Interpretacja indywidualna z dnia 4 lipca 2024 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP4-1.4012.262.2024.1.AM

Brak prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

29 maja 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki związane z realizacją projektu pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Stowarzyszenie (…) (dalej: Stowarzyszenie lub Wnioskodawca), będące czynnym podatnikiem VAT, jest osobą prawną wpisaną do Rejestru Stowarzyszeń Krajowego Rejestru Sądowego (Stowarzyszenie posiada również wpis do Rejestru Przedsiębiorców KRS). Celem funkcjonowania Stowarzyszenia jest: (…).

Wypełniając swoje zobowiązania wynikające ze wskazanych celów statutowych Stowarzyszenie przystąpiło do realizacji przedsięwzięcia pt. „(…)” (dalej: Przedsięwzięcie lub Projekt). Przedsięwzięcie to zostanie wykonane w ramach Programu Priorytetowego Współfinansowanie Programu (...) (dalej: Program (...)). Program (...) to instrument finansowy Unii Europejskiej poświęcony wyłącznie współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu. Jego głównym celem jest wspieranie procesu wdrażania wspólnotowego prawa ochrony środowiska, realizacja unijnej polityki w tym zakresie, a także identyfikacja i promocja nowych rozwiązań dla problemów dotyczących środowiska i klimatu.

Instytucją udzielającą dotacji w ramach Programu (...) jest (…) Agencja (…)(dalej: A), która - na mocy uprawnień przyznanych jej przez Komisję Europejską - zawarła z Województwem (…) (pełniącym rolę koordynatora; dalej: Beneficjent Koordynujący) umowę dotacji „(…)” (dalej: Umowa dotacji) na realizację projektu „(…)”. Do Umowy dotacji przystąpili również inni beneficjenci, głównie gminy z województwa (…) (dalej: Współbeneficjenci), w tym Stowarzyszenie, jako beneficjent niebędący koordynatorem, podpisując tzw. formularz przystąpienia i przyjmując w ten sposób prawa i obowiązki wynikające z Umowy dotacji (Beneficjent Koordynujący oraz wszyscy pozostali Współbeneficjenci będą dalej zwani „Beneficjentami”). Wnioskodawca jest jednym ze Współbeneficjentów.

Beneficjenci tej dotacji, jako sygnatariusze Umowy dotacji, są w pełni odpowiedzialni wobec A. za jej wdrożenie i przestrzeganie wszystkich jej zobowiązań. Rolą koordynatora, tj. Województwa (…), jest m.in. rozdzielanie płatności otrzymanych od organu przyznającego pomoc (A) na rzecz innych Beneficjentów (w tym Wnioskodawcy). Beneficjenci muszą posiadać wewnętrzne ustalenia dotyczące ich funkcjonowania i koordynacji działań, aby zapewnić prawidłową realizację Projektu.

Stąd, ustalenia te zostały określone w pisemnej umowie partnerskiej na realizację przedsięwzięcia pn. „(…)”, którą Stowarzyszenie podpisze z Województwem (…) (dalej: Umowa partnerska; więcej na temat Umowy partnerskiej w dalszej części opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego).

Zgodnie z Umową dotacji, całkowite koszty kwalifikowane Projektu, tj. koszty objęte dotacją udzielaną przez (…), wynoszą (…) EUR, przy czym stopa finansowania wyznaczająca maksymalną kwotę dotacji w wysokości (…) EUR, wynosi 60% kosztów kwalifikowanych. Za koszt niekwalifikowany został uznany podatek VAT podlegający odliczeniu lub zwrotowi. Dotacja będzie realizowana z uwzględnieniem zasady niedochodowości, która zakłada, iż dotacja nie może przynosić zysku.

Jeśli wystąpi zysk, zostanie on odliczony proporcjonalnie do ostatecznej stawki zwrotu kosztów kwalifikowanych zatwierdzonej przez organ przyznający dotację.

W efekcie, ostateczna kwota dotacji na dane działanie zostanie obliczona w następujących krokach:

Krok 1 - obliczenie całkowitego zaakceptowanego wkładu UE,

• Krok 2 - ograniczenie do maksymalnej kwoty dotacji,
• Krok 3 - zmniejszenie ze względu na wspomnianą powyżej zasadę niedochodowości.

Środki z dotacji unijnej mogą mieć charakter zaliczkowy, płatności okresowej oraz płatności końcowej. Płatności te mają na celu zwrot lub pokrycie kosztów kwalifikowanych na realizację Projektu (stanowi o tym Umowa partnerska).

Zawarcie Umowy dotacji z (…) poprzedzało złożenie wniosku o udzielenie dotacji (dalej: Wniosek). W złożonym Wniosku wskazano, że Przedsięwzięcie jest elementem implementacji Programu ochrony powietrza (dla strefy (…) i Miasta (…); dalej: (…)), przyjętego przez Samorząd Województwa (…) w 2020 r. Celem Programu (…) jest poprawa jakości powietrza na obszarze całego Województwa (…) poprzez przeciwdziałanie przekroczeniom norm jakości powietrza, a w szczególności, ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza z ogrzewania indywidualnych budynków mieszkalnych. Realizacja planowanego Przedsięwzięcia umożliwi bardziej skuteczne wdrażanie Programu (…), poprzez likwidację istniejących barier, wypracowanie i wdrożenie dobrych praktyk oraz doprowadzenie do mobilizacji środków publicznych i prywatnych ukierunkowanych na poprawę jakości powietrza. Przedsięwzięcie będzie realizowane na terenie gmin i miast Województwa (…), które będą bezpośrednio zaangażowane w wykonanie Przedsięwzięcia w związku z pełnioną funkcją Współbeneficjentów.

W złożonym Wniosku, jako przyczyny niezadowalającej jakości powietrza w województwie (…), wskazano m.in.:

(…)

W związku z tymi problemami Beneficjent Koordynujący, we współpracy ze Współbeneficjentami, podjęli się realizacji Przedsięwzięcia mającego na celu:

• ograniczenie skutków ubóstwa energetycznego mieszkańców województwa (…),
• stworzenie i wdrożenie systemu racjonalnego zarządzania energią,
• podniesienie poziomu świadomości mieszkańców województwa (…) na temat jakości powietrza i efektywności energetycznej,
• efektywniejsze wykorzystanie narzędzi planistycznych do poprawy jakości powietrza w miastach.

Efekty rzeczowe Projektu będą mierzone m.in.: liczbą wymienionych nieefektywnych źródeł ciepła, powierzchnią budynków objętych termomodernizacją, liczbą przeprowadzonych szkoleń oraz liczbą wykonanych audytów energetycznych. Z kolei, efekty ekologiczne Przedsięwzięcia będą mierzone m.in.: zmniejszeniem emisji CO2, metanu oraz innych gazów cieplarnianych.

Przedsięwzięcie będzie realizowane w latach 2024-2033, przy czym Wnioskodawca będzie ponosił wydatki związane z Projektem przez okres 6 lat, tj. od 2024 do 2030 r. Projekt zakłada cztery fazy. Pierwsza i druga faza będzie trwać trzy lata, natomiast trzecia i czwarta faza po 2 lata (Projekt będzie trwał łącznie 10 lat).

Ogólna koncepcja Projektu obejmuje następujące zestawy (pakiety) zadań (ang. Work Package):

• Zarządzanie Projektem (1),
• Regionalne Centrum Doradztwa (…) (2),
• Regionalne i lokalne działania uświadamiające (3),
• Stworzenie i wdrożenie lokalnego systemu racjonalnego zarządzania energią (4),
• Efektywniejsze wykorzystanie narzędzi planistycznych do poprawy jakości powietrza w miastach (5),
• Trwałość, powielanie i wykorzystanie wyników Projektu (6),
• Monitorowanie, koordynacja i mobilizacja funduszy uzupełniających (7).

Województwo (…) (Beneficjent Koordynujący) będzie odpowiedzialny za pakiet oznaczony kodem 1, obejmującym: zarządzanie i koordynację Projektu (spotkania, podejmowanie decyzji, monitorowanie i ocena Projektu, zarządzanie finansowe, raporty z postępów, itp.), monitoring i raportowanie działań Projektu oraz monitoring i raportowanie działań Programu (…).

Wnioskodawca będzie brał udział w realizacji pakietu zadań 4 „Stworzenie i wdrożenie lokalnego systemu racjonalnego zarządzania energią”, którego celem jest przede wszystkim opracowanie systemu do racjonalnego zużycia energii. System ten zostanie przetestowany w 5 gminach pilotażowych z województwa (…). Oczekiwane efekty wdrożenia systemu racjonalnego zarządzania energią to niższe koszty energii dla samorządów m.in. w oparciu o własne źródła wytwarzania, zmiany technologii, nowe miejsca pracy, rozwój lokalny, wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego oraz budowanie lokalnej społeczności energetycznej oraz wspólnej odpowiedzialności.

W ramach pakietu zadań 4, zadania „Zapewnienie systemu racjonalnego zarządzania energią”, Wnioskodawca będzie odpowiedzialny za (...).

Wymienione powyżej działania, w których będzie uczestniczyć Wnioskodawca, realizowane w ramach systemu racjonalnego zarządzania energią, doprowadzą do przygotowania w drugiej fazie Projektu koncepcji 5 gmin/miast dążących do samowystarczalności energetycznej. Zarządzanie energią w gminie ma skutkować:

• ograniczeniem jej zużycia poprzez m.in. likwidację nieefektywnych, wysokoemisyjnych źródeł ciepła i termomodernizację domów jednorodzinnych i budynków użyteczności publicznej, z drugiej strony,
• racjonalizacją w zarządzaniu energią z uwzględnieniem procesów wytwarzania, przesyłu, magazynowania i jej wykorzystywania, z uwzględnieniem istniejącego potencjału, OZE,
• zwiększeniem udziału czystej energii.

Za przygotowanie indywidualnych koncepcji odpowiadać będzie Stowarzyszenie. Koncepcje te powstaną w ścisłej współpracy z gminami biorącymi udział w pilotażu.

Wnioskodawca weźmie również udział w realizacji zadania „(…)”, w ramach którego utworzony zostanie - w strukturze A. - organ doradztwa technicznego, zwany Inkubatorem ((…), I faza), który poprzez system wsparcia eksperckiego dostarczy gminom, przedsiębiorcom oraz podmiotom energetycznym narzędzi analitycznych dedykowanych dla strategicznego planowania rozwoju energetyki społecznej w województwie (…). W ramach funkcjonowania tego inkubatora Wnioskodawca przeprowadzi cykl szkoleń online dla gmin w zakresie ((…), I faza):

• ogólnych informacji nt. (…), itp.,
• prawnych aspektów tworzenia (…),
• dobrych przykładów krajowych i zagranicznych wdrożonych na poziomie gmin,
• możliwości sfinansowania powyższych inwestycji ze środków krajowych oraz unijnych.

Szkolenia te będą dedykowane głównie dla gminnych doradców ds. zarządzania energią oraz zespołów ds. zarządzania energią. Stowarzyszenie przygotuje również poradnik dla gmin oraz wytyczne w zakresie (…)((…), I faza).

W związku z realizacją powierzonych Stowarzyszeniu zadań, Wnioskodawca będzie ponosił następujące koszty kwalifikowane Projektu:

• koszty osobowe (wynagrodzeń),
• koszty zleceń zewnętrznych (koszty eksperckie i specjalistyczne),
• koszty podróży i delegacji,
• koszty pozostałe (materiały informacyjno-edukacyjne),
• koszty audytu finansowego.

Oprócz dotacji ze środków unijnych udzielonej przez A, planowane Przedsięwzięcie ma być również współfinansowane z dotacji pochodzącej ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (dalej: NFOŚiGW). Warunki dofinansowania przedsięwzięcia przez NFOŚiGW zostaną określone w odrębnej umowie nr (…), której stronami będą NFOŚiGW oraz Województwo (…) (dalej: Umowa z NFOŚiGW), pełniące rolę beneficjenta koordynującego realizację Przedsięwzięcia (Beneficjent Koordynujący). Województwo (…) będzie reprezentować w Umowie z NFOŚiGW również pozostałych Beneficjentów (partnerów tego projektu), uprawnionych do ponoszenia kosztów kwalifikowanych Przedsięwzięcia (tj. Współbeneficjentów), w tym Wnioskodawcę. Projekt Umowy przewiduje dotację w kwocie (…) PLN, stanowiącej 35% całkowitych kosztów kwalifikowanych realizacji Przedsięwzięcia szacowanych na kwotę (…) PLN, co stanowi równowartość (…) EUR według kursu (…) EUR/PLN.

Działania podejmowane przez Wnioskodawcę w ramach Przedsięwzięcia nie będą miały charakteru komercyjnego, tj. efekty prac Wnioskodawcy nie zostaną wykorzystane przez Stowarzyszenie poza Przedsięwzięciem, np. do innych celów o zarobkowym charakterze. Stowarzyszenie nie będzie również otrzymywać wynagrodzenia/należności od beneficjentów świadczeń realizowanych w ramach Projektu (np. gmin). Otrzymane przez Stowarzyszenie dopłaty na pokrycie kosztów związanych z realizacją przypisanych Stowarzyszeniu zadań nie będą stanowić zapłaty za dostawę towarów, czy też świadczenie usług.

W ramach realizacji Projektu Wnioskodawca będzie ponosić wydatki wyłącznie związane z działaniem w Projekcie i nie zawiera i nie będzie zawierać żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących świadczenia przez Stowarzyszenie w ramach Projektu odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług.

W związku z realizacją Projektu Stowarzyszenie nie będzie wykonywało czynności opodatkowanych VAT. Projekt nie przewiduje pobierania jakichkolwiek form odpłatności z tytułu realizacji Projektu. Wyniki Projektu nie są przewidziane do sprzedaży i będą udostępniane wyłącznie nieodpłatnie. Wnioskodawca nie wykorzysta towarów lub usług nabytych w ramach Projektu do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Pomiędzy Beneficjentem Koordynującym a Stowarzyszeniem zostanie zawarta Umowa partnerska, określająca zasady i procedury współpracy Beneficjenta Koordynującego oraz Stowarzyszenia w ramach realizacji Przedsięwzięcia, w tym regulująca zasady dokonywania rozliczeń środków finansowych przez Stowarzyszenie oraz podział zadań merytorycznych.

Zgodnie z załącznikiem nr 4 do Umowy partnerskiej, w związku z realizacją Projektu, Współbeneficjenci, aby ubiegać się o uznanie podatku VAT za kwalifikowalny, tj. objęty dofinansowaniem, zobowiązani są do:

• podpisania oświadczenia dotyczącego podatku VAT, stanowiącego załącznik nr (…) do Umowy z NFOŚiGW oraz
• przedstawienia interpretacji indywidualnej, o której mowa w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa, potwierdzającej brak możliwości odliczenia podatku VAT albo ograniczone prawo do odliczenia VAT, w związku z realizacją Przedsięwzięcia.

Pytanie

Czy Wnioskodawcy przysługuje i będzie przysługiwać prawo (tzn. czy istnieją lub będą istnieć prawne możliwości) do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT lub ubiegania się o zwrot podatku VAT poniesionego przy zakupie towarów i usług w ramach realizacji Projektu współfinansowanego ze środków unijnych (dotacja od A) oraz środków NFOŚiGW?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca wyraża przekonanie, że Wnioskodawcy nie przysługuje i nie będzie przysługiwać prawo (tj. nie istnieją i nie będą istnieć prawne możliwości) do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT lub ubiegania się o zwrot podatku VAT poniesionego przy zakupie towarów i usług w ramach realizacji Projektu współfinansowanego ze środków unijnych (dotacja od A) oraz środków NFOŚiGW.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Warunki obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony - uwagi ogólne

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego (z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w niniejszej sprawie).

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, iż warunkiem odliczenia podatku naliczonego jest:

• posiadanie statusu podatnika w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT przez podmiot roszczący sobie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony,
• istnienie związku pomiędzy dokonywanymi przez tego podatnika zakupami towarów i usług, obciążonymi podatkiem VAT, a wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi,
• posiadanie przez podatnika faktury z wykazanym podatkiem VAT potwierdzającej dokonane zakupy towarów i usług (względnie, potwierdzającej dokonanie całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi).

Wymienione powyżej warunki odliczenia podatku naliczonego są określane w doktrynie podatkowej mianem przesłanek „pozytywnych” obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. Oprócz tych „pozytywnych” przesłanek, ustawa o VAT wymienia również okoliczności o charakterze negatywnym, tj. związane co do zasady z nierzetelnością bądź wadliwością faktury, których wystąpienie pozbawia podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na tych fakturach. Obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni (art. 88 ust. 4 ustawy o VAT).

Wnioskodawca nie zakłada otrzymania faktur, które ze względu na określoną wadliwość czy też nierzetelność faktury dokumentującej zdarzenie gospodarcze, nie dają prawa do odliczenia/zwrotu podatku naliczonego VAT. Stąd, w dalszej części uzasadnienia niniejszego wniosku analizowane będzie spełnienie przez Stowarzyszenie następujących przesłanek odliczenia podatku naliczonego:

• rejestracja Stowarzyszenia jako podatnika VAT czynnego,
• status Stowarzyszenia jako podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT,
• wykorzystywanie towarów i usług nabywanych na potrzeby realizacji Projektu, przy nabyciu których ponoszony jest podatek VAT, do wykonywania przez Stowarzyszenie czynności opodatkowanych VAT.

Analogiczne wymagania względem podatników roszczących sobie prawo do obniżenia podatku należnego VAT o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług wyraził Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 17 lutego 2020 r. (sygn. 0111-KDIB3-3.4012.507.2019.2.MPU). Organ ten stwierdził, że:

• „aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej”,
• „z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni”,
• „ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy”.

Rejestracja Stowarzyszenia jako podatnika VAT czynnego

Stowarzyszenie jest zarejestrowane jako podatnik VAT czynny, w związku z czym, nie zachodzi przesłanka wyłączająca możliwość odliczenia podatku VAT wynikająca z przytoczonego powyżej art. 88 ust. 4 ustawy o VAT.

Stowarzyszenie jako podatnik VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT „Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług (...)”.

Nie każda jednak czynność spełniająca definicję odpłatnej dostawy towarów bądź odpłatnego świadczenia usług podlega opodatkowaniu VAT. Obowiązek podatkowy w VAT wystąpi pod warunkiem, że czynność ta została wykonana przez podatnika tego podatku. Nie wynika to co prawda bezpośrednio z przepisów ustawy o VAT, jednak warunek ten jest wyraźnie wskazany w art. 2 ust. 1 pkt a) dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.; dalej: Dyrektywa VAT), zgodnie z którym opodatkowaniu VAT podlega „odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze (...)”.

Powyższe znajduje potwierdzenie w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 maja 2013 r. (sygn. IPPP1/443-1317/11/13-11/S/AW), w której organ podatkowy stwierdził, iż „warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest łączne spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze czynność winna być ujęta w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie - musi ona być zrealizowana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług”.

Zwrócił na to uwagę również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 10 maja 2019 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.105.2019.2.MJ), wyjaśniając, iż „dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji”.

Posiadanie statusu podatnika VAT jest również niezbędne dla odliczenia podatku naliczonego, co zauważył Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 14 grudnia 2017 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.716.2017.2.MK), wyrażając następujący pogląd: „Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go - dla tej czynności - za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej”.

Pojęcie podatnika zostało zdefiniowane w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z treścią tej regulacji: „podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności”.

W interpretacji indywidualnej z dnia 13 maja 2019 r. (sygn. 0115-KDIT1-3.4012.176.2019.2.BJ) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił, iż „status podatnika podatku od towarów i usług wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem”.

Decydujące w sprawie jest zatem ustalenie czy czynności wykonywane przez Stowarzyszenie w ramach realizacji Projektu mieszczą się w pojęciu działalności gospodarczej.

Definicja działalności gospodarczej zawarta jest w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu „działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”.

Przepis powyższy stanowi rezultat implementacji do polskiego porządku prawnego art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT, zgodnie z którym „podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu”.

W wyroku z dnia 18 października 2007 r. w sprawie C-355/06 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, że „o samodzielnej działalności gospodarczej podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT można mówić tylko wtedy, gdy osoba ją prowadząca ponosi ryzyko gospodarcze”.

Trudno jest zdaniem Wnioskodawcy mówić o ponoszeniu przez Stowarzyszenie ryzyka gospodarczego w związku z realizacją Projektu, gdyż Projekt ten z założenia nie ma charakteru komercyjnego i nie jest realizowany w warunkach konkurencji ze strony innych podmiotów, co wynika w szczególności z faktu, iż Projekt jest elementem wdrażanego przez Beneficjenta Koordynującego planu ochrony powietrza obejmującego region województwa (…) poprzez eliminację istniejących barier, opracowanie i wdrożenie najlepszych praktyk oraz mobilizację dostępnych funduszy publicznych i prywatnych w celu poprawy jakości powietrza. Działania wykonywane przez Stowarzyszenie w ramach Projektu stanowią w istocie realizację polityki w zakresie (…) prowadzonej przez Ministerstwo (…).

W zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT definicji „działalności gospodarczej” ustawodawca kładzie szczególny nacisk na zarobkowy charakter podejmowanej działalności, z czym nie mamy do czynienia na gruncie rozpatrywanego stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Jak bowiem zostało wskazane we wniosku, Projekt w założeniu ma być niedochodowy, w szczególności Projekt nie może przynosić zysku. Ponadto, zgodnie z Umową dotacji, w przypadku, gdy Projekt generuje na etapie realizacji dochody (zysk), zostanie on odliczony proporcjonalnie do ostatecznej stawki zwrotu kosztów kwalifikowalnych zatwierdzonej przez organ przyznający dotację, w efekcie czego, realizacja Projektu z założenia nie wygeneruje dla Stowarzyszenia zysku.

Niezależnie jednak od powyższego, w doktrynie podatkowej wskazuje się, iż brak zarobkowego charakteru czynności wykonywanych przez podmiot nie stanowi przesłanki wyłączającej ten podmiot z definicji podatnika określonej w ustawie o VAT (przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 20 lutego 2015 r. sygn. IPTPP2/443-845/14-4/IR).

W konsekwencji, należy ustalić czy Stowarzyszenie, w zakresie, w jakim realizuje świadczenia w ramach Projektu, polegające w szczególności na przeprowadzeniu szkoleń (…) w województwie (…), wykonuje czynności opodatkowane VAT.

Związek zakupów w ramach Projektu z czynnościami opodatkowanymi

Z przytoczonej powyżej regulacji art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wynika, że opodatkowaniu VAT podlegają z zasady czynności wykonywane za odpłatnością. Jak wyjaśnił Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 4 kwietnia 2016 r. (sygn. IBPP1/4512-8/16/LSz): „pod pojęciem odpłatności świadczenia rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego)”.

Sam brak wynagrodzenia (zapłaty ceny) od faktycznych beneficjentów realizowanych w ramach Projektu działań (gmin, podmiotów energetycznych) nie oznacza jednak, że na gruncie ustawy o VAT mamy do czynienia z czynnościami nieodpłatnymi. Dopiero bowiem w sytuacji, gdy brak jest możliwości zidentyfikowania jakiegokolwiek elementu składowego podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ustawy o VAT, należy uznać wykonywane przez Stowarzyszenie w ramach Projektu czynności za świadczenia nieodpłatne.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT „Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika”.

Powyższa regulacja stanowi odzwierciedlenie przepisu art. 73 Dyrektywy VAT, zgodnie z którym „W odniesieniu do dostaw towarów i świadczenia usług innych niż te, o których mowa w art. 74-77, podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług, od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia”.

Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 „czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”. Odwołując się natomiast do przepisu art. 29a ust. 1 ustawy o VAT definiującego podstawę opodatkowania VAT, należy zauważyć, iż zapłata będąca wynagrodzeniem za wykonaną usługę nie musi być otrzymana od nabywcy usługi, lecz może pochodzić od osoby trzeciej (również od instytucji publicznej).

Kluczowe w sprawie jest zatem ustalenie na podstawie celów oraz założeń Projektu, czy dotacje otrzymywane przez Stowarzyszenie w ramach Projektu mają na celu sfinansowanie kosztów wykonywanych przez Stowarzyszenie czynności odbiorcom tych świadczeń, czy też jest to dotacja o charakterze zakupowym przeznaczona na sfinansowanie wydatków ponoszonych przez Stowarzyszenie.

W interpretacji indywidualnej z dnia 12 grudnia 2018 r. (sygn. 0114-KDIP4.4012.597.2018.2.IT) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wyjaśnił, iż „Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi”.

Analogiczne stanowisko zaprezentował również Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 20 lipca 2018 r. (sygn. 0115-KDIT1-2.4012.314.2018.2.KK), wyjaśniając, iż „podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne - na pokrycie kosztów działalności – nie podlega opodatkowaniu”.

Wnioskodawca zwraca uwagę, że głównym celem Projektu jest skuteczne wdrożenie Planu ochrony powietrza dla województwa (…) poprzez eliminację istniejących barier, opracowanie i wdrożenie najlepszych praktyk oraz mobilizację dostępnych funduszy publicznych i prywatnych w celu poprawy jakości powietrza. Przedmiotem dofinansowania jest wsparcie finansowe na pokrycie wydatków kwalifikowanych Projektu. Znajduje to również potwierdzenie w treści Umowy partnerskiej, w której stwierdza się, że płatności okresowe mają na celu zwrot lub pokrycie kosztów kwalifikowalnych poniesionych na realizację Projektu.

Ponadto, w treści Umowy partnerskiej wskazano, że w określonych w tej Umowie przypadkach, w tym w przypadku stwierdzenia, że Stowarzyszenie wykorzystało w całości bądź w części przekazane środki na cel inny niż określony w Projekcie, kwota nieprawidłowo wykorzystana jest zwracana przez Stowarzyszenie, odpowiednio w całości lub w części, wraz z odsetkami.

Potwierdza to zdaniem Wnioskodawcy w sposób jednoznaczny, że udzielona Stowarzyszeniu dotacja ma formę bezzwrotnego wsparcia finansowego, a nie formę dofinansowania do ceny sprzedaży. Dofinansowanie nie odnosi się bowiem do ceny konkretnego towaru, czy też usługi, lecz ma charakter ogólny - dotyczy realizacji Projektu jako pewnej całości. Oznacza to zdaniem Wnioskodawcy, że dofinansowanie ma charakter zakupowy, a nie cenotwórczy.

Kolejną okolicznością przemawiającą za uznaniem kwoty dotacji jako zwrotu kosztów związanych z realizacją Projektu, a nie dopłaty do ceny sprzedaży, jest fakt, iż Wnioskodawca zobowiązany jest zwrócić część poniesionego podatku VAT zrefundowanego w ramach Projektu, jeśli zaistnieją przesłanki umożliwiające odzyskanie lub odliczenie tego podatku. Okoliczność ta świadczy o tym, iż w myśl założeń Projektu kwota dotacji ma być przeznaczona na pokrycie kosztów ponoszonych w ramach realizowanego Projektu, w tym kosztu naliczonego podatku VAT (a więc podatku ponoszonego przy nabyciu towarów i usług), jeśli beneficjent Projektu nie ma prawnej możliwości odzyskania tego podatku. Poza tym, dotacja ta ma charakter wyraźnie celowy, tzn. ma być przeznaczona na realizację konkretnego Projektu o pilotażowym (testowym) charakterze, a nie na dopłatę do ceny świadczonych usług. Stowarzyszenie nie ma żadnej swobody decydowania o sposobie wydatkowania środków pochodzących z analizowanej dotacji i musi się w pełni podporządkować założeniom i celom Projektu, mającym swoje odzwierciedlenie w budżecie Projektu.

Przypomnieć również należy, iż wydatki związane z realizacją Projektu mają być równoważone kwotą otrzymanego wsparcia, przez co sam Projekt ma mieć z założenia neutralny charakter dla finansów Stowarzyszenia. Ewentualne objęcie opodatkowaniem VAT kwoty otrzymanego dofinansowania, podczas gdy instytucja finansująca nie uwzględniła w dotacji kwoty należnego podatku VAT, prowadziłoby do dodatkowego obciążenia finansów Stowarzyszenia.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane dotacje nie stanowią wynagrodzenia za świadczone usługi, nie zostaną przyznane jako dopłata do ceny sprzedaży, lecz zostaną przeznaczone wyłącznie na pokrycie kosztów związanych z realizacją Projektu. Tym samym, kwota otrzymanego dofinansowania nie spełnia przesłanki dotacji mającej bezpośredni wpływ na cenę w rozumieniu art. 29a ustawy o VAT, a w konsekwencji, realizowane przez Wnioskodawcę w ramach Projektu świadczenia, z uwagi na ich nieodpłatny charakter, nie stanowią czynności opodatkowanych VAT.

Powyższe stanowisko znajduje oparcie przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 7 lipca 2011 r. (sygn. IPPP3/443-495/11-6/JK). Organ zauważył, iż „Dotacja jako wsparcie na realizację projektu jest tak skalkulowana, aby pokryła koszty realizacji projektu. Projekt ze swego założenia jest non profit, czyli nie może spowodować dochodu w firmie, tzn. dotacja pokrywa koszty projektu. Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, iż skoro - jak wskazano - pozyskana dotacja przeznaczona jest na pokrycie poniesionych kosztów w ramach realizowanego projektu, to oznacza, że w opisanej sytuacji występuje dotacja o charakterze zakupowym, a nie dotacja mająca na celu sfinansowanie ceny sprzedaży”.

Na prawidłowość stanowiska Wnioskodawcy wskazuje również orzecznictwo sądów administracyjnych w podobnych sprawach. Przykładowo, w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 lipca 2015 r. (sygn. I FSK 810/14) oddalającym skargę kasacyjną podatnika, sąd wyraził następujący pogląd: „otrzymana przez skarżącą dotacja ma charakter zakupowy; skarżąca nie będzie otrzymywać wynagrodzenia za świadczone usługi w rozumieniu przepisów ustawy, a jedynie zwrot ponoszonych kosztów. Ponoszone z kolei przez skarżącą wydatki w zakresie realizacji projektu „Zewnętrzne źródła finansowania kluczem do rozwoju firm małopolskiego sektora MMP”, jako finansowane środkami zewnętrznymi, nie stanowią elementu kosztowego opodatkowanej działalności gospodarczej skarżącej. Ponoszone przez skarżącą wydatki na zakupy są bezpośrednio i ściśle związane z realizacją przedmiotowego projektu, tj. usługami realizowanymi w ramach projektu, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT i są świadczone nieodpłatnie”.

W powyższym uzasadnieniu stanowiska Wnioskodawcy zostały przytoczone interpretacje organów podatkowych oraz orzeczenie sądu administracyjnego wydane na gruncie przepisu art. 29 ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2014 r. Jak jednak zostało wskazane w uzasadnieniu do ustawy nowelizującej z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 35) wprowadzającej przepis art. 29a w miejsce przepisu art. 29: „Nie przewiduje się zmiany w sposobie podejścia do tego, czy otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mają wpływ na wysokość podstawy opodatkowania”.

Z tego też powodu uzasadnionym jest sięgnięcie przez Wnioskodawcę do dorobku doktryny podatkowej oraz orzecznictwa w zakresie wykładni poprzednio obowiązującego przepisu art. 29 ustawy o VAT.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego (podsumowanie)

Z powyższych ustaleń wynika, iż czynności wykonywane w ramach Projektu nie podlegają opodatkowaniu VAT. Z uwagi zatem na brak związku pomiędzy nabywanymi na potrzeby Projektu towarami i usługami a czynnościami opodatkowanymi VAT, Wnioskodawca wyraża przekonanie, że Stowarzyszeniu nie przysługuje i nie będzie przysługiwać prawo do odliczania podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług w ramach realizacji Projektu.

Za prawidłowością stanowiska Wnioskodawcy przemawia m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 marca 2018 r. (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.106.2018.2.EJ) wydana w podobnym stanie faktycznym, tj. dotyczącym stowarzyszenia biorącego udział w innym projekcie ukierunkowanym na poprawę jakości powietrza realizowanego w ramach instrumentu wdrażanego przez Komisję Europejską, tzw. Programu (...).

W interpretacji tej Organ zgodził się z wnioskodawcą, iż w związku z realizacją tego projektu wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Brak prawa do otrzymania zwrotu podatku naliczonego

W Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2013 r. w sprawie miejsca świadczenia usług oraz zwrotu kwoty podatku naliczonego jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1008 ze zm.; dalej: Rozporządzenie w sprawie zwrotu) opisane zostały przypadki, w których kwota podatku naliczonego może być zwrócona jednostce dokonującej nabycia (importu) towarów lub usług finansowanego ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Rozporządzenie to określa warunki i tryb dokonywania tego zwrotu.

W świetle §8 ust. 3 Rozporządzenia w sprawie zwrotu, za środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o których mowa w ust. 1 i 2, uważa się bezzwrotne środki przekazane polskim podmiotom z budżetu Unii Europejskiej na podstawie umów zawartych z Rządem Rzeczypospolitej Polskiej, dotyczących:

1)Programu Pomocy w Przebudowie Gospodarczej Państw Europy Środkowej i Wschodniej (PHARE), w tym złotowe fundusze partnerskie powstałe w wyniku realizacji tego programu (CPF), a także środki, które zostały przekazane polskim podmiotom na podstawie umów zawartych z nimi przed dniem 1 maja 2004 r. na sfinansowanie programów realizowanych przez te jednostki w ramach Programów Ramowych Unii Europejskiej oraz w ramach innych programów wspólnotowych Unii Europejskiej;

2)kontraktów zawartych przed dniem 1 maja 2004 r. w ramach Przedakcesyjnego Instrumentu Polityki Strukturalnej (ISPA).

Stosownie do §8 ust. 4 Rozporządzenia w sprawie zwrotu, za środki bezzwrotnej pomocy zagranicznej, o których mowa w ust. 1 i 2, uważa się także bezzwrotne środki przekazane polskim podmiotom przez rządy państw obcych lub organizacje międzynarodowe udzielające pomocy na podstawie:

1)umów zawartych z Rządem Rzeczypospolitej Polskiej,

2)jednostronnych deklaracji rządów i organizacji międzynarodowych udzielających pomocy

- z wyłączeniem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej oraz przypadków, kiedy umowa nie wyłącza możliwości opłacania podatku ze środków finansowych bezzwrotnej pomocy zagranicznej.

Uzyskanie pomocy finansowej pochodzącej ze źródeł, o których mowa w wyżej przytoczonych regulacjach, daje prawo do ubiegania się o zwrot podatku na podstawie przepisów zawartych w rozdziale 4 tego Rozporządzenia.

Z uwagi na fakt, iż środki finansowe, o których mowa w stanie faktycznym/zdarzeniu przyszłym wniosku, nie są środkami wskazanymi w Rozporządzeniu w sprawie zwrotu, Stowarzyszeniu nie przysługuje i nie będzie przysługiwać prawo do otrzymania zwrotu podatku naliczonego ponoszonego przy nabyciu towarów i usług w związku z realizacją Projektu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

Art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Art. 87 ust. 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy:

‒podatek odlicza podatnik podatku od towarów i usług,

‒towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Warunkiem, który daje podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Podatnik nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od nabywanych towarów i usług, których nie będzie wykorzystywał do wykonywania czynności opodatkowanych (czyli będzie wykorzystywał do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi).

Art. 88 ustawy zawiera listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Tylko podatnik podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo do odliczenia podatku.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy:

Podatnikiem jest każdy podmiot, niezależnie od jego formy organizacyjno-prawnej, który samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą, bez względu na cel oraz rezultat takiej działalności.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2261):

Art. 2 ust. 2 Prawa o stowarzyszeniach:

Art. 34 Prawa o stowarzyszeniach:

Działalność statutowa stowarzyszenia nie jest nastawiona na zysk.

Wskazali Państwo, że są zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Wypełniając swoje zobowiązania wynikające z celów statutowych przystąpili Państwo do realizacji przedsięwzięcia pt. „(…)” (Projekt, Przedsięwzięcie).

Do Umowy dotacji na realizację Projektu przystąpili również inni beneficjenci, głównie gminy z województwa (...) (Współbeneficjenci), w tym Państwo, jako beneficjent niebędący koordynatorem, podpisując tzw. formularz przystąpienia i przyjmując w ten sposób prawa i obowiązki wynikające z Umowy dotacji. Są Państwo jednym ze Współbeneficjentów.

Rolą koordynatora, tj. Województwa (…), jest m.in. rozdzielanie płatności otrzymanych od organu przyznającego pomoc na rzecz innych Beneficjentów (w tym na Państwa rzecz). Beneficjenci muszą posiadać wewnętrzne ustalenia dotyczące ich funkcjonowania i koordynacji działań, aby zapewnić prawidłową realizację Projektu.

Ustalenia te zostały określone w pisemnej umowie partnerskiej na realizację przedsięwzięcia, pn. „(…)”, którą podpiszą Państwo z Województwem (…) (Umowa partnerska).

Zawarcie Umowy dotacji poprzedzało złożenie wniosku o udzielenie dotacji (Wniosek). W złożonym Wniosku wskazano, że Przedsięwzięcie jest elementem implementacji Programu ochrony powietrza (Program), przyjętego przez (…) Województwa (…) w 2020 r. Celem Programu (…) jest poprawa jakości powietrza na obszarze całego Województwa (…) poprzez przeciwdziałanie przekroczeniom norm jakości powietrza, a w szczególności, ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza z ogrzewania indywidualnych budynków mieszkalnych.

Przedsięwzięcie będzie realizowane na terenie gmin i miast Województwa (…), które będą bezpośrednio zaangażowane w wykonanie Przedsięwzięcia w związku z pełnioną funkcją Współbeneficjentów.

Przedsięwzięcie będzie realizowane w latach 2024-2033, przy czym Państwo będą ponosić wydatki związane z Projektem przez okres 6 lat, tj. od 2024 do 2030 r.

Projekt zakłada cztery fazy. Pierwsza i druga faza będzie trwać trzy lata, natomiast trzecia i czwarta faza po 2 lata (Projekt będzie trwał łącznie 10 lat).

Ogólna koncepcja Projektu obejmuje następujące zestawy (pakiety) zadań (ang. Work Package):

• Zarządzanie Projektem (1),
• Regionalne Centrum Doradztwa (…) (2),
• Regionalne i lokalne działania uświadamiające (3),
• Stworzenie i wdrożenie lokalnego systemu racjonalnego zarządzania energią (4),
• Efektywniejsze wykorzystanie narzędzi planistycznych do poprawy jakości (…) (5),
• Trwałość, powielanie i wykorzystanie wyników Projektu (6),
• Monitorowanie, koordynacja i mobilizacja funduszy uzupełniających (7).

Województwo (…) (Beneficjent Koordynujący) będzie odpowiedzialny za pakiet oznaczony kodem 1, obejmującym: zarządzanie i koordynację Projektu ((…), itp.), monitoring i raportowanie działań Projektu oraz monitoring i raportowanie działań Programu (…).

Państwo będą brali udział w realizacji pakietu zadań 4 „Stworzenie i wdrożenie lokalnego systemu racjonalnego zarządzania energią”, którego celem jest przede wszystkim opracowanie systemu do racjonalnego zużycia energii.

Działania, w których będą Państwo uczestniczyć, realizowane w ramach systemu racjonalnego zarządzania energią, doprowadzą do przygotowania w drugiej fazie Projektu koncepcji 5 gmin/miast dążących do samowystarczalności energetycznej.

Za przygotowanie indywidualnych koncepcji odpowiadać będą Państwo. Koncepcje te powstaną w ścisłej współpracy z gminami biorącymi udział w pilotażu.

Wezmą Państwo również udział w realizacji zadania „(…)”, w ramach którego utworzony zostanie - w strukturze A - organ doradztwa (…), zwany Inkubatorem (…) ((…), I faza), który poprzez system wsparcia eksperckiego dostarczy gminom, przedsiębiorcom oraz podmiotom energetycznym narzędzi analitycznych dedykowanych dla strategicznego planowania rozwoju energetyki społecznej w województwie (…).

W ramach funkcjonowania tego inkubatora przeprowadzą Państwo cykl szkoleń online dla gmin w zakresie ((…) I faza).

Szkolenia te będą dedykowane głównie dla (…) doradców (…).

Przygotują Państwo również poradnik (…) oraz wytyczne w zakresie (…) ((…), I faza).

W związku z realizacją powierzonych zadań, będą Państwo ponosić następujące koszty kwalifikowane Projektu:

• koszty osobowe (wynagrodzeń),
• koszty zleceń zewnętrznych (koszty eksperckie i specjalistyczne),
• koszty podróży i delegacji,
• koszty pozostałe (materiały informacyjno-edukacyjne),
• koszty audytu finansowego.

Oprócz dotacji ze środków unijnych, planowane Przedsięwzięcie ma być również współfinansowane z dotacji pochodzącej ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW). Warunki dofinansowania przedsięwzięcia przez NFOŚiGW zostaną określone w odrębnej umowie.

Działania podejmowane przez Państwa w ramach Przedsięwzięcia nie będą miały charakteru komercyjnego, tj. efekty Państwa prac nie zostaną wykorzystane przez Państwa poza Przedsięwzięciem, np. do innych celów o zarobkowym charakterze. Nie będą Państwo również otrzymywać wynagrodzenia/należności od beneficjentów świadczeń realizowanych w ramach Projektu (np. gmin).

Otrzymane przez Państwa dopłaty na pokrycie kosztów związanych z realizacją przypisanych Państwu zadań nie będą stanowić zapłaty za dostawę towarów, czy też świadczenie usług.

W ramach realizacji Projektu będą Państwo ponosić wydatki wyłącznie związane z działaniem w Projekcie i nie zawierają/nie będą Państwo zawierać żadnych umów cywilnoprawnych dotyczących świadczenia przez Państwa w ramach Projektu odpłatnej dostawy towarów, czy też odpłatnego świadczenia usług.

W związku z realizacją Projektu nie będą Państwo wykonywali czynności opodatkowanych VAT. Projekt nie przewiduje pobierania jakichkolwiek form odpłatności z tytułu realizacji Projektu. Wyniki Projektu nie są przewidziane do sprzedaży i będą udostępniane wyłącznie nieodpłatnie. Wnioskodawca nie wykorzysta towarów lub usług nabytych w ramach Projektu do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Pomiędzy Beneficjentem Koordynującym, a Państwem zostanie zawarta Umowa partnerska, określająca zasady i procedury współpracy Beneficjenta Koordynującego oraz Państwa w ramach realizacji Przedsięwzięcia, w tym regulująca zasady dokonywania rozliczeń środków finansowych przez Państwa oraz podział zadań merytorycznych.

Mają Państwo wątpliwości, czy przysługuje i będzie Państwu przysługiwać prawo (tzn. czy istnieją lub będą istnieć prawne możliwości) do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT lub ubiegania się o zwrot podatku VAT poniesionego przy zakupie towarów i usług w ramach realizacji Projektu współfinansowanego ze środków unijnych (dotacja od A) oraz środków NFOŚiGW.

Tylko podatnik podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma prawo do odliczenia podatku.

Podstawowym warunkiem w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą opodatkowaną. W analizowanej sprawie związek taki nie wystąpi.

Z okoliczności sprawy wynika, że w związku z realizacją Projektu nie będą Państwo wykonywać czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Projekt nie przewiduje pobierania jakichkolwiek form odpłatności. Wyniki Projektu nie są przewidziane do sprzedaży i będą udostępniane wyłącznie nieodpłatnie. Nie będą Państwo wykorzystywać towarów lub usług nabytych w ramach Projektu do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem nie przysługuje/nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją Projektu pn. „(…)”. Nie przysługuje/nie będzie Państwu przysługiwało również prawo do zwrotu różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy wskazać, że Organ jest związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, a Państwo ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację Organ wziął pod uwagę treść opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, w szczególności informacje wskazane przez Państwa, że: „Wnioskodawca nie wykorzysta towarów lub usług nabytych w ramach Projektu do wykonywania czynności opodatkowanych VAT”. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Dodatkowo należy zauważyć, że w myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej:

Mając na uwadze, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez Państwa, wydana interpretacja dotyczy wyłącznie Państwa i tylko w stosunku do Państwa może wywołać określone przepisami skutki prawne. Natomiast interpretacja ta nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych uczestników Projektu.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być rozpatrzone.

Pojęcie „koszty kwalifikowalne” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych.

Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Państwu przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. Nie zajęto więc stanowiska w tej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).