Wyrok SN z dnia 10 kwietnia 2024 r., sygn. II CSKP 291/23

10 kwietnia 2024 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

Pierwszy Prezes SN Małgorzata Manowska (przewodniczący)
‎SSN Agnieszka Jurkowska-Chocyk
‎SSN Mariusz Łodko (sprawozdawca)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 10 kwietnia 2024 r. w Warszawie
‎skargi kasacyjnej Ż. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.
‎od wyroku Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej
‎z 9 listopada 2021 r., II Ca 1050/21,
‎w sprawie z powództwa Ż. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.
‎przeciwko B. Ś. i M. Ś.
‎o zapłatę,

uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Bielsku-Białej pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 20 lipca 2021 r. Sąd Rejonowy w Cieszynie uchylił nakaz zapłaty z 2 listopada 2020 r. wydany w postępowaniu nakazowym w stosunku do M. Ś. i B.Ś. i oddalił powództwo Ż. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. wniesione przeciwko tym pozwanym o zasądzenie 71 778,69 zł z bliżej określonymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Wyrokiem z 9 listopada 2021 r. Sąd Okręgowy w Bielsku-Białej oddalił apelację powoda i orzekł o kosztach procesu.

Sąd Okręgowy podzielił ocenę Sądu pierwszej instancji, że roszczenie powoda ze stosunku podstawowego przedawniło się. Powód wystawił ostatnią fakturę VAT 30 kwietnia 2015 r., a termin jej płatności upłynął 7 maja 2015 r. Roszczenie powoda związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przedawnia się z upływem trzech lat od daty jego wymagalności. Najpóźniej 7 maja 2018 r. przedawniło się roszczenie o zapłatę ostatniej faktury. Powództwo wniesione 20 września 2019 r. nie przerwało zatem biegu przedawnienia. W ocenie tego Sądu oznaczenie terminu płatności weksla na 12 grudnia 2016 r. było bez znaczenia, bowiem roszczenia z poszczególnych faktur stały się wymagalne z dniem ich płatności.

Sąd Okręgowy wyjaśnił również, że zobowiązania wynikające z weksla przedawniają się w terminie określonym w prawie wekslowym, a nie terminie właściwym dla zobowiązania, które zabezpiecza. Przedawnienie roszczenia wekslowego przeciwko wystawcy weksla biegnie od dnia jego płatności (art. 70 w zw. z art. 103 i art. 104 pr.weksl.). Podobnie kształtuje się przedawnienie z weksla in blanco, które nie rozpoczyna biegu do czasu jego uzupełnienia. Przedawnienie roszczenia z weksla wręczonego z nieuzupełnioną datą płatności i bez zastrzeżenia co to do tej daty, rozpoczyna się z dniem płatności określonym przez wierzyciela wekslowego. Wypełnienie weksla in blanco przez wierzyciela powinno zatem nastąpić przed upływem terminu przedawnienia roszczenia, które weksel zabezpiecza. Dokonanie tej czynności po po upływie tego terminu, uzasadnia zarzut uzupełnienia weksla niezgodnie z porozumieniem na podstawie art. 10 pr.weksl. W konsekwencji uprawnienie wierzyciela do uzupełnienia weksla in blanco nie obejmuje wypadków, w których roszczenie ze stosunku podstawowego przedawniło się.