Interpretacja

TEMATY:

Interpretacja indywidualna z dnia 9 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.127.2024.1.MD

Darowizna udziału w lokalu mieszkalnym dokonana przez siostrę korzysta ze zwolnienia z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 kwietnia 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 6 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek – zgodnie ze wskazaniem jako rodzaj sprawy – dotyczył wyłącznie podatku dochodowego od osób fizycznych. W odpowiedzi na wezwanie z 28 maja 2024 r. znak 0113-KDIPT2-2.4011.341.2024.1.MK zadała Pani także pytanie w podatku od spadków i darowizn, zatem data wpływu uzupełnienia – tj. 3 czerwca 2024 r. została uznana za datę wpływu wniosku dotyczącego podatku od spadków i darowizn. W zakresie podatku od spadków i darowizn wniosek dotyczy skutków podatkowych darowizny udziału w mieszkaniu od Pani siostry. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego (przedstawiony w pierwotnym wniosku i jego uzupełnieniu)

(...) r., wraz z Pani siostrą (...), zamieszkałą na stałe w Niemczech, podpisała Pani umowę deweloperską oraz przedwstępną umowę sprzedaży na kupno samodzielnego lokalu mieszkalnego w (...), nr projektowy (...), o pow. użytkowej (...) m².

Po dokonaniu niezbędnych opłat, (...) r., stawiając się ponownie z siostrą (...) przed notariuszem, podpisały Panie umowę ustanowienia odrębnej własności w wykonaniu umowy deweloperskiej Rep. A (...), numer księgi wieczystej lokali (...).

Przedmiotowy lokal wolny jest od hipoteki. Do lokalu przynależy komórka lokatorska oraz dokupiły Panie miejsce w garażu podziemnym.

Udział finansowy Pani i Pani siostry oraz udział w prawie własności wynosi 50/50 (1/2).

Z powodów rodzinnych – (...) – aktualnie przebywa Pani w innym mieszkaniu Pani siostry, stanowiącym jej całkowitą własność. Jest to jednak kawalerka o metrażu (...) m², co przy dwójce dzieci jest bardzo niekomfortowe i nie pozwala Pani na zapewnienie im dobrych warunków do nauki.

W związku z tym faktem, chciałaby Pani nabyć mieszkanie o większym metrażu.

W toku ustaleń z siostrą (...), wyraziła ona wstępną zgodę na wykonanie darowizny swoich udziałów (50%) we własności przedmiotowego mieszkania przy ul. (...) na Pani rzecz (zdarzenie przyszłe).

Chciałaby Pani następnie to mieszkanie sprzedać, a całość kwoty przeznaczyć na cele mieszkaniowe – kupienie większego lokalu mieszkalnego dla Pani i dzieci. Ze względu na aktualne ceny mieszkań w (...), prawdopodobnie będzie Pani musiała dodatkowo zaciągnąć kredyt hipoteczny na jakąś część sfinansowania mieszkania.

Docelowo, po kupnie nieruchomości (zdarzenie przyszłe) w ramach wdzięczności, chciałaby Pani dokonać nieodpłatnej darowizny części tego mieszkania na Pani siostrę – (...), o ile będzie to możliwe w związku z ewentualnym kredytem, lub też dopiero po jego spłacie.

Siostra na co dzień mieszka w Niemczech i nie planuje powrotu do Polski.

W zakupionym lokalu mieszkalnym (zdarzenie przyszłe) będzie Pani realizowała własne cele mieszkaniowe – planuje tam Pani zamieszkać na stałe z dziećmi. Będzie Pani miała prawo do użytkowania całej nowo zakupionej (zdarzenie przyszłe) nieruchomości, nie będzie Pani wydzielać pomieszczeń dla Pani siostry. Mieszkanie będzie użytkowane przez Panią i Pani dzieci.

Pytanie (przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy przekazanie Pani darowizny w formie aktu notarialnego na udział we wspólnej nieruchomości w udziale 1/2 przed upływem 5 lat od daty zakupu (...) podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn jeśli dokonane będzie przez siostrę (zdarzenie przyszłe)?

Pani stanowisko w sprawie (przeformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Pani zdaniem, darowizna udziału we wspólnej nieruchomości w udziale 1/2 będzie w całości zwolniona z podatku, jeśli w terminie do 6 miesięcy nabycie jej zostanie zgłoszone właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego składając formularz SD-Z2.

Pani zdaniem, bezpłatna darowizna przekazana na Pani rzecz od siostry, czyli między rodzeństwem, zgodnie z art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, który mówi, że darowizna od siostry (rodzeństwa), która znajduje się w I grupie podatkowej, jest zwolniona z opodatkowania bez względu na jej wartość przy spełnieniu poszczególnych warunków.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):

Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem darowizny, polecenia darczyńcy.

Ustawa o podatku od spadków i darowizn nie definiuje pojęcia darowizny. W tym zakresie konieczne jest sięgnięcie do ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.).

Jak stanowi art. 888 § 1 ww. Kodeksu:

Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Z art. 890 § 1 cyt. Kodeksu wynika, że:

Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.

Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu w postaci świadczenia wzajemnego i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę.

Umowa darowizny ma charakter umowy zobowiązującej (konsensualnej) – do zawarcia umowy dochodzi z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia woli – jednostronnej, jako nie przynoszącej darczyńcy żadnej opłaty. Do zawarcia umowy darowizny, podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli przez obdarowanego o przyjęciu darowizny.

W myśl art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.

Stosownie do art. 6 ust. 1 pkt 4 i ust. 4 cyt. ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje - przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.

Jeżeli nabycie niezgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma; jeżeli pismem takim jest orzeczenie sądu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W przypadku gdy nabycie nie zostało zgłoszone do opodatkowania, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą powołania się przez podatnika przed organem podatkowym na fakt nabycia.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ww. ustawy:

Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.

Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.

W myśl art. 14 ust. 1-3 cyt. ustawy:

Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.

Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.

Do poszczególnych grup podatkowych zalicza się:

1)do grupy I – małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów;

2)do grupy II – zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych;

3)do grupy III – innych nabywców.

Niezależnie od powyższego, ustawa o podatku od spadków i darowizn przewiduje w swojej treści zwolnienie podmiotowo-przedmiotowe, dla członków najbliższej rodziny.

Zgodnie z treścią art. 4a ust. 1, 3 oraz 4 tej ustawy:

Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz

2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

W przypadku niespełnienia warunków, o których mowa w ust. 1-2, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:

1)wartość majątku ostatnio nabytego doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby lub po tej samej osobie w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub

2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Jak wynika z przedstawionego zdarzenia przyszłego, (...) r. podpisała Pani wraz z siostrą umowę ustanowienia odrębnej własności w wykonaniu umowy deweloperskiej i nabyła Pani mieszkanie na współwłasność w udziale w wysokości 1/2. Z powodów rodzinnych, aktualnie przebywa Pani w innym mieszkaniu Pani siostry, stanowiącym jej całkowitą własność. Chciałaby Pani nabyć mieszkanie o większym metrażu. W toku ustaleń z Pani siostrą, wyraziła ona wstępną zgodę na wykonanie na Pani rzecz darowizny swoich udziałów (50%) we własności wspólnie nabytego mieszkania. Chciałaby Pani następnie to mieszkanie sprzedać, a całość kwoty przeznaczyć na cele mieszkaniowe – kupienie większego lokalu mieszkalnego dla Pani i dzieci.

Pani wątpliwości budzi, czy może Pani skorzystać ze zwolnienia przewidzianego w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn w związku z nabyciem ww. darowizny od siostry.

Stoi Pani na stanowisku, że ma Pani prawo skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania.

Nabycie to, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. W tej sprawie wystąpią jednak po Pani stronie przesłanki zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Darowiznę otrzyma Pani bowiem od siostry. Zatem Pani, jako osoba obdarowana, zaliczona jest do grona osób, które zostały wymienione w art. 4a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Tym samym nabycie przez Panią opisanego udziału w lokalu mieszkalnym korzysta ze zwolnienia z ww. podatku. Jest Pani więc zwolniona z podatku od spadków i darowizn z tytułu ww. darowizny. Bez wpływu na zwolnienie w podatku od spadków i darowizn pozostaje fakt, że udział w lokalu zostanie zbyty przez Pani siostrę przed upływem 5 lat od dnia jego zakupu.

Dla celów skorzystania z tego zwolnienia nie ma Pani także obowiązku składania zgłoszenia do naczelnika urzędu skarbowego, gdyż darowizna musi zostać – z uwagi na jej przedmiot, jakim jest udział w nieruchomości – dokonana w formie aktu notarialnego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a i art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.

Dane dokumentu

Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 9 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-3.4015.127.2024.1.MD