenia i powołał administratora spadku, którego zadaniem było rozporządzenie masą spadkową, opłacenie wszystkich rachunków i podatków, a następnie złożenie do sądu petycji, w której wnioskuje o zamknięcie postępowania. Po uzyskaniu decyzji sądu zatwierdzającej zamknięcie postępowania, równocześnie z wypłatą środków, a dokładniej z momentem rozdysponowania spadku pomiędzy spadkobierców oraz złożeniem rozliczenia zarządu majątkiem spadkowym, następuje koniec postępowania spadkowego. W ocenie podatnika otrzymanie środków jest równoznaczne z zakończeniem postępowania i jednoznacznym określeniem Pani tytułu do bycia spadkobiercą i zakresu spadkobrania.

Sąd wydaje postanowienie o ustaleniu dziedziczenia, ale jest to jedna z czynności w postępowaniu spadkowym. Procedura kończy się z chwilą rozliczenia masy spadkowej. Spadkobierca otrzymuje środki z masy spadkowej i to jest jedną z przesłanek (rozliczenie administratora spadku) do zamknięcia postępowania. Postępowanie kończy się z chwilą rozliczenia administratora, który otrzymuje wynagrodzenie związane z dokonanymi czynnościami. Na wcześniejszych etapach postępowania strony nie mają jednoznacznej wiedzy jakie środki zostaną im przekazane z masy spadkowej, a samo postępowanie rozpoczyna się od określenia kręgu spadkobierców i kończy się na rozliczeniu przez administratora spadku środków masy spadkowej. Postępowanie jest mniej sformalizowane niż to w Polsce, a jednocześnie w jego trakcie dochodzi już do rozliczenia masy spadkowej. PytanieCzy w związku z otrzymaniem informacji o nabyciu spadku 1 lutego 2020 r. (winno być: 1 lutego 2024 r.), termin do złożenia zgłoszenia, o którym mowa w art. 4a ust. 1, stosuje się do podatnika, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, w niniejszym przypadku otrzymując pismo z kancelarii prawnej? Pani stanowisko w sprawie Pani zdaniem, zgodnie z art. 4 ust. 2 (winno być: art. 4a ust. 2) ustawy o podatku od spadków i darowizn termin na złożenie deklaracji biegnie od dnia otrzymania informacji o przedmiocie i wartości spadku to jest 1 lutego 2024 r. albowiem spadkobierca nie miał wcześniej wiedzy o wartości jaką winien zadeklarować Naczelnikowi Urzędu Skarbowego.Ocena stanowiska Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe. Uzasadnienie interpretacji indywidualnejZgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Spadek (dziedziczenie) jest instytucją uregulowaną przepisami zawartymi w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061).

W myśl art. 922 § 1 tej ustawy:

Zgodnie z art. 924 ww. ustawy:

Jak wynika z treści art. 925 Kodeksu cywilnego:

Z powołanych wyżej przepisów wynika, iż spadkobiercy w zasadzie wchodzą w sytuację prawną, w jakiej pozostawał spadkodawca. Oznacza to, że w skład spadku wchodzi ogół praw i obowiązków należących do zmarłego w chwili jego śmierci, które ze swej istoty mogą przejść na jego następców prawnych. Innymi słowy spadkobierca nabywa spadek w stanie istniejącym w chwili jego otwarcia (a zatem w chwili śmierci spadkodawcy). Masę spadkową stanowi zatem majątek, który spadkodawca posiadał w chwili śmierci.

W myśl art. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Zgodnie z powyższym spadkobierca, który w chwili otwarcia spadku był obywatelem polskim lub miał miejsce stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn od nabytej własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz od nabytej własności rzeczy znajdujących się za granicą lub praw majątkowych wykonywanych za granicą.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Stosownie zaś do treści art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W myśl art. 6 ust. 4 cyt. ustawy:

Zgodnie zatem z ww. przepisami obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze dziedziczenia z chwilą przyjęcia spadku lub jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, z chwilą sporządzenia pisma.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Na mocy art. 8 ust. 1 ww. ustawy:

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 3 ww. ustawy:

Stosownie do art. 9 ust. 1 i 2 ww. ustawy:

Art. 14 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:

Zgodnie z art. 14 ust. 2 ww. ustawy:

W myśl art. 14 ust. 3 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn w związku z § 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2023 r. w sprawie ustalenia kwot wartości rzeczy i praw majątkowych zwolnionych od podatku od spadków i darowizn  i niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz skal podatkowych, według których oblicza się ten podatek (Dz.U. z 2023 r. poz. 1226):

Niezależnie od powyższego, ustawodawca przewidział zwolnienie podmiotowe w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zgodnie z ww. art. 4a ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy:

Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. poz. 2060).

Na podstawie art. 4a ust. 2 ww. ustawy:

Z opisu stanu faktycznego zawartego we wniosku oraz jego uzupełnieniu wynika, że 28 listopada 2020 r. w C. zmarł Pani brat B. S., który zamieszkiwał na stałe w Stanach Zjednoczonych. W dniu śmierci Pani brata była Pani obywatelem Polski i zamieszkiwała Pani na terenie Polski. W skład spadku po Pani bracie wchodziła nieruchomość, która zgodnie z obowiązującymi na terenie USA przepisami została zbyta. Łącznie w spadku otrzymała Pani 296 161,05 $ dolarów. Po potrąceniu kosztów związanych z prowadzonym postępowaniem (koszty zarządu, sprzedaży majątku oraz koszty prawnika) otrzymała Pani równowartość kwoty 215 274,08 $, które zostały wpłacone na Pani polski rachunek. W związku z faktem, że postępowanie spadkowe zostało przeprowadzone przez kancelarię prawną ze Stanów Zjednoczonych, wiedzę o wysokości majątku jaki Pani odziedziczyła uzyskała Pani 1 lutego 2024 r., z chwilą otrzymania zawiadomienia oraz przelewu środków na rachunek bankowy. W stanie (…) przeprowadzona została procedura dziedziczenia ustawowego zwanego „administration proceedings.” Pani brat nie pozostawił testamentu i przy braku dzieci stała się Pani jedyną spadkobierczynią. Sąd ustalił porządek dziedziczenia i powołał administratora spadku. Po uzyskaniu decyzji sądu zatwierdzającej zamknięcie postępowania, równocześnie z wypłatą środków, a dokładniej z momentem rozdysponowania spadku pomiędzy spadkobierców oraz złożeniem rozliczenia zarządu majątkiem spadkowym, następuje koniec postępowania spadkowego. Pani zdaniem otrzymanie środków jest równoznaczne z zakończeniem postępowania i jednoznacznym określeniem Pani tytułu do bycia spadkobiercą i zakresu spadkobrania. Sąd wydaje postanowienie o ustaleniu dziedziczenia, ale jest to jedna z czynności w postępowaniu spadkowym. Postępowanie kończy się z chwilą rozliczenia administratora, który otrzymuje wynagrodzenie związane z dokonanymi czynnościami. Na wcześniejszych etapach postępowania strony nie mają jednoznacznej wiedzy jakie środki zostaną im przekazane z masy spadkowej, a samo postępowanie rozpoczyna się od określenia kręgu spadkobierców i kończy się na rozliczeniu przez administratora spadku środków masy spadkowej.

Przechodząc do kwestii momentu powstania obowiązku podatkowego wskazać należy, iż w świetle art. 6 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 6 ust. 4 ustawy obowiązek podatkowy – jak wynika z opisu stanu faktycznego oraz jego uzupełnienia – powstał dla Pani w momencie uprawomocnienia się postanowienia sądu o ustaleniu dziedziczenia. W niniejszej sprawie należy bowiem odróżnić otrzymanie przez Panią konkretnej kwoty pieniężnej wynikającej ze spadku od prawomocnego orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie przez Panią spadku po bracie – postanowienia sądu o ustaleniu dziedziczenia.

Z art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy wynika, że w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia  6-cio miesięczny termin na zgłoszenie nabycia należy liczyć od dnia uprawomocnienia orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. W Pani sytuacji ww. 6-cio miesięczny termin liczyć należy zatem od dnia uprawomocnienia się postanowienia o ustaleniu dziedziczenia, które stanowi odpowiednik orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy.

Brak wiedzy o ostatecznej wartości majątku, jaki Pani odziedziczyła, jak również fakt późniejszego wpływu na Pani konto środków pieniężnych pochodzących ze sprzedaży masy spadkowej nie zwalniał Panią bowiem z obowiązku zgłoszenia jego istnienia w wymaganym terminie.

Nie można zgodzić się z Pani stanowiskiem, że zgodnie z art. 4a ust. 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn termin na złożenie deklaracji biegnie od dnia otrzymania informacji o przedmiocie i wartości spadku to jest 1 lutego 2024 r. albowiem spadkobierca nie miał wcześniej wiedzy o wartości jaką winien zadeklarować Naczelnikowi Urzędu Skarbowego. W Pani sytuacji posiadała Pani wiedzę o istnieniu masy spadkowej, jednak nie złożyła Pani zgłoszenia o nabyciu rzeczy i praw majątkowych do właściwego naczelnika urzędu skarbowego w ciągu 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego na formularzu SD-Z2, gdyż nie znała Pani jej wartości. Jak wyjaśniono powyżej brak skonkretyzowanej wartości masy spadkowej nie zwalniał Pani z obowiązku zgłoszenia jej istnienia w wymaganym terminie w celu dochowania warunków do zastosowania zwolnienia.

Reasumując, jeżeli w istocie w ciągu 6 miesięcy od dnia uprawomocniania się postanowienia sądu o ustaleniu dziedziczenia nie złożyła Pani zgłoszenia SD-Z2, to jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku od spadków i darowizn, gdyż z uwagi na upływ terminu, o którym mowa w art. 4a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy nie może skorzystać Pani ze zwolnienia z opodatkowania. Ciąży na Pani obowiązek złożenia zeznania o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych na formularzu SD-3 określonym przez Ministra Finansów wrozporządzeniu z dnia 27 listopada 2015 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2015 r., poz. 2068).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).