Wyrok NSA z dnia 6 grudnia 2023 r., sygn. III FSK 3262/21

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz, Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia WSA (del.) Anna Juszczyk-Wiśniewska (sprawozdawca), Karolina Niemiec, Protokolant, po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2023 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 13 sierpnia 2020 r., sygn. akt I SA/Gl 311/20 w sprawie ze skargi A. G. na decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia 11 grudnia 2019 r., nr 2401-EW2.4123.13.2019 2401-19-244663 w przedmiocie odpowiedzialności podatkowej osób trzecich 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) oddala skargę w całości, 3) zasądza od A. G. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach kwotę 730 (słownie: siedemset trzydzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2020 r. I SA/Gl 311/20 uchylił decyzję Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Katowicach z dnia 11 grudnia 2019 r. w przedmiocie odpowiedzialności A. G. za zobowiązania z tytułu podatku od towarów i usług za grudzień 2012 r. – października 2013 r. oraz IV kwartał 2014 r.

Sąd I instancji uchylając zaskarżoną decyzję wskazał, że warunkiem wszczęcia postępowania w sprawie odpowiedzialności osoby trzeciej było po pierwsze doręczenie Spółce decyzji określającej wysokość jej zobowiązań za miesiące od grudnia 2012 r. – do października 2013 r. , a po drugie wszczęcie postępowania egzekucyjnego wobec spółki za IV kwartał 2014r.

W odniesieniu do pierwszej kwestii Sąd I instancji wskazał, że w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2016 r., jeżeli dla niemogącej prowadzić swoich spraw wskutek braku powołanych do tego organów osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, ustanowiono - na podstawie art. 42 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny w zw. z art. 138 § 3 O.p. - kuratora, to z mocy ustawy (art. 138d § 2 O.p.) staje się on pełnomocnikiem ogólnym (przedstawicielem ustawowym) tej osoby. Ale warunkiem umożliwiającym przyjęcie tego, jest ustanowienie kuratora na podstawie wniosku z art. 138 § 3 O.p., tj. gdy w tym trybie wystąpi o to organ. Tymczasem akta sprawy nie zawierają w tym zakresie żadnych dowodów, a z treści postanowienia Sądu Rejonowego z 30.10.2017 r. nie wynika, aby wydano je na wniosek, o którym mowa w art. 138 § 3 O.p. Nie jest zatem możliwe przyjęcie, na podstawie dowodów którymi Sąd rozporządza, że zakres umocowania kuratora był szerszy, niż wynika to z art. 42 K.c.