Interpretacja
Interpretacja indywidualna z dnia 8 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB2-2.4015.80.2024.1.DR
W zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od rodziców zastępczych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od spadków i darowizn:
- w części dotyczącej obowiązku zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych na druku SD-Z2 właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego – jest nieprawidłowe,
- w pozostałym zakresie – jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualne
7 maja 2024 r. wpłynął Pani wniosek z 7 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od spadków i darowizn w zakresie skutków podatkowych darowizny środków pieniężnych od rodziców zastępczych. Uzupełniła go Pani pismem z 12 maja 2024 r. (data wpływu – 12 maja 2024 r.)
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Od 9 roku życia (tj. 2002 roku) po śmierci biologicznych rodziców wraz z siostrą (…) przebywała Pani w rodzinie zastępczej, która została ustanowiona przez Sąd. Prawni opiekunowie J.P. i P.P. nie byli z Panią i Pani siostrą spokrewnieni. Do dnia dzisiejszego, mimo że ma Pani 30 lat utrzymuje Pani relacje rodzinne i łączy Panią więź rodzinna z rodzicami zastępczymi ustanowionymi przed Sąd. Rodzina zastępcza, w której Pani przebywała chce przekazać Pani darowiznę pieniężną w wysokości 300 000 zł (w dwóch transzach).
Pytania
1. Czy wobec powyższego jest Pani zwolniona od zapłaty podatku od otrzymanej darowizny?
2. Czy nie ma ograniczeń dotyczących darowizny pieniężnej?
3. Czy po otrzymaniu darowizny pieniężnej w przeciągu 6 miesięcy musi Pani zgłosić otrzymaną darowiznę do US na druku SD-Z2, dołączając załącznik w postaci odpisu postanowienia Sądu o ustanowieniu rodziny zastępczej oraz potwierdzeniu otrzymanego przelewu czy należy dołączyć jeszcze inną dokumentację?
4. Czy ciążą na Pani jeszcze inne formalne obowiązki?
Pani stanowisko w sprawie
Pani zdaniem:
Ad. 1 Tak
Jest Pani zaliczana za zstępną – jako osoba, która przebywała w rodzinie zastępczej, a rodzice zastępczy zaliczani są za wstępnych jako osoby tworzące rodzinę zastępczą czyli grupa I i kwalifikuje się Pani do skorzystania z ulgi, co za tym idzie zwolniona zostanie Pani z opłaty podatku od spadków i darowizn.
Ad. 2 Nie
Ad. 3 Nie
Ad. 4 Nie
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku:
-w części dotyczącej obowiązku zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych na druku SD-Z2 właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego – jest nieprawidłowe,
-w pozostałym zakresie – jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 596):
Podatkowi od spadków i darowizn, zwanemu dalej „podatkiem”, podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem: darowizny, polecenia darczyńcy.
Jako, że przepisy tej ustawy nie definiują pojęcia „darowizna” należy odwołać się do odpowiednich przepisów Kodeksu cywilnego.
Na podstawie art. 888 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):
Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swojego majątku.
Jak stanowi natomiast art. 890 § 1 cyt. Kodeksu:
Oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione.
Darowizna należy do czynności, których celem jest dokonanie aktu przysporzenia majątkowego bez ekwiwalentu i polega najczęściej na przesunięciu jakiegoś dobra majątkowego z majątku darczyńcy do majątku obdarowanego. Świadczenie ma charakter nieodpłatny, gdy druga strona umowy nie zobowiązuje się do jakiegokolwiek świadczenia w zamian za uczynioną darowiznę. Do zawarciu umowy darowizny podobnie jak każdej innej umowy, niezbędne jest zgodne oświadczenie woli złożone przez obie strony umowy. Umowa darowizny dochodzi do skutku dopiero z chwilą złożenia oświadczenia woli obdarowanego o przyjęciu darowizny.
Stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych.
W myśl art. 6 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Obowiązek podatkowy powstaje: przy nabyciu w drodze darowizny – z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego, a w razie zawarcia umowy bez zachowania przewidzianej formy – z chwilą spełnienia przyrzeczonego świadczenia; jeżeli ze względu na przedmiot darowizny przepisy wymagają szczególnej formy dla oświadczeń obu stron, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą złożenia takich oświadczeń.
Należy zauważyć, że – co do zasady – darowizna podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość podatku od spadków i darowizn ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca. Zaliczenie do jednej z trzech grup podatkowych odbywa się w zależności od jego stopnia pokrewieństwa albo powinowactwa z osobą, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 pkt 1 oraz ust. 2 ww. ustawy:
Opodatkowaniu podlega nabycie, od jednego zbywcy, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej 36 120 zł – jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej.
Jeżeli nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych od tego samego zbywcy następuje więcej niż jeden raz, do czystej wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych dolicza się czystą wartość rzeczy i praw majątkowych nabytych dotychczas od tego samego zbywcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Od podatku obliczonego od łącznej wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych potrąca się podatek przypadający od opodatkowanych poprzednio nabytych rzeczy i praw majątkowych. Wynikająca z obliczenia nadwyżka podatku nie podlega ani zaliczeniu na poczet innych podatków, ani zwrotowi. Nabywcy obowiązani są w zeznaniu podatkowym wymienić rzeczy i prawa majątkowe nabyte w podanym wyżej okresie.
Jak wynika z art. 14 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczony jest nabywca.
Zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe.
Do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.
W myśl natomiast art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn:
Zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:
1)zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz
2)w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Zgłoszenie o nabyciu rzeczy i praw majątkowych powinno być dokonane na formularzu SD-Z2 określonym przez Ministra Finansów w rozporządzeniu z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2060).
Stosownie do art. 4a ust. 4 ww. ustawy:
Obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy:
1)wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
2)nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.
Z treści przepisu art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn jednoznacznie wynika, że zwolnieniem tym objęte jest nabycie przez osoby, których łączą relacje ściśle w przepisie określone (tzw. grupa zerowa). Między innymi są to zstępni.
Zgodnie z art. 14 ust. 4a ww. ustawy:
Za zstępnych w rozumieniu ustawy uważa się również osoby, które przebywają lub przebywały w rodzinie zastępczej, w rodzinnym domu dziecka, w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej, o których mowa w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2020 r. poz. 821 oraz z 2021 r. poz. 159), a za wstępnych także odpowiednio osoby tworzące rodzinę zastępczą, prowadzące rodzinny dom dziecka lub pracujące z dziećmi w placówce opiekuńczo-wychowawczej lub w regionalnej placówce opiekuńczo-terapeutycznej.
Na mocy przywołanego powyżej przepisu za zstępnych uważa się m.in. osoby aktualnie przebywające oraz osoby, które w przeszłości przebywały w rodzinie zastępczej.
Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że od 9 roku życia (tj. 2002 roku) po śmierci biologicznych rodziców wraz z siostrą przebywała Pani w rodzinie zastępczej, która została ustanowiona przez Sąd. Prawni opiekunowie J.P. i P.P. nie byli z Panią i Pani siostrą spokrewnieni. Do dnia dzisiejszego, mimo że ma Pani 30 lat utrzymuje Pani relacje rodzinne i łączy Panią więź rodzinna z rodzicami zastępczymi ustanowionymi przed Sąd. Rodzina zastępcza, w której Pani przebywała chce przekazać Pani darowiznę pieniężną w wysokości 300 000 zł (w dwóch transzach).
Podsumowując, darowizny środków pieniężnych zostaną dokonane na Pani rzecz od rodziców zastępczych. Zatem otrzyma Pani darowizny od osób zaliczanych do grona osób wymienionych w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Wobec tego, będzie miała Pani prawo do skorzystania ze zwolnienia otrzymanych od rodziców zastępczych darowizn środków pieniężnych na podstawie art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, jeżeli zostaną spełnione przesłanki określone w analizowanym przepisie, czyli:
-ich przekazanie udokumentuje Pani wpływem na Pani rachunek bankowy;
-złoży Pani zgłoszenie o ich nabyciu do organu podatkowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Powyższy przepis – jak słusznie Pani zauważyła – nie określa limitu wartości darowizny.
W przypadku nabycia darowizn w różnych datach (w Pani przypadku w dwóch transzach) – w sytuacji, gdy obowiązek podatkowy powstał także w różnych datach – powinna Pani z tego tytułu złożyć druk SD-Z2 dla każdej z otrzymanych darowizn środków pieniężnych w terminie 6 miesięcy liczonego od dnia powstania obowiązku podatkowego.
Ponadto, otrzymując darowiznę pieniężną od obojga rodziców zastępczych powinna Pani złożyć odrębne zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych SD-Z2. Wynika to z § 2 pkt 5 ww. rozporządzenia z dnia 20 listopada 2015 r. w sprawie wzoru zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych wydanego w oparciu o art. 4a ust. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zgodnie z którym:
Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wzór zgłoszenia o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych i zakres danych w nim zawartych, w tym w szczególności:
1) dane identyfikujące podatników obowiązanych do złożenia zgłoszenia oraz dane stanowiące podstawę zaliczenia do I grupy podatkowej,
2) dane identyfikujące oraz ostatni adres spadkodawcy, darczyńcy lub innej osoby, od której lub po której została nabyta własność rzeczy lub prawa majątkowe,
3) dane dotyczące nabytych rzeczy lub praw majątkowych, ich rodzaj, miejsce położenia rzeczy lub wykonywania praw majątkowych, wraz z ich wartością rynkową oraz wielkość nabytego udziału
- uwzględniając konieczność potwierdzenia nabycia w celu skorzystania ze zwolnienia.
W pytaniu nr 3 wyraziła Pani swoją wątpliwość czy po otrzymaniu darowizny pieniężnej w przeciągu 6 miesięcy musi Pani zgłosić otrzymaną darowiznę do US na druku SD-Z2, dołączając załącznik w postaci odpisu postanowienia Sądu o ustanowieniu rodziny zastępczej oraz potwierdzeniu otrzymanego przelewu czy należy dołączyć jeszcze inną dokumentację. Odpowiadając na to pytanie, we własnym stanowisku stwierdziła Pani „Nie”. Ponieważ, wbrew Pani twierdzeniu, ciąży na Pani obowiązek zgłoszenia otrzymanej darowizny na druku SD-Z2, nie mogliśmy uznać Pani stanowiska w tej części za prawidłowe.
Ponadto, odnosząc się do Pani wątpliwości zawartych w tym pytaniu wskazać należy, że złożenie przez Panią zgłoszenia SD-Z2 od każdego z darczyńców, wraz z wymienionymi przez Panią dokumentami, tj. odpisem postanowienia Sądu o ustanowieniu rodziny zastępczej oraz potwierdzeniem otrzymanego przelewu, będzie wystarczające do skorzystania przez Panią ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn na podstawie art. 4a ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right
-
keyboard_arrow_right