Wyrok NSA z dnia 15 maja 2024 r., sygn. III FSK 691/22

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Krzysztof Winiarski, Sędzia NSA Paweł Borszowski, Sędzia WSA (del.) Mirella Łent (sprawozdawca), Protokolant Piotr Stępień, po rozpoznaniu w dniu 15 maja 2024 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 lutego 2022 r. sygn. akt III SA/Wa 1412/21 w sprawie ze skargi B. S.A. z siedzibą w W. na decyzję Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 31 marca 2021 r. nr SP5.8011.1.2021 w przedmiocie kary pieniężnej 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, 2) zasądza od B. S.A. z siedzibą w W. na rzecz Ministra Finansów kwotę 6400 (słownie: sześć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Wyrokiem z dnia 8 lutego 2022 r. sygn. III SA/Wa 1412/21 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w sprawie ze skargi B. S.A. z/w w W. (dalej jako: skarżący) na decyzję Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 31 marca 2021 r. w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej uchylił zaskarżoną decyzję i zasądził od organu na rzecz skarżącego kwotę 7.417 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu wyroku, sąd pierwszej instancji wskazał, że spór w niniejszej sprawie dotyczył zasadności nałożenia na skarżącego kary pieniężnej w wysokości 150.000.000 zł, w związku z uchybieniami w procesie realizacji zadań nałożonych na instytucje finansowe przepisami ustawy STlR oraz Działu lllB ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540, tj. ze zm.) dalej jako: "O.p.". W ocenie organów obu instancji ustalona kara była adekwatna do stwierdzonych naruszeń oraz miałaby zagwarantować przestrzeganie przez skarżącego przepisów w zakresie przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych. WSA w Warszawie wskazał, że w uzasadnieniu skarżonej decyzji organ pierwszej instancji przedstawił 20 rodzajów uchybień, które stwierdzono w toku kontroli. Zasadnicza ich część dotyczyła terminowości realizacji żądań Szefa KAS w zakresie przekazywania informacji niezbędnych do wykonywania zadań z zakresu STIR oraz terminowości przekazywania informacji izbie rozliczeniowej. WSA w Warszawie stanął na stanowisku, że organ nie może nałożyć kary pieniężnej za nieterminowe przekazanie informacji, zestawień, danych o których mowa w art. 119zp oraz art. 119zs § 2 O.p., gdyż tego rodzaju czyn nie jest objęty dyspozycją art. 119zzh § 1 O.p. Mając to na uwadze, WSA w Warszawie za zasadny uznał zarzut naruszenia przez organy art. 119zzh § 1 O.p. przez nałożenie kary administracyjnej za zdarzenia, które nie wypełniały przesłanek nałożenia kary administracyjnej, bowiem organ nałożył karę nie za brak realizacji obowiązków przekazania danych, informacji i zestawień, o których mowa w art. 119zp i art. 119zs § 2 O.p., ale za fakt nieterminowego, czyli spóźnionego ich przekazania. Sąd pierwszej instancji podzielił zarzut skargi wskazujące na naruszenie przez organy art. 119zzh O.p przez nałożenie kary pieniężnej za czyny niewskazane w art. 119zzh O.p. Ów przepis spełniający funkcję represyjną musi podlegać "ścisłej" wykładni językowej a zatem nie można domniemywać czynów za które może zostać kara pieniężna (tworzyć ich za pomocą wykładni prawa). Ponadto wykładania ww. przepisu wpływa również na wykładnię przepisu karnego, co potwierdza powyżej wskazany obowiązek wykładni językowej. Odstąpienie z kolei od wykładni językowej wprowadza niepewność, co do zakresu stosowania art. 119zzh i 305p O.p.