Interpretacja indywidualna z dnia 8 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB1-3.4010.380.2024.1.PC

Sprzedaż udziałów, w trybie tzw. procedury dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych, jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 lipca 2024 r., wpłynął Państwa wniosek z 28 czerwca 2024 r., o wydanie interpretacji indywidualnej, dotyczący podatku dochodowego od osób prawnych, w zakresie ustalenia, czy planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż udziałów, w trybie tzw. procedury dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia za zgodą wspólnika-Wnioskodawcy (zgodnie z art. 199 KSH), będzie skutkowała powstaniem przychodu (dochodu) podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych dla Wnioskodawcy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Wnioskodawca” lub „Wspólnik”).

Wnioskodawca podlega opodatkowaniu na terenie Rzeczpospolitej Polskiej od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich powstawania oraz jest zarejestrowany dla celów podatku od towarów i usług jako podatnik VAT czynny.

Wnioskodawca ma udziały w innej spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako „Spółka”), które objął w 2016 roku poprzez wniesienie do Spółki wkładu niepieniężnego (aportu) w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Zarówno Wnioskodawca, jak i Spółka są osobami prawnymi mającymi siedzibę i zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej.

Wnioskodawca planuje sprzedać udziały Spółce, która następnie przeprowadzi procedurę umorzenia wszystkich udziałów, które Wnioskodawca ma w Spółce w trybie tzw. procedury dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia z jednoczesnym obniżeniem kapitału zakładowego. Umorzenie udziałów bez wynagrodzenia odbyłoby się za zgodą Wnioskodawcy (jako Wspólnika w Spółce), w drodze nabycia udziałów przez Spółkę.

Nieodpłatne zbycie udziałów w celu ich umorzenia zostałoby dokonane na podstawie art. 199 § 1 i § 3 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (dalej jako: „KSH”), w trybie tzw. procedury dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia.

Pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką w której Wnioskodawca ma udziały zostałaby zawarta umowa w ramach której Wnioskodawca dokonałby zbycia udziałów bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia przez Spółkę. Umowa Spółki zezwala na umorzenie udziałów wspólnika tj. Wnioskodawcy.

Pytanie

Czy planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż udziałów, w trybie tzw. procedury dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia za zgodą wspólnika-Wnioskodawcy (zgodnie z art. 199 KSH), będzie skutkowała powstaniem przychodu (dochodu) podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych dla Wnioskodawcy?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie udziałów, celem ich umorzenia w trybie tzw. procedury dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia, nie będzie skutkowała powstaniem przychodu (dochodu) podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych dla Wnioskodawcy.

W opisanym zdarzeniu przyszłym zastosowanie znajdą przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej jako: „ustawa o CIT”), a w szczególności przepisy w zakresie przychodów z zysków kapitałowych.

Zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT, za przychody z zysków kapitałowych uważa się przychody z udziału w zyskach osób prawnych, stanowiące przychody faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym zgodnie z art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. b, przychody z umorzenia udziałów.

Podkreślenia wymaga, że zasadniczym kryterium uzyskania przychodu z udziału w zyskach osób prawnych jest jego faktyczne uzyskanie. Natomiast za przychód faktycznie otrzymany należy uważać taki przychód, którym podatnik może sam rozporządzać, a więc przychód rzeczywiście mu wypłacony lub postawiony do dyspozycji.

Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o CIT, podatek dochodowy od określonych w art. 7b ust. 1 pkt 1 przychodów (dochodów) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych mających siedzibę lub zarząd na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej ustala się w wysokości 19% uzyskanego przychodu (dochodu). Zgodnie z opisanym zdarzeniem przyszłym, Wnioskodawca będący osobą prawną, w myśl art. 199 § 3 KSH, nie otrzymałby wynagrodzenia w zamian za udziały własne, które Spółka (w której Wnioskodawca ma udziały) nabyłaby nieodpłatnie celem ich umorzenia.

Podkreślenia wymaga fakt, iż w opisanym zdarzeniu przyszłym nie mamy do czynienia ani z odpłatnym zbyciem, ani z ceną, ani z jakąkolwiek umową określającą tę cenę. Nieodpłatne zbycie udziałów przez Wnioskodawcę, dokonane za zgodą Wspólnika-Wnioskodawcy w celu ich umorzenia przez Spółkę nastąpi na mocy szczególnej umowy nienazwanej, której nie można porównać z umową sprzedaży udziałów.

Należy zatem stwierdzić, że z uwagi na to, iż Wnioskodawca nie otrzyma wynagrodzenia, nie powstanie przychód faktycznie uzyskany, a zatem nie powstanie przychód do opodatkowania z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, w wyniku czego opisana czynność nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady umarzania udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością uregulowane zostały w art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm., dalej: „Ksh”).

Zgodnie z art. 199 § 1 tej ustawy:

Jak wynika z powyższego przepisu, spółka umarzająca udziały nabywa udziały celem ich umorzenia, tzn. ich prawnego unicestwienia. Prawne unicestwienie udziałów polega na wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z umarzanych udziałów.

Stosownie do art. 199 § 2 ww. ustawy:

W myśl art. 199 § 3 cyt. ustawy:

Zgodnie z Ksh wyróżnić zatem można trzy sposoby umarzania udziałów:

1.umorzenie dobrowolne – w którym wspólnik musi wyrazić zgodę na umorzenie posiadanych przez niego udziałów; dochodzi do niego w drodze wykupu przez spółkę udziałów i ich umorzenia;

2.umorzenie przymusowe – niezależne od zgody wspólnika, zgodnie z przesłankami określonymi w umowie spółki, które umożliwiają podjęcie stosownej uchwały o umorzeniu;

3.umorzenie automatyczne (warunkowe) – w konstrukcji podobne do umorzenia przymusowego; dochodzi do skutku w razie ziszczenia się określonych w umowie spółki zdarzeń, z tym, że nie jest wymagana uchwała o umorzeniu.

Biorąc powyższe po uwagę wskazać należy, że umarzanie udziałów, co do zasady odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego dopuszcza się także umorzenie nieodpłatne. W takiej sytuacji dochodzi najpierw do zbycia tych udziałów przez udziałowca i nabycie ich przez spółkę, a dopiero w drugiej kolejności do ich umorzenia przez spółkę w przyszłości. Zatem, w przypadku umorzenia dobrowolnego dochodzi do nabycia udziałów przez spółkę i odrębnie ich umorzenia – w dwóch etapach działań.

Przechodząc na płaszczyznę prawa podatkowego, należy stwierdzić, że przychody z umorzenia udziałów zaliczane są do przychodów z zysków kapitałowych na podstawie art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2805 ze zm., dalej: „ustawa o CIT”):

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o CIT:

Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 zd. 1 tej ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy o CIT wynika, że dochód podatkowy stanowi różnicę pomiędzy osiągniętym przychodem, a kosztami jego uzyskania. Co istotne, dochód podatkowy ustalany jest wyłącznie na podstawie przepisów prawa podatkowego. Wpływ na wysokość dochodu podatkowego mają bowiem tylko wymienione w ustawie przychody i koszty uzyskania przychodów, zasady przypisywania ich do danego roku podatkowego oraz przewidziane w tej ustawie zwolnienia i ulgi podatkowe.

Wskazać zatem należy, że opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych wystąpi w stosunku do tych kategorii, które zgodnie z ustawą o CIT, stanowią odpowiednio dochód albo przychód. W konsekwencji, jeśli określonej kategorii nie można uznać za przychód, ani też za dochód podatkowy, to kategoria ta nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii ustalenia, czy planowana przez Wnioskodawcę sprzedaż udziałów, w trybie tzw. procedury dobrowolnego umorzenia udziałów bez wynagrodzenia za zgodą wspólnika-Wnioskodawcy (zgodnie z art. 199 KSH), będzie skutkowała powstaniem przychodu (dochodu) podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych dla Wnioskodawcy.

Analizując przepis art. 12 ustawy o CIT można stwierdzić, że co do zasady, przychodem jest każda wartość wchodząca do majątku podatnika, powiększająca jego aktywa, mająca definitywny charakter, którą może on rozporządzać jak własną – przychód powstaje zatem w momencie jego faktycznego uzyskania przez podatnika. Tym samym na gruncie ustawy o CIT przychód powinien cechować się definitywnością i określonością. Zgodnie z takim podejściem, za przychód podatkowy może być uznany tylko definitywny, trwały i ostateczny (bezzwrotny) przyrost majątkowy. I tak, przykładowo, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy:

Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego wskazać należy, że w wyniku dobrowolnego umorzenia bez wynagrodzenia posiadanych przez Państwa udziałów w Spółce, po Państwa stronie nie dojdzie do powstania żadnego przysporzenia majątkowego. Nieodpłatny charakter takiej operacji skutkuje tym, że Państwo nie otrzymają w związku z nabyciem udziałów w celu ich umorzenia żadnych realnych, określonych wartości w sensie ekonomicznym. Brak jest zatem przesłanek do uznania, że w wyniku nabycia udziałów bez wynagrodzenia w celu ich umorzenia, po Państwa stronie powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zatem dobrowolne umorzenie wszystkich udziałów posiadanych przez Państwa bez wynagrodzenia lub innej korzyści majątkowej (tzw. umorzenie bez wynagrodzenia) będzie dla Państwa Spółki czynnością neutralną na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych, tzn. po Państwa stronie nie powstanie z tego tytułu dochód/przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

- Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

- Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).