Interpretacja indywidualna z dnia 1 sierpnia 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.388.2024.1.MGO

Niepodleganie opodatkowaniu podatkiem VAT czynności odpłatnego udostępniania przez gminę pasa drogowego drogi wewnętrznej.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

3 czerwca 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy niepodlegania opodatkowaniu podatkiem VAT czynności odpłatnego udostępniania przez Gminę pasa drogowego drogi wewnętrznej.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Miasto ...jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, składającym miesięczne deklaracje VAT-7 wraz z podległymi jednostkami samorządu terytorialnego. Wnioskodawca jest podatnikiem VAT czynnym z tytułu wykonywania czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych oraz innych czynności uznawanych za prowadzenie działalności gospodarczej, w zakresie których spełnia definicję podatnika zgodnie z art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ( Dz. U. 2024 r., poz.361).

Burmistrz Miasta ...na podstawie art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2012 r.poz. 567), art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2011 r. poz. 945) w dniu 15 listopada 2012 r. wydał zarządzenie nr … w sprawie określania stawek opłat za zajecie dróg wewnętrznych stanowiących własność Miasta ...na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg. Zarządzenie to zostało zmienione zarządzeniem nr … Burmistrza Miasta ...z dnia … r.

Miasto ...powołując się na powyższy akt prawa miejscowego, przy zawieraniu umowy na zajęcie pasa drogowego w celu prowadzenia robót i umieszczenia w nim urządzeń infrastruktury technicznej, do stawki określonej w zarządzeniu dodaje podatek VAT w stawce 23%.

Pytanie

Czy pobierane przez Miasto opłaty za zajęcie pasa drogowego drogi wewnętrznej, powinny podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Miasto ...zawiera umowy za zajęcie pasa drogowego dróg wewnętrznych, na podstawie których pobiera opłaty. Z art. 60 pkt 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych wynika, że dochody pobierane przez samorządowe jednostki budżetowe na podstawie odrębnych ustaw są środkami publicznymi stanowiącymi nieopodatkowane należności budżetowe o charakterze publicznoprawnym.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Miasto ...uważa, że organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług - w zakresie czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe i ma zastosowanie przy spełnieniu przez ten organ dwóch warunków:

-jego podmiotem jest organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ,

-odnosi się jedynie do czynności nałożonych przepisami prawa, dla których powołano te organy, z wyłączeniem czynności realizowanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług są czynności wykonywane przez podmioty prawa publicznego (organy władzy publicznej i urzędy obsługujące te organy) w ramach sprawowanego przez nie władztwa publicznego.

Na podstawie art. 19 ust. 2 ustawy o drogach publicznych, zarządcami dróg jest dla dróg gminnych wójt (burmistrz, prezydent). Stosownie do art. 40 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną wymaga zezwolenia zarządcy drogi, wydanego w drodze decyzji administracyjnej - zezwolenie nie jest wymagane w przypadku zawarcia umowy, o której mowa w art. 22 ust 2, 2a lub 2c.

Zezwolenie, o którym mowa w art. 40 ust. 2 ww. ustawy, dotyczy:

-prowadzenia robót w pasie drogowym,

-umieszczenie w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego,

-umieszczania w pasie drogi obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam,

-zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż ww.

Działania zarządców dróg mieszczą się zatem w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania władztwa publicznego. Mając na uwadze powołane przepisy prawa należy uznać, że Burmistrz Miasta ...pobierając opłaty za zajęcie pasa drogowego wykonuje działania mieszczące się w zakresie zadań własnych Miasta, natomiast pobierane daniny o charakterze publicznym nie będą stanowiły zapłaty za świadczenie usług. W związku z powyższym Miasto ...zajmuje stanowisko, że opłaty za zajęcie pasa drogowego pobierane przez Burmistrza nie podlegają przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego z dnia 26 kwietnia 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.153.2023.2.MD, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS) stwierdził, iż: „(...) pobierając opłaty za zajęcie pasa drogowego będą Państwo wykonywać działania mieszczące się w zakresie Państwa zadań własnych. Zatem w przedmiotowej sprawie pobierana przez Państwa danina o charakterze publicznym nie będzie stanowiła zapłaty za świadczenie usług. Należy uznać, że w zakresie realizacji ww. zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa są Państwo adresatem normy prawnej, o której mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Tak więc ww. opłata za zajęcie pasa drogowego pobierana przez Państwa nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług”.

Analogiczne stanowisko DKIS zajął też w interpretacji indywidualnej z 20 października 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.372.2.MAT, wskazując: „Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa uznać należy, że Wnioskodawca pobierając opłaty za zajęcie pasa drogowego będzie wykonywał działania mieszczące się w zakresie zadań własnych Gminy. Zatem w przedmiotowej sprawie pobierane przez Wnioskodawcę daniny o charakterze publicznym nie będą stanowiły zapłaty za świadczenie usług. Należy uznać, że Wnioskodawca w zakresie realizacji ww. zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa jest adresatem normy prawnej, o której mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT. Tak więc ww. opłata za zajęcie pasa drogowego pobierana przez Wnioskodawcę nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwo przedstawili we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Zatem organy władzy publicznej oraz urzędy obsługujące te organy są wyłączone z kręgu podatników podatku od towarów i usług – w zakresie czynności nałożonych przepisami prawa, dla realizacji których zostały powołane. Jest to wyłączenie podmiotowo-przedmiotowe i ma zastosowanie przy spełnieniu przez ten organ dwóch warunków:

-jego podmiotem jest organ władzy publicznej lub urząd obsługujący ten organ;

-odnosi się jedynie do czynności nałożonych przepisami prawa, dla których powołano te organy, z wyłączeniem czynności realizowanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Organy te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Generalnie zatem wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług są czynności wykonywane przez podmioty prawa publicznego (organy władzy publicznej i urzędy obsługujące te organy) w ramach sprawowanego przez nie władztwa publicznego.

W rozpatrywanej sprawie Państwa wątpliwości budzi kwestia uznania zdarzeń z obszaru publicznoprawnego za czynności pozostające poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT.

Istota problemu sprowadza się zatem do ustalenia, czy wykonując czynności z obszaru publicznoprawnego, spełniają Państwo obie wskazane w art. 15 ust. 6 ustawy przesłanki, tj. czy są Państwo organem władzy publicznej oraz czy pobieranie określonych opłat jest czynnością ze sfery cywilnoprawnej, czy publicznoprawnej.

Zaznaczenia wymaga, że takie pojęcia jak „organ władzy publicznej”, czy „urzędy obsługujące te organy” nie zostały zdefiniowane w ustawie o podatku od towarów i usług. Choć w wielu aktach normatywnych ustawodawca posługuje się pojęciem „władza publiczna”, czy „organy władzy publicznej”, to jednocześnie nigdzie nie definiuje tych pojęć.

Dokonując wykładni art. 15 ust. 6 ustawy należy więc zauważyć, że celem tej regulacji jest wyłączenie wszelkich organów władzy publicznej oraz innych organów podlegających prawu publicznemu z kategorii podatników VAT w odniesieniu do czynności wykonywanych przez te podmioty w charakterze władz publicznych. Podatnikiem podatku od towarów i usług jest więc również organ władzy publicznej oraz urząd obsługujący ten organ, jeżeli w stosunku do określonej czynności lub transakcji zachowuje się jak podmiot gospodarczy. Z tego właśnie względu, ustawodawca uznał w art. 15 ust. 6 ustawy, że organy (urzędy) nie są podatnikami w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z opisu sprawy wynika, że Burmistrz Miasta wydał zarządzenie nr … w sprawie określania stawek opłat za zajęcie dróg wewnętrznych stanowiących własność Miasta na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg. Zarządzenie to zostało zmienione zarządzeniem nr … Burmistrza Miasta ...z dnia … r. Miasto ...powołując się na powyższy akt prawa miejscowego, przy zawieraniu umowy na zajęcie pasa drogowego w celu prowadzenia robót i umieszczenia w nim urządzeń infrastruktury technicznej, do stawki określonej w zarządzeniu dodaje podatek VAT w stawce 23%.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii uznania, czy odpłatne udostępnianie przez Gminę pasa drogowego drogi wewnętrznej stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 609 ze zm.):

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Na mocy art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 107):

W świetle art. 9 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Stosownie do art. 9 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym:

W myśl art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym:

Na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 320):

W myśl art. 19 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Stosownie do art. 39 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Jednak art. 39 ust. 3 ustawy o drogach publicznych stanowi, że:

Stosownie do przepisu art. 40 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Według art. 40 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 4 ustawy o drogach publicznych:

W myśl przepisu art. 40 ust. 3 ustawy o drogach publicznych:

Zgodnie z art. 40 ust. 11 ustawy o drogach publicznych:

Stosownie do przepisu art. 40 ust. 12 ustawy o drogach publicznych:

Działania zarządców dróg mieszczą się zatem w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez jednostki państwowe władztwa publicznoprawnego.

Zgodnie z art. 5 ust. 2 pkt 1 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1270 ze zm.):

W myśl art. 60 pkt 7 ustawy o finansach publicznych:

Analiza okoliczności sprawy oraz powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, że pobierając opłaty za zajęcie pasa drogowego wykonują Państwo działania mieszczące się w zakresie Państwa zadań własnych.

Zatem w przedmiotowej sprawie pobierana przez Państwa danina o charakterze publicznym nie stanowi zapłaty za świadczenie usług. Zatem stwierdzenia wymaga, że w zakresie realizacji ww. zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa są Państwo adresatem normy prawnej, o której mowa w art. 15 ust. 6 ustawy.

Tak więc ww. opłata za zajęcie pasa drogowego drogi wewnętrznej pobierana przez Państwa nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.

Wobec powyższego Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zaznaczam, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Ponoszą Państwo ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślam, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, stwierdzam, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosujecie się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. 2383 ze zm.).