Postanowienie SN z dnia 23 lipca 2024 r., sygn. I CSK 497/23

23 lipca 2024 r.

Sąd Najwyższy w Izbie Cywilnej w składzie:

SSN Marta Romańska

na posiedzeniu niejawnym 23 lipca 2024 r. w Warszawie
‎w sprawie z powództwa K. J. i J. J.
‎przeciwko Bank spółce akcyjnej w W.
‎o zapłatę i ustalenie,
‎na skutek skargi kasacyjnej Bank spółki akcyjnej w W.
‎od wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu
‎z 29 września 2022 r., I ACa 1088/21,

1.odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania,

UZASADNIENIE

Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona (art. 398⁹ § 1 k.p.c.). Obowiązkiem skarżącego jest sformułowanie i uzasadnienie wniosku o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania w nawiązaniu do powyższych przesłanek, a rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego w kwestii przyjęcia bądź odmowy przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania wynika z oceny, czy okoliczności powołane przez skarżącego odpowiadają tym, o których jest mowa w art. 398⁹ § 1 k.p.c.

Skarżący wniósł o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania z uwagi na występujące w sprawie istotne zagadnienie prawne w rozumieniu art. 398 § 1 pkt 1 k.p.c., które sformułował w formie pytań: - „czy w świetle art. 385 § 1 k.c. oraz w świetle art. 3 ust. 1 Dyrektywy uznać należy, że postanowienia umowy kredytu denominowanego/indeksowanego do waluty obcej, które w swojej treści odwołują do tabel kursów banków, służących przeliczeniu kwoty kredytu wyrażonego w walucie, do której kredyt jest denominowany/indeksowany na walutę krajową, a także przeliczeniu wysokości raty kapitałowo-odsetkowej wyrażonej w walucie do której kredyt jest denominowany/indeksowany na walutę krajową, naruszają interesy konsumenta w sposób rażący w sytuacji, w której (i) konsument został pouczony, że wahania kursów waluty obcej, do której kredyt jest denominowany/indeksowany wpłyną na wysokość salda kredytu oraz wysokość raty kapitałowo-odsetkowej wyrażonej w walucie krajowej, a także w sytuacji, w której (ii) poprzez odwołanie do tabeli kursów banku kredytobiorca - konsument otrzymuje świadczenie ekwiwalentne w postaci niższego oprocentowania kredytu, a (iii) kursy waluty wynikające z tabeli kursów banku nie odbiegają w sposób znaczny od średniego kursu NBP?”; - „czy w świetle art. 385 § 1 k.c. w związku z art. 385 k.c. w związku z art. 65 § 1 i 2 k.c. oraz art. 385 § 2 zdanie 2 k.c., w sytuacji, w której, po zastosowaniu powszechnie przyjętych reguł wykładni oświadczeń woli, możliwe są różne, równoważne rezultaty wykładni postanowień umowy, z których co najmniej jedno rozumienie badanych postanowień umowy nie jest sprzeczne z dobrymi obyczajami i nie narusza rażąco interesów konsumenta, a zastosowanie wówczas reguły wykładni przyjaznej konsumentowi oraz reguły wykładni contra proferentem prowadziłoby do ustalenia rozumienia postanowienia umowy, które nie mogłoby zostać uznane za abuzywne, sąd może, mimo to, stwierdzić niedozwolony charakter takich postanowień umowy tylko z tego powodu, że ich inne, alternatywne rozumienie, może być ocenione jako nieuczciwe?”; - „jaki w świetle art. 385§ 1 k.c. w zw. z 385 § 2 zd. pierwsze k.c. w zw. z art. 4 ust. 2 i 5 Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich zakres pouczenia konsumenta o ryzyku kursowym/walutowym przy zawarciu umowy kredytu denominowanego jest wymagany, aby uznać, że postanowienia umowy były w pełni zrozumiałe pod względem formalnym i gramatycznym, w sposób transparentny, obrazujący ryzyko kursowe związane z zaciąganym zobowiązaniem, aby uznać że były one zgodne z dobrymi obyczajami, ponadprzeciętnym obowiązkiem informacyjnym i w sposób nienaruszający interesów kredytobiorcy w sposób rażący, a w szczególności: (i) czy oświadczenie kredytobiorcy złożone podczas zeznań potwierdzające świadomość ryzyka kursowego oraz dochowania obowiązku informacyjnego Banku winno wyłączać dokonywanie oceny przez sąd pod kątem abuzywności postanowień umowy kredytu związanych z ryzykiem walutowym, (ii) czy możliwe jest ustalenie zamkniętego katalogu informacji, jakie powinno zawierać takie pouczenie, a jeśli tak, to jakie informacje powinno owo pouczenie zawierać mając na względzie wytyczne zawarte w ówczesnych regulacjach, w tym zgodnie z obowiązującymi na dzień zawarcia umowy rekomendacjami Komisji Nadzoru Bankowego/Finansowego (iii) czy sądy orzekające dokonując oceny dochowania obowiązku informacyjnego przez przedsiębiorcę winny brać pod uwagę, że w momencie zawierania umowy brak było bogatego dorobku orzeczniczego TSUE oraz Sądu Najwyższego w zakresie obowiązków informacyjnych, (iv) czy kredytodawca spełnia obowiązek informacyjny przedstawiając dane historyczne waluty, do której denominowany jest kredyt oraz przedstawia symulacje wahań kursowych nieuwzględniających całego okresu kredytowania, tylko na kilka lat wprzód, (v) czy przy ustalaniu zakresu obowiązku informacyjnego należy uwzględnić specyfikę gospodarki, stosunków i zwyczajów panujących w danym kraju (m.in. transformację gospodarczą, wahania kursowe waluty krajowej w stosunku do walut obcych, okoliczności wprowadzenia danego produktu na rynek, (vi) czy przekazanie informacji o ryzyku w formie pisemnej stanowi większą gwarancję przekazania informacji w sposób zrozumiały niż przekazanie informacji o ryzyku w formie ustnej?”.