Interpretacja indywidualna z dnia 9 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL3.4012.299.2024.2.AK

Wystawienie faktury dokumentującej kwotę odstępnego w związku z umową cesji leasingu samochodu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 kwietnia 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 kwietnia 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie wystawienia faktury dokumentującej kwotę odstępnego w związku z umową cesji leasingu samochodu.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem sygnowanym datą 10 czerwca 2024 r. (wpływ 9 czerwca 2024 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Firma (…) Sp. z o.o. miała umowę leasingu operacyjnego na samochód osobowy. W okresie użytkowania samochodu firma nie była płatnikiem podatku VAT (zwolnienie do 200 tys.) i nie odliczała podatku VAT z opłat leasingowych oraz kosztów eksploatacji.

W grudniu 2023 roku obroty przekroczyły 200 tys. i spółka została zarejestrowana jako podatnik VAT czynny od (…) grudnia 2023 r. Również w grudniu ((…) grudnia 2023 r.) podpisano umowę cesji leasingu, a (…) grudnia była wystawiona faktura na przyszłego nowego użytkownika samochodu za odstępne – przeniesienie praw do umowy leasingu.

W uzupełnieniu do wniosku wskazali Państwo następujące informacje:

1.Od kiedy i w jakim zakresie prowadzą Państwo działalność gospodarczą? Prosimy wskazać dokładną datę.

Odp.: Data wpisu spółki do KRS to (…) czerwca 2019 r. Obecnie działalność prowadzą Państwo w zakresie usług (...).

2.Czy kwota odstępnego za przeniesienie praw do umowy leasingu została wliczona do przekroczonego w grudniu 2023 r. limitu, na podstawie którego utracili Państwo prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku VAT?

Odp.: Przekroczenie limitu 200 0000 zł nastąpiło przy wystawieniu innej faktury (ale w ten sam dzień, co była wystawiona faktura za odstępne) – (…) grudnia 2023 r.

3.Czy faktura na przyszłego nowego użytkownika samochodu, dokumentująca odstępne za przeniesienie praw do umowy leasingu, została wystawiona po przekroczeniu przez Państwa limitu, na podstawie którego utracili Państwo prawo do korzystania ze zwolnienia od podatku VAT?

Odp.: Nie. Spółka utraciła prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego z VAT na podstawie poprzedniej faktury wystawionej za usługi (…) grudnia 2023 r. Faktura za odstępne była wystawiona też (…) grudnia 2023 r. i miała kolejny numer.

4.Czy samochód osobowy był/jest przez Państwa wykorzystywany wyłącznie do czynności zwolnionych? Jeśli nie, to prosimy wskazać do jakich celów był/jest wykorzystywany?

Odp.: Spółka od momentu rejestracji w KRS i do rejestracji do VAT nie wykazywała czynności zwolnionych przedmiotowo. Korzystała wyłącznie ze zwolnienia podmiotowego (do 200 tys. zł) oraz dla tych czynności był wykorzystywany samochód osobowy.

5.Na jakiej podstawie wystawili Państwo fakturę na przyszłego nowego użytkownika samochodu za odstępne (…) grudnia 2023 r., skoro umowę cesji leasingu podpisali Państwo (…) grudnia 2023 r.? Prosimy, żeby wyjaśnili Państwo rozbieżność między datą wystawienia faktury ((…) grudnia 2023 r.) oraz datą podpisania umowy cesji leasingu ((…) grudnia 2023 r.).

Odp.: Chronologia wydarzeń przedstawia się następująco:

(…) listopada 2023 r. przyjmujący wysłał wniosek cesji do leasingodawcy.

(…) grudnia 2023 r. dostali Państwo informację od przyjmującego, że ma on pozytywną decyzję oraz dalej czekali Państwo na termin od leasingodawcy na podpisanie umowy cesji i przekazania samochodu. Od tego dnia za decyzją Prezesa spółki (…) samochód już nie był używany, a po prostu czekał na parkingu.

(…) grudnia 2023 r. był wysłany wniosek o rejestracji do VAT od (…) grudnia 2023 r. bo trzeba było już wystawić fakturę kontrahentowi za usługi (...), która przekroczyłaby kwotę 200 tys. (Był złożony VAT-R aktualizacja, bo (…) była już zarejestrowana do VAT-UE oraz jak podatnik VAT zwolniony).

(…) grudnia 2023 r. wieczorem dogadali się Państwo z przyjmującym o wystawieniu faktury za odstępne.

(…) grudnia była wystawiona faktura z VAT za usługi (…) i za odstępne FV (…).

(…) grudnia przyjmujący poinformował, że dostał informację o terminie podpisania umowy cesji, który leasingodawca ustalił na (…) grudnia 2023 r.

(…) grudnia 2023 była podpisana umowa cesji oraz przekazany samochód do nowego właściciela (przyjmującego leasing).

Od (…) grudnia do (…) grudnia było dużo kontaktów i mailowania z leasingodawcą, żeby dostać termin na podpisanie umowy. Kilka razy termin przenosili.

6.Czy faktura, która dokumentuje odstępne za przeniesienie praw do umowy leasingu, potwierdza czynności faktycznie dokonane, tzn. czy odzwierciedla rzeczywisty przedbieg zdarzenia gospodarczego związanego z tym przeniesieniem?

Odp.: Ze wzglądu na to, że nie mogli Państwo kilka razy ustalić terminu, pracownica leasingodawcy obiecała i nie oddzwaniała, zdecydowali Państwo z przyjmującym wystawić fakturę (…) grudnia 2023 r. Uważają Państwo, że prawidłowo by było zrobić korektę daty dostawy usługi z (…) grudnia 2023 r. na (…) grudnia 2023 r. (co będzie zrobione po otrzymaniu decyzji). Ale ta zmiana nie będzie wpływała na miesiąc powstania obowiązku podatkowego oraz przychodu podatkowego.

7.Kiedy otrzymali Państwo zapłatę za fakturę dokumentującą odstępne za przeniesienie praw do umowy leasingu? Prosimy wskazać dokładną datę.

Odp.: Płatność była otrzymana (…) grudnia 2023 r.

8.Kiedy nastąpiło przekazanie samochodu, będącego przedmiotem wniosku?

Odp.: (…) grudnia 2023 r.

Pytanie

Czy faktura za odstępne może być bez podatku VAT (ZW) ze wzglądu na te, że od rządnej faktury dotyczącej samochodu (opłata leasingowa, koszty eksploatacji) nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT, a za okres kiedy firma już była podatnikiem VAT i do momentu podpisania umowy cesji leasingu (od (…) grudnia do (…) grudnia 2023 r) też takich faktur nie było?

Państwa stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu)

W Państwa ocenie, na podstawie tego, że umowa leasingu była podpisana kiedy spółka korzystała ze zwolnienia z VAT podmiotowo, i nie przysługiwało prawo do odliczenia VAT od żadnej faktury za leasing oraz za paliwo, serwis in.

Do momentu wystawienia faktury za odstępne nie był odliczony podatek VAT – nie przysługiwało prawo, a po zarejestrowaniu do VAT i podpisaniu umowy cesji leasingu nie było takich wydatków.

Państwa zdaniem, spółka ma prawo do wystawienia faktury za odstępne (zwrot części kosztów (którzy były poniesione bez odliczenia VAT), wyrównanie do ceny rynkowej) bez VAT na ww. podstawie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że skoro fakturę na przyszłego nowego użytkownika samochodu za odstępne wystawili Państwo (…) grudnia 2023 r., zapłatę za cesję otrzymali Państwo (…) grudnia 2023 r., a podpisanie umowy i przekazanie samochodu nastąpiło (…) grudnia 2023 r., interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Mając na względzie wyżej przytoczone przepisy, stwierdzić należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym. W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Z powołanych wyżej regulacji zawartych w art. 7 i 8 ustawy wynika, że pojęcie świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej. Innymi słowy, pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności, bądź sytuacji. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu za odpłatnością.

Zgodnie z art. 509 ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Przedmiotem przelewu jest prawo majątkowe, nie zaś „towar”. Inaczej mówiąc, przedmiotem cesji jest konkretna wierzytelność, czyli dające się precyzyjnie określić prawo majątkowe.

Mając na uwadze powyższe przepisy, sama instytucja cesji jako umowy prawa cywilnego dotyczy wyłącznie praw, a nie konkretnego towaru, nawet, jeżeli dostawa tego towaru jest niejako „efektem końcowym” scedowanego zobowiązania.

W ramach transakcji przeniesienia praw do umowy leasingu, Spółka zrealizowała świadczenie polegające na umożliwieniu innemu podmiotowi wstąpienie w prawa i obowiązki określone w umowie cesji, dzięki czemu osoba trzecia uzyskała wymierną korzyść (nabyła prawa i obowiązki cedenta, wynikające z umowy leasingu), w zamian za co zobowiązała się do zapłaty na Państwa rzecz określonej płatności (odstępne).

Tym samym, pomiędzy Państwem a osobą trzecią powstanie więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy VAT stanowi świadczenie usług za wynagrodzeniem, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.

Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że:

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Ustawodawca przewiduje zwolnienie od podatku VAT dla pewnej grupy podatników. Regulacje w tym zakresie zawarte zostały w art. 113 ustawy.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 113 ust. 2 ustawy:

Zgodnie z art. 113 ust. 4 ustawy :

Z przepisu art. 113 ust. 5 ustawy, wynika, że:

Na podstawie art. 113 ust. 9 ustawy:

Stosownie do art. 113 ust. 10 ustawy:

W myśl art. 113 ust. 11 ustawy:

W świetle art. 96 ust. 1 ustawy:

W oparciu o art. 96 ust. 3 ustawy:

Zgodnie z art. 96 ust. 5 ustawy:

Ponadto, art. 2 pkt 31 ustawy stanowi, że:

Zasady wystawiania faktur zostały określone w Dziale XI Dokumentacja Rozdział 1 Faktury ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy:

Szczegółowe elementy, które powinna zawierać faktura, określa art. 106e ustawy.

Faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Na podstawie art. 106i ust. 1 ustawy:

Przy czym, jak stanowi art. 106i ust. 2 ustawy:

Stosownie do art. 106i ust. 7 ustawy:

Powołane przepisy wyraźnie wskazują, że podatnik jest zobowiązany do wystawienia faktury nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy lub wykonano usługę, otrzymano zaliczkę (część zapłaty), lecz nie wcześniej niż 60. dnia przed dokonaniem tej dostawy lub wykonaniem usługi.

Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

W tym miejscu należy wskazać, że na podstawie art. 19a ust. 1 ustawy:

Stosownie do treści art. 19a ust. 8 ustawy:

Zatem obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dostawy towaru bądź wykonania usługi, co oznacza, że podatek jest wymagalny w rozliczeniu za okres, w którym dostarczono towar bądź świadczono usługę i powinien być rozliczony za ten okres.

Jednakże, w sytuacji, gdy przed wykonaniem usługi podatnik otrzyma całość lub część zapłaty, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty.

Natomiast za moment przekroczenia kwoty zwolnienia podmiotowego wynikającego z art. 113 ust. 1 ustawy, tj. kwoty 200 000 zł należy przyjąć moment powstania obowiązku podatkowego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 19a ustawy.

Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy faktura za odstępne, dokumentująca umowę cesji leasingu, może być wystawiona bez podatku VAT.

Z analizy powyższych przepisów wynika, że jeżeli u podatnika wartość sprzedaży przekroczy limit, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy (tj. 200 000 zł), to zwolnienie podmiotowe traci moc począwszy od czynności, którą tę kwotę przekroczono.

Analiza przedstawionego opisu sprawy w świetle obowiązujących przepisów prawa wskazuje, że w ramach prowadzonej działalności świadczyli Państwo czynności jako podmiot korzystający ze zwolnienia z art. 113 ust. 1 i 9, jednak wiedząc, że obrót przekroczy kwotę zwolnienia podmiotowego w dniu (…) grudnia 2023 r. złożyli Państwo zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług VAT-R ze wskazaniem dnia (…) grudnia 2023 r. jako utratę prawa do zwolnienia. W dniu (…) grudnia 2023 r. została wystawiona faktura z VAT za usługi (...), którą przekroczyli Państwo limit oraz faktura za odstępne z kolejnym numerem. Podpisanie umowy cesji i wydanie samochodu nastąpiło (…) grudnia 2023 r., a zapłatę za cesję otrzymali Państwo(…) grudnia 2023 r.

Zatem, skoro wystawiając fakturę za usługi (...) przekroczyli Państwo limit wartości sprzedaży 200 000 zł, to utracili Państwo z mocy ustawy prawo do korzystania ze zwolnienia podmiotowego. Tym samym, wstąpili Państwo we wszelkie prawa i obowiązki właściwe dla czynnych podatników podatku VAT. Zasadnym było opodatkowanie podatkiem VAT czynności, w związku z którą na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy, wartość sprzedaży przekroczyła kwotę 200 000 zł oraz każdą następną czynność z zastosowaniem właściwej stawki podatku VAT dla tej czynności.

Jak już wcześniej wskazano, zgodnie z art. 106i ust. 7 ustawy, podatnik wystawia fakturę nie później niż 15. dnia następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę. Z analizy sprawy wynika, że otrzymali Państwo zapłatę (zaliczkę) przed wykonaniem usługi, co powoduje, że obowiązek podatkowy z tytułu umowy cesji leasingu u Państwa powstał (…) grudnia 2023 r., zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy. Tym samym, skoro obowiązek podatkowy za odstępne powstał po dniu przekroczenia limitu i zarejestrowaniu się jako podatnik VAT czynny, mają Państwo obowiązek wystawić fakturę za odstępne z zastosowaniem właściwej stawki podatku VAT dla tej czynności. Zatem, faktura wystawiona (…) grudnia 2023 r. za cesję umowy leasingu musi zawierać właściwą stawkę podatku VAT.

W tym miejscu należy zauważyć, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzenia wykonawcze do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla czynności przeniesienia praw i obowiązków (cesji umowy). Tym samym, w przedmiotowej sprawie nie znajdą zastosowania przepisy art. 43 ust. 1 ustawy.

W konsekwencji, po przekroczeniu przez Państwa limitu i zarejestrowania się jako podatnik VAT czynny nie mogą Państwo wystawić faktury za odstępne bez podatku VAT, pomimo nieodliczania podatku VAT od opłaty leasingowej i kosztów eksploatacji w trakcie użytkowania pojazdu.

Zatem, Państwa stanowisko uznałem za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego, Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie stanu faktycznego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Zwracam uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (zapytania). Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności korekty na fakturze daty dostawy usługi z (...) grudnia 2023 r. na (...) grudnia 2023 r.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).